12 listopada 2009r.

STAŃCO ALICJA

Nr albumu: 230 005

I rok filozofii, spec. ogólnofilozoficzna

Instytut Filozofii,

Wydział Humanistyczny UMK

Arystoteles

POLITYKA

[w:] Dzieła wszystkie t. 6,

przekład Chigerowa M.; wyd. Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2001

księga 1, rozdział , p. 1-12

1. Wspólnota w swej istocie powstaje by osiągnąć jakiś cel, wspólne dobro. Państwo również jest swego rodzaju wspólnotą, więc także ma postawione przed sobą jakieś wspólne dobro. Państwo i wspólnota państwowa są najważniejszymi wspólnotami.

2. Pan, mąż stanu, król, głowa domu różnią się od siebie nie tylko ilością poddanych, ale także rodzajem władzy.

3. Najlepszym sposobem badania państwa jest śledzenie rozwoju od początku.

4. Etapy powstawania państwa:

1. Łączenie się jednostek w grupy. Połączenie ma polegać na powiązaniu jednostek zależnych od siebie w osiągnięciu wyznaczonych celów. Nie jest to decyzja, ale naturalna potrzeba.

2. Powstawanie rodzin.

3. Związki rodzin (gminy wiejskie) dla zaspokojenia potrzeb przyszłych. Rządzi najstarszy.

4. Państwo- pełna wspólnota, która powstała z większej ilości gmin, która osiągnęła największą możliwą samowystarczalność. Powstaje by umożliwić i ułatwić życie. Każde państwo powstaje w drodze naturalnego rozwoju, mając za cel pełną samowystarczalność.

5. Człowiek zaś żyjący poza państwem jest nędznikiem lub istotą nadludzką. Jego naturalnym środowiskiem jest państwo. Jako jedyny wśród gatunków wykształcił mowę, która służy wyrażaniu uczuć, ale także tego, co sprawiedliwe, a co nie. Rozróżnia bowiem dobro i zło, sprawiedliwość i niesprawiedliwość. I tylko wspólnota takich istot może stworzyć rodziny i państwo.

6. Państwo jest wyżej w hierarchii niż rodzina, tak jak całość jest nad częścią. Cała wartość bowiem leży w praktycznej użyteczności, a państwo może więcej niż rodzina.

7. Każdy człowiek potrzebuje wspólnoty, bo nie jest samowystarczalny- tacy są tylko bogowie lub zwierzęta. Poza tym każdy człowiek ma instynkt życia we wspólnocie. Gdy znajduje się poza nią, wyłamie się z prawa i sprawiedliwości staje się najgorszym ze stworzeń- ma bowiem zdolności umysłowe i moralne, które może niewłaściwie wykorzystać.

8. Państwo jest tworem natury i powstaje na skutek dążenia człowieka do wspólnoty i autarkii tej wspólnoty.

Filozof w tym fragmencie dzieła POLITYKA charakteryzuje państwo jako wspólnotę rodzin, które dążą do wspólnego celu, jakim jest samowystarczalność, autarkia. Opisuje człowieka, jak jego naturalną potrzebą i dążeniem jest zawiązanie wspólnoty, w której będą rządzący i rządzeni, w której będą zaspokojone jego potrzeby. Podkreśla, że każdy kto żyje poza wspólnotą zaprzecza ludzkiej naturze, a także zagraża jej bowiem może niewłaściwie wykorzystać swoje talenty i zdolności.

- 1 -

---