1. RODZAJE PŁYWÓW: -DOBOWY (DIURNAL) - JEDNO HW I LW NA DOBĘ KSIĘŻYCOWĄ; -PÓŁDOBOWE (SEMI-DIURNAL)-2 HW I LW NA DOBĘ KSIĘŻYCOWĄ -NIEREGULARNE (MIESZANE MIXED); DOBA KSIĘŻYCOWA : 24H 52MIN ODSTĘP KSIĘŻYCOWY - MIEDZY MOMENTEM KULMINACJI NA POŁUDNIKU OBSERWATORA A MOMENTEM WODY WYSOKIEJ; OKRES PŁYWU - ODSTĘP CZASU POMIĘDZY DWOMA SĄSIEDNIMI HW; CZAS TRWANIA PRZYPŁYWU \ODPŁYWU - ODSTĘP CZASU POMIĘDZY LW A HW LUB HW A LW; SKOK PŁYWU (RANGE)- R= HW - LW 2. ZERO MAPY (CHART DATUM) - JEST TO POZIOM OD KTÓREGO MIERZONA JEST WYSOKOŚĆ PŁYWU NA MORZACH PŁYWOWYCH (SKOK WIĘKSZY OD 0,5 M ) JEST TO RÓWNIEŻ POZIOM DLA KTÓREGO PODAWANE SĄ GŁĘBOKOŚCI NA MAPIE, NA MORZACH PŁYWOWYCH ZWYKLE PRZYJMUJE SIĘ LAT KTÓRĄ OBLICZA SIĘ RAZ NA 18.6 ROKU DLA DANEGO OBSZARU, PONIŻEJ ZERA MAPY PŁYW NIE OPADA; MSL ( MEAN SEA LEVEL - ŚREDNI POZIOM MORZA) - JEST TO ŚREDNI POZIOM MORZA OBLICZANE NA PODSTAWIE DUŻEJ LICZBY POMIARÓW DLA DANEGO PUNKTU, PRZYJMUJE SIĘ GO ZA ZERO MAPY NA MORZACH BEZPŁYWOWYCH ( ŚREDNIE R MNIEJSZE OD O.5 M) CZAS POMIARU 18.6 ROKU CZYLI PEŁNY CYKL DZIAŁANIA SIŁ PŁYWOTWÓRC KSIĘŻYCA I SŁOŃCA 3. MORZA PŁYWOWE TO TAKIE NA KTÓRYCH PIONOWE SKOKI LUSTRA WODY PRZEKRACZAJĄ 0.5 METRA, DLA TYCH MÓRZ ZERO MAPY (CHART DATUM) POKRYWA SIĘ Z LAT MORZA BEZPŁYWOWE TO TAKIE NA KTÓRYCH PIONOWE SKOKI LUSTRA WODY SĄ NIŻSZE OD 0.5 METRA ZERO MAPY POKRYWA SIĘ Z MSL (MEAN SEA LEVEL) 4. WZÓR NA WARTOŚĆ SIŁY PRZYCIĄGANIA ELEMENTARNEJ MASY NA POWIERZCHNI I W ŚRODKU ZIEMI PRZEZ MASĘ KSIĘŻYCA Fo=g*M/E*[r / d lub D]^2 ; D- ODLEGŁOŚĆ ŚRODKA MASY ZIEMI OD ŚRODKA MASY KSIĘŻYCA; D- ODLEGŁOŚĆ PUNKTU NA POWIERZCHNI ZIEMI OD ŚRODKA MASY KSIĘŻYCA; M- MASA KSIĘŻYCA; E- MASA ZIEMI; R- PROMIEŃ ZIEMI; g - PRZYSPIESZENIE ZIEMSKIE // fm= [GM/d^2]=g*[M/E]*[r/D]^2 5. SIŁA PŁYWOTWÓRCZA - JEST TO RÓŻNICA SIŁY PRZYCIĄGANIA ELEMENTARNEJ CZASTECZKI MASY NA POW. ZIEMI I W ŚRODKU ZIEMI PRZEZ KSIĘŻYC(Fp=F - Fc) JEST TO SUMA WEKTORÓW fn i fo GDZIE PIERWSZY TO WEKTOR SIŁY PRZYCIĄGANIA KSIĘŻYCA A DRUGI TO WEKTOR SIŁY ODŚRODKOWEJ WYNIK OBROTU KSIĘŻYCA I ZIEMI WOKÓŁ WSPÓLNEGO ŚRODKA MASY SIŁA PŁYWOTWÓRCZA ZMIENIA SIĘ W ROŻNYCH PUNKTACH NA POWIERZCHNI ZIEMI ZE WZGLĘDU NA NIERÓWNOŚCI PARALAKTYCZNE, DEKLINACYJNE I FAZOWE. Fp (ZENIT) = g*3.48*10 -6 (NAJWIĘKSZA SIŁA NA ZIEMI); Fp (NADIR) = g*3.26*10 -6 ; Fp KSIĘŻYCa = 2.17*Fp SŁOŃCA 6. POTENCJAŁ SIŁY - POTENCJAŁEM SIŁY F JEST FUNKCJA SKALARNA V TAKA, ŻE F=-gradV , A SKŁADOWE F SĄ RÓWNE POCHODNYM CZĄSTECZKOWYM V. ABY OKRESLIĆ WIELKOŚĆ SIŁY PŁYWOTWÓRCZEJ DOGODNIEJ JEST POSŁUGIWAĆ SIĘ POJECIEM POTENCJALU TEJ SIŁY, DLATEGO ŻE POTENCJAŁ WYRAŻA SIĘ WIELKOŚCIĄ SKALARNĄ, KTÓRĄ MOŻNA SKŁADAĆ ARYTMETYCZNIE, W PRZECIW DO SIŁ KTÓRE MOŻNA SKADL TYLKO GEOMETRYCZNIE *KSIEZYC d = √(D^2 +r^2 -2D r *COS Zm ) , W= [ G*M/ d ; V= 3*M* r^4*(COS^2 Zm - 1/3)] / ( 2* g *E*D^3) < SLONCE PODOBNIE TYLKO - Zs Dn - ODLEGLOSC SRODKA ZIEMI OD KSIEZYCA; Ds. - ODLEGLOSC SRODKA ZIEMI OD SLONCA; Zs Zk - ODLEGLOSCI ZENITALNE (Zk=Zs) Vs/Vk=[S/M]*[Ds/Dk]^3=0,45 POTENCJAŁ SIŁY PŁYWOTWÓRCZEJ KSIĘŻYCA JEST 2,17 RAZY WIĘKSZY OD POTENCJAŁU SIŁY PŁYWOTWÓRCZEJ SŁOŃCA 7. STATYCZNA TEORIA PŁYWÓW NEWTONA POMIMO WIELU NIEDOSKONAŁOŚCI ( OPARTA NA OBLICZENIU POTENCJAŁU SIŁY PŁYWOTWÓRCZEJ ) POZWALA NA WYJAŚNIENIE PODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYCZNYCH ZJAWISK PŁYWÓW. ZASTOSOWANE UPROSZCZENIA : BRAK UWZGLĘDNIENIA LEPKOŚCI I TARCIA ORAZ INERCJI WÓD A TAKŻE ZAŁOŻENIE ZE OCEAN OBEJMUJE SWOJĄ POWIERZCHNIA CAŁA POWIERZCHNIE KULI ZIEMSKIEJ. W KAŻDYM PUNKCIE POTENCJAŁ SIŁY PŁYWOTWÓRCZEJ = POTENCJAŁOWI SIŁY CIĘŻKOŚCI NA POZIOMIE MORZA I PŁYWU. NA ELEMENTARNA CZĄSTECZKĘ WODY W DANYM PUNKCIE NA POWIERZCHNI ZIEMI DZIAŁA SIŁA ng=GE/R^2 ORAZ DZIAŁA RÓWNIEŻ SIŁA ODŚRODKOWA UKŁADU F=g*M/E*[R/d]^2 ; ZIEMIA KSIĘŻYC F=g*M/E*[R/D]^2 W WYPADKU TYCH SIŁ POWODUJE SIĘ UKSZTAŁTOWANIE POZIOMU MORZA KTÓRY JEST PROSTOPADŁY DO JEJ DZIAŁANIA. PRZY ZAŁOŻENIU ZE DZIAŁA TYLKO SIŁA PRZYCIĄGANIA KSIĘŻYCA POWIERZCHNIA OCEANU PRZYJMUJE FORMĘ ELIPSOIDY SKIEROWANEJ DŁUŻSZA OSIĄ DO KSIĘŻYCA 8. OKRES ZMIANY PLYWU NA ZIEMI POZBAWIONEJ KONTYNENTÓW KAŻDY PŁYW PRZECHODZIŁBY PRZEZ DANY PUNKT CO 12 H 26 MIN, ZAMYKAJĄC CYKL W CIĄGU JEDNEJ DOBY KSIĘŻYCOWEJ 24H 52 MIN. DOBA KSIĘŻYCOWA JEST O 50 MIN 28 SEK DŁUŻSZA OD DOBY SŁONECZNEJ, GDYŻ KSIĘŻYC KRĄŻY WOKÓŁ ZIEMI W TYM SAMYM KIERUNKU, W KTÓRYM ZIEMIA OBRACA SIĘ. PUNKT NA ZIEMI POTRZEBUJE 50 MIN 28 SEK NA „DOGONIENIE” KSIĘŻYCA. 9. ELIPSOIDA PLYWU PODCZAS JEDNOCZESNEGO ODDZIAŁYWANIA SIL SŁOŃCA I KSIĘŻYCA POWIERZCHNIA OCEANÓW JEST GEOMETRYCZNĄ SUMĄ ELIPSOID OBROTOWYCH PŁYWÓW KSIĘŻYCA I SŁOŃCA. WYSOKOŚĆ PŁYWU ZALEŻY OD WSPÓLNEGO POŁOŻENIA KSIĘŻYCA I SŁOŃCA. KSIĘŻYC WYPRZEDZA SŁONCE W OBIEGU DOOKOŁA ZIEMI O 12* , DLATEGO ZMIENIA SIĘ JEGO POŁOŻENIE WZGLĘDEM SŁOŃCA. ; NIERÓWNOŚĆ FAZOWA - ZWIĄZANA JEST Z TYM ŻE HW PŁYWU SYZYGIJNEGO NIE WYSTĘPUJE W MOMENCIE PEŁNI CZY NOWIU, PODOBNIE JAK HW PŁYWU KWADRATUROWEGO NIE WYSTĘPUJE W MOMENCIE I LUB III KWADRY ( OKRES MIEDZY NOWIAMI 29.5 DOBY MIESIĄC SYNODYCZNY) ; PŁYW SYZYGIJNY - KSIĘŻYC ZNAJDUJE SIĘ W NOWIU LUB PEŁNI. HW JEST SUMĄ WYSOKOŚCI PŁYWU KSIĘŻYCOWEGO I SŁONECZNEGO HHW ORAZ LLW ; PŁYW KWADRATUROWY - KSIĘŻYC ZNAJDUJE SIĘ W I LUB III KWADRZE. W MIEJSCU GDZIE ELIPSOIDA PŁYWU KSIĘŻYCOWEGO OSIĄGA HW ELIPSOIDA PŁYWU SŁONECZNEGO OSIĄGA LW MHW ORAZ HLW ; PŁYW POŚREDNI - WYSTĘPUJE POMIĘDZY PŁYWEM SYZYGIJNYM A KWADRATUROWYM 10. OPOZNIENIE PLYWU- NA PODSTAWIE OBSERWACJI STWIERDZONO ŻE HW PŁYWU SYZYGIJNEGO NIE POWSTAJE W MOMENCIE PEŁNI LUB NOWIU, ZJAWISKO TO SZCZEGÓLNIE DAJE SIĘ ZAUWAŻYĆ PRZY PŁYWACH PÓŁDOBOWYCH, FALA PŁYWU „NIE NADĄŻĄ” ZA KSIĘŻYCEM, ISTNIEJE WIEC ODSTĘP CZASU MIĘDZY MOMENTAMI PEŁNI LUB NOWIU A MOMENTAMI HW PŁYWU SYZYGIJNEGO, JEST ONO SPOWODOWANE TAKIMI CZYNNIKAMI JAK :- LEPKOŚĆ - INERCJA MAS WODY - SIŁY TARCIA - KONTYNENTÓW - OGRANICZENIE GŁĘBOKOŚCI I WPŁYW NA PRĘDOKOŚĆ FALI NADĄŻNEJ c=√gh ; FALA PŁYWU NIE MOŻE PORUSZAĆ SIĘ Z PRĘDKOŚCIĄ SIŁY WYMUSZAJĄCEJ W WARUNKACH REALNYCH PONIEWAŻ C=S/T=DROGA 40 000 000M/CZAS 86400S GŁĘBOKOŚĆ AKWENÓW MUSIAŁABY LICZYĆ PO KILKANAŚCIE TYSIECY METROW ABY FALA NADĄŻAŁA ZA KSIĘŻYCEM, DODATKOWYM ZAKŁÓCENIEM JEST JESZCZE PŁYW SŁONECZNY. 11. NASZKICOWAĆ POŁOŻENIA ELIPSOIDY PŁYWU PRZY ZMIANACH DEKLINACJI C.N. JAK ZMIENIA SIĘ PRZEBIEG PŁYWU PRZY ZMIANACH SZER. GEOGR. NA ZIEMI CAŁKOWICIE POKRYTEJ WODĄ? NIERÓWNOŚCI DEKLINACYJNE NIERÓWNOŚCI DEKLINACYJNE - NIERÓWNOŚĆ W WYSOKOŚCIACH WÓD W ZALEŻNOŚCI OD DEC KSIĘŻYCA, WYNIKA ONA Z TEGO, ŻE KSIĘŻYC OBIEGA ZIEMIĘ NIE W PŁASZCZYŹNIE RÓWNIKA, LECZ JEGO DROGA NACHYLONA JEST DO RÓWNIKA POD ZMIENIAJĄCYM SIĘ KĄTEM OD 18,25O DO 28.5O; NATOMIAST SŁOŃCE BIEGNIE PO EKLIPTYCE NACHYLONEJ DO RÓWNIKA POD NIEMALŻE STAŁYM KĄTEM 23,5O, PONIEWAŻ ZIEMIA WYKONUJE RUCH WIROWY W ZWIĄZKU Z TYM KAŻDY PUNKT NA JEJ POWIERZCHNI CHARAKTERYZUJE SIĘ TYM WIĘKSZYM SKOKIEM PŁYWU IM BLIŻEJ JEST LINII ŁĄCZĄCEJ ŚRODEK ZIEMI I ŚRODEK KSIĘŻYCA, ZAŚ NAJNIŻSZA WODA WYSTĘPUJE NA KOLE WIELKIM PROSTOPADŁYM DO TEJ LINII. RYS
|
12. OBJAŚNIĆ ZWIĄZKI POMIĘDZY RODZAJEM PŁYWU (PÓŁDOBOWY, DOBOWY, MIESZANY) A POJĘCIAMI: PŁYW SYZYGIJNY, KWADRATUROWY, ZWROTNIKOWY, RÓWNIKOWY. *PŁYW PÓŁDOBOWY W KTÓRYM ODSTEP CZASU MIEDZY KOLEJNYMI WODAMI WYS LUB NISKIMI WYNOSI 12 h 26 min ; * PŁYW DOBOWY W KTÓRYM ODSTEP CZASU WYNOSI OKOŁO 24 h 52 min ;; * PLYW MIESZANY W KTÓRYM ODSTEP CZASU IS WIEKSZY NIŻ PLYWU PÓŁDOB LUB DOBOW /// PŁYW DOBOWY - ZWROTNIKOWY max=28,5o T=24h50m - NIE ZALEŻY OD FAZ KSIĘŻYCA, NIE MA SYZYGI I KWADRATURY;; PŁYW PÓŁDOBOWY - RÓWNIKOWY =0o T=15h25m' -SYZYGIA, KWADRATURA 13. OBJAŚNIĆ ISTOTĘ NIERÓWNOŚCI PARALAKTYCZNEJ. NIERÓWNOŚĆ PARALAKT DOTYCZY UKŁADU ZIEMIA-KSIĘŻYC I ZIEMIA-SŁOŃCE. WIĄŻE SIĘ TO ZE ZMIANĄ ODLEGŁOŚCI ŚRODKA MASY ZIEMI OD ŚRODKÓW MAS KSIĘŻYCA I SŁOŃCA. SIŁA PŁYWOTWÓRCZA KSIĘŻYCA JEST O 40% WIĘKSZA, GDY KSIĘŻYC ZNAJDUJE SIĘ PERYGEUM. PODOBNIE JEST Z SIŁA PŁYWOTWÓRCZA SŁOŃCA - JEST ONA WIĘKSZA, GDY ZIEMIA ZNAJDUJE SIĘ W PERYHELIUM. ZMIANA ŚRODKÓW MAS ZIEMI I KSIĘŻYCA NASTĘPUJE W CZASIE TRWANIA MIESIĄCA SYDERYCZNEGO (27,3 DOBY). RYS 14. JAK POWSTAJE UKŁAD AMFIDROMICZNY? CO TO SĄ LINIE KOTYDALNE? DLACZEGO NIE MA WAHAŃ STANU MORZA W PUNKCIE AMFIDROMICZNYM? W STREFIE BRZEGOWEJ FALA POSTĘPUJĄCA I STOJĄCA NAKŁADAJĄ SIĘ NA SIEBIE. PRĘDKOŚĆ FALI PRĄDU W FALACH STOJĄCYCH RÓŻNI SIĘ O ¼ OKRESU OD TAKICH WARTOŚCI DLA FAL POSTĘPOWYCH. WZDŁUŻNE I POPRZECZNE WAHANIA STANU MORZA SĄ PRZESUNIĘTE W CZASIE O ¼ OKRESU FALI. SPOWODOWANIE TAKICH WAHAŃ PROWADZI DO POWSTANIA RUCHU OBROTOWEGO WOKÓŁ PEWNEGO NIERUCHOMEGO PUNKTU ZWANEGO PUNKTEM AMFIDROMICZNYM. W PUNKCIE TYM NIE MA WAHAŃ STANU MORZA, GDYŻ W UKŁADZIE MAMY DO CZYNIENIA Z OBROTEM POCHYLONEJ POWIERZCHNI MORZA. LINIE KOTYDALNE - LINIE ŁĄCZĄCE NA MAPIE PUNKTY O JEDNAKOWEJ FAZIE PŁYWU. L.K. WODY WYSOKIEJ OKREŚLONA JEST JAKO LICZBA GODZIN KSIĘŻYCOWYCH, KTÓRE UPŁYNĘŁY OD MOMENTU KULMINACJI KSIĘŻYCA NAD POŁUDNIKIEM 000O DO MOMENTU WYSTĄPIENIA WODY WYSOKIEJ. RYSUNKI
15. OBJAŚNIĆ POCHODZENIE (GENEZĘ) SKŁADOWYCH FAL PŁYWU? KSIĘŻYC RZECZYWISTY ZASTĘPUJEMY KILKOMA TEORETYCZNYMI C.N,OZNACZA TO ŻE ZAMIAST KSIĘŻYCA WPROWADZAMY KILKA MAS GENERUJĄCYCH REGULARNE SINUSOIDY-POWSTAJE PŁYW ZRÓWNOWAŻONY.M2-GŁÓWNA SKŁADOWA KSIĘŻYCOWA PÓŁDOBOWA k1-DEKLINACYJNA KSIĘŻYCOWO-SŁONECZNA(OKRES=23,93h, ω=15,041o/h); O1-DEKLINACYJNA KSIĘŻYCOWA (OKRES=25,82h,ω=13,94o/GODZ); 16. STAŁE HARMONICZNE (HI,GI) POSZCZEGÓLNYCH FAL PŁYWU? Hi,gi,Mo-WYS.ŚR.POZIOMU MORZA NAD ZEREM MAPY;HI-WARTOŚĆ ŚREDNIA AMPLITUDY RZECZYWISTEJ DANEJ SKŁADOWEJ HARMONICZNEJ;gi-OPÓŹNIENIE W FAZIE-OPÓŹNIENIE MOMENTU HW SKŁADOWEJ HARMONICZNEJ PŁYWU RZECZYWISTEGO W DANYM PUNKCIE W ODNIESIENIU DO MOMENTU HW PŁYWU ZRÓWNOWAŻONEGO; 17. OBJAŚNIĆ PARAMETRY RÓWNANIA WYSOKOŚCI PŁYWU Z PODZIAŁEM NA ZALEŻNE OD CZYNNIKÓW LOKALNYCH I `ASTRONOMICZNE'? h=zo+Σfi*Hi*cos[α*t+(Eo+U)i - gio], LUB h = Zo+Σ Fi* HI* COS [α*t+(Eo+U)I - gi *] *LOKALNE: H-ŚR. AMPLITUDA FALI; α*t-PRĘDKOŚĆ KĄTOWA; gio-OPÓŹNIENIE W FAZIE FALI; Z0=M0- ŚREDNI POZIOM MORZA /// *ASTRONOMICZNE: fi-WSPÓŁCZYNNIK REDUKCYJNY (ZMIENIA SIĘ W OKRESIE 18,6 LAT), (E0+U) -ASTR. CZĘŚĆ FAZY,KTÓRA JEST KĄTEM GODZINNYM I-TEJ SKŁADOWEJ OBLICZONEJ NA POCZĄTKU DOBY; R=Fi *H; 18. OBJAŚNIĆ ZNACZENIE ODDZIAŁYWANIA CZYNNIKÓW HYDROMETEO.NA WYSOKOŚĆ POZIOMU MORZA I DOKŁADNOŚĆ OBLICZEŃ PŁYWÓW? WARUNKI HYDROMETEO OZNACZAJĄ: PAROWANIE, OPADY, DOPŁYW RZEK, TOPNIENIE I TWORZENIE LODU, WIATRY, ZMIANY CIŚNIENIA; WIATR-GDY WIEJE DO BRZEGU-SPIĘTRZENIE WODY, GDY WIEJĄ OD BRZEGU-OBNIŻENIE POZIOMU MORZA; WYSTĘPOWANIE WEZBRAŃ SZTORMOWYCH SZCZEGÓLNIE NA M.PÓŁNOCNYM, BAŁTYCKIM, CIEŚNINY DUŃSKIE.PRZED SILNYMI OBNIŻENIAMI SĄ WYDAWANE OSTRZEŻENIA NEGATIVE SURGE WARNING.NA M.PÓŁNOCNYM WEZBRANIA 1m-1 DO 3 RAZY W CIĄGU ROKU, 0.6M-15 RAZY DO ROKU; UKŁADY BARYCZNE:-W ZALEŻNOŚCI OD KIERUNKU WIATRÓW PODWYŻSZAJĄ LUB OBNIŻAJĄ POZIOM WODY (SKUTKI SZCZEGÓLNIE WIDOCZNE PRZY RUCHU UKŁADÓW WZDŁUŻ WYBRZEŻA); -PRZEDNIA CZĘŚĆ NIŻU-WIĘKSZY WPŁYW FALI BARYCZNEJ; -TYLNA CZĘŚĆ NIŻU-WIĘKSZY WPŁYW WIATRU;-UKŁADY BARYCZNE GŁĘBOKIE I SZYBKIE-WIĘKSZY WPŁYW FALI BARYCZNEJ; -UKŁADY BARYCZNE POWOLNE I PŁYTKIE-WIĘKSZY WPŁYW WIATRU; 19. OMÓWIĆ PRĄDY DWUKIERUNKOWE. - PROSTOLINIOWE - DWUKIERUNKOWE (NAWROTNE), WYSTĘPUJĄ W WĄSKICH CIEŚ, ZAT, AKWENACH, ZACHOWUJE W CIAGU 6 GODZ KIER PRAWIE STALY. W CZASIE PIERWSYCH 3 GODZ PREDK JEGO SIĘ ZWIEKSZA A W NASTEPNYCH 3 GODZ MALEJE, POD KONIEC 6 GODZ KIER PRADU ZMIENIA SIĘ NA PRZECIWNY I CYKL SIĘ POWTARZA, WEKTOR PRĄDU ZMIENIA SIĘ O 180˚ NP. DOVER; PRAD PŁYWOWY PÓŁDOBOWY POSIADA 2 MAXIMA I 2 MINI W CIĄGU DOBY. 20. OMÓWIĆ PRADY KOŁOWE. - WEKTOR PRĄDU ZMIENIA SIĘ O 360˚ NA DOBĘ, MAJĄ MAŁE PRĘDKOŚCI I WYSTĘPUJĄ NA WODACH OTWARTYCH; PÓŁDOBOWY- WEKTOR ZMIENIA SIĘ 2 RAZY O 360˚ W CIĄGU DOBY; DOBOWY- WEKTOR ZMIENIA SIĘ O 360˚ W CIĄGU DOBY 21. PRZEDSTAWIĆ I OBJAŚNIĆ PODSTAWOWE NIERÓWNOŚCI WYSTĘPUJĄCE W PRZEBIEGU PRĄDÓW PŁYWOWYCH - SILA ODCHYLAJACA WYWOLANA RUCHEM OBROT ZIEMI (OCHYLA W PRAWO NA PÓŁKULI `N' I LEWO NA `S') ; NAJSILNIEJSZY WYSTEP PRZY HW I LW A PRZESILENIE WYSTEP OKOŁO 3 GODZ PRZED I PO HW ; GDY TRAFI NA MIELIZE MOŻE ZMIENIC KIER PRED WYWOLAC STŁOCZENIE FAL LUB BYSTRZE PLYWU 22. WPŁYW CZYNNIKÓW METEO NA PRĄD PŁYWOWY PRĄD PŁYWOWY- JEST TO POZIOMY RUCH CZĄSTECZEK WODY SPOWODOWANY TĄ SAMĄ SIŁĄ WZBUDZAJĄCĄ, KTÓRA WYWOŁUJE RUCH PIONOWY TOWARZYSZĄCY ZJAWISKU PŁYWU - WPŁYW WIATRU NA PRĄD PŁYWOWY: JEŻELI WIATR WIEJE W TYM SAMYM KIERUNKU, W KTÓRY PŁYNIE PRĄD TO WYWOŁA ON ZWIĘKSZENIE PRĘDKOŚCI PRĄDU WPŁYW SIŁY CORIOLISA: - NA PÓŁKULI N ODCHYLENIE PRĄDU W PRAWO O 2,5˚ ; - NA PÓŁKULI S ODCHYLENIE PRĄDU W LEWO O 2,5˚ 23. JAK KSZTAŁTUJE SIĘ WEKTOR PRĄDU RZECZYWIŚCIE ODDZIAŁUJĄCEGO NA STATEK. SUMA WEKTORÓW V= Vs + Vpł + Vg + Vw Vs-PRĄD STAŁY (CURRENT); Vpł - PRĄD PŁYWOWY (TIDAL STREAM); Vg - PRĄD GRADIENTOWY; Vw - PRĄD WIATROWY; FLOW (ZNOS) V=Vs+Vpł+Vg 24. SKŁADOWE HARMONCZNE. * POŁDOBOWE M2 S2 T=d/2 = 12 h ; * DOBOWE K1 O1 , T= d/1 =24 h ; * PŁYTKOWODNE F4 F6 , TF4 = d/4 = 6 h ; TF6= d/6 = 4h RYS. |
1. RODZAJE PŁYWÓW: -DOBOWY (DIURNAL) - JEDNO HW I LW NA DOBĘ KSIĘŻYCOWĄ; -PÓŁDOBOWE (SEMI-DIURNAL)-2 HW I LW NA DOBĘ KSIĘŻYCOWĄ -NIEREGULARNE (MIESZANE MIXED); DOBA KSIĘŻYCOWA : 24H 52MIN ODSTĘP KSIĘŻYCOWY - MIEDZY MOMENTEM KULMINACJI NA POŁUDNIKU OBSERWATORA A MOMENTEM WODY WYSOKIEJ; OKRES PŁYWU - ODSTĘP CZASU POMIĘDZY DWOMA SĄSIEDNIMI HW; CZAS TRWANIA PRZYPŁYWU \ODPŁYWU - ODSTĘP CZASU POMIĘDZY LW A HW LUB HW A LW; SKOK PŁYWU (RANGE)- R= HW - LW 2. ZERO MAPY (CHART DATUM) - JEST TO POZIOM OD KTÓREGO MIERZONA JEST WYSOKOŚĆ PŁYWU NA MORZACH PŁYWOWYCH (SKOK WIĘKSZY OD 0,5 M ) JEST TO RÓWNIEŻ POZIOM DLA KTÓREGO PODAWANE SĄ GŁĘBOKOŚCI NA MAPIE, NA MORZACH PŁYWOWYCH ZWYKLE PRZYJMUJE SIĘ LAT KTÓRĄ OBLICZA SIĘ RAZ NA 18.6 ROKU DLA DANEGO OBSZARU, PONIŻEJ ZERA MAPY PŁYW NIE OPADA; MSL ( MEAN SEA LEVEL - ŚREDNI POZIOM MORZA) - JEST TO ŚREDNI POZIOM MORZA OBLICZANE NA PODSTAWIE DUŻEJ LICZBY POMIARÓW DLA DANEGO PUNKTU, PRZYJMUJE SIĘ GO ZA ZERO MAPY NA MORZACH BEZPŁYWOWYCH ( ŚREDNIE R MNIEJSZE OD O.5 M) CZAS POMIARU 18.6 ROKU CZYLI PEŁNY CYKL DZIAŁANIA SIŁ PŁYWOTWÓRC KSIĘŻYCA I SŁOŃCA 3. MORZA PŁYWOWE TO TAKIE NA KTÓRYCH PIONOWE SKOKI LUSTRA WODY PRZEKRACZAJĄ 0.5 METRA, DLA TYCH MÓRZ ZERO MAPY (CHART DATUM) POKRYWA SIĘ Z LAT MORZA BEZPŁYWOWE TO TAKIE NA KTÓRYCH PIONOWE SKOKI LUSTRA WODY SĄ NIŻSZE OD 0.5 METRA ZERO MAPY POKRYWA SIĘ Z MSL (MEAN SEA LEVEL) 4. WZÓR NA WARTOŚĆ SIŁY PRZYCIĄGANIA ELEMENTARNEJ MASY NA POWIERZCHNI I W ŚRODKU ZIEMI PRZEZ MASĘ KSIĘŻYCA Fo=g*M/E*[r / d lub D]^2 ; D- ODLEGŁOŚĆ ŚRODKA MASY ZIEMI OD ŚRODKA MASY KSIĘŻYCA; D- ODLEGŁOŚĆ PUNKTU NA POWIERZCHNI ZIEMI OD ŚRODKA MASY KSIĘŻYCA; M- MASA KSIĘŻYCA; E- MASA ZIEMI; R- PROMIEŃ ZIEMI; g - PRZYSPIESZENIE ZIEMSKIE // fm= [GM/d^2]=g*[M/E]*[r/D]^2 5. SIŁA PŁYWOTWÓRCZA - JEST TO RÓŻNICA SIŁY PRZYCIĄGANIA ELEMENTARNEJ CZASTECZKI MASY NA POW. ZIEMI I W ŚRODKU ZIEMI PRZEZ KSIĘŻYC(Fp=F - Fc) JEST TO SUMA WEKTORÓW fn i fo GDZIE PIERWSZY TO WEKTOR SIŁY PRZYCIĄGANIA KSIĘŻYCA A DRUGI TO WEKTOR SIŁY ODŚRODKOWEJ WYNIK OBROTU KSIĘŻYCA I ZIEMI WOKÓŁ WSPÓLNEGO ŚRODKA MASY SIŁA PŁYWOTWÓRCZA ZMIENIA SIĘ W ROŻNYCH PUNKTACH NA POWIERZCHNI ZIEMI ZE WZGLĘDU NA NIERÓWNOŚCI PARALAKTYCZNE, DEKLINACYJNE I FAZOWE. Fp (ZENIT) = g*3.48*10 -6 (NAJWIĘKSZA SIŁA NA ZIEMI); Fp (NADIR) = g*3.26*10 -6 ; Fp KSIĘŻYCa = 2.17*Fp SŁOŃCA 6. POTENCJAŁ SIŁY - POTENCJAŁEM SIŁY F JEST FUNKCJA SKALARNA V TAKA, ŻE F=-gradV , A SKŁADOWE F SĄ RÓWNE POCHODNYM CZĄSTECZKOWYM V. ABY OKRESLIĆ WIELKOŚĆ SIŁY PŁYWOTWÓRCZEJ DOGODNIEJ JEST POSŁUGIWAĆ SIĘ POJECIEM POTENCJALU TEJ SIŁY, DLATEGO ŻE POTENCJAŁ WYRAŻA SIĘ WIELKOŚCIĄ SKALARNĄ, KTÓRĄ MOŻNA SKŁADAĆ ARYTMETYCZNIE, W PRZECIW DO SIŁ KTÓRE MOŻNA SKADL TYLKO GEOMETRYCZNIE *KSIEZYC d = √(D^2 +r^2 -2D r *COS Zm ) , W= [ G*M/ d ; V= 3*M* r^4*(COS^2 Zm - 1/3)] / ( 2* g *E*D^3) < SLONCE PODOBNIE TYLKO - Zs Dn - ODLEGLOSC SRODKA ZIEMI OD KSIEZYCA; Ds. - ODLEGLOSC SRODKA ZIEMI OD SLONCA; Zs Zk - ODLEGLOSCI ZENITALNE (Zk=Zs) Vs/Vk=[S/M]*[Ds/Dk]^3=0,45 POTENCJAŁ SIŁY PŁYWOTWÓRCZEJ KSIĘŻYCA JEST 2,17 RAZY WIĘKSZY OD POTENCJAŁU SIŁY PŁYWOTWÓRCZEJ SŁOŃCA 7. STATYCZNA TEORIA PŁYWÓW NEWTONA POMIMO WIELU NIEDOSKONAŁOŚCI ( OPARTA NA OBLICZENIU POTENCJAŁU SIŁY PŁYWOTWÓRCZEJ ) POZWALA NA WYJAŚNIENIE PODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYCZNYCH ZJAWISK PŁYWÓW. ZASTOSOWANE UPROSZCZENIA : BRAK UWZGLĘDNIENIA LEPKOŚCI I TARCIA ORAZ INERCJI WÓD A TAKŻE ZAŁOŻENIE ZE OCEAN OBEJMUJE SWOJĄ POWIERZCHNIA CAŁA POWIERZCHNIE KULI ZIEMSKIEJ. W KAŻDYM PUNKCIE POTENCJAŁ SIŁY PŁYWOTWÓRCZEJ = POTENCJAŁOWI SIŁY CIĘŻKOŚCI NA POZIOMIE MORZA I PŁYWU. NA ELEMENTARNA CZĄSTECZKĘ WODY W DANYM PUNKCIE NA POWIERZCHNI ZIEMI DZIAŁA SIŁA ng=GE/R^2 ORAZ DZIAŁA RÓWNIEŻ SIŁA ODŚRODKOWA UKŁADU F=g*M/E*[R/d]^2 ; ZIEMIA KSIĘŻYC F=g*M/E*[R/D]^2 W WYPADKU TYCH SIŁ POWODUJE SIĘ UKSZTAŁTOWANIE POZIOMU MORZA KTÓRY JEST PROSTOPADŁY DO JEJ DZIAŁANIA. PRZY ZAŁOŻENIU ZE DZIAŁA TYLKO SIŁA PRZYCIĄGANIA KSIĘŻYCA POWIERZCHNIA OCEANU PRZYJMUJE FORMĘ ELIPSOIDY SKIEROWANEJ DŁUŻSZA OSIĄ DO KSIĘŻYCA 8. OKRES ZMIANY PLYWU NA ZIEMI POZBAWIONEJ KONTYNENTÓW KAŻDY PŁYW PRZECHODZIŁBY PRZEZ DANY PUNKT CO 12 H 26 MIN, ZAMYKAJĄC CYKL W CIĄGU JEDNEJ DOBY KSIĘŻYCOWEJ 24H 52 MIN. DOBA KSIĘŻYCOWA JEST O 50 MIN 28 SEK DŁUŻSZA OD DOBY SŁONECZNEJ, GDYŻ KSIĘŻYC KRĄŻY WOKÓŁ ZIEMI W TYM SAMYM KIERUNKU, W KTÓRYM ZIEMIA OBRACA SIĘ. PUNKT NA ZIEMI POTRZEBUJE 50 MIN 28 SEK NA „DOGONIENIE” KSIĘŻYCA. 9. ELIPSOIDA PLYWU PODCZAS JEDNOCZESNEGO ODDZIAŁYWANIA SIL SŁOŃCA I KSIĘŻYCA POWIERZCHNIA OCEANÓW JEST GEOMETRYCZNĄ SUMĄ ELIPSOID OBROTOWYCH PŁYWÓW KSIĘŻYCA I SŁOŃCA. WYSOKOŚĆ PŁYWU ZALEŻY OD WSPÓLNEGO POŁOŻENIA KSIĘŻYCA I SŁOŃCA. KSIĘŻYC WYPRZEDZA SŁONCE W OBIEGU DOOKOŁA ZIEMI O 12* , DLATEGO ZMIENIA SIĘ JEGO POŁOŻENIE WZGLĘDEM SŁOŃCA. ; NIERÓWNOŚĆ FAZOWA - ZWIĄZANA JEST Z TYM ŻE HW PŁYWU SYZYGIJNEGO NIE WYSTĘPUJE W MOMENCIE PEŁNI CZY NOWIU, PODOBNIE JAK HW PŁYWU KWADRATUROWEGO NIE WYSTĘPUJE W MOMENCIE I LUB III KWADRY ( OKRES MIEDZY NOWIAMI 29.5 DOBY MIESIĄC SYNODYCZNY) ; PŁYW SYZYGIJNY - KSIĘŻYC ZNAJDUJE SIĘ W NOWIU LUB PEŁNI. HW JEST SUMĄ WYSOKOŚCI PŁYWU KSIĘŻYCOWEGO I SŁONECZNEGO HHW ORAZ LLW ; PŁYW KWADRATUROWY - KSIĘŻYC ZNAJDUJE SIĘ W I LUB III KWADRZE. W MIEJSCU GDZIE ELIPSOIDA PŁYWU KSIĘŻYCOWEGO OSIĄGA HW ELIPSOIDA PŁYWU SŁONECZNEGO OSIĄGA LW MHW ORAZ HLW ; PŁYW POŚREDNI - WYSTĘPUJE POMIĘDZY PŁYWEM SYZYGIJNYM A KWADRATUROWYM 10. OPOZNIENIE PLYWU- NA PODSTAWIE OBSERWACJI STWIERDZONO ŻE HW PŁYWU SYZYGIJNEGO NIE POWSTAJE W MOMENCIE PEŁNI LUB NOWIU, ZJAWISKO TO SZCZEGÓLNIE DAJE SIĘ ZAUWAŻYĆ PRZY PŁYWACH PÓŁDOBOWYCH, FALA PŁYWU „NIE NADĄŻĄ” ZA KSIĘŻYCEM, ISTNIEJE WIEC ODSTĘP CZASU MIĘDZY MOMENTAMI PEŁNI LUB NOWIU A MOMENTAMI HW PŁYWU SYZYGIJNEGO, JEST ONO SPOWODOWANE TAKIMI CZYNNIKAMI JAK :- LEPKOŚĆ - INERCJA MAS WODY - SIŁY TARCIA - KONTYNENTÓW - OGRANICZENIE GŁĘBOKOŚCI I WPŁYW NA PRĘDOKOŚĆ FALI NADĄŻNEJ c=√gh ; FALA PŁYWU NIE MOŻE PORUSZAĆ SIĘ Z PRĘDKOŚCIĄ SIŁY WYMUSZAJĄCEJ W WARUNKACH REALNYCH PONIEWAŻ C=S/T=DROGA 40 000 000M/CZAS 86400S GŁĘBOKOŚĆ AKWENÓW MUSIAŁABY LICZYĆ PO KILKANAŚCIE TYSIECY METROW ABY FALA NADĄŻAŁA ZA KSIĘŻYCEM, DODATKOWYM ZAKŁÓCENIEM JEST JESZCZE PŁYW SŁONECZNY. 11. NASZKICOWAĆ POŁOŻENIA ELIPSOIDY PŁYWU PRZY ZMIANACH DEKLINACJI C.N. JAK ZMIENIA SIĘ PRZEBIEG PŁYWU PRZY ZMIANACH SZER. GEOGR. NA ZIEMI CAŁKOWICIE POKRYTEJ WODĄ? NIERÓWNOŚCI DEKLINACYJNE NIERÓWNOŚCI DEKLINACYJNE - NIERÓWNOŚĆ W WYSOKOŚCIACH WÓD W ZALEŻNOŚCI OD DEC KSIĘŻYCA, WYNIKA ONA Z TEGO, ŻE KSIĘŻYC OBIEGA ZIEMIĘ NIE W PŁASZCZYŹNIE RÓWNIKA, LECZ JEGO DROGA NACHYLONA JEST DO RÓWNIKA POD ZMIENIAJĄCYM SIĘ KĄTEM OD 18,25O DO 28.5O; NATOMIAST SŁOŃCE BIEGNIE PO EKLIPTYCE NACHYLONEJ DO RÓWNIKA POD NIEMALŻE STAŁYM KĄTEM 23,5O, PONIEWAŻ ZIEMIA WYKONUJE RUCH WIROWY W ZWIĄZKU Z TYM KAŻDY PUNKT NA JEJ POWIERZCHNI CHARAKTERYZUJE SIĘ TYM WIĘKSZYM SKOKIEM PŁYWU IM BLIŻEJ JEST LINII ŁĄCZĄCEJ ŚRODEK ZIEMI I ŚRODEK KSIĘŻYCA, ZAŚ NAJNIŻSZA WODA WYSTĘPUJE NA KOLE WIELKIM PROSTOPADŁYM DO TEJ LINII. RYS
|
12. OBJAŚNIĆ ZWIĄZKI POMIĘDZY RODZAJEM PŁYWU (PÓŁDOBOWY, DOBOWY, MIESZANY) A POJĘCIAMI: PŁYW SYZYGIJNY, KWADRATUROWY, ZWROTNIKOWY, RÓWNIKOWY. *PŁYW PÓŁDOBOWY W KTÓRYM ODSTEP CZASU MIEDZY KOLEJNYMI WODAMI WYS LUB NISKIMI WYNOSI 12 h 26 min ; * PŁYW DOBOWY W KTÓRYM ODSTEP CZASU WYNOSI OKOŁO 24 h 52 min ;; * PLYW MIESZANY W KTÓRYM ODSTEP CZASU IS WIEKSZY NIŻ PLYWU PÓŁDOB LUB DOBOW /// PŁYW DOBOWY - ZWROTNIKOWY max=28,5o T=24h50m - NIE ZALEŻY OD FAZ KSIĘŻYCA, NIE MA SYZYGI I KWADRATURY;; PŁYW PÓŁDOBOWY - RÓWNIKOWY =0o T=15h25m' -SYZYGIA, KWADRATURA 13. OBJAŚNIĆ ISTOTĘ NIERÓWNOŚCI PARALAKTYCZNEJ. NIERÓWNOŚĆ PARALAKT DOTYCZY UKŁADU ZIEMIA-KSIĘŻYC I ZIEMIA-SŁOŃCE. WIĄŻE SIĘ TO ZE ZMIANĄ ODLEGŁOŚCI ŚRODKA MASY ZIEMI OD ŚRODKÓW MAS KSIĘŻYCA I SŁOŃCA. SIŁA PŁYWOTWÓRCZA KSIĘŻYCA JEST O 40% WIĘKSZA, GDY KSIĘŻYC ZNAJDUJE SIĘ PERYGEUM. PODOBNIE JEST Z SIŁA PŁYWOTWÓRCZA SŁOŃCA - JEST ONA WIĘKSZA, GDY ZIEMIA ZNAJDUJE SIĘ W PERYHELIUM. ZMIANA ŚRODKÓW MAS ZIEMI I KSIĘŻYCA NASTĘPUJE W CZASIE TRWANIA MIESIĄCA SYDERYCZNEGO (27,3 DOBY). RYS 14. JAK POWSTAJE UKŁAD AMFIDROMICZNY? CO TO SĄ LINIE KOTYDALNE? DLACZEGO NIE MA WAHAŃ STANU MORZA W PUNKCIE AMFIDROMICZNYM? W STREFIE BRZEGOWEJ FALA POSTĘPUJĄCA I STOJĄCA NAKŁADAJĄ SIĘ NA SIEBIE. PRĘDKOŚĆ FALI PRĄDU W FALACH STOJĄCYCH RÓŻNI SIĘ O ¼ OKRESU OD TAKICH WARTOŚCI DLA FAL POSTĘPOWYCH. WZDŁUŻNE I POPRZECZNE WAHANIA STANU MORZA SĄ PRZESUNIĘTE W CZASIE O ¼ OKRESU FALI. SPOWODOWANIE TAKICH WAHAŃ PROWADZI DO POWSTANIA RUCHU OBROTOWEGO WOKÓŁ PEWNEGO NIERUCHOMEGO PUNKTU ZWANEGO PUNKTEM AMFIDROMICZNYM. W PUNKCIE TYM NIE MA WAHAŃ STANU MORZA, GDYŻ W UKŁADZIE MAMY DO CZYNIENIA Z OBROTEM POCHYLONEJ POWIERZCHNI MORZA. LINIE KOTYDALNE - LINIE ŁĄCZĄCE NA MAPIE PUNKTY O JEDNAKOWEJ FAZIE PŁYWU. L.K. WODY WYSOKIEJ OKREŚLONA JEST JAKO LICZBA GODZIN KSIĘŻYCOWYCH, KTÓRE UPŁYNĘŁY OD MOMENTU KULMINACJI KSIĘŻYCA NAD POŁUDNIKIEM 000O DO MOMENTU WYSTĄPIENIA WODY WYSOKIEJ. RYSUNKI
15. OBJAŚNIĆ POCHODZENIE (GENEZĘ) SKŁADOWYCH FAL PŁYWU? KSIĘŻYC RZECZYWISTY ZASTĘPUJEMY KILKOMA TEORETYCZNYMI C.N,OZNACZA TO ŻE ZAMIAST KSIĘŻYCA WPROWADZAMY KILKA MAS GENERUJĄCYCH REGULARNE SINUSOIDY-POWSTAJE PŁYW ZRÓWNOWAŻONY.M2-GŁÓWNA SKŁADOWA KSIĘŻYCOWA PÓŁDOBOWA k1-DEKLINACYJNA KSIĘŻYCOWO-SŁONECZNA(OKRES=23,93h, ω=15,041o/h); O1-DEKLINACYJNA KSIĘŻYCOWA (OKRES=25,82h,ω=13,94o/GODZ); 16. STAŁE HARMONICZNE (HI,GI) POSZCZEGÓLNYCH FAL PŁYWU? Hi,gi,Mo-WYS.ŚR.POZIOMU MORZA NAD ZEREM MAPY;HI-WARTOŚĆ ŚREDNIA AMPLITUDY RZECZYWISTEJ DANEJ SKŁADOWEJ HARMONICZNEJ;gi-OPÓŹNIENIE W FAZIE-OPÓŹNIENIE MOMENTU HW SKŁADOWEJ HARMONICZNEJ PŁYWU RZECZYWISTEGO W DANYM PUNKCIE W ODNIESIENIU DO MOMENTU HW PŁYWU ZRÓWNOWAŻONEGO; 17. OBJAŚNIĆ PARAMETRY RÓWNANIA WYSOKOŚCI PŁYWU Z PODZIAŁEM NA ZALEŻNE OD CZYNNIKÓW LOKALNYCH I `ASTRONOMICZNE'? h=zo+Σfi*Hi*cos[α*t+(Eo+U)i - gio], LUB h = Zo+Σ Fi* HI* COS [α*t+(Eo+U)I - gi *] *LOKALNE: H-ŚR. AMPLITUDA FALI; α*t-PRĘDKOŚĆ KĄTOWA; gio-OPÓŹNIENIE W FAZIE FALI; Z0=M0- ŚREDNI POZIOM MORZA /// *ASTRONOMICZNE: fi-WSPÓŁCZYNNIK REDUKCYJNY (ZMIENIA SIĘ W OKRESIE 18,6 LAT), (E0+U) -ASTR. CZĘŚĆ FAZY,KTÓRA JEST KĄTEM GODZINNYM I-TEJ SKŁADOWEJ OBLICZONEJ NA POCZĄTKU DOBY; R=Fi *H; 18. OBJAŚNIĆ ZNACZENIE ODDZIAŁYWANIA CZYNNIKÓW HYDROMETEO.NA WYSOKOŚĆ POZIOMU MORZA I DOKŁADNOŚĆ OBLICZEŃ PŁYWÓW? WARUNKI HYDROMETEO OZNACZAJĄ: PAROWANIE, OPADY, DOPŁYW RZEK, TOPNIENIE I TWORZENIE LODU, WIATRY, ZMIANY CIŚNIENIA; WIATR-GDY WIEJE DO BRZEGU-SPIĘTRZENIE WODY, GDY WIEJĄ OD BRZEGU-OBNIŻENIE POZIOMU MORZA; WYSTĘPOWANIE WEZBRAŃ SZTORMOWYCH SZCZEGÓLNIE NA M.PÓŁNOCNYM, BAŁTYCKIM, CIEŚNINY DUŃSKIE.PRZED SILNYMI OBNIŻENIAMI SĄ WYDAWANE OSTRZEŻENIA NEGATIVE SURGE WARNING.NA M.PÓŁNOCNYM WEZBRANIA 1m-1 DO 3 RAZY W CIĄGU ROKU, 0.6M-15 RAZY DO ROKU; UKŁADY BARYCZNE:-W ZALEŻNOŚCI OD KIERUNKU WIATRÓW PODWYŻSZAJĄ LUB OBNIŻAJĄ POZIOM WODY (SKUTKI SZCZEGÓLNIE WIDOCZNE PRZY RUCHU UKŁADÓW WZDŁUŻ WYBRZEŻA); -PRZEDNIA CZĘŚĆ NIŻU-WIĘKSZY WPŁYW FALI BARYCZNEJ; -TYLNA CZĘŚĆ NIŻU-WIĘKSZY WPŁYW WIATRU;-UKŁADY BARYCZNE GŁĘBOKIE I SZYBKIE-WIĘKSZY WPŁYW FALI BARYCZNEJ; -UKŁADY BARYCZNE POWOLNE I PŁYTKIE-WIĘKSZY WPŁYW WIATRU; 19. OMÓWIĆ PRĄDY DWUKIERUNKOWE. - PROSTOLINIOWE - DWUKIERUNKOWE (NAWROTNE), WYSTĘPUJĄ W WĄSKICH CIEŚ, ZAT, AKWENACH, ZACHOWUJE W CIAGU 6 GODZ KIER PRAWIE STALY. W CZASIE PIERWSYCH 3 GODZ PREDK JEGO SIĘ ZWIEKSZA A W NASTEPNYCH 3 GODZ MALEJE, POD KONIEC 6 GODZ KIER PRADU ZMIENIA SIĘ NA PRZECIWNY I CYKL SIĘ POWTARZA, WEKTOR PRĄDU ZMIENIA SIĘ O 180˚ NP. DOVER; PRAD PŁYWOWY PÓŁDOBOWY POSIADA 2 MAXIMA I 2 MINI W CIĄGU DOBY. 20. OMÓWIĆ PRADY KOŁOWE. - WEKTOR PRĄDU ZMIENIA SIĘ O 360˚ NA DOBĘ, MAJĄ MAŁE PRĘDKOŚCI I WYSTĘPUJĄ NA WODACH OTWARTYCH; PÓŁDOBOWY- WEKTOR ZMIENIA SIĘ 2 RAZY O 360˚ W CIĄGU DOBY; DOBOWY- WEKTOR ZMIENIA SIĘ O 360˚ W CIĄGU DOBY 21. PRZEDSTAWIĆ I OBJAŚNIĆ PODSTAWOWE NIERÓWNOŚCI WYSTĘPUJĄCE W PRZEBIEGU PRĄDÓW PŁYWOWYCH - SILA ODCHYLAJACA WYWOLANA RUCHEM OBROT ZIEMI (OCHYLA W PRAWO NA PÓŁKULI `N' I LEWO NA `S') ; NAJSILNIEJSZY WYSTEP PRZY HW I LW A PRZESILENIE WYSTEP OKOŁO 3 GODZ PRZED I PO HW ; GDY TRAFI NA MIELIZE MOŻE ZMIENIC KIER PRED WYWOLAC STŁOCZENIE FAL LUB BYSTRZE PLYWU 22. WPŁYW CZYNNIKÓW METEO NA PRĄD PŁYWOWY PRĄD PŁYWOWY- JEST TO POZIOMY RUCH CZĄSTECZEK WODY SPOWODOWANY TĄ SAMĄ SIŁĄ WZBUDZAJĄCĄ, KTÓRA WYWOŁUJE RUCH PIONOWY TOWARZYSZĄCY ZJAWISKU PŁYWU - WPŁYW WIATRU NA PRĄD PŁYWOWY: JEŻELI WIATR WIEJE W TYM SAMYM KIERUNKU, W KTÓRY PŁYNIE PRĄD TO WYWOŁA ON ZWIĘKSZENIE PRĘDKOŚCI PRĄDU WPŁYW SIŁY CORIOLISA: - NA PÓŁKULI N ODCHYLENIE PRĄDU W PRAWO O 2,5˚ ; - NA PÓŁKULI S ODCHYLENIE PRĄDU W LEWO O 2,5˚ 23. JAK KSZTAŁTUJE SIĘ WEKTOR PRĄDU RZECZYWIŚCIE ODDZIAŁUJĄCEGO NA STATEK. SUMA WEKTORÓW V= Vs + Vpł + Vg + Vw Vs-PRĄD STAŁY (CURRENT); Vpł - PRĄD PŁYWOWY (TIDAL STREAM); Vg - PRĄD GRADIENTOWY; Vw - PRĄD WIATROWY; FLOW (ZNOS) V=Vs+Vpł+Vg 24. SKŁADOWE HARMONCZNE. * POŁDOBOWE M2 S2 T=d/2 = 12 h ; * DOBOWE K1 O1 , T= d/1 =24 h ; * PŁYTKOWODNE F4 F6 , TF4 = d/4 = 6 h ; TF6= d/6 = 4h RYS |