Analiza i wybór opcji strategicznej na szczeblu domeny (według dwóch modeli)
Na początku postanowiliśmy opisać pokrótce na czym polega wybór opcji strategicznej na szczeblu domeny. A więc, wybór opcji strategicznych na szczeblu domeny jest to określenie tzw. możliwości danego przedsiębiorstwa, a także sposobu konkurowania na rynku. Aby wybrać odpowiednią opcję strategiczną powinno się odpowiedzieć na trzy ważne pytania:
- gdzie należy konkurować?
- na jakich zasadach?
- a także jaki kierunek należy obrać, aby konkurencja była właściwa?
Oczywiście każde pytanie ma przydzielone do siebie odpowiednie odpowiedzi, i tak na pytanie gdzie należyto konkurować powinniśmy się zastanowić czy bierzemy pod uwagę cały rynek czy tylko jego część, czyli tak zwaną niszę rynkową. W przypadku drugiego pytania są trzy odpowiedzi: czy musimy szukać miejsca dla naszego przedsiębiorstwa/dla naszej firmy na danym rynku konkurencyjnym, a może powinniśmy przejąć konkurentów, albo ustalić sami nowe zasady konkurowania na rynku. Pytanie w jakim kierunku należy konkurować dotyczy, tego czy wygrywamy według strategii kosztowej czy według strategii wyróżnienia. Przedstawione powyżej wyjaśnienie odnosi się do wyboru odpowiedniej strategii. W przypadku Spółdzielni Pracy „Cukry Nyskie”, postanowiliśmy wybrać dwa modele według których przedstawimy konkurencyjność owej firmy, a będzie to model Portera, czyli przewagi konkurencyjnej, a także model Moszkowicza.
Model Portera:
Model Portera określa trzy rodzaje strategii konkurencyjnej, a mianowicie, chodzi tu o strategie kosztową, strategię wyróżnienia i strategię koncentracji. Firma „Cukry Nyskie” jest idealnym przykładem do przedstawienia modelu Portera, z tego względu, że każda strategia jest jej bliska, i tak strategia kosztowa odnosi się do niskich cen, strategia wyróżnienia odnosi się do jakości i różnorodności asortymentu, natomiast strategia koncentracji odnosi się do określonej grupy odbiorców na skalę krajową i globalną. Wszystkie owe cechy firma posiada. Jest konkurencyjna pod każdym względem w opisywanym modelu. Posiada niskie ceny za swoje produkty, wysoką jakość, różnorodność produktów, jej produkty są dostępne nie tylko w kraju ale i za granicą. Aby udowodnić powyższe fakty i urozmaicić projekt postanowiliśmy przedstawić każdy z omówiony powyżej punktów na podstawie tabel i wykresów. Poniższa tabela przedstawia przykładowe ceny w sklepach różnych marek ciastek markiz:
MARKA CIASTEK |
CENA W ZŁOTYCH |
Pieguski Markizy |
2,60-3,49 |
HIT |
2,40-3,80 |
HIT Minis |
2,15-2,90 |
Cukry Nyskie |
1,99 |
Słowianka |
2,59 |
Każda marka przedstawiona w tabeli jest zaliczana do wysokiej jakości produktów. Najniższą cenę oferuje jak widać w powyższej tabeli, jednych z najpopularniejszych ciastek w Polsce firma „Cukry Nyskie”. Jednakże już wiemy z omawianego wcześniej punkt dotyczącego analizy otoczenia - aktualni konkurenci, iż firma „Cukry Nyskie” nie wydaje zbyt dużo pieniędzy na reklamę i tym samym nie jest tak popularną marką jak np. pieguski markizy lub HIT.
Jako ciekawostkę przedstawimy teraz jakie słodycze najczęściej są kupowane przez Polaków.
Stworzyć wykres, ja mam starego Worda i przeinacza wartości:
Batony 12,0 %, chałwa 1,5 %, ciastka 26,3 %, cukierki i lizaki 14,6 %, czekolady 18,0 %, praliny 11,6 %, sezamki 0,5 %, wafle familijne 7,2 %, wafle impusowe 8,4 %
Powyższy diagram przedstawia dane z badania przeprowadzonego w 2007 r.
Poniższa tabela przedstawia różnorodny asortyment firmy „Cukry Nyskie”:
PRODUKTY |
RODZAJ/SMAK |
Bezcukrowe |
- lekkie o smaku cytrynowym, czekoladowym i waniliowym - listki waflowe |
Biszkopty |
- domowe |
Herbatniki |
- regionalne w polewie kakaowej i bez polewy - szarlotki - żaczki - puchatki - wyborowe z cukrem - stokłoski - biszkoptowe dekorowane i zwykłe - maślane w czekoladzie i zwykłe - herbatniki o smaku maślanym - klasyczne Petit-Beurre |
Krakersy |
- krakersy solone - markizy słodko-słone |
Markizy |
- słodki przebój czekoladowe i orzechowe - markizy z Nysy kakaowe, kokosowe, orzechowe i mleczne Każdy rodzaj markizów dostępny w opakowaniu i luzem. |
Mieszanki |
- bankietowa - biesiadna - deserowa - familijna - festiwalowa - karo - kier - pik |
Wafle |
- pałeczki kakaowe, kokosowe, śmietankowe, orzechowe - VaFello o smaku kakaowym, orzechowym i śmietankowym - nubile orzechowe i kokosowe - chrups! kakaowy, laskowy, muśnięty polewą czekoladową, o smaku bitej śmietany - Hawajki - O! Pałki - wafle kakaowe i śmietankowe |
Jak widać z powyższej tabeli firma „Cukry Nyskie” dysponuje szerokim asortymentem i jest dość tania na konkurencyjnym rynku.
Model Moszkowicza:
Innym modelem który postanowiliśmy przedstawić w naszym projekcie jest model prof. zw. dr hab. Mieczysława Moszkowicza. Moszkowicz uważa, że przewagę konkurencyjną można rozbić na 8 części strategicznych, czyli: strategia kosztowa, niszy kosztowej, komputerowo zintegrowanego wytwarzania, dywersyfikacji produktu, masowego marketingu, niszy rynkowej, wyróżnionej produkcji i zindywidualizowanego marketingu.
W przypadku firmy „Cukry Nyskie” strategia kosztowa została omówiona w modelu Portera, ale dla przypomnienia są to niskie ceny, których efektem może być sukces sprzedaży. Taka strategia wymaga masowej produkcji, co jest stosowane w omawianej przez nas firmie. Warto przypomnieć, iż strategie kosztową stosuje się w warunkach tzw. chłodnego rynku.
Strategia niszy technologicznej niesie za sobą duże koszty poniesione przez przedsiębiorstwo, przez wprowadzenie nowych produktów na rynek i ich wytworzenie. Jak już wcześniej parę razy wspominaliśmy firma wprowadziła na rynek nową linię ciastek bezcukrowych, niskokalorycznych. W przypadku tej strategii głównym czynnikiem konkurencji jest szybkość dostawy i szeroka oferta asortymentu. Tabela przedstawiona w modelu Portera przedstawia asortyment jakim dysponuje owe przedsiębiorstwo.
Strategia komputerowo zintegrowanego wytwarzania, aby znaleźć zastosowanie tej strategii w przypadku omawianej przez nas firmy musielibyśmy znać technologię jaką dysponuje firma. Niestety nie wiemy czy firma „Cukry Nyskie” w ostatnim czasie wymieniała, zakupywała nowe maszyny produkcyjne. Wiemy jedynie, iż w ciągu ostatnich 10 lat takowe maszyny zostały zakupione. Niesiemy jednak jak bardzo są nowoczesne. Ta strategia jest nastawiona na elastyczność działania, ale jest ona zaprogramowana w komputerze. Stosuje się do niej zmiany upodobań klienta, w tym przypadku wiemy, iż jakieś badania rynku na pewno są przeprowadzane przez firmę. Dzięki takim badaniom firma m.in. urozmaiciła swój asortyment o linię związaną z produkcją herbatników lekkich i listków waflowych.
Strategia dywersyfikacji produktu charakteryzuje się powiększeniem kosztów sprzedaży, a pomniejszeniem kosztów produkcji. W przypadku firmy „Cukry Nyskie” nie widzimy tu takiej strategii.
Strategia masowego marketingu jest to tzw. masowa produkcja i masowa sprzedaż. Jak można już się domyśleć ta strategia ma swoje zastosowanie w opisywanej przez nas firmie. Firma jest mała, swoją działalność opiera na masowej produkcji i masowej sprzedaży. Sprzedaje swoje produkty w kraju i za granicą. Jednocześnie dba o jakość swoich wyrobów.
Strategia marketingu zindywidualizowanego opiera się również na masowej sprzedaży, jednakże w tym przypadku nabywcy są bardziej wybredni. Zastosowanie na strategia ma na przykład przy marketingu sieciowym, zakupach internetowych lub zakupach z automatu. Wpisując w wyszukiwarkę internetową wybrany produkt firmy „Cukry Nyskie”, wiemy iż takie produkty są dostępne w sklepach internetowych. A więc ta strategia również ma swoje oddziaływanie na przypadku firmy „Cukry Nyskie”.
Strategia wyróżnionej produkcji odnosi się do samego produktu, jego koloru, kształtu, a także tego co zawiera w środku. W przypadku dużego nasycenia rynku, potrzebne są produkty różniące się czymś więcej niż nazwa firmy. W przypadku opisywanej przez nas firmy nie ma zbyt dużego wyboru na zmiany. Firma zaryzykowała i zamiast używać cukru w nowej linii zdrowszej dla zębów używa substytutów słodzących. Ale na taki pomysł wpadło wiele firm więc to raczej w jakiś szczególny sposób nie wyróżnia produktów na rynku tej firmy od innych firm cukierniczych.
Ostatnią opisywaną strategią jest strategia niszy rynkowej. Owa strategia nie ma zastosowania w Spółdzielni Pracy „Cukry Nyskie”, z tego względu, że dotyczy zazwyczaj zaspokojenia wiązki potrzeb, chodzi tu np.: o otworzenie restauracji, która będzie obsługiwać pobliskie osiedla. Ta strategia nie jest nastawiona na sprzedaż globalną. Jest nastawiona na sprzedaż w obrębie swojego rejonu.
Aby urozmaicić pracę chcieliśmy przedstawić jeszcze jeden diagram, który przedstawia gdzie najczęściej Polacy zakupują słodycze.
Jak byś mógł to narysuj jeszcze jeden wykres kołowy, tu masz dane:
Duże sklepy spożywczo przemysłowe 15 %, hipermarkety 19 %, kioski 2 %, małe sklepy spożywczo przemysłowe 15 %, sklepy spożywcze 23 %, stacje benzynowe 3 %, supermarkety 24 %.
Powyższy diagram zawiera dane z badania przeprowadzonego w 2007 r.