Politechnika Opolska
Wydział Zarządzania i Inżynierii Produkcji
Wykres Pareto - Lorenza
Temat opracowały:
Katarzyna F.
Justyna C.
Opole 2005
1. WPROWADZENIE TEORETYCZNE DO TEMATU
Wykres (diagram) Pareto - Lorenza jest narzędziem umożliwiającym hierarchizację czynników wpływających na badane zjawisko, inaczej mówiąc jest narzędziem służącym nadawaniu ważności przyczynom wywołującym skutek. Jest on graficznym obrazem, pokazującym zarówno względny, jak i bezwzględny rozkład rodzajów błędów, problemów lub ich przyczyn.
Diagram ten opiera się na wykorzystaniu znanej zasady 80/20 mówiącej, że 20% czynników decyduje o 80% skutków. W przypadku zastosowania tej metody w praktyce zarządzania jakością należy skupić się na przeprowadzeniu działań korygujących w stosunku do najistotniejszych 20% przyczyn niezgodności.
Diagram Pareto-Lorenza opiera się na prostym wykresie słupkowym, przedstawiającym dane w porządku malejącym, na który nanosi się liniowy wykres wartości skumulowanych. Każdy słupek wykresu przedstawia inną kategorię zjawiska, przy czym do najbardziej typowych należą: czas, miejsce i ujawniona przyczyna.
W praktyce analizę Pareto - Lorenza stosuje się, gdy chce się wyeliminować:
negatywne zjawiska o największej częstotliwości występowania
przyczyny tworzenia największych kosztów.
Tryb postępowania podczas opracowywania analizy jest następujący:
określamy liczbę przyczyn
wybieramy kategorie wpływające na interesujące nas zjawisko
określamy przedział czasowy analizy
gromadzimy dane
tworzymy wykres słupkowy, pamiętając o porządku malejącym
obliczamy i w końcu nanosimy wartości skumulowane na wykres
analizujemy wykres w celu wyznaczenia grupy przyczyn, które powinny być zbadane (usunięte, ograniczone, zlikwidowane itp.) w pierwszej kolejności.
Analiza wykresu (czynników) prowadzi do odnalezienia najistotniejszych czynników, mających wpływ na liczbę ujawnionych niezgodności lub na koszty, jakie te niezgodności powodują.
Wykres ułatwia analizę możliwości uzyskania poprawy jakości przy ograniczonych rozkładach, a ponadto identyfikuje te problemy, które powinny być rozwiązywane w pierwszej kolejności.
2. PRZYKŁAD
Mała liczba klientów w księgarni X.
Przyczyny zjawiska:
Wysokie ceny
Nieinteresująca oferta książek dla klientów (np. brak podręczników, lektur, a w okolicach księgarni jest dużo dzieci w wieku szkolnym)
Brak dodatkowych usług (np. brak sprzedaży kartek okolicznościowych, kalendarzy; brak eleganckich opakowań na książki zakupione jako prezenty)
Mały asortyment tj. mały wybór autorów z danej dziedziny, gatunku
Duża konkurencja
Mało sprawna obsługa klientów
Niedogodne warunki płatności
Zła lokalizacja
Słaba promocja i reklama (np. brak wyeksponowanych bestsellerów)
Przyczyny |
Kryteria wg ważności |
Udział procentowy w [%] |
Skumulowany udział procentowy w [%] |
||
Wysokie ceny |
9 |
20 |
20 |
||
Mały asortyment |
8 |
17,78 |
37,78 |
||
Nieinteresująca oferta książek dla klientów |
7 |
15,56 |
53,33 |
||
Mało sprawna obsługa klientów |
6 |
13,33 |
66,67 |
||
Niedogodne warunki płatności |
5 |
11,11 |
77,78 |
||
Brak dodatkowych usług |
4 |
8,89 |
86,67 |
||
Zła lokalizacja |
3 |
6,67 |
93,33 |
||
Duża konkurencja |
2 |
4,44 |
97,78 |
||
Słaba promocja i reklama |
1 |
2,22 |
100 |
||
|
|
Σ |
45 |
100 |
|
Wnioski:
Po przeanalizowaniu wykresu widać, że do głównych grup czynników mających największy wpływ na badane zjawisko (mała liczba klientów księgarni X) można zaliczyć kolejno: wysokie ceny, mały asortyment, nieinteresująca oferta książek dla klientów, mało sprawna obsługa klientów i niedogodne warunki płatności.
W pierwszej kolejności należy zająć się tymi właśnie grupami (usunąć je lub ograniczyć). Grupy te bowiem decydują w ok. 80 % (dokładnie 77,78 %) o małej liczbie klientów księgarni X.
Najbardziej na małą liczbę klientów księgarni X wpływają wysokie ceny. Aby wyeliminować tą przyczynę lub ograniczyć jej wpływ księgarnia mogłaby m.in.:
zmienić swoich dostawców - Są bowiem wydawnictwa oferujące tanie dobrej jakości książki (np. Wydawnictwo Zielona Sowa, która wydaje głównie książki sklejane i w miękkiej oprawie). Może też są wydawnictwa bliżej usytuowane od księgarni, co obniży koszt transportu,
zmienić rodzaj transportu,
zastosować rabaty np. przy większym zakupie,
zmniejszyć swoją marżę (choćby minimalnie).
LITERATURA:
Frąś J.: Zarządzanie jakością w instytucjach gospodarczych. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2000
Łańcucki J. (red.): Podstawy kompleksowego zarządzania jakością TQM. Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2003