SZYJA

• węzły chłonne

• szyja

• tarczyca

III - główne naczynia krwionośne

• pod mięśniem sutkowo-mostkowym znajduje się tętnica szyjna wewnętrzna, żyła szyjna wewnętrzna na powierzchni tego mięśnia.( tętnicę szyjną, żyłę szyjną chroni mięsień)

- węzły chłonne ( anatomia)

• powiększone, gdy proces infekcyjny, mobilizacja układu krwionośnego gdy proces zapalny

• naczynia limfatyczne ( drenowanie nadmiernej ilości płynów)

• węzły chłonne na całym ciele

• węzeł chłonny normalny jest miękki, ruchomy, mały, nie bolesny

• węzeł chłonny powiększony, bolesny , miękki, ruchomy = stan zapalny

• węzły chłonne niebolesne, nieruchome - daje podejrzenie o proces nowotworowy

• przy okazji badania głowy- badamy węzły

• naprzeciw pacjenta, oburęcznie

• czy symetrycznie

• sprawdza przyuszne, zauszne, potyliczne, gardłowe( migdałkowe), podżuchwowe, podbródkowe, tylne szyjne, przednie szyjne ( zahaczyć palcami duży mięsień), nadobojczykowe ( nacisnąć głęboko za obojczykiem, w kierunku drenażu piersi badamy)

BADANIE TARCZYCY

Patrz rysunek

Tarczyca jest częścią systemu energetycznego ( kontroluje metabolizm)

• czy w ostatnim czasie schudł czy przytył? ( 3 miesiące)

• czy była to celowa regulacja masy ciała?

• Pytamy o poziom energii- czy są bardzo przemęczeni?

• Jak toleruje ciepło, zimno?( czuły na zmiany temperatur - nadczynność)

• Suchość skóry, złuszczanie się skóry

• Czy gubią włosy, kruche, łamliwe- ( nadczynność)

• Czy ma uczucie nierówności i szybkości bicia serca ( nadczynność > akcji serca)

• Światło rozproszone, pośrednie (dlatego wywoła to cień na powiększonej tarczycy, bez użycia światła nie wykryje się nieprawidłowości!)

• Odchylenie głowy do tyłu ( zgrubienia, guzki na szyi), krtań, tchawica czy w linii prostej się znajdują?

• Światło rozproszone na płaty tarczycy

• Podanie szklanki z wodą, kiedy oświetlamy tarczycę, patrzymy w okolicy chrząstki pierścieniowatej, łyk wody - obserwujemy to co się dzieje, czy tarczyca się unosi ( unosi się w przypadku gdy jest powiększona, w normalnych warunkach nie unosi się!)

PALPACYJNIE

TCHAWICĘ

• palce od chrząstki tarczycy w dół tarczycy, czy krtań prosta, czy odchylenie w jedną czy drugą stronę ( odchylenie wywołane guzami, prostość tchawicy)

• palpacyjnie płaty tarczycy ( prawidłowe płaty są miękkie i gładkie), dwa płaty centralnie z cieśnią tarczycową, każdy z płatów wielkość opuszki palców

• oceniamy wielkość, konsystencję( gumowa, twarda, tkliwa, bolesna), kształt, guzki wyczuwamy

• światło na tarczycę z boku

• czy nie ma powiększeń, deformacji

• tarczyca znajduje się nisko podczas połykania, obserwujemy jak chrząstki poruszają się do góry

• z przodu dwa palce wskazujące, centralne położenie krtani

• pozycja od tyłu pacjenta, lokalizujemy chrząstkę pierścienną ( I -palce na chrząstce tarczowej, II- palce na chrząstce pierściennej, III - palce na mięśniu obojczykowo-sutkowo- mostkowym ( u zdrowego pacjenta płatów się nie wyczuwa!)

• jeżeli wyczuwamy gruczoł tarczowy, to palce bocznie na szyję, aż po granice płatów tarczowych - prosimy przełknąć wodę, palce tam gdzie wyczuwalna tarczyca( tarczyca podczas połykania przesuwa się między palcami)

• czy guzowatości występuj, nie uciskać równocześnie po obu stronach, groźba ucisku na tętnice)

• głowa do tyłu i do boku odchylona, jeden płat jest większy od drugiego

• gdy powiększona, osłuchać za pomocą lejka, czy słyszymy burczenia przelewającej się krwi

• czasami w ciąży tarczyca ulega powiększeniu, szczególnie podczas środkowego trymestru, bo zwiększa się objętość krwi

PIERŚ, PACHA

• tkanka piersiowa pokrywa przednią ścianę klatki piersiowej, Ii- IV żebro, boczna linia mostkowej do środkowej linii pachowej, ogon piersi, aż do ramienia - bardzo ważne by badać ogon piersi ( tam większość guzów)

WYWIAD

_ wiek

- płeć

• zmiany ( guzki, zgrubienia...)

• wydzielina z brodawki

• czy przeprowadza samokontrolę piersi ( nauczyć!!!)

• czy miesiączkuje( od kiedy), czy menopauza

• czy obfite miesiączki

• kiedy ostatnia miesiączka

• czy bierze jakiekolwiek leki

• pacjent w jakim cyklu rozwojowym( etapy rozwojowe), stadium rozwojowe Tenera

• 2/3 mężczyzn - ginekomastia, która może cofnąć się

• wraz z wiekiem zanik tkanki gruczołowej, zmniejszają się piersi i owłosienie w dole pachowym

• metody badania piersi (różne- spiralne, siatkowe), ważne by zawsze tą samą metodą od mostka, od brzegów piersi i dołu do góry - uważać na ogon piersi!

• Pacjent siedzi lub stoi naprzeciw badanego

• wielkość

• kształt piersi

• zagłębienia, dołeczki, zaciągnięcia piersi

• kolor piersi, brodawki

• symetria piersi ( nie muszą być symetryczne)

• po oglądnięciu

• ramiona wzdłuż ciała

• ramiona nad głową

• symetria piersi

• zgrubienia, guzy, zaciągnięcia

• ręce na biodrach, ucisnąć ( napięcie mięśnia piersiowego większego)

• obserwacja jak wyżej

• starsze kobiety

• oparcie się o krzesło, przechylić się do tyłu

• obserwacja jak wyżej

Po oglądnięciu piersi badanie palpacyjne

( cała powierzchnia piersi z ogonem)

• leży na plecach, mała poduszka pod pierś ( przy dużym biuście- dokładniej)

• ramie za głową, opuszki palców używamy, zawsze ruch palców okrężny, najpierw brzegi piersi, przemieszczając się do środka, do brodawek- badamy ogon piersi.

• Gdy palpacyjne:

• konsystencję piersi( miękka, guzkowata)

• czy występuje( tkliwość, ból)

• zmiany( guzki, zgrubienia- notujemy)

VI - kryteriów

1. lokalizacja ( wg tarczy zegara np. guz na godzinie 1°° 2 cm poniżej

2. wielkość ( rozmiar zmiany w cm, mm)

3. kształt( okrągły, podłużny, brzegi regularne, nieregularne, uchwycenie w palce zmiany, wyczucie)

4. konsystencja ( miękki, twardy)

5. zróżnicowanie ( ograniczony od tkanek, oddzielony od tkanki, czy przylega do tkanki, granice zgrubienia- czy zgrubienie porusza się w obrębie tkanki)

6. ruchomość ( czy możemy oddzielić, czy przytwierdzony do tkanki)

CECHY GUZA, KTÓRY NAS NIEPOKOI

• twardy

• nieregularny

• słabo ograniczony od tkanki

• ruchomość- związany z podłożem

• podczas badania piersi badanie dołu pachowego

• obserwujemy skórę, owłosienie, wysypki, uszkodzenie skóry

• nadobojczykowe i podobojczykowe węzły chłonne

• węzły pachowe przednie ( w fałdzie pachy), chwytem skrzypcowym)

• centralnie w dole pachowym, ucisk opuszków, 4 palców ucisk do podłoża ( głęboko palce do góry i wgłąb klatki piersiowej){ sprawia dyskomfort u pacjenta}

• w górnej części ramienia ( część górna dołu pachowego), badanie za pomocą 4 złożonych palców ( sznur boczny dołu pachowego)

1. prawa ręka do prawej pachy, lewa do lewej - podczas badania

2. wspieramy ramie pacjenta, budka do góry i wgłąb ( najłatwiej zbadać 2-3 węzły, łatwo się przemieszczają= norma)

3. węzły chłonne przedniego fałdu pachowego ( chwyt skrzypcowy)

4. sznur boczny węzłów chłonnych

( centralny, pachowy, boczny)

Szyja