Instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) jest to dokument z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, który określa najważniejsze aspekty wykonywanej pracy mające istotny wpływ na bezpieczeństwo pracownika.
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego (ppoż) jest to specjalne i indywidualne opracowanie na potrzeby konkretnego obiektu. Jest dokumentem, w którym właściciel zarządca lub użytkownik zakładu produkcyjnego, magazynowego, obiektu użyteczności publicznej, obiektu zamieszkania zbiorowego oraz innego mogącego pełnić podobną funkcję lub jego części stanowiącej oddzielną strefę pożarową zobowiązany jest szczegółowo określić obowiązujące w nim zasady ochrony przeciwpożarowej. Opracowanie tego dokumentu najlepiej powierzyć doświadczonemu specjaliście i po zatwierdzeniu go przez właściciela (administratora) wprowadzić w życie odpowiednim stosownym zarządzeniem wewnętrznym.
Każdy pracodawca zobowiązany jest o zapewnienie jak najwyższego poziomu bezpieczeństwa i higieny pracy. Jednym z narzędzi stosowanyh do zapewnienia bezpieczeństwa pracy jest instrukcja BHP. Pracodawca jest zobowiązany zapoznać pracownika z instrukcją BHP obowiązującą na stanowisku pracy owego pracownika, a także zobowiązany jest udostępnić pracownikom do stałego korzystania aktualne instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy, które dotyczą:
Stosowanych w zakładzie procesów technologicznych oraz wykonywania prac związanych z zagrożeniami wypadkowymi lub zagrożeniami zdrowia pracowników,
Obsługi maszyn i innych urządzeń rechnicznych,
Postępowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi,
Udzielania pierwszej pomocy,
Zasad postępowania w razie powstania nieprzewidzianych sytuacji powodujących poważne zagrożenia dla pracowników.
Instrukcja BHP musi jasno i wyraźnie określać:
Czynności do wykonania przed rozpoczęciem danej pracy, np. wymagania odzieży ogronnej, przygotowanie maszyny,
Zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania danej pracy, np. ostrzeżenie, że praca spawalnicza bez maski ochronnej może być przyczyną groźnego uszczerbku na zdrowiu lub życiu pracownika,
Czynności do wykonania po jej zakończeniu,
Zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenie dla życiua lub zdrowia pracowników.
Pracownik dbając o swoje bezpieczeństwo na stanowisku pracy, również zobowiązany jest do panujących zasad a mianowicie:
Znajomość i przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności panujących na jego stanowisku pracy,
Powinien brać udział w instruktażach z zakresu wykonywanej pracy,
Wykonywać pracę zgodnie z wymogami i przepisami zawartymi w instrukcji BHP.
Dbać o należyty porządek i stan techniczny maszyn na swoim stanowisku pracy, co zawarte jest w instrukcji BHP,
Stosować środki ochrony indywidualnej zgodnie z ich przeznaczeniem zawartych w instrukcji BHP,
Wytyczne określające, jakie niezbędne elementy zawierać musi instrukcja, zawarte są w artykule 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (DzU nr 121, poz. 1138). Zgodnie z tym przepisem, w instrukcji powinny zostać określone:
Warunki ochrony przeciwpożarowej, wynikające z przeznaczenia obiektu (warunki te określane są z reguły w dokumentacji budowlanej obiektu),
Sposobu użytkowania, prowadzonych w danym obiekcie procesów technologicznych i ich warunków technicznych- w tym zagrożenia wybuchem,
Sposoby poddawania przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym stosowanych w obiekcie urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic,
Sposoby postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożenia,
Sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod względem pożarowym (jeżeli takie prace są przewidywane),
Sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków ewakuacji ludzi (ćwiczeń ewakuacyjnych)
Sposoby zaznajamiania użytkowników obiektu z treścią przedmiotowej instrukcji oraz z przepisami przeciwpożarowymi.
Obowiązkiem pracodawcy jest zaznajomienie pracownika z instrukcją bezpieczeństwa pożarowego, określenie zagrożeń pożarowych w danym obiekcie, szkolenie pracownika na wypadek niebezpieczestwa pożarowego oraz przedstawienie dróg ewakuacyjnych.
Pracownik zobowiązany jest do przestrzegania zasad bezpieczeństwa pożarowego panujących na terenie całego obiektu, znajomość zagrożeń panujących na terenie obiektu oraz umiejętność zachowania się w sytuacji zagrożenia pożarem.
Instrukcja BHP o element wprowadzający do zakładu pracy poczucie bezpieczeństwa. Będąc właścicielem jakiejkolwiek firmy należy bezwzględnie pamiętać o tym aby wszystkie miejsca pracy wyposażyć w stosowne stanowiskowe instrukcje BHP. Stanowiskowa instrukcja BHP to niezbędny i jasno sprecyzowany dokument będący ważnym elementem prawidłowego systemu pracy.
Instrukcja przeciwpożarowa w zakładzie pracy to również niezwykle ważny i przede wszystkim obowiązkowy element wyposażenia danej firmy. Każda instrukcja ppoż powinna zawierać treści wynikające z brzmienia odpowiedniej ustawy. W związku z tym nie można dopuścić do sytuacji, aby instrukcje ppoż wiszące w zakładzie pracy były pisane przez nieodpowiednio wykwalifikowane osoby. Niewłaściwa instrukcja przeciwpożarowa może skutkować nie tylko zagrożeniem zdrowia i życia osób pracujących w danym miejscu, ale także bardzo wysokimi karami finansowymi nakładami przez organy prawne.
Obie instrukcje gwarantują zadowolenie i poczucie bezpieczeństwa w środowisku pracy zarówno pracownikowi jak i pracodawcy. Pomagają one w jasnym określeniu zasad panujących w miejscu pracy, ułatwiają organizację a ponadto ułatwiają wskazanie winy, którejś ze ston w przypadku wystapienia wypadku. Pracownik nie stosując się do zasad określonych w instrukcjach naraża swoje i innych zdrowie oraz życie, za co może ponieść srogie kary. Podobnie jest w przypadku pracodawy- nie informowanie pracownika o zagrożeniach, niejasna instrukcja skutkują karą.
Literatura:
Bryła R.: Bezpieczne stanowisko pracy, wyd. Elamed, Bydgoszcz 2007 r.
Karczewski T.: System zarządzania bezpieczeństwem pracy, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o., Gdańsk, 2000 r.
Rączkowski B.: BHP w praktyce, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o., Gdańsk, 2009 r.
www.wikipedia.pl
3