Wstęp

Poczta elektroniczna, dzięki błyskawicznemu rozwojowi sieci "Internet", oraz upowszechnieniu komputerów osobistych, stała się codziennym narzędziem pracy wielu osób na całym świecie. W Polsce początkowo jej dobrodziejstwa docenić mogła tylko kadra niektórych uczelni technicznych, szybko jednak trafiła do uniwersytetów, biur, firm dużych i małych, coraz częściej korzystają z niej także osoby prywatne.

Nie jest to bynajmniej krótkotrwała moda. Popularność poczty elektronicznej wynika głównie z jej trzech zalet: szybkości, niezawodności i ceny. Szybkość rzeczywiście jest imponująca - od momentu wysłania wiadomości do jej odbioru mija kilka, do kilkudziesięciu sekund. I nie ma znaczenia w jakim kraju mieszka adresat! W dodatku niewielki miesięczny abonament jest stały i nie zależy zupełnie od tego, jak wiele listów wysyłamy. Przyczyną niezawodności wreszcie są podstawowe założenia Internetu, który powstał jako sieć amerykańskiej armii (nazywał się wtedy ARPANET), i dopiero z czasem stracił swój militarny charakter. Nawet jeśli list nie dotrze do adresata, ponieważ op. awarii uległ jego komputer, błyskawicznie zostaniemy o tym ostrzeżeni i będziemy mogli spróbować wysłać list później.

Wierzymy, że po przeczytaniu niniejszej książki dostrzeżesz, drogi Czytelniku, jeszcze jedną zaletę internetowej poczty elektronicznej - prostotę. Jesteśmy przekonani, że już wkrótce wysłanie wiadomości pocztą elektroniczną stanie się dla Ciebie równie naturalne jak naklejenie znaczka na papierową kopertę, nawet jeśli nie interesujesz się Internetem i komputerami. Wystarczy, że przeczytasz trzy pierwsze rozdziały, w których poznasz garść podstawowych pojęć informatycznych (te, które rzeczywiście będ dla Ciebie ważne), po czym przejdziesz do rozdziału poświęconego obsłudze programu pocztowego, który posiadasz. Na początku tych rozdziałów dowiesz się, jak wysłać list, a także przeczytać, zachować lub skasować otrzymane wiadomości. Dalej znajdziesz informacje o mniej ważnych funkcjach programu, które jednak sprawią, że obsługa nawet dużej korespondencji stanie się dla Ciebie prosta i niestresująca.

W rozdziałach następnych dowiesz się jak w pełni wykorzystać swoje konto pocztowe (rozdział o listach dyskusyjnych, oraz e-mailowym archie i itp), zapewnić sobie pełną tajemnicę korespondencji (szyfrowanie za pomocą programu PGP), czy też wysłać anonimowy list (tzw. anonymous remailers). Sądzimy, że informacje te zainteresować mogą nawet osoby uważające się za internetowe wygi.

W książce zrezygnowaliśmy z formalnego języka, nie poruszamy także spraw dotyczących technicznej strony systemu internetowej poczty elektronicznej, ponieważ naszym głównym założeniem było nauczenie czytelnika nie mającego wykształcenia informatycznego, a nawet nie interesującego się informatyką, efektywnej pracy z pocztą elektroniczną.

Rozdział 1.

Ogólne wiadomości o poczcie elektronicznej

Poczta elektroniczna, choć działająca dzięki połączonym w sieć komputerom, nie jest bynajmniej dziedziną zarezerwowaną dla informatyków. Wręcz przeciwnie, większość jej użytkowników to ludzie innych profesji, którzy o komputerach posiadają jedynie podstawową wiedzę, zawierającą się w znajomości zasad korzystania z systemu operacyjnego posiadanego komputera, edytora tekstu i ewentualnie innych programów wykorzystywanych w pracy zawodowej. Takich właśnie wiadomości i umiejętności oczekujemy od osoby pragnącej nauczyć się korzystania z poczty elektronicznej.

Zakładamy także, że używasz komputera klasy PC z systemem operacyjnym Windows, lub systemu UNIX (terminala lub komputera PC pracującego jako terminal). W książce opisujemy najpopularniejsze programy pocztowe dla tych systemów, jeśli jednak posiadasz program, o którym nie wspominamy, to z pewnością również nauczysz się go używać, porównując z programami opisanymi i odrobinę eksperymentując.

Czynności wykonywane za pomocą programów pocztowych

Najczęściej wykonywane w programach pocztowych czynności to:

- edycja treści listu;

- wysyłanie listu;

- czytanie nadchodzących listów;

- odpowiadanie na list;

- przekazywanie listu;

- zachowywanie listu;

- kasowanie listu.

Czynności te są na tyle podstawowe, że powinieneś umieć je wykonać za pomocą używanego przez Ciebie programu. Przyda Ci się prawdopodobnie umiejętność dołączania plików do listu oraz zapisywanie plików otrzymanych w liście. Dużym udogodnieniem większości programów jest możliwość prowadzenia książki adresowej, a także automatyczne dołączanie podpisu.

Adresowanie listów

Adresy

Adres internetowy składa się zawsze z dwóch członów rozdzielonych znakiem @ (zwanym czasem małpą).

Pierwszy człon to nazwa konta użytkownika, zazwyczaj jest to jakiś skrót imienia i nazwiska, nazwa firmy, czasem pseudonim. Zdarza się, że jest to nic nie mówiący ciąg liter i cyfr. Najprostszym sposobem poznania nazwy konta osoby, do której zamierzamy wysłać wiadomość, jest zapytanie się jej o to. Jeśli nie jest to możliwe, a znamy adres komputera, na którym dana osoba posiada konto, możemy wysłać list z zapytaniem na adres "postmaster@nazwa_komputera". "Postmaster" to konto obecne na większości maszyn przyłączonych do Internetu, obsługiwane przez administrację danego systemu.

Druga część adresu to adres komputera, na którym konto się znajduje. Prawdziwymi adresami maszyn w Internecie są tzw. adresy IP, które składają się z czterech liczb z zakresu od 0 do 255, rozdzielonych kropkami. Posługiwanie się czymś takim jest bardzo niewygodne, dlatego używa się zazwyczaj nazw domenowych DNS, w których trudne do zapamiętania przez ludzi liczby są zastąpione wyrazami.

Obie formy są do przyjęcia przez każdy program pocztowy.

Znaczenie poszczególnych pól adresowych

W listach wysyłanych pocztą elektroniczną znajduje się nagłówek, składający się między innymi z kilku pól adresowych. W każdym (poza nadawcą) może znajdować się kilka różnych adresów, oddzielonych przecinkami. Ich znaczenie jest następujące:

- "From": - adres nadawcy;

-·"To": - adres osoby (osób), do której wysyłamy list;

- "CC": - (ang. "Carbon Copy") adres osób, które otrzymają kopie listu;

- "BCC": - (ang. "Blind Carbon Copy") niektóre programy umożliwiają umieszczenie tu adresów osób, które otrzymają kopie listów; pole to różni się tym od "CC":, że jest niewidoczne u odbiorcy, więc nie wie on (tak, jak i zwykły adresat), kto jeszcze mógł dostać tę "ślepą" kopię.

Sytuacje awaryjne

Źle wypełnione pola adresowe

Jeśli źle wypełnimy pole nadawcy, to, podobnie jak w tradycyjnej poczcie, list zostanie nam zwrócony (tyle, że szybciej).

Złe wypełnienie pola adresowego może polegać na pomyłce przy wpisywaniu nazwy konta osoby, do której piszemy, lub błędnej nazwie jej komputera (zwanego często hostem). Wyjaśni to odpowiedni komunikat w zwrotnym liście. W pierwszym przypadku:

User unknown

(czyli użytkownik nieznany), w drugim:

Host not found

(komputer nie znaleziony).

Oto przykłady listów zwróconych z opisanych powodów:

Rysunek 1.1. List zwrócony - User unknown.

Rysunek 1.2. List zwrócony – Host not found.

Inne błędy

Elektroniczny list może nie dotrzeć do adresata również z innych względów. Niestety, nie można wykluczyć sytuacji, w której nie zostaniemy o tym nawet powiadomieni listem zwrotnym, choć takie rzeczy zdarzają się bardzo rzadko. Najczęstsze przyczyny to:

- nieczynny komputer odbiorcy (z powodu awarii lub po prostu wyłączony; niektóre firmy wyłączają komputery na noc);

- problemy z systemem nazw domenowych DNS.

Jak już wspomnieliśmy, zazwyczaj dowiadujemy się o niedostarczeniu listu do odbiorcy, otrzymując list zwrotny. Jeśli jednak zależy nam na stuprocentowej pewności, że list dotarł do celu i jego treść nie została zagubiona, możemy podjąć następujące środki ostrożności:

- przed wysłaniem list zapisujemy do pliku; możemy po prostu przygotować wiadomość w edytorze tekstów, zapisać ją do pliku, a ten dołączyć do wiadomości;

- w polu "BCC" lub "CC" wpisujemy swój adres - otrzymamy kopię listu; większość programów pocztowych robi coś takiego automatycznie, umieszczając kopię listu w folderze nazwanym np. "sent-mail" (poczta wysłana);

- jeśli list jest bardzo ważny, poproś jego adresata o potwierdzenie odbioru; trzeba sobie zdawać sprawę z tego, że może on być op. na urlopie - w takim razie powinien uruchomić program vacation, lecz nie wszyscy to robią.

Przesyłanie plików w listach

Protokół SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) odpowiedzialny za przekazywanie poczty w Internecie został stworzony dawno temu. Nie pomyślano wtedy o tym, że przydatną funkcją elektronicznej poczty byłoby przesyłanie dołączonych do listu plików binarnych (programów, plików z grafiką itp.).

Rozwiązywano ten problem stosując program uuecode, który przekształcał plik binarny na tekstowy (czyli zawierający jedynie znaki drukowalne). W takiej postaci można go było przesłać pocztą, po czym zdekodować (przywrócić pierwotną postać) za pomocą programu "uudecode".

Aby to zobrazować, posłużymy się przykładem.

Powiedzmy, że musimy przesłać plik "plik.bin". Przekształcamy go do postaci tekstowej za pomocą polecenia:

uuencode plik.bin <plik.bin >plik.txt

otrzymujemy plik "plik.txt". Możemy go następnie wysłać, wstawiając do treści wiadomości. Odbiorca zapisuje go do pliku, po czym dekoduje poleceniem:

uudecode plik.txt.

Po wykonaniu tego polecenia utworzony zostaje plik "plik.bin".

Jak widać, nie jest to zbyt wygodne. Dlatego nowe programy wykorzystują standard MIME (Multipurpose Internet Mail Exchange) rozszerzający możliwości poczty Internetowej. W tym wypadku pliki binarne są także konwertowane na tekstowe (aby zapewnić prawidłową pracę starych systemów pocztowych) standardem BASE64, jednak w sposób niewidoczny dla użytkownika. Chcąc dołączyć plik binarny do listu wpisujemy po prostu jego nazwę do pola "Attachment".

Większość programów używa MIME, mimo to ludzie stosują czasem "uuencode". Kiedy więc zobaczysz kiedyś w tekście otrzymanej wiadomości linię zaczynającą się od słowa begin (ang. "początek") po której następują "śmieci" podobne do tych:

begin 666 plik.bin

M9&5V:6-E/6, Z7'=I; F1O=W-<8V]M; 6%N9%QD:7-P; &%Y+G-Y<R!C; VX]*&5G

M82PL, 2D-"F-0=6YT<GD], #OX+#@U, BQC.EQW:6YD; W=S7&-O; 6UA; F1<8V]U

M; GlR>2YS>7,-"G)E; 2!S:&5L; #UC.EQD; W-<-&10<UPT9&]S+F-0; 2!C.EQD

M; W-<-&10<R’0<’T*#0I; 9&]S70T*9&5V: 6-E: &EG: #UC.EQW: 6YD; W=S7&AI

1; 65M+G-Y<R’0=&5S=&UE; 3H’

end

zgraj list do pliku i zdekoduj go programem "uudecode" (jest on dostępny w wersji dla

DOS-a, nie pamiętam dokładnie gdzie, sprawdź archie'm ).

Wakacje

Kiedy przyjdzie Ci wyjechać na dłuższy czas w miejsce, gdzie nie będziesz miał możliwości sprawdzenia nadchodzącej poczty, przypomnij sobie o UNIX-owym programie "vacation". Program ten automatycznie odpowiada na nadchodzące listy wiadomością w stylu: "Jestem na wakacjach. Wracam na początku przyszłego miesiąca". W ten sposób ludzie piszący do Ciebie nie pomyślą, że ich lekceważysz, nie odpowiadając na ich wiadomości.

Aby skorzystać z tej usługi, wpisz po zalogowaniu się na UNIX-a "vacation" i naciśnij "ENTER". Uruchomi się edytor tekstu ("vi") z plikiem "vacation.msg", który stanowić będzie treść automatycznie wysyłanych listów. Jeśli nie przepadasz za "vi’em", zakończ jego działanie (wciśnij "ESC" i dwa razy "Z") i później popraw go za pomocą np. "Pico". Program "vacation" zapyta Cię następnie, czy chcesz zobaczyć, co przed chwilą stworzyłeś. Wpisz "n" i "ENTER", a następnie "y" i "ENTER", by potwierdzić fat uruchomienia programu "vacation".

Następnie przetestuj działanie vacation pisząc list do samego siebie. Jeśli wszystko działa zgodnie z planem, czyli otrzymasz zamierzoną odpowiedź ze swojego konta (przeczytaj jeszcze raz jej treść), możesz spokojnie udać się na urlop.

Po powrocie uruchom ponownie program "vacation" - automatyczne wysyłanie listów zostanie wyłączone.

Przesyłanie poczty na inne konta

Jeśli posiadasz kilka kont internetowych, możesz sprawić, że listy nadchodzące do nich będą napływały do jednego, wybranego konta, i w ten sposób nie będziesz musiał sprawdzać ich wszystkich. W tym celu na wszystkich kontach, z których listy mają być przekazywane, utwórz plik ".forward" (w katalogu domowym). Powinien on zawierać linię z adresem konta, na który mają być przesyłane nadchodzące listy.

Jeśli chcesz, by listy były w obu skrzynkach, a nie jedynie w zbiorczej, linia ta powinna wyglądać w ten sposób:

\nazwa_twojego_konta, konto_odległe

Nie zapomnij o znaku \ na początku wiersza.

Rozdział 2.

Konfiguracja Windows

Przedstawimy teraz, jak w systemie Windows 95 utworzyć i skonfigurować nowe połączenie, używane przez programy pocztowe do współpracy z siecią za pomocą modemu. Nie będziemy omawiać szczegółowo wszystkich możliwych opcji, a jedynie zaproponujemy przykładową konfigurację, która powinna zapewnić prawidłową współpracę w większości przypadków. Jeśli zaproponowana tu konfiguracja nie zapewni poprawnej pracy systemu z siecią, zwróć się o pomoc do twojego dostawcy internetu. Jeżeli nie zdecydowałeś się jescze na żadnego, pozwoliliśmy sobie zaproponować Ci w dodatku "Komercyjni dostawcy Internetu w Polsce" kilku godnych polecenia z terenu całego kraju. Możesz u nich założyć swoją skrzynkę i zasięgnąć fachowej porady.

Zanim zaczniesz tworzyć nowe połączenie, musisz mieć zainstalowany w systemie modem, co możesz zrobić za pomocą ikony "Modemy" w "Panelu sterowania". Nie będziemy opisywać instalacji modemu, ponieważ powinieneś ją przeprowadzić według załączonej do niego instrukcji. Instalacja w "Panelu sterowania" jest wyjątkowo prosta i nie wymaga dodatkowych komentarzy. Wystarczy postępować według wskazówek instalatora.

Chcąc założyć nowe połączenie kliknij dwukrotnie klawiszem myszy na ikonie "Mój komputer" znajdującej się na pulpicie. W oknie tym kliknij dwukrotnie na ikonie "Dial-Up Networking", a po otwarciu się okna "Dial-Up Networking" wybierz przez dwukrotne kliknięcie klawiszem myszy ikonę "Utwórz nowe połączenie".

W oknie kreatora "Utwórz nowe połączenie" (rysunek 2.1 ) podaj nazwę tworzonego połączenia (może to być nazwa serwera, z którym chcesz się łączyć) i wybierz z rozwijanej listy modem, którego do tego celu będziesz używał (a który zainstalowałeś wcześniej w "Panelu sterowania" za pomocą ikony "Modemy"). Naciśnij przycisk "Dalej".

W kolejnym oknie (rysunek 2.2) wpisz w odpowiednie pola numer kierunkowy i numer, pod którym będziesz się kontaktował z serwerem, oraz wybierz Polskę z rozwijanej listy "Kod kraju". Naciśnij przycisk "Dalej", a w następnym okienku przycisk "Zakończ".

Rysunek 2.1. Tworzenie nowego połączenia.

Rysunek 2.2. Tworzenie połączenia.

Następnie kliknij prawym klawiszem myszy w oknie "Dial-Up Networking" na ikonie utworzonego połączenia i z rozwiniętego menu wybierz pole "Właściwości".

Rysunek 2.3. Okno służące do ustalania własności połączenia.

W oknie, które się otworzy, widoczne są dane podane przez Ciebie podczas tworzenia połączenia. Wybierz przycisk "Konfiguruj...", a otworzy się okno "Właściwości" posiadające trzy zakładki. W zakładce "Ogólne" w polu "Maksymalna szybkość" wybierz z rozwijanej listy prędkość Twojego modemu w bitach na sekundę (bps). Jeżeli w liście nie jest wyszczególniona ta prędkość, wybierz pierwszą dostępną powyżej prędkość, z jaką pracuje Twój modem. W zakładce "Połączenie" ustaw pola tak, jak pokazano na rysunku

Rysunek 2.4. Zakładka Połączenie okna Własności.

W zakładce "Opcje" zaznacz pole "Wywołaj okno terminala po wybraniu numeru", ponieważ zwykle po połączeniu z serwerem należy w oknie terminala wpisać nazwę użytkownika i hasło oraz nakazać systemowi zdalnemu przejść do pracy zgodnie z protokołem PPP. Zaznaczenie pola "Wyświetlaj stan modemu" pozwoli Ci kontrolować jego pracę. Po skonfigurowaniu wszystkich zakładek według podanych wskazówek, naciśnij przycisk "OK", aby powrócić do poprzedniego okna. Naciśnij w nim przycisk "Typ serwera". Gdy otworzy ię okno "Typy serwerów", wypełnij je tak jak pokazano na rysunku

Rysunek 2.5. Ustawianie typów serwerów.

Naciśnij przycisk "Ustawienia TCP/IP..." Wypełnij okno "Ustawienia TCP/IP" jak pokazano na rysunku

Rysunek 2.6. Okno "Ustawienia TCP/IP/

Naciśnij przycisk "OK", a następnie przycisk "OK" okna "Typy serwerów" i okna, w którym rozpoczynałeś konfigurację. Możesz teraz sprawdzić, czy zasugerowana konfiguracja jest poprawna dla twojego systemu, inicjując połączenie przez dwukrotne kliknięcie klawisza myszy na ikonie utworzonego połączenia.

Rysunek 2.7. Okno, w którym inicjuje się połączenie.

Przed nakazaniem komputerowi łączenia możesz jeszcze zwrócić uwagę jak w oknie "Własności wybierania" (które możesz otworzyć wybierając przycisk "Własności wybierania...") ustawione jest pole "Telefon w tej lokalizacji wybiera numer". "Tonowa" stosuje się dla nowszych central, a "Impulsowo" dla central starszego typu.

Dopełniwszy tych formalności, wybierz przycisk "Połącz", a kiedy połączenie się powiedzie, postępuj według wskazówek ukazujących się w otwartym oknie terminala i gdy system zdalny przejdzie w tryb pracy zgodny z protokołem PPP, naciśnij klawisz "F7".

Rozdział 3.

Elementy systemu UNIX

System operacyjny UNIX jest najpopularniejszym systemem operacyjnym komputerów przyłączonych do Internetu. Jeśli więc założysz sobie konto internetowe na jednym z takich komputerów, z pewnością prędzej czy później przyda Ci się garść wiedzy o tym systemie.

Może się op. zdarzyć, że ściągniesz z sieci pliki spakowane unixowymi programami archiwizującymi. Aby je rozpakować będziesz musiał użyć albo programów UNIX-owych, albo ich odpowiedników dla DOS czy Windows, których użycie zazwyczaj jest podobne lub identyczne jak ich UNlX-owych protoplastów.

Jest wielce prawdopodobne, że mając konto na UNIX-ie, będziesz zmuszony do pracy przy terminalu, czy też swoim komputerze emulującym terminal. Informacje, które podamy w tym rozdziale, powinny wystarczyć, by poradzić sobie w takiej sytuacji z podstawowymi sprawami - przeglądaniem katalogów i plików, kasowaniem plików itp.

0peracja na plikach

Pliki w systemie UNIX nie mają ograniczeń podobnych do starych wersji DOS-u, mogą być długie i nie są podzielone na nazwę i rozszerzenie. W przeciwieństwie do DOS-u rozróżnia się małe i duże litery, tak więc w jednym katalogu może znajdować się plik "List oraz list".

Nie ma podziałów na dyski, wszystkie katalogi tworzą jedno drzewo. Pełna ścieżka do katalogu zaczyna się od znaku / (slash), a nie, jak w DOS-ie, nazwy dysku (na przykład

"C: \WINDOWS").

Działanie komend UNIX-a może być modyfikowane przez uruchomienie ich z różnymi opcjami. Opcje to zazwyczaj pojedyncze litery wpisane po nazwie komendy, poprzedzone minusem.

Poniżej podajemy najbardziej przydatne komendy.

Katalogi

Przeglądanie

Do przeglądania katalogów służy polecenie "Is". Ma ono sporo opcji, z których najprzydatniejszymi są:

- -1 - podane zostaną wszystkie informacje o plikach - ich długość, czas ostatniej modyfikacji, itp.,

- -a - pokazane zostaną pliki ukryte, normalnie nie pokazywane, czyli takie, których nazwy zaczynają się od kropki.

Zmiana

Polecenie:

cd katalog

zmienia katalog bieżący na podany. By zmienić katalog na wyższy w strukturze, wydaj polecenie

cd ..

Sprawdzenie katalogu bieżącego

Po wykonaniu komendy

pwd

dowiesz się, w jakim katalogu się znajdujesz.

Pliki

Przeglądanie

Aby obejrzeć plik tekstowy, użyj polecenia "more".

more plik

Zobaczysz pierwszą stronę tekstu. Naciskaj "SPACJĘ", by zobaczyć następne.

Kopiowanie

Polecenie

cp pliki plik2

tworzy kopię pliku pierwszego w pliku drugim. Jeśli "plik2" jest nazwą katalogu, to zostanie w nim utworzona kopia pliku "plik1" o tej samej nazwie.

Zmiana nazwy i przeniesienie

Do zmiany nazwy i przeniesienia pliku do innego katalogu służy to samo polecenie:

mv plik1 plik2

działa ono podobnie do polecenia "cp", z tym, że "plik1" zostaje skasowany.

Kasowanie

Pliki kasuje się poleceniem "rm", którego argumentem jest nazwa pliku, który chcemy skasować. Zamiast nazwy można użyć wyrażenia opisującego grupę plików. Do tego celu służą tzw. metaznaki: "?" zastępuje jeden dowolny znak, "*" dowolny ciąg znaków. na przykład.:

rm s*

kasuje wszystkie pliki zaczynające się na literę "s", natomiast

rm a?c

kasuje wszystkie pliki, które mają trzyliterową nazwę zaczynającą się literą "a" i kończącą się literą "c".

Edytory

Jeśli będziesz musiał użyć edytora tekstu w systemie UNIX, to polecamy Ci "pico". Jest to prosty w obsłudze edytor, który właściwie jest częścią programu pocztowego "pine". Jego użycie jest zbliżone do edytorów DOS-owych (na przykład EDIT-a).

Powodem, dla którego opisujemy także "vi", jest to, że jest on standardowo dostępny we wszystkich wersjach UNIX-a. Nie jest to program zbyt łatwy w obsłudze, ale warto poznać podstawowe zasady posługiwania się nim również dlatego, że niektóre programy UNIX-a wywołują go do edycji plików (na przykład program pocztowy "elm", o którym nie piszemy w tej książce).

Opisujemy jedynie podstawowe funkcje tych edytorów, oba mają znacznie większe możliwości. Istnieją inne edytory dla UNIX-a, na przykład bardzo dogodny i łatwy w obsłudze "joe".

pico

Jeśli chcesz edytować plik "plik.txt" za pomocą "pico", napisz:

pico plik.txt.

Wpisuj tekst pamiętając o tym, że klawisz "ENTER" należy naciskać tylko wtedy gdy chcesz zacząć nowy akapit - program automatycznie przenosi wyrazy nie mieszczące się do nowego wiersza.

Do poruszania kursora używać można strzałek.

Aby zakończyć pracę z "pico", naciśnij "CTRL-X". Program zapyta się, czy zachować zmiany w pliku: jeśli tak, naciśnij "Y", w przeciwnym wypadku "N".

Program udostępnia system pomocy, aby z niego skorzystać należy nacisnąć "CTRL-G".

Vi

Aby edytować plik za pomocą "vi", uruchom go z argumentem będącym nazwą pliku, na przykład:

vi plik.txt

Program uruchomi się w trybie wydawania komend. By przejść do trybu wpisywania tekstu, należy wcisnąć klawisz "I".

Program nie posiada funkcji przenoszenia wyrazów do nowego wiersza, linie należy kończyć samemu, za pomocą klawisza "ENTER".

Poniżej podajemy kilka najpotrzebniejszych komend; część z nich wymaga naciśnięcia jednego klawisza, a część kilku. Aby przejść z trybu wpisywania do trybu podawania komend, należy nacisnąć klawisz "ESC".

- ":Q!ENTER" - zakończenie działania programu bez zapisania zmian w edytowanym pliku,

- "ZZ" - zakończenie działania programu z zapisaniem zmian,

- "H" lub "strzałka w prawo" - przesunięcie kursora w lewo,

- "L" lub "strzałka w lewo" - przesunięcie kursora w prawo,

- "J" lub "strzałka w dół" - przesunięcie kursora w dół,

- "K" lub "strzałka w górę" - przesunięcie kursora do góry,

- "DD" - usunięcie całego wiersza.

Program archiwizujące

Czasami pliki ściągane z Internetu (za pomocą ftp) spakowane są za pomocą UNIXowych programów kompresujących "compress" lub "gzip". Poznać to można po rozszerzeniu pliku .z, .Z lub .gz. Pliki spakowane są mniejsze, przez co zajmują mniej miejsca na dysku, a czas ich ściągania jest krótszy. Rozpakować je można za pomocą "gzip'a:"

gzip -d plik.gz

Program UNIX-owy "tar" służył dawniej do tworzenia kopii bezpieczeństwa (backup'ów) plików na streamerze (taśmowym nośniku informacji). Używa się go również do łączenia całych katalogów wraz z plikami w jeden plik, standardowo mający rozszerzenie ".tar". Archiwum takie możemy rozpakować w następujący sposób:

tar -xvf plik.tar

Czasami archiwum "tar'a" pakowane jest jeszcze "compress'em" lub "gzip'em" (może mieć wtedy rozszerzenie ".tar.Z", ".tar.gz" lub nawet ".tgz"). Wtedy należy rozpakować je "gzip'em", a następnie otrzymany plik "tar'em".

Hasło i atrybuty plików

Ochrona plików

System UNIX to system wielodostępny, dlatego konieczne są pewne mechanizmy ochrony. Nie będziemy się rozwodzić nad tym tematem, ponieważ wykracza on znacznie poza ramy książki, podamy jednak kilka praktycznych porad, które pozwolą uchronić Twoje pliki przed oczami ciekawskich (nie mających uprawnień administratora systemu).

Wszystkie pliki tworzone na Twoim koncie (w Twoim katalogu domowym) mają pewne określone, domyślne atrybuty. Atrybuty te decydują o tym, czy inni użytkownicy mają prawo czytać, modyfikować, czy wreszcie wykonywać (jeśli są to programy) Twoje pliki.

Ustawienia domyślne są różne w różnych systemach, jednak aby upewnić się, że inni użytkownicy systemu nie mogą czytać ani zapisywać Twoich plików, możesz dopisać do pliku ".login" lub ".cshrc" (znajdujących się w katalogu domowym) linię

umask 077

spowoduje to, że wszystkie nowo utworzone pliki będą niedostępne dla innych.

Jeśli chcesz, by obcy nie mieli nawet prawa wejść do Twojego katalogu domowego, podaj po zgłoszeniu UNIX-a komendę:

chmod o-rwx

Hasło

Ktoś, kto zna Twoje hasło, może narobić Ci niezłego bigosu (jeśli tyko jest odpowiednio złośliwy) - pokasować pliki, wysłać do znajomych listy o dziwnej treści itp. Zdobyć hasło można na kilka sposobów, jednak najpopularniejszym jest jego odgadnięcie. Dlatego powinieneś wybrać sobie hasło trudne do zgadnięcia. Nie powinno to być Twoje imię, nazwisko, czy numer telefonu, sekwencje "qwerty" czy "aaa". Co więcej, żaden wyraz znajdujący się w słowniku nie jest bezpieczny, ponieważ potencjalny hacker moż użyć jednego z powszechnie dostępnych programów do łamania haseł, aby sprawdzić wszystkie wyrazy ze słownika.

Sprawa ta powinna być dla Ciebie ważna nawet jeśli nie zależy Ci specjalnie na bezpieczeństwie osobistego konta, ponieważ odgadnięcie Twojego hasła może umożliwić osobom z zewnątrz wtargnięcie do systemu, skąd dysponując odpowiednią wiedzą o UNIX-ie mogą dostać się do danych innych osób.

Radzimy wymyślić sobie hasło będące połączeniem dwóch krótkich wyrazów, nie mających ze sobą żadnego związku, w środek wstawiając jakąś liczbę lub znaki nie będące literami, na przykład: "puk7Kot". Można też utworzyć hasło z pierwszych liter jakiegoś powiedzenia czy przysłowia, stosując małe i duże litery, na przykład "NwRkPiW" ("Nosił wilk razy kilka, ponieśli i wilka )).

Do zmiany hasła służy polecenie "passwd".

Rozdział 4.

Programy do obsługi poczty elektronicznej

Pegasus Mail

Program Pegasus Mail jest bardzo bogato wyposażony w różne, częstokroć niezwykle przydatne możliwości. Prócz tych, które zwykle spotkamy w programach pocztowych, daje on m. in. możliwość obsługi nie tylko poczty elektronicznej w internacie, lecz także w Novell NetWare. Ponadto, daje możliwość pracy wielu użytkownikom, obsługę kilku skrzynek pocztowych podczas jednego połączenia z serwerem pocztowym i wiele innych. Tak więc warto się z nim zapoznać, nie zrażając się nieco innym od konkurencji interfesem użytkownika.

Podstawowe informacje

Szybkie tworzenie i wysyłanie wiadomości

Aby otworzyć okno służące do tworzenia wiadomości

- kliknij opcję "New Message" w menu "File" (rys. 4.1) lub kliknij pierwszą z lewej ikonę.

Otworzy się okno "Message" przeznaczone do tworzenia wiadomości (rys. 4.1 ). Wpisz w polu "To:" adres osoby, do której wysyłasz wiadomość, w polu "Subject:" temat wiadomości, i ewentualnie w polu "Cc:" adres osoby, której chcesz przesłać kopię wysyłanej wiadomości. Temat wiadomości może zawierać spacje i nie powinien zawierać więcej niż 64 znaki. Wypełniwszy powyższe pola możesz przejść do wpisywania treści wiadomości. Po wpisaniu treści, wiadomość jest gotowa do wysyłki. W tym celu kliknij przycisk"Send". Jeśli łączysz się z siecią za pomocą modemu i w danej chwili nie jesteś połączony, wiadomość zostanie przesłana do kolejki wiadomości oczekujących na wysłanie podczas połączenia z siecią.

Rysunek 4.1. Okno służące do edycji nowej wiadomości.

Aby wysłać wiadomość

- Kliknij opcję "Send all queued mail" w menu "File".

Komputer połączy się z siecią i wyśle czekające w kolejce wiadomości.

Pobieranie poczty

Aby pobrać pocztę z serwera pocztowego

- Kliknij opcję "Chek host for naw mail" z menu "File".

Poczta zostanie pobrana z serwera i zapisana na dysku Twojego komputera w folderze "New Mail", który automatycznie zostanie otwarty do przeglądania po ściągnięciu wiadomości. Możesz rozłączyć się z siecią i przejść do przeglądania ściągniętej poczty.

Przeglądanie poczty

Nowe wiadomości są zapisywane do foldera "New Mail". Jest on otwierany automatycznie po ściągnięciu nowej poczty. Możesz przejrzeć pocztę od razu lub otworzyć go później.

Aby otworzyć folder z nową pocztą

- Kliknij opcję "Read new mail" w menu "File".

Rysunek 4.2. Folder z nowymi wiadomościami.

W folderze "New Mail" znajduje się lista nowych wiadomości. W liście, w trzech kolumnach, znajdują się: nazwa nadawcy, tytuł wiadomości oraz data i godzina jej nadejścia. Znajdującą się tu pocztę możesz szybko posortować klikając przyciski znajdujące się nad kolumnami wg których chcesz ją posortować: ("From", "Subject", "Date/Time").

Aby zapoznać się z treścią wiadomości

- Jednokrotnym kliknięciem myszą wskaż wiadomość, z której treścią chcesz się zapoznać.

- Kliknij przycisk "Open".

Otworzy się okno zawierające prócz treści wiadomości także datę i godzinę jej nadejścia, jej tytuł oraz kto jest jej nadawcą.

W folderze "New Mail" znajdują się jedynie wiadomości jeszcze nie przeczytane. Jeśli zapoznasz się z treścią wiadomości, zostanie ona odhaczona na liście jako przeczytana i kiedy opuścisz folder "New Mail", będzie automatycznie przesunięta do głównego foldera ("Main folder"), gdzie będziesz się mógł zapoznać ponownie z jej treścią, lub poddać ją edycji.

Rysunek 4.3. Okno z treścią wiadomości.

Aby otworzyć folder z przeczytanymi wiadomościami

- Kliknij opcję "Mail folders..." w menu "File".

Otworzy się okno "Folders" z listą folderów. Pierwotnie znajduje się tam tylko główny folder ("Main folder"). Żeby wejść do niego, kliknij przycisk "Open".

W oknie "Folders" możesz tworzyć nowe foldery, zmieniać ich nazwy lub kasować, ale o tym opowiemy w następnym podpunkcie.

Kasowanie wiadomości

Aby wykasować wiadomość

- Zaznacz ją przez jednokrotne kliknięcie myszą

- Kliknij przycisk "Delete"

Program zapyta, czy jesteś pewien swej decyzji i jeśli ją potwierdzisz, klikając przycisk "Yes", skasuje wiadomość.

Więcej szczegółów

Po porcji podstawowych informacji możemy zająć się nieco bardziej zaawansowanymi funkcjami programu, które są bardzo przydatne przy korzystaniu z poczty elektronicznej.

Dodatkowe funkcje w oknie służącym do tworzenia wiadomości

Pomiędzy polami "To:", "Subject:" i "Cc:", a sekcją okna, w którym wpisujesz treść wiadomości znajduje się kilka opcji, których znaczenie przedstawimy poniżej:

- "Confirm reading" - wybranie tej opcji spowoduje, że otrzymasz automatycznie potwierdzenie, iż adresat przeczytał otrzymaną od Ciebie wiadomość. Nie we wszystkich systemach to działa, a często w systemach, które mogą obsługiwać taką usługę jest ona zablokowana przez administratora, ponieważ wiele osób uważa, że narusza to ich prywatność.

- "Confirm delivery" - wybranie tej opcji spowoduje, że zostanie do Ciebie automatycznie wysłany komunikat o tym, iż adresat Twoją wiadomość otrzymał.

- "Copy self" - jeśli zaznaczysz tę opcję, program zapisze kopię wiadomości w katalogu "Copies to self", który utworzy, jeśli zajdzie taka potrzeba.

- "Urgent" - ustawia najwyższy poziom ważności dla wiadomości.

- "Encrypt" - zaznacz tę opcję, jeśli chcesz wiadomość zaszyfrować. Spowoduje to otwarcie okna "Message Encryption Options", gdzie możesz wpisać (w polu "Password") hasło, które musi znać osoba chcąca odszyfrować wiadomość. Wbudowany w programie algorytm "szyfrator" charakteryzuje się tym, że:

- hasło powinno mieć od 5 do 8 znaków długości,

- hasło może zawierać tylko cyfry i litery alfabetu łacińskiego,

- nie szyfruje plików binarnych np. dołączonych do wiadomości,

- tylko użytkownicy programu Pegasus Mail będą mogli odszyfrować wiadomość (oczywiście znając hasło).

- "Signature" - jeśli chcesz aby program dodał automatycznie do wiadomości podpis (przygotowany przez Ciebie), zaznacz tę opcję. Otworzy się okno "Select a message signature", w którym możesz wybrać, który z podpisów chcesz umieścić na końcu wysyłanych wiadomości. Więcej informacji o podpisie znajdziesz w podpunkcie "Tworzenie automatycznych podpisów". Jeśli masz już przygotowany jakiś, wybierz z rozwijanej listy ten, który chcesz dołączyć na końcu wiadomości. Jeśli zaznaczysz znajdujące się pod lisą pole "Use as default from now", program będzie dołączał ten podpis domyślnie do następnych wiadomości.

Tworzenie nowych folderów dla poczty

Możesz dla lepszego zarządzania pocztą tworzyć nowe katalogi i w nich trzymać odpowiednio posortowane wiadomości.

Aby utworzyć nowy folder

- Kliknij opcję "Mail folders..." z menu "File".

- Kliknij przycisk "New".

- W polu "Long name for folder ar tray okna Enter folder long name and file name" wpisz nazwę nowego katalogu i kliknij przycisk "OK".

Rysunek 4.4, Tworzenie nowego foldera.

Możesz wybrać, czy nowo tworzony ma być folder, czy tray. W programie Pegasus Mail folder to miejsce gdzie trzymana jest poczta, natomiast tray to twór pozwalający tworzyć złożone struktury, ponieważ w nim możesz tworzyć foldery lub nowe tray'e lecz nie może w nich być bezpośrednio składowana poczta (w odróżnieniu od folderów). Innymi słowy za pomocą tray'ów można tworzyć struktury drzewiaste do grupowania poczty, ale tray musi zawierać folder, by można w nim było składować pocztę.

Kopiowanie i przenoszenie wiadomości między katalogami

Aby skopiować lub przenieść wiadomość do innego foldera

- Kliknij opcję "Mail folders..." z menu "File".

- Zaznacz kliknięciem myszą folder, w którym znajduje się wiadomość i kliknij przycisk "Open".

- Zaznacz kliknięciem myszą wiadomość przeznaczoną do skopiowania lub przeniesienia.

- Kliknij odpowiednio przycisk "Copy", jeśli chcesz skopiować wiadomość, lub przycisk "Move", jeśli chcesz ją przenieść.

- W oknie, które się otworzy, wybierz docelowy folder, klikając go myszą i kliknij przycisk "Open".

Rysunek: 4.5. Przenoszenie wiadomości do innego foldera.

Kasowanie folderów

Aby skasować folder

- Kliknij opcję "Mail folders..." z menu "File".

- Wybierz folder jednokrotnym kliknięciem myszą.

- Kliknij przycisk "Delete".

Dołączanie plików do wiadomości

Możesz dołączyć do przesyłanej wiadomości różnego rodzaju pliki. Mogą to być programy, pliki tekstowe lub dowolne inne pliki zapisane na Twoim dysku. Zostaną one przesłane razem z wiadomością.

Aby dołączyć do wiadomości plik

- Znajdując się w oknie służącym do tworzenia wiadomości, kliknij przycisk "Attach".

- Jednokrotnym kliknięciem myszą wybierz plik, który chcesz dołączyć.

- Kliknij przycisk "Add".

Plik pojawi się na liście dołączonych plików w górnej sekcji okna. Możesz w ten sposób dołączyć wiele plików. Istnieje także możliwość usunięcia pliku z listy.

Rysunek: 4.6. Dołączanie pliku do wiadomości

Aby usunąć plik z listy

- Zaznacz go na liście przez jednokrotne kliknięcie klawiszem myszy.

- Kliknij przycisk "Remove".

Jeśli skompletowałeś już listę dołączonych do wysłania plików, możesz powrócić do tworzenia wiadomości klikając przycisk "Editor", lub jeśli wiadomość jest już gotowa, od razu wysłać ją wraz z dołączonymi plikami klikając przycisk "Send".

Kopiowanie tekstu

Tekst lub jego fragment można zaznaczyć i skopiować w inne miejsce wiadomości, wstawić do innej wiadomości lub do innego edytora. Można też przenosić tekst z innego edytora do okna edycyjnego wiadomości.

Aby skopiować tekst

- Ustaw kursor myszy na początku zaznaczanego tekstu.

- Naciśnij lewy przycisk myszy i trzymając go przeciągnij do końca zaznaczanego fragmentu (zaznaczony fragment pojawi się w inwersji).

- Naciśnij kombinację klawiszy "CTRL-C".

W wyniku powyższych czynności zaznaczony tekst zostanie skopiowany do tzw. pamięci podręcznej.

Aby wstawić zaznaczony tekst

- Ustaw kursor w miejscu, w które chcesz wstawić wiadomość.

- Naciśnij kombinację klawiszy "CTRL-V".

W ten sposób możesz kopiować tekst między Pegasus Mail, a np. MS Word lub innym edytorem i to w obie strony. Podobnie szybkim sposobem możesz wykasować fragment tekstu.

Aby wykasować fragment tekstu

- Ustaw kursor myszy na początku tekstu przeznaczonego do wykasowania.

- Naciśnij lewy przycisk myszy i trzymając go przeciągnij do końca zaznaczanego fragmentu (zaznaczony fragment pojawi się w inwersji).

- Naciśnij na klawiaturze klawisz "DELETE".

Odpowiadanie na korespondencję

Jeśli chcesz odpowiedzieć na otrzymaną wiadomość kliknij przycisk "Reply". Otworzy się okno "Reply options", w którym możesz ustalić opcje dla odpowiedzi. Znajdują się tam cztery opcje:

- "Copy original CC field into reply" - jeśli zaznaczysz tę opcję, kopia twojej odpowiedzi zostanie wysłana pod adresy, pod które wysłane zostały kopie wiadomości, na którą odpowiadasz.

- "Reply to all original addresses" - zaznaczenie tej opcji, spowoduje rozesłanie wiadomości pod wszystkie adresy znajdujące się w nagłówku wiadomości, na którą odpowiadasz.

- "Include original message in reply" - po zaznaczeniu tej opcji, program umieści tekst wiadomości, na którą odpowiadasz, w treści odpowiedzi.

- "Comment-aut' original message" - zaznaczenie tej opcji spowoduje poprzedzenie znakiem > każdej linii dołączonego do odpowiedzi tekstu wiadomości, na którą odpowiadasz.

Okno do edycji odpowiedzi zawiera m. in.: adres nadawcy wiadomości, na którą odpowiadasz w polu "To:" i tytuł tej wiadomości poprzedzony literami "Re:" w polu "Subject:". Dalsze postępowanie jest analogiczne jak przy przygotowywaniu nowej wiadomości.

Korzystanie z książki adresowej

Pegasus Mail pozwala na utworzenie kilku książek adresowych, w których możesz przechowywać adresy posortowane według własnego upodobania. Korzystanie z książki znakomicie usprawnia pracę.

Aby otworzyć okno z książkami adresowymi

- Wybierz pole "Address books..." z menu "Addresses" lub naciśnij klawisz "F3".

Otworzy się okno "Select on address book". Pierwotnie nie znajduje się w nim żadna książka adresowa.

Aby utworzyć nową książkę adresową

- Kliknij przycisk "New".

- W oknie "Enter long name and file name", które się otworzy, wpisz nazwę nowej książki w polu "Long name for item:" i kliknij przycisk "OK".

Książka może mieć długą, ale nie przekraczającą 50 znaków, nazwę. Nazwa ta może zawierać odstępy. Pole "Filename (optional):" pozostaw puste, pozwalając programowi wypełnić je samemu.

Rysunek: 4.7. Zakładanie nowej książki adresowej.

Aby wpisać nowego adresata do książki adresowej

- Kliknij opcję "Address books..." w menu "Addresses" lub klawisz "F3".

- W oknie "Select on address book", jednokrotnym kliknięciem myszą zaznacz książkę, do której chcesz dokonać wpisu i kliknij przycisk "Open".

- W oknie, które się otworzy, kliknij przycisk "Add".

- W oknie "Edit address book entry" wypełnij pola przeznaczone na dane i kliknij przycisk "OK".

Rysunek: 4.8. Wprowadzanie nowego adresu do książki adresowej

W oknie tym najważniejsze są pola:

-·"Name (alias)", w którym wpisz imię i nazwisko lub nazwę wprowadzanego adresata.

-·"Key", tu wpisz krótki, charakterystyczny dla danego adresata klucz ułatwiający późniejsze wyszukiwanie lub sortowanie.

-·"E-mail address", w którym to polu wpisz adres elektroniczny adresata.

Pozostałe pola pełnią pomniejszą rolę i wypełnienie ich nie jest konieczne. Ciekawym (i rzadko spotykanym w książkach adresowych) uzupełnieniem jest możliwość umieszczenia obrazka op. zdjęcia opisywanej tu osoby.

Aby dokonać zmian we wpisie

- Kliknij opcję "Address books..." w menu "Addresses" lub klawisz "F3".

- Znajdując się w książce adresowej, przez jednokrotne kliknięcie myszą, zaznacz wpis przeznaczony do modyfikacji.

- Kliknij przycisk "Edit".

Aby usunąć adresata z książki adresowej

- Kliknij opcję "Address books..." z menu "Addresses" lub klawisz "F3".

- Znajdując się w książce adresowej, kliknięciem myszą zaznacz adresata przeznaczonego do usunięcia.

- Kliknij przycisk "Delete".

Aby zaadresować wiadomość korzystając z książki adresowej

- Kliknij opcję "Address books..." z menu "Addresses" lub naciśnij klawisz "F3".

- Jednokrotnym kliknięciem myszą zaznacz pozycję w liście odpowiadającą adresatowi, któremu chcesz wysłać wiadomość.

- Kliknij przycisk "Paste".

Możesz także, tworząc wiadomość, otworzyć książkę adresową, wybrać z listy adresata, nacisnąć lewy przycisk myszy i trzymając go przeciągnąć kursor na pole adresowe ("To:" lub "Cc:") okna, w którym piszesz wiadomość. Po puszczeniu klawisza myszy pole to zostanie zaadresowane. W każdym polu możesz umieścić po kilka adresów (rozdzielonych przecinkami) i pod wszystkie z nich wiadomość zostanie rozesłana.

Lista dystrybucyjna

Ponieważ Pegasus w polu adresowym wiadomości przyjmuje do 180 znaków, jeśli chcesz rozesłać pocztę pod dużą liczbę adresów, powinieneś skorzystać z listy dystrybucyjnej. Możesz mieć kilka list z posortowanymi tematycznie adresami.

Aby utworzyć listę dystrybucyjną

- Kliknij opcję "Distribution lists..." z menu "Addresses" lub naciśnij klawisz "F6".

- W oknie "Distribution Lists", które się otworzy, kliknij przycisk "New List".

- W polu "Long name for distibution list" okna "Enter details for distribution list" wpisz nazwę listy.

- Kliknij przycisk "OK".

Rysunek: 4.9. Tworzenie nowej listy dystrybucyjnej.

Lista może mieć długą ale nie przekraczającą 50 znaków nazwę. Nazwa ta może zawierać spacje. Pole "Filename (optional)" pozostaw puste, pozwalając programowi wypełnić je samemu.

Aby wpisać adresy do listy dystrybucyjnej

- Kliknij opcję "Distribution lists..." z menu "Addresses" lub naciśnij klawisz "F6".

- W oknie "Distribution Lists" jednokrotnym kliknięciem myszy zaznacz listę, do której chcesz wpisać adresy i kliknij przycisk "Edit".

- W sekcji "Addresses, one per line" okna, które się otworzy, wpisz adresy (każdy w nowej linii).

- Kliknij przycisk "Save".

Rysunek: 4.10. Wpisywanie adresów do listy dystrybucyjnej.

Jeśli adresy, które chcesz umieścić na liście, znajdują się już w książce adresowej, możesz ułatwić sobie ich wpisywanie. W tym celu otwórz książkę adresową, wybierz z niej osobę, której adres chcesz umieścić w liście dystrybucyjnej. Naciskając lewy przycisk myszy i trzymając go przeciągnij kursor w odpowiednie miejsce listy, następnie puść klawisz myszy, a adres zostanie skopiowany do listy.

Aby usunąć listę dystrybucyjną

- Kliknij opcję "Distribution lists..." z menu "Addresses" lub naciśnij klawisz "F6".

- Znajdując się w oknie "Distribution Lists" jednokrotnym kliknięciem myszą zaznacz listę przeznaczoną do usunięcia.

- Kliknij przycisk "Delete".

Aby zaadresować wiadomość korzystając z listy dystrybucyjnej

- Kliknij opcję "Distribution lists..." z menu "Addresses" lub naciśnij klawisz "F6".

- Kliknij dwukrotnie klawiszem myszy na liście, w której znajdują się adresy, pod które chcesz wysiać wiadomość lub po zaznaczeniu danej listy kliknij przycisk "Paste".

Tworząc wiadomość, możesz także otworzyć okno z listami dystrybucyjnymi, wybrać listę potrzebną do adresowania, nacisnąć lewy przycisk myszy i trzymając go przeciągnąć kursor na pole adresowe ("To:" lub "Cc:") okna, w którym piszesz nową wiadomość, a następnie puścić klawisz myszy. Pole to zostanie zaadresowane. W polach adresowych ("To:" lub "Cc:") nie pojawiają się adresy znajdujące się na liście, lecz symbol listy nadany jej przez komputer (rozpoczynający się znakiem @). Kiedy klikniesz przycisk Send", program roześle pocztę pod znajdujące się w liście adresy.

Obsługa kilku skrzynek pocztowych

Pegasus Mail pozwala zarządzać kilkoma skrzynkami pocztowymi. Dla posiadaczy więcej niż jednej skrzynki jest to bardzo wygodne, gdyż podczas jednego połączenia z siecią mogą ściągnąć pocztę ze wszystkich skrzynek. Uruchomienie obsługi kilku skrzynek nie jest skomplikowane i nie powinno nastręczać kłopotów.

Aby utworzyć obsługę nowej skrzynki

- Kliknij opcję "MultiPOP" z menu "Extensions".

- W oknie "MultiPOP" kliknij przycisk "Add".

- W oknie "Connection Entry" określ parametry połączenia i kliknij przycisk "OK".

Rysunek: 4.11. Dane nowej skrzynki.

Przyjrzyjmy się kolejnym polom w oknie "Connection entry" i zobaczmy jakie znaczenie mają poszczególne z nich.

W sekcji "Connection settings for incoming mail" konfigurowane są główne parametry związane z pobieraniem poczty.

- "POP3 host" - wpisz tu nazwę serwera pocztowego, na którym masz założoną skrzynkę (czyli tę część adresu elektronicznego, która następuje po znaku @).

- "Port" - chodzi tu o port, przez który łączysz się z serwerem pocztowym. W standardzie POP3 jest nim domyślnie port 110 i niezwykle rzadko zdarza się by było inaczej; więc nie zmieniaj tego ustawienia, chyba że Twój dostawca internetu Ci to zaleci.

- "Username" - tu wpisz nazwę Twojego konta na serwerze pocztowym (tę część adresu elektronicznego, która znajduje się przed znakiem @).

- "Password" - Hasło, którym chronisz swoje konto.

- "Leave mail larger than x KB in size" - możesz określić tu górną granicę rozmiaru. (w kilobajtach) wiadomości, które mają być ściągane z serwera pocztowego. Jest to szczególnie przydatne przy wolnych modemach. Jeśli pozostawisz tu wartość 0, będzie to oznaczało, że nie nakładasz żadnych ograniczeń.

- "Download only unread mail" - po zaznaczeniu tej opcji, ściągana będzie tylko jeszcze nie czytana (nie ściągnięta) poczta. Ponieważ protokół obsługi poczty POP3 nie zaznacza na serwerze pocztowym, które wiadomości były już ściągane, więc jeśli ściągałeś pocztę za pomocą innego programu, Pegasus nie będzie o tym wiedział i ściągnie ją ponownie.

- "Delete retrieved mail on host" - jeśli zaznaczysz tę opcję, to wiadomości, po ich ściągnięciu, będą na serwerze pocztowym kasowane.

- "Message count only (don't download)" - zaznaczenie tej opcji spowoduje, że Pegasus nie będzie ściągał nowych wiadomości, a jedynie zliczał je i podawał ich ilość.

- "Place mail in:" - tu możesz określić, gdzie ma być składowana nowa poczta. Jeśli nie zmienisz tego ustawienia, będzie ona składana do standardowego foldera z nową pocztą.

W sekcji "Connect to this host" możesz ustawić opcję automatycznego łączenia się z serwerem pocztowym i sprawdzania, czy nadeszła nowa poczta. Zaznaczając opcję "Periodically", możesz określić w polach "Hours i Minutes", co jaki okres czasu ma następować połączenie. Jeśli natomiast zaznaczysz opcję "At a set time", będzie to oznaczało, że automatyczne połączenie ma nastąpić jednokrotnie w ciągu dnia o zadanym w poniższych polach czasie. Pozostawiając wartości zerowe deklarujesz, że nie chcesz, aby pogram łączył się automatycznie.

W sekcji "Outgoing mail handling (optional)" możesz ustawić konfigurację związaną z rozsyłaniem poczty. Wypełnianie tych pól nie jest konieczne i zalecane tylko w wypadku, gdy zajdzie taka konieczność.

- "SMTP Host" - chodzi tu o nazwę serwera, za pomocą którego będzie rozsyłana Twoja poczta. (to ta część adresu elektronicznego, która następuje po znaku @; zazwyczaj jest to ten sam serwer.

- "Find mail in" - tu możesz określić gdzie ma być składowana poczta przed wysłaniem (czyli gdzie na dysku ma znajdować się kolejka, w której poczta przeznaczona do wysłania oczekuje na połączenie z siecią).

- "From field" - tu można wpisać, co Pegasus powinien umieścić w polu "From" wysyłanej wiadomości.

Aby usunąć skrzynkę z listy

- Kliknij opcję "MultiPOP" z menu "Extensions".

- Wybierz z listy przez jednokrotne kliknięcie myszą skrzynkę przeznaczoną do usunięcia.

- Kliknij przycisk "Remove".

Aby sprawdzić, czy skrzynka zawiera nowe wiadomości

- Kliknij opcję "MultiPOP" z menu "Extensions".

- Wybierz z listy, jednokrotnym kliknięciem myszą, skrzynkę, której zawartość chcesz sprawdzić.

- Kliknij przycisk "Check now".

Podczas jednego połączenia z siecią możesz w ten sposób sprawdzić zawartość kilku skrzynek.

Aby przeczytać ściągniętą z różnych skrzynek pocztę

- Kliknij opcję "Read new mail" z menu "File".

- Jednokrotnym kliknięciem myszą wybierz wiadomość, z treścią której chcesz się zapoznać.

- Kliknij przycisk "Open".

Tworzenie automatycznego podpisu

Pegasus Mail i w tym względzie daje duże możliwości. Możesz przygotować dziewięć podpisów, z których każdy jest właściwie zbiorem trzech: jednego dla poczty przesyłanej lokalnie za pomocą systemu wbudowanego w program, drugiego dołączanego do poczty przesyłanej przez internet i trzeciego dołączanego do poczty rozsyłanej za pomocą Novell'owego systemu MHS (oczywiście jeśli z niego korzystasz). Jeśli używasz wyłącznie poczty z Internetu, podpisy dla poczty lokalnej i sytemu MHS możesz zignorować.

Aby utworzyć nowy podpis

- Kliknij opcję "Preferences" z menu "File".

- Z rozwiniętego podmenu kliknij opcję "Signatures".

- Z kolejnego podmenu wybierz podpis, który chcesz edytować.

Pojawi się wówczas okno "Edit signature set Nr", gdzie "Nr" jest numerem podpisu. W polu "Name" tego okna wpisz krótką nazwę charakterystyczną dla tego podpisu. Następnie, w wybranych sekcjach okna znajdujących się poniżej pola "Name" wpisz treść podpisu. W pierwszej podpis dołączany do wiadomości lokalnych, w drugiej podpis dołączany do poczty rozsyłanej za pomocą internetu, a w trzeciej podpis dołączany do wiadomości rozsyłanej za pomocą systemu MHS. Jeśli podpis we wszystkich trzech przypadkach m być taki sam nie musisz wpisywać go ręcznie trzykrotnie.

Aby skopiować podpis

- Ustaw kursor na początku podpisu, który chcesz skopiować.

- Naciśnij lewy przycisk myszy i trzymając przeciągnij go po przeznaczonym do skopiowania tekście (pojawi się on w inwersji), następnie puść klawisz myszy.

- Kliknij przycisk "Copy" lub naciśnij kombinację klawiszy "CTRL-C".

- Ustaw kursor w miejscu, w które chcesz skopiować zaznaczony tekst, i kliknij przycisk "Paste" lub naciśnij kombinację klawiszy "CTRL-V".

Rysunek: 4.12. Tworzenie podpisu.

Po zakończeniu tworzenia podpisów kliknij przycisk "Save", aby podpisy zostały zapisane na dysku i były gotowe do użycia.

Przykład

Przećwiczymy teraz wysyłanie wiadomości za pomocą programu Pegasus Mail. Zaadresujemy ją na autoresponder firmy SOFTLAND z Bydgoszczy. Dodajmy tylko, że autoresponder to skrzynka poczty elektronicznej posiadająca tę własność, że na każdą przesłaną pod jej adres wiadomość serwer pocztowy natychmiast odpisuje nadawcy. Więc najpóźniej po kilku minutach dostaniesz odpowiedź z Softlandu.

Uruchom program Pegasus Mail i kliknij opcję "New Message" z menu "File", a otworzy się okno służące do edycji nowej wiadomości. Wpisz teraz w polu "To:" adres Softlandu: "[e-mail]". Naciśnij klawisz "TAB", aby przejść do pola "Subj:" i wpisz w tym polu "Hej!". Teraz kliknij myszą w dolnej, największej sekcji okna i wpisz treść wiadomości. Myślę, że tekst: "To moja pierwsza wiadomość wysyłana za pomocą poczty elektronicznej", będzie dobry; a żeby zagadnąć dopiszmy w nowej linii: "Napiszie coś o sobie". Opatrzmy jeszcze korespondencję podpisem i możemy przystępować do jej wysyłania.

Rysunek: 4.13. Przykładowy list w oknie edycyjnym.

W tym celu kliknij przycisk "Send", a program prześle Twoją wiadomość do kolejki wiadomości oczekujących na wysłanie podczas połączenia z serwerem pocztowym. Żeby została wysłana do adresata, kliknij opcję "Send alt queued mail" w menu "File". Program połączy się z siecią i wyśle wiadomość. Za kilka minut sprawdź, co odpisał Softland.

Przystosowanie programu do własnych potrzeb

Zerknijmy teraz, jak ustawić opcje programu, aby najlepiej odpowiadał on Twoim potrzebom. W programie Pegasus Mail są one podzielone na ogólne i zaawansowane. Przyjrzyjmy się im kolejno.

Ustawienia ogólne

Aby otworzyć okno z ustawieniami ogólnymi:

- Kliknij opcję "Preferences" w menu "File".

- W rozwiniętym podmenu kliknij opcję "General settings..."

Rysunek: 4.14. Ustawienia ogólne.

Otworzy się okno "General settings", w którym poszczególne pola mają następujące znaczenia:

- "Personal name:" - wpisz tu Twoje imię i nazwisko (będzie ono zawarte w wysyłanej poczcie, aby adresat szybko mógł się zorientować, od kogo ona pochodzi).

- "Open new mail folder at startup" - zaznacz tę opcję jeśli chcesz, żeby przy rozpoczynaniu pracy Pegasus otwierał folder z nową pocztą, jeśli takowa się tam znajduje.

- "Preserve deleted messages until exit" -jeśli zaznaczysz tę opcję, program będzie przenosił kasowane przez Ciebie wiadomości do specjalnie utworzonego foldera "Deleted Messages" i przechowywał je tam do czasu, kiedy zakończysz z nim pracę.

- "Ask for confirmation before deleting" - po zaznaczeniu tej opcji program będzie pytał o potwierdzenie przy kasowaniu, co może zapobiec przypadkowemu skasowaniu wiadomości.

- "Leave read new mail in newmail folder" - jeśli przeczytasz wiadomość znajdującą się w folderze z nowymi wiadomościami, to po zamknięciu go program przenosi ją automatycznie do głównego foldera. Jeżeli chcesz, żeby pozostała ona w folderze z nowymi wiadomościami, mimo że się z nią zapoznałeś, zaznacz tę opcję.

- "Ask for NetWare password at startup" - po wybraniu tej opcji program podczas stanu będzie pytał o hasło NetWare i nie wystartuje, dopóki nie zostanie ono poprawnie wprowadzone. Dotyczy to oczywiście użytkowników korzystających z sieci. Dla pozostałych opcja ta jest niedostępna.

- "Encrypt copies to self ot encrypted mail" - jeśli wybierzesz tę opcję, kopie wiadomości (jeśli nakażesz programowi składowanie wysyłanej poczty) zaszyfrowanych składowane w folderze "Copies to self" będą także zaszyfrowane i chcąc je odczytać będziesz musiał podać chroniące je hasło.

- "Offer advanced options for replies" - jeśli zaznaczysz tę opcję, to podczas odpowiadania na wiadomości za pomocą komendy "Reply", program w oknie "Reply Options" przedstawi Ci do wyboru znacznie więcej opcji niż standardowo.

- "Save desktop stale between sessions" - wybranie tej opcji spowoduje, że Pegasus będzie pamiętał, które okna były otwarte i w nowej sesji odtworzy tę sytuację.

- "Folder for copies to self" - jeżeli wybierzesz tę opcję, program otworzy okno, w którym będziesz mógł wybrać folder, gdzie będą składowane kopie wysyłanych wiadomości. Domyślnie jest to folder "Copies to self", tworzony automatycznie, gdy wybierzesz opcje składowania wysyłanych wiadomości.

- "Default reply address" - możesz tu wpisać adres, który Pegasus będzie automatycznie wstawiał w polu "reply-to" każdej wysyłanej wiadomości. Nie musisz wypełniać tego pola. Zrób to jedynie wtedy, gdy chcesz żeby odpowiedzi na twoją pocztę przychodziły do innej skrzynki niż ta, z której ją wysyłasz.

Ustawienia zaawansowane

Aby otworzyć okno z ustawieniami zaawansowanymi:

- Kliknij opcję "Preferences" w menu "File".

- Z rozwiniętego podmenu wybierz opcję "Advanced settings..."

Otworzy się okno "Advanced settings", w którym poszczególne pola mają następujące znaczenia:

- "New mail folder poll time (seconds):" - to ustawienie decyduje jak często Pegasus pracując w tle powinien sprawdzać czy przyszła nowa poczta. To rozwiązanie ma zastosowanie dla użytkowników pracujących w sieci. Należy pamiętać, że zbyt częste sprawdzanie może spowolnić pracę. Jeżeli wpiszesz tu wartość -1 to program nie będzie sprawdzał automatycznie, czy przyszła nowa wiadomość, a jedynie wtedy, gdy otworzysz folder z nową pocztą.

- "# ot lines to probe for enclosures:" - za każdym razem, gdy otwierasz folder z nową pocztą, program sprawdza, czy do wiadomości zostały dołączone pliki, aby zaznaczyć to w wypisywanej liście wiadomości. Możesz w tym polu określić, ile linii każdej wiadomości powinien sprawdzać Pegasus,. Wpisywanie zbyt dużej liczby linii do przeszukiwania może spowolnić otwieranie foldera z nową pocztą Kiedy otwierasz wiadomość, aby zapoznać się z jej treścią, program przeszukuje całą wiadomość w poszukiwaniu dołczonych plików.

Rysunek: 4.15. Ustawienia zaawansowane.

- "Organization:" - tu możesz wpisać nazwę Twojej firmy.

- "SMTP time zone" - tu możesz wpisać ile godzin różnicy jest między czasem Greenwich (GMT), a Twoim czasem lokalnym. Użytkownicy w Polsce powinni wpisać tu +1 dla czasu zimowego i +2 dla czasu letniego.

- "Accept "confirm reading" requests" -jeśli zaznaczysz tę opcję, Pegasus będzie wysyłał wiadomość do nadawcy, kiedy przeczytasz przysłaną przez niego wiadomość (oczywiście, jeśli prosił o to ustawiając odpowiednią opcję wysyłając swoją wiadomość). Jeśli pracujesz w sieci NetWare nie masz wpływu na to pole.

- "Send enclosures instead ot attachments" - zaznaczenie tej opcji spowoduje, że Pegasus będzie wysyłał dołączone pliki na końcu wiadomości. Jeśli ta opcja jest nie zaznaczona, Pegasus wysyła dołączone pliki jako osobne wiadomości.

- "Allow 8-bit MIME encodings" - jeśli zaznaczysz tę opcję, program będzie używał do przesyłania danych opcji 8BIT standardu transmisji poczty MIME. Zaznacz to pole tylko wtedy, gdy zajdzie taka potrzeba.

- "Winsock loading options" - możesz zadecydować, czy "winsock.dll" ma być ładowany: zawsze, tylko w razie potrzeby, czy nigdy. "winsock.dll" to biblioteka dynamiczna, za pomocą której program może współpracować z protokołem TCP/IP.

- "Telltale Window when minimazed" - kiedy Pegasus jest zminimalizowany, może wyświetlać okienko informujące o nowej poczcie. Jeśli chcesz, aby było one dostępne zaznacz opcję "Enabled", a jeśli chcesz, żeby było zawsze na wierzchu zaznacz opcję "Always on top". Jeżeli chcesz, żeby program informował dźwiękiem, kiedy nadejdzie nowa wiadomość, zaznacz pole "Use alert sound". Możesz wybrać, jaki to dźwięk, klikając przycisk "Select sound" i przetestować go po za pomocą przycisku "Test".

Internet mail

Program Internet Mail jest tak pomyślany, aby czas połączenia modemowego z serwerem internetowym, a co za tym idzie i rachunki telefoniczne były możliwie minimalne. Przygotowana poczta jest zapisywana na naszym dysku twardym w folderze "Skrzynka nadawcza". Podczas połączenia z serwerem jest ona wysyłana do adresata, następnie do foldera "Skrzynka odbiorcza" ściągana z jest serwera poczta, którą otrzymaliśmy. Zaczniemy więc od tworzenia i wysyłania poczty, a potem omówimy sposób przeglądania i zarządania otrzymaną.

Podstawowe informacje

Pisanie i wysyłanie listów

Aby napisać list, musisz najpierw otworzyć służące do tego okno "Nowa wiadomość".

Aby otworzyć okno do tworzenia nowej wiadomości

- Kliknij ikonę "Nowa wiadomość",

- lub kliknij opcję "Nowa wiadomość" w menu "Poczta",

- lub naciśnij kombinację klawiszy "CTRL-N".

Otworzy się okno, w którym możesz napisać swój list.

Rysunek: 4.16. Okno służące do tworzenia wiadomości.

W polu "Do:" wpisz adres elektroniczny osoby, do której chcesz wysłać wiadomość. Pole to ze zrozumiałych względów musisz wypełnić. Jeżeli chcesz przesłać równocześnie kopię tej wiadomości na inny adres, wpisz go w polu "DW:". Tytuł wiadomości wpisz w polu "Temat:". Dopełniwszy tych formalności, możesz zacząć pisać list. Treść listu pisze się w dolnym obszarze okna. Kiedy napiszesz wszystko, co chcesz przekazać, wiadomość jest gotowa do wysłania. Warto także (na wszelki wypadek) sprawdzić jeszcze ortgrafię.

Aby sprawdzić ortografię

- Naciśnij klawisz "F7" lub kliknij opcję "Pisownia" z menu "Poczta".

Wysyłanie wiadomości

Żeby Twoja wiadomość była gotowa do wysłania musi zostać przesłana (zapisana) do katalogu Skrzynka nadawcza.

Aby wysłać wiadomość do katalogu Skrzynka nadawcza

- Kliknij przycisk z kopertą, lub opcję "Wyślij wiadomość" w menu "Plik".

Program zamknie okno Nowa wiadomość, informując Cię jednocześnie okienkiem informacyjnym, że zapisuje wiadomość w Skrzynce nadawczej, gdzie będzie czekała na wysłanie do momentu gdy połączysz się z siecią . Można wyłączyć ukazywanie się tego okienka, zaznaczając na nim odpowiednią opcję.

Aby połączyć się z siecią wysyłając pocztę i pobierając otrzymaną

- Kliknij ikonę "Wyślij i odbierz", lub pole "Wyślij i odbierz" w menu "Poczta".

Rysunek 4.17. Przesyłanie poczty

Program po połączeniu się z serwerem internetowym, na którym masz konto pocztowe, najpierw wyśle tam przygotowaną przez Ciebie pocztę, a następnie ściągnie pocztę, którą otrzymałeś. Będzie Cię przy tym na bieżąco informował co robi, za pomocą okienek informacyjnych. Po tych operacjach możesz się rozłączyć z siecią (jeśli korzystasz z modemu). Możesz także ustawić program tak, aby po wysłaniu i pobraniu poczty automatycznie się rozłączył, zwalniając linię telefoniczną.

Aby ustawić automatyczne rozłączanie po wysłaniu i pobraniu poczty:

- Kliknij opcję "Opcje..." w menu "Poczta".

- Po ukazaniu się okna "Opcje" wybierz zakładkę "Połączenie".

- Zaznacz opcję "Rozłącz przy zakończeniu wysyłania i odbierania".

Rysunek 4.18. Ustawianie automatycznego rozłączania.

Przeglądanie otrzymanej poczty

Jeśli otrzymałeś nową pocztę, to program ściągnął ją do katalogu "Skrzynka odbiorcza". Jeżeli chcesz ją teraz przejrzeć, rozwiń znajdującą się pod ikonami listę "Foldery" (rys. 4.19). Znajdują się tam oprócz znanych już folderów "Skrzynka nadawcza i Skrzynka odbiorcza" także foldery "Wysłane elementy", w którym znajdują się wysłane przez Ciebie wiadomości, oraz "Usunięte elementy" ze skasowanymi wiadomościami. Wybierz folder "Skrzynka odbiorcza".

Teraz na liście "Foldery" ukaże się lista otrzymanych wiadomości z nadawcą, tytułem wiadomości oraz z datą i godziną otrzymania. Kiedy wybierzesz wiadomość z listy przez jednokrotne kliknięcie myszą, w najniższej sekcji okna ukaże się jej treść wraz z informacją kto ją nadał, do kogo i pod jakim tytułem. Gdy dwukrotnie klikniesz wiadomość klawiszem myszy, zostanie ona wyeksponowana w specjalnie otwartym oknie.

Rysunek 4.19. Lista folderów.

Kasowanie wiadomości

Aby wykasować przeczytaną wiadomość:

- Wybierz list przeznaczony do skasowania, klikając na nim jednokrotnie myszą.

- Kliknij ikonę "Usuń" albo opcję "Usuń" w menu "Plik".

Wiadomość zostanie skasowana, a właściwie przesunięta do foldera "Usunięte elementy", gdzie będziesz ją mógł obejrzeć, w razie potrzeby. Jeśli chcesz się definitywnie pozbyć wiadomości, przejdź do foldera "Usunięte elementy" wybierając go z listy "Foldery" i skasuj ją w analogiczny sposób. Podczas kasowania wiadomości w folderze "Usunięte elementy" program zapyta Cię, czy na pewno chcesz się jej pozbyć, a gdy odpowiesz twierdząco, usunie ją bezpowrotnie.

Więcej szczegółów

Kiedy znamy już podstawy, przyjrzyjmy się innym przydatnym możliwościom oferowanym przez program. Warto poświęcić chwilę czasu na zapoznanie się z nimi, ponieważ bardzo ułatwiają pracę.

Wstawianie przygotowanego wcześniej tekstu

Możesz wcześniej przygotować tekst listu (op. innym edytorem) i zachować go na dysku, a później wstawić go do tekstu wiadomości (możesz też wstawić tekst przygotowany przez inną osobę).

Aby wstawić do wiadomości tekst z pliku:

- Ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić zwartość pliku tekstowego.

- Kliknij opcję "Plik tekstowy" w menu "Wstaw".

- W oknie "Wstaw plik tekstowy", które się otworzy, wybierz kliknięciem plik, którego treść chcesz wstawić do listu, a następnie kliknij przycisk "Otwórz". Zawartość tego pliku zostanie wstawiona w miejscu, w którym znajduje się kursor.

Rysunek 4.20. W miejscu kursora wstawiona została zawartość pliku ps.txt

Dołączanie plików do wiadomości

Możemy dołączyć do przesyłanej wiadomości różnego rodzaju pliki. Mogą to być programy, pliki tekstowe lub dowolne inne pliki zapisane na dysku. Zostaną one przesłane razem z wiadomością.

Aby dołączyć do wiadomości plik:

- Kliknij ikonę ze spinaczem lub opcję "Plik załącznika" z menu "Wstaw".

- W oknie "Wstaw załącznik" wybierz kliknięciem myszą plik, który chcesz dołączyć, a następnie kliknij przycisk "Otwórz".

W dolnej części okna pojawi się nowa sekcja zawierająca ikonę pliku, jego nazwę wraz z rozszerzeniem, oraz jego rozmiar (rys. 4.21).

Gdy chcesz usunąć dołączony plik (op. aby zastąpić go innym) kliknij myszą jego ikonę i naciśnij na klawiaturze klawisz "DELETE".

Rysunek 4.21. Okno nowej wiadomości po dołączeniu pliku.

Wyłuskiwanie dołączonego pliku

Jeśli znajdujesz się w głównym oknie Internet Mail, kliknij dwukrotnie klawiszem myszy na wybranej wiadomości z przyłączonym plikiem. Otworzy się okno edycyjne. Kliknij prawym klawiszem myszy na ikonie dołączonego pliku i wybierz pole "Zapisz jako..." z menu, które się ukaże. Pojawi się okno "Zapisz załącznik jako", w którym możesz wybrać, gdzie i pod jaką nazwą ma być ten plik zapisany. Po kliknięciu przycisku "Zapisz", plik zostanie zapisany na dysku.

Rysunek 4.22. Menu, które się ukazuje po kliknięciu prawym klawiszem myszy ikony dołączonego pliku.

Rysunek 4.23. Okno Zapisz załącznik jako.

Kopiowanie tekstu

Możesz tekst lub jego fragment skopiować w inne miejsce wiadomości, do innej wiadomości lub op. do innego edytora. Można też przenosić tekst z innego edytora do okna edycyjnego wiadomości.

Aby pobrać tekst do przenoszenia

- Ustaw kursor myszy na początku przenoszonego tekstu.

- Naciśnij lewy przycisk myszy i trzymając go przeciągnij do końca zaznaczanego fragmentu (zaznaczony fragment pojawi się w inwersji).

- Kliknij opcję "Kopiuj" w menu "Edycja" lub naciśnij kombinację klawiszy "CTRL-C" (rys. 4.24).

Rysunek 4.24. Kopiowanie zaznaczonego tekstu.

Teraz możesz skopiować zaznaczony tekst op. w inne miejsce wiadomości lub do innego okna edycyjnego albo edytora.

Aby wstawić zaznaczony tekst

- Ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić tekst.

- Kliknij opcję "Wklej" w menu "Edycja" lub naciśnij kombinację klawiszy "CTRL-V".

W ten sposób możesz kopiować tekst między Microsoft Mail, a Microsoft Word lub innym edytorem i to w obie strony. Musisz wtedy czynności kopiowania wykonać w jednym, a wstawiania w drugim z nich.

Tym sposobem możesz także szybko wykasować fragment tekstu.

Aby wykasować fragment tekstu

- Ustaw kursor myszy na początku przeznaczonego do usunięcia tekstu.

- Naciśnij lewy przycisk myszy i trzymając go przeciągnij do końca zaznaczanego fragmentu (zaznaczony fragment pojawi się w inwersji).

- Naciśnij klawisz "DELETE" na klawiaturze lub kombinację klawiszy "CTRL-X".

Wiadomości przeczytane i nie przeczytane

Kiedy otrzymasz nową wiadomość, pojawi się ona w liście wiadomości w folderze "Skrzynka odbiorcza", a obok niej będzie ikona przedstawiająca zamkniętą kopertę. Oznacza to, że wiadomość nie była jeszcze przez Ciebie czytana. Jeśli ją przeczytasz, koperta "otworzy się". W jaki sposób program uznaje, że przeczytałeś daną wiadomość, i jak na to wpłynąć, dowiesz się z opisu zakładki "Read" podrozdziału "Przystosowanie programu dla własnych potrzeb".

Korzystanie z książki adresowej

Aby otworzyć książkę adresową do edycji

- Kliknij opcję "Książka adresowa..." w menu "Plik".

Ukaże się okno "Książka adresowa". Możesz podzielić gromadzone adresy na grupy, np. związane z pracą i rozrywką.

Aby utworzyć nową grupę

- Kliknij ikonę "Nowa grupa" lub opcję "Nowa grupa" w menu "Plik" (otworzy się okno "Właściwości" z pojedynczą zakładką "Grupa").

- Wpisz nazwę nowej grupy w polu "Nazwa grupy:".

Nowa grupa pojawi się w głównej sekcji okna "Książka adresowa", a obok niej ikonka symbolizująca grupę: sylwetki dwóch ludzi. Można teraz wstawiać adresy do tych grup. Jeżeli jednak nie przewidujesz tylu adresów, aby zachodziła konieczność ich grupowania możesz usunąć utworzoną wcześniej grupę.

Aby usunąć grupę

-·Wybierz grupę przeznaczoną do usunięcia, przez jednokrotne naciśnięcie klawisza myszy.

-·Wybierz ikonę "Usuń", lub pole "Usuń z menu Plik".

Wprowadzanie adresów do książki adresowej

Aby wprowadzić nowy adres

- Kliknij ikonę "Nowy kontakt" lub opcję o tej samej nazwie w menu "Plik" (otworzy się okno "Właściwości").

- Wypełnij pola przeznaczone na dane wpisywanego adresata.

- Wpisz adres elektroniczny adresata do górnego pola sekcji "Adresy e-mail" i kliknij przycisk "Dodaj", znajdujący się obok tego pola, a wtedy adres pojawi się w niższym polu.

- Kliknij przycisk "OK.", aby zakończyć wprowadzanie.

Rysunek 4.25. Wprowadzanie nowego adresu.

Można wprowadzić kilka adresów, jeśli adresat posiada więcej niż jedną skrzynkę. Okno "Właściwości" posiada jeszcze trzy inne zakładki, w których możesz wpisać dane o wprowadzanym adresacie.

Aby zmodyfikować dane

- Wybierz z listy jednokrotnym kliknięciem myszą adresata, którego dane chcesz zmodyfikować.

- Kliknij ikonę "Właściwości" lub, w menu "Plik", opcję o tej samej nazwie.

Otworzy się okno z danymi tego adresata i możesz dokonać zmian.

Usuwanie adresata książki adresowej

Usuwanie wprowadzonego adresata odbywa się w sposób analogiczny jak usuwanie grupy.

Adresowanie poczty za pomocą książki adresowej

Aby zaadresować wiadomość znajdując się w oknie służącym do jej tworzenia

- Kliknij ikonę przy polu adresowym (otworzy się okno "Wybierz adresatów").

-·Z listy widniejącej po lewej stronie okna zaznacz kliknięciem myszą adresata, który ma otrzymać wiadomość.

-·Kliknij przycisk "Do" jeśli wybrany został główny adresat wiadomości, lub przycisk "DW", jeśli do wybranego adresata chcesz przesłać jedynie kopię wiadomości.

Rysunek 4.26. Adresowanie wiadomości.

Zarówno w polu "Do" jak i "DW" możesz wpisać po kilka adresów (przedzielonych średnikami). Wiadomość będzie wysłana do wszystkich adresatów. Możesz umieścić nową osobę w książce adresowej klikając przycisk "Nowy kontakt" lub zmodyfikować dane, klikając przycisk "Właściwości". Sposób postępowania w obu przypadkach opisano powyżej. Kiedy klikniesz przycisk "OK.", wybrani adresaci znajdą się w odpowiednich polach okna "Nowa wiadomość".

Tworzenie nowych katalogów dla poczty

Możesz dla lepszego zarządzania pocztą tworzyć nowe foldery i w nich trzymać odpowiednio posortowane wiadomości.

Aby utworzyć nowy katalog

-·Wybierz opcję "Folder" w menu "Plik".

-·W rozwiniętym podmenu kliknij opcję "Utwórz...."

-·W polu "Nazwa foldera" okna "Utwórz nowy folder" wpisz nazwę nowego foldera i kliknij przycisk "OK".

Kopiowanie i przenoszenie wiadomości między folderami

Aby skopiować lub przenieść wiadomość do innego foldera

- Kliknij na przeznaczonej do skopiowania lub przeniesienia wiadomości prawym klawiszem myszy.

- W rozwiniętym menu wybierz opcję "Kopiuj do" lub "Przenieś do".

- Kliknij katalog docelowy w rozwiniętym podmenu.

Rysunek 4.27. Przenoszenie wiadomości.

Usuwanie folderów

Aby usunąć folder

-·Wybierz opcję "Folder" w menu "Plik".

-·W rozwiniętym podmenu wybierz opcję "Usuń".

-·W kolejnym podmenu kliknij przeznaczony do usunięcia katalog.

Przykład

Przećwiczymy teraz wysyłanie wiadomości za pomocą programu Internet Mail. Zaadresujemy ją na autoresponder firmy SOFTLAND z Bydgoszczy. Dodajmy tylko, że autoresponder to skrzynka poczty elektronicznej posiadająca tę własność, że na każdą przesłaną pod jej adres wiadomość serwer pocztowy natychmiast odpisuje nadawcy. Więc najpóźniej po kilku minutach dostaniesz wiadomość z Softlandu.

Zaczynamy.

Uruchom program Internet Mail i kliknij ikonę "Nowa wiadomość" w pasku narzędzi, a otworzy się okno służące do tworzenia nowej wiadomości. Wpisz teraz w polu "Do:" adres Softlandu: "[e-mail]". Następnie wpisz w polu "Temat:" "Hej!" (w tym celu kliknij myszą na napisie "< kliknij tutaj, aby wprowadzić temat >"). Teraz kliknij w dolnej, największej sekcji okna i wpisz treść wiadomości. Opatrz jeszcze korespondencję podpisem i możesz przystępować do jej wysyłania.

Rysunek 4.28. W oknie edycyjnym będzie to wyglądało mniej więcej tak.

W tym celu kliknij przycisk z kopertą, a program wyśle Twoją wiadomość do "Skrzynki nadawczej". Żeby została wysłana do adresata wybierz ikonę Wyślij i odbierz w oknie głównym Internet Mail. Program połączy się z siecią i wyśle wiadomość. Za kilka minut sprawdź, co odpisał Softland.

Przystosowanie programu do własnych potrzeb

Przystosowanie paska narzędzi do własnych potrzeb

Twórcy programu dali użytkownikowi możliwość wpływu na zawartość paska narzędzi. Możesz tam umieścić ikony reprezentujące najczęściej używane przez ciebie polecenia, usuwając mniej potrzebne.

Aby zmienić zawartość pasku narzędzi

- Kliknij prawym przyciskiem myszy na pasku.

- W rozwiniętym menu kliknij opcję "Dostosuj pasek narzędzi..."

- Jeśli chcesz dodać ikonę do paska, zaznacz ją w lewym polu okna przez jednokrotne kliknięcie myszą, a następnie kliknij przycisk "Dodaj".

- Jeżeli chcesz usunąć ikonę z paska, zaznacz ją w prawym polu okna kliknięciem myszą i kliknij przycisk "Usuń".

- Gdy chcesz przywrócić oryginalne ustawienie, kliknij przycisk "Zresetuj".

- Po dokonaniu pożądanych zmian kliknij przycisk "Zamknij".

Rysunek 4.29. Dostosowywanie paska narzędzi.

Opcje

Zajmiemy się teraz omówieniem dostępnych opcji programu. Umożliwiają one skonfigurowanie programu tak, aby jak najlepiej odpowiadał Twoim indywidualnym potrzebom. Przedstawimy znaczenie poszczególnych pól w panelu Opcje.

Aby otworzyć okno "Opcje"

- Kliknij opcję "Opcje..." w menu "Poczta".

Okno to posiada kilka zakładek. Dzięki temu opcje są poukładane tematycznie. Przyjrzyjmy się im kolejno.

Zakładka Wysyłanie

-·"Zapisuj kopie wysyłanych wiadomości w folderze Wysłane elementy" - zaznaczenie tej opcji powoduje przesyłanie kopii wysyłanego dokumentu do foldera "Wysłane elementy", gdzie później możesz ją przejrzeć.

-·"Przy zaznaczaniu automatycznie zaznaczaj cały wyraz" - wybranie tej opcji powoduje, że przy zaznaczaniu fragmentów tekstu (op. do skopiowania lub usunięcia) program automatycznie zaznacza całe wyrazy.

Rysunek 4.30. Opcje związane z wysyłaniem poczty.

- "Umieszczaj wiadomość w odpowiedzi" - zaznaczenie tej opcji powoduje, że przy odpowiadaniu na wiadomość, otwarte okno odpowiedzi będzie m. in. zawierało treść wiadomości, na którą odpowiadasz. Jeśli zostawisz tę opcję nie zaznaczoną, w oknie tym pojawi się jedynie adres nadawcy wiadomości, na którą odpowiadasz w polu "Do:", oraz, w polu "Temat:", tytuł tej wiadomości poprzedzony literami Odp:.

- "Wysyłaj wiadomości natychmiast" - włączenie tej opcji skutkuje tym, że za każdym razem, gdy napiszesz nową wiadomość i klikniesz przycisk "Wyślij" lub opcję "Wyślij wiadomość" w menu "Plik", program będzie chciał się połączyć z serwerem pocztowym, aby niezwłocznie ją wysłać. Jeśli natomiast nie włączysz tej opcji, program będzie zapisywał wiadomość w folderze Skrzynka nadawcza, gdzie będzie czekała na wysłanie do momentu, gdy połączysz się z siecią (np. przez kliknięcie ikony "Wyślij" i "pobierz". Takie rozwiązanie pozwala napisać kilka wiadomości i wysłać je wszystkie jednocześnie podczas jednego połączenia z siecią. Program jest skrupulatny i nie ma obawy, że czekająca na wysłanie wiadomość nie zostanie wysłana przy najbliższym połączeniu z siecią.

- "Dziel wiadomości większe niż ... KB" - wybranie tej opcji powoduje, że jeżeli wysyłana przez ciebie wiadomość jest większa od zadanego limitu, zostanie rozbita na części nie przekraczające go. Powodem stosowania takiego rozwiązania jest to, iż część starszych serwerów nie potrafi obsłużyć wiadomości większych od 64 KB. Zastosowanie tej opcji pozwoli uniknąć ewentualnych związanych z tym kłopotów.

- "Używaj Microsoft Internet Mail jako domyślnego programu pocztowego" - ta opcja powoduje, że za każdym razem gdy przeglądając strony WWW wybierzesz z niej link służący do nadawania wiadomości, to do jej edycji zostanie uruchomiony Internet Mail.

- "HTML" - powoduje wysyłanie wiadomości w formacie HTML.

- "Zwykły tekst" - powoduje wysyłanie wiadomości w formacie tekstowym.

Obok dwu ostatnich opcji są przyciski "Ustawienia", które staja się dostępne gdy wybrana została dana opcja. Kliknięcie myszą przycisku "Ustawienia" powoduje otwarcie okna, w którym ustawia się parametry kodowania MIME lub UUEncode.

- "Wcinaj pierwotny tekst za pomocą ... przy odpowiadaniu lub przesyłaniu dalej" - powoduje, że przy odpowiadaniu na wiadomość każda linia dodanej do odpowiedzi oryginalnej wiadomości (na którą odpowiadasz), będzie poprzedzona znakiem wybranym ze znajdującej się w tym punkcie listy. Ułatwia to odróżnianie tekstu Twojej odpowiedzi od tekstu, na który odpowiadasz.

Zakładka Czytanie

Rysunek 4.31. Zakładka Czytanie okna Opcje.

- "Odtwarzaj dźwięk, gdy przychodzą nowe wiadomości" - zaznaczenie tej opcji powoduje, że program informuje dźwiękiem, o otrzymaniu nowej wiadomości (oczywiście podczas połączenia z serwerem sieciowym).

- "Oznaczaj wiadomość jako przeczytaną po przejrzeniu przez ... sekund(y)" - opcja ta powoduje, że wiadomość zostanie oznaczona jako przeczytana (zamknięta koperta przy wiadomości zostanie zastąpiona otwartą), jeśli zaznaczysz tę wiadomość (kliknięciem myszą) przez co najmniej taką liczbę sekund, jaką zadeklarujesz. Jeśli nie zaznaczysz tej opcji, wiadomość będzie oznaczona jako przeczytana, jeśli otworzysz ją w oknie wiadomości (przez dwukrotne kliknięcie myszą, lub ręcznie zaznaczysz ją jako przecytaną klikając opcję "Zaznacz jako przeczytane" w menu "Edycja".

- "Sprawdzaj nowe wiadomości co ... minut(y)" - wybranie tej opcji powoduje automatyczne połączenie się z serwerem, na którym masz swoją skrzynkę pocztową co tyle minut, ile zadeklarujesz i sprawdzenie, czy nie nadeszła nowa poczta (jednocześnie zostaje wysłana poczta przygotowana przez Ciebie). Jeżeli zrezygnujesz z tej opcji, wysyłanie i pobranie poczty będzie następowało tylko wtedy gdy ręcznie połączysz się z serwerem (np. klikając ikonę "Wyślij i odbierz").

- Przy zakończeniu opróżniaj folder "Usunięte elementy" - opcja ta powoduje automatyczne usuwanie wiadomości z foldera "Usunięte elementy" podczas zakończenia pracy z programem. W przeciwnym razie wiadomości pozostaną tam do czasu, aż usuniesz je sam.

Zakładka Serwer

Rysunek 4.32. Ustawienia dotyczące serwera.

- "Nazwa" - wpisane tu dane będą ukazywały się u adresata w polu "From:" lub "Od:" otrzymanej wiadomości.

- "Organizacja" - tu możesz wpisać nazwę swojej firmy.

- "Adres e-mail" - w polu tym wpisz swój adres elektroniczny.

- "Wychodząca poczta (SMTP)" - wpisz nazwę swojego serwera pocztowego.

- "Przychodząca poczta" - wpisz nazwę swojego serwera pocztowego.

- "Konto POP3" - wpisz nazwę, pod jaką figurujesz na swoim serwerze pocztowym. Zazwyczaj jest to nazwa występująca przed znakiem @ w adresie pocztowym.

- "Hasło" - tu wpisz swoje hasło, którego używasz przy dostępie do serwera pocztowego. Nie ma obawy, że zostanie ono podejrzane przez niepowołaną osobę, gdyż na ekranie zamiast wpisywanych znaków będzie się pojawiał znak *.

W zakładce tej znajduje się przycisk pozwalający Ci ustawić zaawansowane opcje serwera pocztowego. Jeśli chcesz dokonać takich ustawień, kliknij przycisk "Ustawienia zaawansowane".

Rysunek 4.33. Ustawienia zaawansowane serwera pocztowego.

- "Serwer wychodzącej poczty (SMTP)" - tu wpisuje się numer portu używanego do połączenia z serwerem SMTP. Jest on domyślnie ustawiany jako 25 i nie zmieniaj tego ustawienia, chyba że Twój dostawca internetu Ci to zaleci.

- "Serwer przychodzącej poczty (POP3)" - chodzi tu o port, przez który łączysz się z serwerem przychodzącej poczty. W standardzie POP3 jest nim domyślnie port 110 i niezwykle rzadko zdarza się, by było inaczej, więc nie zmieniaj tego ustawienia, chyba że Twój dostawca internetu Ci to zaleci.

- "Nie ładuj wiadomości powyżej ... KB" - możesz tu określić górną granicę rozmiaru (w kilobajtach) wiadomości, które mają być ściągane z serwera pocztowego. Jest to szczególnie przydatne przy wolnych modemach. Jeśli nie zaznaczysz tego pola, będzie to oznaczało, że nie nakładasz żadnych ograniczeń.

- "Pozostaw kopie wiadomości na serwerze" - jeśli wybierzesz to pole, kopie ściągniętych wiadomości będą zostawały na serwerze pocztowym. W dwóch poniższych polach możesz zadecydować, kiedy je ewentualnie usunąć. Jeżeli pole to pozostawisz puste, wiadomości będą kasowane na serwerze pocztowym zaraz po ich ściągnięciu na Twój dysk lokalny.

- "Odpowiedz" - możesz tu wpisać adres, który program będzie automatycznie wstawiał w polu "reply-to" każdej wysyłanej wiadomości, co spowoduje, że jeśli adresat będzie na nią odpowiadał za pomocą polecenia Odpowiedz, to odpowiedź będzie skierowana pod wpisanym tu adresem. Nie ma konieczności wypełniania tego pola. Zrób to jedynie wtedy, gdy chcesz żeby odpowiedzi na twoją pocztę przychodziły do innej skrzynki niż ta, z której ją wysyłasz.

- "Limit czasu serwera" - możesz tu ustawić czas oczekiwania programu na odpowiedź z serwera.

Zakładka Czcionki

Rysunek 4.34. Ustawienia dotyczące czcionki.

- "Zestaw znaków:" - jeśli używasz języka polskiego pozostaw w tym polu "Środkowoeuropejski".

- "Domyślna czcionka:" - pole to pokazuje próbkę stosowanej w programie czcionki. Jeśli chcesz zmienić rodzaj, styl lub wielkość czcionki, kliknij przycisk "Zmień..."

- "Użyj tego koloru do redagowania wiadomości:" - określa kolor, którego używasz do pisania wiadomości. Jeśli chcesz go zmienić, kliknij przycisk z kolorem i z listy, która się rozwinie, wybierz odpowiadający Ci kolor.

Zakładka Pisownia

- "Zawsze proponuj zamianę źle napisanych wyrazów" - wybranie tej opcji powoduje, że program będzie wyświetlał listę wyrazów, którymi możesz zastąpić wyraz błędny lub którego nie ma w słowniku. Gdy wyłączysz tę opcję, program nie będzie sugerował rozwiązania, nadal jednak będzie zatrzymywał się przy podejrzanych o błąd wyrazach.

- "Zawsze sprawdzaj pisownię przed wysłaniem" - opcja ta powoduje, że program inicjuje automatycznie sprawdzanie pisowni przed wysłaniem każdej wiadomości.

- Sekcja "Zawsze ignoruj przy sprawdzaniu" - w sekcji tej możesz zaznaczyć przypadki, które program będzie ignorował podczas sprawdzania pisowni.

Rysunek 4.35. Ustawienia związane ze sprawdzaniem ortografii.

Zakładka Podpis

Rysunek 4.36. Opcje związane z podpisem.

- "Bez podpisu" - zaznacz tę opcję, jeśli nie chcesz tworzyć podpisu.

- "Tekst" - jeśli zaznacz tę opcję, wpisz swój podpis w okienku obok. Będzie on dostępny przez wybranie ikony z długopisem w oknie, w którym piszesz wiadomość.

- "Plik" - po wyborze tej opcji, wpisz w okienku obok nazwę pliku, który zawiera Twój podpis. Możesz odszukać ten plik na dysku, kliknąwszy klawisz "Przeglądaj". Podpis będzie dostępny przez kliknięcie ikony z długopisem w oknie, w którym piszesz wiadomość.

- "Dodawaj podpis na końcu wychodzących wiadomości" - jeśli zdecydujesz się na tę opcję, program będzie automatycznie dodawał Twój podpis (zadeklarowany powyżej) do każdej wysyłanej wiadomości.

- "Nie dodawaj podpisu do odpowiedzi i wiadomości przesyłanych dalej" - jeśli wybrałeś opcję powyższą, to wybierając także tę możesz zastrzec sobie, aby program nie dodawał twojego podpisu do odpowiedzi i przekazywanych dalej wiadomości.

Zakładka Połączenie

Rysunek 4.37. Opcje związane z podpisem Ustawienia związane z połączeniem.

- "Używam połączenia LAN" - wybierając tę opcję deklarujesz, że do połączenia używasz lokalnej sieci komputerowej.

- "Łączę się samodzielnie" - zaznaczając tę opcję deklarujesz, że o połączenie z serwerem sieciowym zadbasz sam, zwalniając Internet Mail od podejmowania działań służących uzyskaniu połączenia.

- "Używam modemu, aby uzyskać wiadomości e-mail" - wybierz tę opcję, jeżeli do połączenia z serwerem pocztowym używasz modemu. W okienku poniżej wybierz, z którego połączenia (zadeklarowanego w panelu sterowania Windows) ma korzystać program.

- "Rozłącz przy zakończeniu wysyłania i odbierania" - jeśli wybierzesz tę opcję, Internet Mail będzie rozłączał się automatycznie z serwerem natychmiast po wysłaniu i pobraniu poczty.

Microsoft Exchange

Program Microsoft Exchange jest bardzo rozbudowany i korzystanie z niego może nastręczać początkującym użytkownikom nieco trudności. My zajmiemy się tylko wykorzystaniem go do tworzenia, wysyłania i odbierania poczty elektronicznej, oraz jej zarządzaniem. Sposób działania Microsoft Exchange różni się nieco od zazwyczaj stosowanego w programach do obsługi poczty elektronicznej. Różnica ta polega na tym, że programy pocztowe zwykle podczas połączenia z serwerem pocztowym wysyłają wiadomości zapisane wkatalogu Poczta wysłana i ściągają z niego do katalogu Poczta otrzymana pocztę, która nadeszła. Natomiast Exchange ściąga jedynie nagłówki wiadomości, które nadeszły, i na ich podstawie można podjąć decyzję, czy daną wiadomość ściągać z serwera pocztowego, czy też np. od razu ją tam skasować. Obie metody mają oczywiście swoje wady i zalety. Przejdźmy do omówienia sposobu korzystania z Microsoft Exchange.

Informacje podstawowe

Zobaczmy, jak można łatwo napisać i wysłać prostą wiadomość.

Aby otworzyć okno do komponowania wiadomości

- Kliknij opcję "Nowa Wiadomość" w menu "Zredaguj" lub przycisk z kopertą (trzeci od lewej w pasku narzędzi), albo naciśnij kombinację klawiszy "CTRL-N".

Rysunek 4.38. Okno służące do tworzenia wiadomości.

Otworzy się okno "Nowa wiadomość - Microsoft Exchange". Łatwo zauważyć pola "Do...", "DW..." oraz "Temat". Wpisz w pierwsze z nich adresata, do którego wysyłasz wiadomość, w drugie adresata, któremu chcesz ewentualnie przesłać kopię wysyłanej wiadomości, a w trzecie temat wiadomości. Dwóch ostatnich z wymienionych pól nie musisz wypełniać. Następnie kliknij myszą w najniższej sekcji okna i napisz treść wiadomości.

Aby wysłać wiadomość

- Kliknij opcję "Wyślij" w menu "Plik", lub przycisk z kopertą w pasku narzędzi.

Wiadomość zostanie przesłana do katalogu "Poczta wysyłana", gdzie będzie czekała na wysłanie podczas połączenia z serwerem pocztowym.

Aby połączyć się z serwerem pocztowym i wysłać wiadomość

- W menu "Narzędzia" kliknij opcję "Dostarcz teraz", gdy nie masz zainstalowanej obsługi faxu.

- W menu "Narzędzia" wybierz opcję "Dostarcz wykorzystując", a w rozwiniętym podmenu kliknij opcję "Wszystkie usługi", gdy masz zainstalowaną obsługę faxu.

Rysunek 4.39. Okno do obsługi wysyłania poczty, bez zainstalowanej obsługi faxu.

Rysunek 4.40. Okno do obsługi wysyłania poczty z zainstalowaną obsługą faxu.

Program połączy się z serwerem pocztowym i wyśle czekające w folderze "Poczta wysyłana" wiadomości.

Pobieranie poczty z serwera

Jeżeli nie zamierzasz ściągać całej poczty

- Znajdując się w oknie "Poczta otrzymana - Microsoft Exchange", kliknij opcję "Zdalna poczta" w menu "Narzędzia".

- W oknie "Zdalna poczta" kliknij opcję "Połącz" w menu "Narzędzia" lub pierwszy z lewej przycisk w pasku narzędzi.

- Gdy komputer połączy się z siecią, kliknij opcję "Aktualizuj nagłówki" w menu "Narzędzia" (lub trzeci od lewej przycisk), aby pobrać z serwera nagłówki wiadomości.

Nagłówki zawierają informacje m. in. od kogo jest wiadomość, tytuł, data i godzina nadejścia, oraz jaki jest jej rozmiar. Na ich podstawie zadecyduj, którą z wiadomości chcesz ściągnąć z serwera na dysk, którą skasować, a którą tam pozostawić.

Jeśli chcesz ściągnąć wiadomość z serwera, zaznacz ją kliknięciem myszą i kliknij opcję "Zaznacz do pobrania" w menu "Edycja", jeśli chcesz żeby wiadomość została na serwerze, a na dysk była ściągnięta jej kopia, kliknij opcję "Zaznacz do pobrania kopii", jeśli natomiast chcesz, żeby była skasowana na serwerze i nie ściągnięta na dysk, kliknij opcję "Zaznacz do usunięcia". Jeśli nie oznaczysz nagłówka w żaden z powyższych sposobów, program nie podejmie w stosunku do odpowiadającej mu wiadomości żadnch działań i pozostanie ona na serwerze. Odpowiednikami wymienionych opcji w menu "Edit" są kolejno trzy przyciski począwszy od piątego z lewej. Kiedy zakończysz podejmowanie decyzji odnośnie wiadomości, kliknij opcję "Prześlij pocztę" w menu "Narzędzia" (lub czwarty z lewej przycisk). Pojawi się okienko, w który program pokaże Ci ile wiadomości zaznaczyłeś do ściągnięcia, a ile do skasowania. Jeśli potwierdzisz swoją decyzję klikając przycisk "OK", program wykona Twoje dyspozycje. Kiedy zakończy si ściąganie poczty, możesz rozłączyć się z serwerem, kliknij opcję "Rozłącz" w menu "Narzędzia" lub drugi od lewej przycisk.

Jeżeli ściągasz całą pocztę

- W menu "Narzędzia" kliknij opcję "Dostarcz teraz", gdy nie masz zainstalowanej obsługi faxu.

- W menu "Narzędzia" wybierz opcję "Dostarcz wykorzystując", a w rozwiniętym podmenu kliknij opcję "Wszystkie usługi", gdy masz zainstalowaną obsługę faxu.

Program połączy się z serwerem i ściągnie całą pocztę.

Aby przejrzeć ściągniętą pocztę

- Przejdź do okna głównego programu Microsoft Exchange i wejdź do foldera "Poczta otrzymana", gdzie znajduje się poczta ściągnięta z serwera.

- Wybierz wiadomość, którą chcesz przeczytać, i kliknij na niej dwukrotnie myszą lun po jednokrotnym kliknięciu wiadomości, w menu "Plik" kliknij opcję "Otwórz".

Przy wiadomościach poczty elektronicznej w folderze "Poczta otrzymana" widnieje symbol koperty.

Kasowanie wiadomości

Aby wykasować przeczytaną wiadomość

- Wybierz przeznaczoną do skasowania wiadomość z listy kliknięciem myszą.

- Kliknij opcję "Usuń" z menu "Plik".

Wiadomość zostanie skasowana, a właściwie przesunięta do foldera ze skasowanymi wiadomościami, gdzie będziesz ją mógł w razie potrzeby przeczytać. Jeśli chcesz się definitywnie pozbyć wiadomości, przejdź do foldera "Usunięte elementy", wybierając go z listy "Foldery osobiste", i skasuj ją w analogiczny sposób. Podczas kasowania w folderze Usunięte elementy program zapyta się, czy na pewno chcesz się pozbyć wiadomości, a gdy odpowiesz twierdząco, usunie ją bezpowrotnie.

Przeglądanie otrzymanej poczty

Żeby ułatwić sobie zarządzanie pocztą, kliknij drugi od lewej przycisk w pasku narzędzi okna Microsoft Exchange. Gdy przycisk jest "wciśnięty", okno dzieli się na dwie sekcje. W lewej wyświetlone są foldery pocztowe, a w prawej ich zawartość. Wybierz przez kliknięciem myszą katalog "Poczta otrzymana" (w którym znajduje się ściągnięta z serwera poczta), a w prawej sekcji okna zobaczysz listę ściągniętych wiadomości. Kliknij dwukrotnie myszą na wiadomości, którą chcesz przeczytać, a otworzy się okno zjej treścią.

Rysunek 4.41. Przeglądanie poczty.

Wiadomości przeczytane i nie przeczytane

Ściągnięte z serwera wiadomości znajdują się w folderze "Poczta otrzymana". Wiadomości nie czytane wypisane są pogrubioną czcionką. Jeśli zapoznasz się z treścią wiadomości, zostanie ona wyświetlona w liście normalną czcionką. Również katalogi zawierające nie przeczytane wiadomości wypisane są czcionką pogrubioną.

Więcej szczegółów

Pobieranie większej ilości poczty

Twórcy programu przewidzieli sytuację, gdy otrzymujesz duże ilości poczty (np. z grupy dyskusyjnej) i nie wszystkie chcesz czytać, a do tego masz powolny modem. Program posiada polecenie, które za jednym połączeniem z siecią ściąga tylko nagłówki wiadomości i przerywa połączenie, abyś mógł (off-line) nie zajmując linii telefonicznej zadecydować, co chcesz ściągać na dysk, czego nie, a co usunąć z serwera. Gdy już zdecydujesz, możesz wydać polecenie, które połączy Twój komputer z siecią, ściągnie zazaczone wiadomości i przerwie połączenie.

Aby ściągnąć pocztę w dwóch etapach

- Kliknij opcję "Zdalna poczta" w menu "Narzędzia".

- W otwartym oknie "Zdalna poczta" - Internet Mail, kliknij opcję "Połącz i aktualizuj nagłówki" w menu "Narzędzia" (komputer połączy się z siecią, ściągnie nagłówki wiadomości i zwolni linię).

- Zaznacz wiadomości, które chcesz ściągnąć.

- Kliknij opcję "Połącz i prześlij pocztę" w menu "Narzędzia" (komputer połączy się z siecią, ściągnie wybrane przez Ciebie wiadomości i zwolni linię).

Dołączanie plików do wiadomości

Możemy dołączyć do przesyłanej wiadomości różnego rodzaju pliki. Mogą to być programy, pliki tekstowe lub dowolne inne pliki zapisane na dysku. Zostaną one przesłane razem z wiadomością.

Aby dołączyć do wiadomości plik

- Kliknij przycisk ze spinaczem lub opcję "Plik" w menu "Wstaw".

- W oknie "Wstaw plik" wybierz plik, który chcesz dołączyć.

W dolnej części okna pojawi się ikona, reprezentująca dołączony plik, oraz jego nazwa wraz z rozszerzeniem (rys. 4.42). Plik został dołączony i zostanie wysłany wraz z wiadomością. Możesz oczywiście dołączyć do wiadomości wiele plików. Jeśli się rozmyślisz możesz zrezygnować z dołączenia pliku.

Rysunek 4.42. Po dołączeniu pliku ukazuje się reprezentująca go ikona wraz z jego nazwą.

Aby zrezygnować z dołączenia pliku

- Kliknij myszą na ikonie dołączonego pliku (zostanie ona objęta ramką).

- Naciśnij klawisz "DELETE".

Wyłuskiwanie przyłączonego pliku

Jeżeli do otrzymanej wiadomości dołączony jest plik możesz go zapisać na dysk jako niezależny plik.

Aby zapisać na dysku dołączony plik

- Jeśli znajdujesz się w oknie głównym Microsoft Exchange, kliknij dwukrotnie myszą na wybranej wiadomości z przyłączonym plikiem (otworzy się okno edycyjne).

- Kliknij prawym klawiszem myszy na ikonie dołączonego pliku, a następnie kliknij pole "Zapisz załączony plik" w menu, które się pojawi.

Korzystanie z książki adresowej

Do książki adresowej możesz wpisać adresy internetowe, dane prywatne i dotyczące pracy osób lub firm, z którymi korespondujesz. Przy każdym adresacie możesz umieścić swoje komentarze lub uwagi. Wpisanie adresata do książki adresowej znakomicie ułatwia prowadzenie korespondencji.

Rysunek 4.43. Po zaaprobowaniu nazwy plik zostanie zapisany na dysku.

Aby otworzyć książkę adresową do edycji

- Kliknij pole "Książka adresowa" w menu "Narzędzia" lub przycisk z rysunkiem otwartej książki.

Otworzy się okno "Książka adresowa", w którym możesz wprowadzać lub modyfikować dane.

Rysunek 4.44. Książka adresowa.

Aby wprowadzić dane nowego adresata

- Kliknij opcję "Nowa pozycja..." w menu "Plik" lub pierwszy z lewej przycisk w pasku narzędzi.

- W oknie "Nowa pozycja" (rys. 4.45) kliknij klawiszem myszy "Adres poczty internetowej", następnie przycisk "OK".

Rysunek 4.45. Wybierz Adres poczty internetowej i kliknij przycisk "OK".

Otworzy się okno "Właściwości: Nowa pozycja - Adres poczty internetowej" na zakładce "SMTP – Internet". Tu w polu "Nazwa wyświetlana:" wpisz imię i nazwisko lub nazwę firmy wprowadzanego adresata, a w polu "Adres e-mail:" adres internetowy. Jeśli odbiorca używa programu zgodnego ze standardem MAPI, zaznacz opcję "Zawsze wysyłaj wiadomości w formacie RTF Microsoft Exchange", aby mógł on w pełni poprawnie odbierać twoje wiadomości. W pozostałych zakładkach możesz wpisać np. numery telefonów, faxu,swoje uwagi itd.

Aby zmodyfikować dane

- Kliknij prawym klawiszem myszy adresata, którego dane chcesz zmodyfikować.

- Kliknij opcję "Właściwości" w menu które się rozwinie.

Otworzy się okno z danymi tego adresata i możesz dokonać zmian.

Aby usunąć pozycję z książki adresowej

- Wybierz ją z listy kliknięciem myszą.

- Naciśnij klawisz "DELETE".

Komputer zapyta czy jesteś pewny swej decyzji i jeśli otrzyma odpowiedź twierdzącą usunie dane zaznaczonego adresata z książki adresowej.

Adresowanie wiadomości za pomocą książki adresowej

Aby zaadresować nową wiadomość znajdując się w oknie Książka adresowa

- Wybierz z listy adresata, do którego chcesz wysiać wiadomość kliknięciem myszą.

- Kliknij opcję "Nowa wiadomość" w menu "Plik".

Otworzy się okno służące do tworzenia wiadomości z wypełnionym polem "Do..." W polu nie widnieje jawnie adres lecz to, co wpisałeś w polu "Nazwa wyświetlana:" książki adresowej, a program wyśle wiadomość pod przyporządkowany w książce adresowej adres.

Aby zaadresować wiadomość znajdując się w oknie służącym do jej komponowania

- Kliknij przycisk "Do..." (otworzy się okno "Książka adresowa" (rys. 4.46)).

- Z listy widniejącej po lewej stronie okna zaznacz przez kliknięciem myszą adresata, który ma otrzymać wiadomość.

- Kliknij przycisk "Do->", jeśli wybrana osoba ma być adresatem wiadomości, lub przycisk "DW->", jeśli chcesz przesłać kopię wiadomości wybranemu adresatowi.

Rysunek 4.46. Adresowanie wiadomości za pomocą książki adresowej.

Zarówno w polu "Do..." jak i "DW..." możesz wpisać po kilka osób (rozdzielonych średnikami), a wiadomość będzie wysłana do nich wszystkich. Możesz umieścić nową osobę w książce klikając przycisk "Nowa..." lub zmodyfikować dane klikając przycisk "Właściwości". Sposób postępowania w obu przypadkach opisano powyżej. Gdy klikniesz przycisk "OK", wybrani adresaci znajdą się w odpowiednich polach okna "Nowa wiadomość".

Tworzenie nowych folderów dla poczty

Możesz dla lepszego zarządzania pocztą tworzyć nowe foldery i w nich trzymać odpowiednio posortowane wiadomości. Nowy folder może być podfolderem dowolnego foldera.

Aby utworzyć nowy folder

- Wybierz kliknięciem myszą folder, którego podfolderem ma być nowo tworzony (np. Foldery osobiste).

- Kliknij opcję "Nowy folder" w menu "Plik".

- W polu "Nazwa foldera" okna "Nowy folder" wpisz nazwę nowego foldera i kliknij przycisk "OK".

Kopiowanie i przenoszenie wiadomości między folderami

Aby skopiować lub przenieść wiadomość do innego foldera

- Kliknij na wiadomości przeznaczonej do skopiowania lub przeniesienia prawym klawiszem myszy.

- W rozwiniętym menu kliknij opcję "Kopiuj", jeśli wiadomość chcesz skopiować, lub "Przenieś", jeśli chcesz przenieść wiadomość do innego katalogu.

- W oknie, które się otworzy, wybierz docelowy katalog i kliknij przycisk "OK".

Rysunek 4.47. Przygotowanie do skopiowania wiadomości.

Kliknięcie znaczka + przy ikonie katalogu powoduje pokazanie jego podkatalogów.

Rysunek 4.48. Wybierz katalog docelowy.

Kasowanie folderów

Aby skasować folder

- Wybierz go kliknięciem myszą.

- Kliknij opcję "Usuń" w menu "Plik".

Katalog zostanie usunięty z obecnego miejsca i przesunięty do foldera "Usunięte elementy". Jeśli chcesz się go pozbyć definitywnie, usuń go stamtąd w analogiczny sposób.

Przykład

Przećwiczymy teraz wysyłanie wiadomości za pomocą programu Microsoft Exchange. Zaadresujemy ją na autoresponder firmy SOFTLAND z Bydgoszczy. Dodajmy tylko, że autoresponder to skrzynka poczty elektronicznej posiadająca tę własność, że na każdą przesłaną pod jej adresem wiadomość, serwer pocztowy natychmiast odpisuje nadawcy. Więc najpóźniej po kilku minutach dostaniesz wiadomość z Softlandu.

Zaczynamy.

Uruchom program Microsoft Exchange dwukrotnym kliknięciem myszą ikony "Poczta otrzymana", znajdującej się na pulpicie. Po wystartowaniu programu wybierz opcję "Nowa wiadomość" z menu "Zredaguj", a otworzy się okno służące do tworzenia nowej wiadomości. W polu "Do..." wpisz adres Softlandu: "[e-mail]" (aby tego dokonać, kliknij myszą w białym polu adresowym przy przycisku "Do..."). Następnie wpisz w polu "Temat:" "Hej!" Teraz kliknij w dolnej, największej sekcji okna i wpisz treść wiadomści. Opatrz jeszcze korespondencję podpisem i możesz przystępować do wysyłania.

Rysunek 4.49. W oknie edycyjnym będzie to wyglądało mniej więcej tak.

- W tym celu kliknij pierwszy z lewej przycisk w pasku narzędzi, a program zapisze Twoją wiadomość do foldera "Poczta wysłana". Żeby została wysłana do adresata. musisz połączyć się z siecią . W tym celu w menu Narzędzia wybierz opcję Dostarcz teraz (gdy nie masz zainstalowanej obsługi faxu) lub "Dostarcz wykorzystując", a w rozwiniętym podmenu kliknij opcję "Wszystkie usługi", (gdy masz zainstalowaną obsługę faxu).

Komputer połączy się z serwerem pocztowym i wyśle wiadomość do adresata.. Po kilku minutach sprawdź co odpisał Softland.

Przystosowanie programu dla własnych potrzeb

Przystosowanie paska narzędzi dla własnych potrzeb

Twórcy programu dali użytkownikowi możliwość wpływu na zawartość paska narzędzi. Możesz tam umieścić przyciski reprezentujące najczęściej używane przez ciebie polecenia, usuwając mniej potrzebne.

Aby zmienić zawartość paska narzędzi

- Ustaw kursor myszy na pasku narzędzi i kliknij dwukrotnie lub kliknij opcję "Dostosuj pasek narzędzi..." w menu "Narzędzia".

- Jeśli chcesz dodać ikonę do panelu, zaznacz ją w lewym polu okna kliknięciem myszą, a następnie kliknij przycisk "Dodaj->".

- Gdy chcesz usunąć ikonę z panelu, zaznacz ją w prawym polu okna kliknięciem myszą, a następnie kliknij przycisk "<-Usuń".

- Jeżeli chcesz zmienić kolejność przycisków w pasku narzędziowym, to w prawej części okna zaznacz kliknięciem przycisk, który chcesz przemieścić, a następnie klikając jeden z przycisków: "Przenieś w górę" lub "Przenieś w dół", przemieszczaj przycisk narzędziowy. Skutek będzie widoczny od razu.

- Jeśli chcesz przywrócić oryginalne ustawienie, kliknij przycisk "Zresetuj".

- Gdy dokonałeś już pożądanych zmian, kliknij przycisk "Zamknij".

Rysunek 4.50. Dostosowywanie paska narzędzi.

Ustawienie opcji programu

- Zajmiemy się teraz omówieniem dostępnych opcji programu. Umożliwiają one skonfigurowanie programu tak, aby jak najlepiej odpowiadał Twoim indywidualnym potrzebom. W tym celu kliknij opcję "Opcje..." w menu "Narzędzia". Otworzy się okno "Opcje". Okno to posiada kilka zakładek. Przyjrzyjmy się im kolejno.

Zakładka Ogólne

Rysunek 4.51. Zakładka Ogólne okna Opcje.

- "Sygnalizuj dźwiękiem" - zaznaczenie tej opcji powoduje wygenerowanie dźwięku, kiedy nową wiadomość pojawi się w twoim komputerze.

- "Zmień na chwilę wskaźnik" - kiedy wybierzesz tę opcję, wskaźnik przybiera kształt koperty podczas odbierania nowej poczty.

- "Wyświetl komunikat z powiadomieniem" - wybranie tej opcji powoduje wyświetlenie okienka z informacją o ściągnięciu nowej poczty z zapytaniem, czy chcesz ją od razu przeczytać.

- "Ostrzegaj przed trwałym usuwaniem elementów" - jeśli wybierzesz tę opcję, program będzie prosił o potwierdzenie przy kasowaniu wiadomości z foldera "Usunięte elementy", kasowaniu foldera lub pozycji z książki adresowej.

- "Przy wyjściu opróżniaj folder "Usunięte elementy" - jeśli wybierzesz tę opcję program będzie kasował wszystkie wiadomości znajdujące się w folderze "Usunięte elementy" za każdym razem, gdy będziesz kończył pracę z Microsoft Exchange.

- "Wybierz profil, który ma być używany" - zaznaczenie tej opcji powoduje wywołanie okna dialogowego "Wybierz profil" przy każdym uruchamianiu Microsoft Exchange. Profile, to zbiór opcji używanych przez Microsoft Exchange, zawierający m. in. informacje o lokalizacji katalogów "Poczta otrzymana" i "Poczta wysłana", książki adresowej itd. Używanie różnych profilów jest przydatne, np. gdy chcesz osobno zarządzać pocztą prywatną i związaną z pracą.

- "Zawsze używaj z profilem" - zaznaczenie tego pola powoduje używanie przez program profilu, wybranego z rozwijanej listy, umieszczonej poniżej tej opcji.

- "Pokazuj etykietki narzędzi na paskach narzędzi" - jeśli wybierzesz tę opcję, program będzie pokazywał etykietę narzędzia, gdy umieścisz kursor nad przyciskiem znajdującym się na pasku narzędzi.

- "Przy wybraniu automatycznie zaznaczaj cały" - po wybraniu tej opcji przy przeciągnięciu wskaźnika program zaznacza cały wyraz.

Zakładka Czytaj

- "Otwórz element powyżej" - ta opcja powoduje otwarcie do przeglądania wiadomości znajdującej się powyżej (poprzedniej) na liście, jeżeli skasujesz aktualnie czytaną (używając przycisku "Usuń" w oknie do przeglądania wiadomości).

- "Otwórz element poniżej" - ta opcja powoduje otwarcie do przeglądania wiadomości znajdującej się poniżej (następnej) na liście, jeżeli skasujesz aktualnie czytaną.

- "Wróć do programu Microsoft Exchange" - ta opcja powoduje zamknięcie okna do przeglądania wiadomości i powrót do okna głównego Microsoft Exchange, jeśli skasujesz aktualnie czytaną wiadomość.

- "Przy odpowiadaniu dołącz pierwotny tekst" - zaznaczenie tej opcji powoduje, że gdy odpowiadasz na wiadomość za pomocą polecenia "Odpowiedz", to na początku tej odpowiedzi pojawi się tekst wiadomości, na którą odpowiadasz.

Rysunek 4.52. Zakładka Czytaj okna "Opcje".

- "Przy odpowiadaniu umieść pierwotny tekst jako wcięty" - zaznaczenie tej opcji działa podobnie jak poprzednia z tym, że tekst wiadomości, na którą odpowiadasz, będzie wcięty.

- "Zamknij pierwotny element" - opcja ta powoduje zamknięcie okna z przeglądaną wiadomością, jeśli zaczniesz na nią odpowiadać używając polecenia "Odpowiedz nadawcy".

- "W tekście odpowiedzi użyj czcionki" - po naciśnięciu przycisku "Czcionka" otworzy się okno "Czcionka", w którym możesz wybrać typ, wielkość i rodzaj czcionki, której chcesz używać przy odpowiadaniu na wiadomości.

Zakładka Wyślij

- "Użyj czcionki" - po kliknięciu przycisku "Czcionka" otworzy się okno "Czcionka", w którym możesz wybrać typ, wielkość i rodzaj czcionki, której chcesz używać przy komponowaniu wiadomości.

Sekcja "Zażądaj wysłania potwierdzenia przy:".

- "Odczytaniu elementu" - wybranie tej opcji spowoduje przesłanie do Ciebie wiadomości, że wysłana przez Ciebie poczta została otwarta przez adresata.

- "Dostarczeniu elementu" - wybranie tej opcji spowoduje wysłanie wiadomości zwrotnej, informującej o dotarciu Twojej poczty do adresata.

- "Ustaw charakter informacji" - z rozwijanej listy możesz wybrać typ wysyłanego listu. Typ ten jest wyświetlany w niektórych programach przy nadesłanej wiadomości. "Normalny" nie powoduje żadnego wyróżnienia wiadomości, "Osobisty" stosowany jest do wiadomości o charakterze niezawodowym, "Prywatny" sugeruje adresatowi, że nie powinien przy dalszym posługiwaniu się otrzymaną wiadomością w żaden sposób modyfikować jej treści, "Poufny" natomiast oznacza, że wiadomość wymaga odpowiedniego traktowania.

Rysunek 4.53. Zakładka "Wyślij" okna "Opcje".

- "Ustaw ważność" - pozwala określić, jaki stopień ważności chcesz nadać wysyłanym przez Ciebie wiadomościom. Wybierz jedną z trzech możliwości: wysoką, normalną lub niską ważność.

- "Zapisz kopię elementu w folderze" "Wysłane elementy" - po wybraniu tej opcji program zapisuje kopię każdej wysłanej wiadomości w folderze "Wysłane elementy".

Zakładka Usługi

Rysunek 4.54. Zakładka "Usługi" okna "Opcje".

W zakładce tej wymienione są usługi informacyjne w aktywnym profilu oraz przyciski, za pomocą których można je edytować. Można je dodawać, usuwać, zmieniać ich własności, kopiować lub zasięgnąć o nich szczegółowych informacji.

Zakładka Dostarczanie

Rysunek 4.55. Zakładka Dostarczanie okna "Opcje".

- "Dostarczaj nowe elementy w następujące miejsce:" - z rozwijanej listy możesz wybrać miejsce, w którym będzie składowana otrzymana wiadomość.

- "Miejsce zastępcze:" - z rozwijanej listy możesz wybrać miejsce zastępcze, w którym będzie składowana otrzymana wiadomość.

- "Usługi informacyjne wysyłają elementy do adresatów w kolejności podanej poniżej:" - jeśli używasz kilku usług informacyjnych, możesz wybrać kolejność, w jakiej będą one używane przy wysyłaniu wiadomości. Jeżeli chcesz zmienić miejsce usługi w liście zaznacz ją kliknięciem myszą, a następnie kliknij znajdującą się obok listy odpowiednio strzałkę w górę lub w dół.

Zakładka Adresowanie

Rysunek 4.56. Zakładka "Adresowanie" okna "Opcje".

- "Pokaż tę listę adresów w pierwszej kolejności:" - z rozwijanej listy możesz wybrać listę adresów, która ma być używana jako domyślna.

- "Przechowuj adresy osobiste w:" - z rozwijanej listy możesz wybrać listę adresów, do której domyślnie mają być dodawane nowe nazwy.

- "Przy wysyłaniu poczty sprawdzaj nazwy na następujących listach adresów w kolejności podanej poniżej:" - wyświetla kolejność, w której są sprawdzane listy adresów przy wysyłaniu wiadomości. Jeżeli chcesz zmienić miejsce którejś pozycji w liście, zaznacz ją kliknięciem klawiszem myszą, a następnie kliknij znajdującą się obok listy odpowiednio strzałkę w górę lub w dół.

Można listy adresów dodawać, usuwać lub zmieniać ich właściwości za pomocą odpowiednich przycisków.

Zakładka Pisownia

Rysunek 4.57. Zakładka "Pisownia" okna "Opcje".

- "Zawsze proponuj zamianę źle napisanych wyrazów" - wybranie tej opcji powoduje, że program będzie sugerował jakiego wyrazu użyć, gdy podczas sprawdzania natknie się na wyraz, którego nie ma w słowniku. Gdy wyłączysz tę opcję, program nie będzie sugerował rozwiązania, nadal jednak będzie zatrzymywał się przy podejrzanych o błąd wyrazach.

- "Zawsze sprawdzaj pisownię przed wysłaniem" - opcja ta powoduje, że program inicjuje automatycznie sprawdzanie pisowni przed wysłaniem każdej wiadomości.

- Sekcja "Zawsze ignoruj przy sprawdzaniu" - w sekcji tej możesz zaznaczyć przypadki, które program będzie ignorował podczas sprawdzania pisowni.

Netscape Mail

Podstawowe informacje

Hasło strzegące skrzynki

Gdy ukaże się okno dialogowe "Password Entry Dialog" podaj hasło, którym strzeżesz swojej skrzynki pocztowej. Nie ma obawy, że zostanie ono podglądnięte przez osoby niepowołane, ponieważ każdy znak hasła będzie zastępowany na ekranie znakiem *. Pamiętaj, że rozróżniane są duże i małe litery, więc wpisz hasło dokładnie.

Rysunek 4.58. Okno dialogowe, w którym powinieneś podać hasło.

Tworzenie i wysyłanie poczty

Aby utworzyć pocztę, kliknij opcję "New Mail Message" w menu "File", albo przycisk "New message" w głównym oknie "Netscape Mail".

Rysunek 4.59. Otwieranie okna służącego do tworzenia poczty.

Otworzy się okno "Message Composition", w którym możesz napisać swoją wiadomość.

Rysunek 4.60. Okno służące do komponowania wiadomości.

W polu "To:" wpisz adres elektroniczny adresata. Pole to ze zrozumiałych względów musi być wypełnione. W polu Cc: możesz wpisać adres pod który chcesz przesłać kopię wiadomości. W polu "Subject:" możesz wpisać temat wiadomości. Kiedy wypełnisz te pola, możesz zacząć pisać wiadomość. Treść wiadomości wpisuje się w dolnym obszarze okna. Kiedy napiszesz treść wiadomości, możesz ją wysłać. Netscape Mail posiada dwa tryby wysyłania poczty. W jednym z nich program natychmiast łączy się z Twoim serwerem poztowym i wysyła wiadomość, w drugim zaś zapisuje wiadomość do katalogu "Outbox", gdzie będzie oczekiwała na wysłanie w późniejszym terminie, co pozwoli Ci np. na przygotowanie kilku wiadomości i jednoczesne ich wysłanie.

Aby wysłać wiadomość natychmiast

- Zaznacz opcję "Immediate Delivery" w menu "Options".

- Kliknij przycisk "Send Now" (z kopertą) lub opcję "Send Now" w menu "File".

Aby przygotować wiadomość do późniejszego wysłania

- Zaznacz opcję "Deferred Delivery" w menu "Options".

- Kliknij przycisk "Send Later" (z kopertą i zegarkiem), lub opcję "Send Later" w menu "File".

Aby wysłać wiadomości znajdujące się w folderze "Oubox".

- Kliknij opcję "Send Message in Outbox" w menu "File" okna Netscape Mail, lub naciśnij kombinację klawiszy "CTRL-H" (rys. 4.61).

Program automatycznie połączy się z siecią i wyśle przygotowaną pocztę.

Rysunek 4.61. Wysyłanie poczty zapisanej w folderze "Outbox".

Pobieranie poczty

Aby pobrać pocztę z serwera pocztowego

- Kliknij ikonę przedstawiającą kopertę w prawym dolnym rogu okna głównego przeglądarki Netscape lub opcję "Netscape Mail" w menu "Window". Otworzy się okno Netscape Mail i program połączy się z siecią. Gdy po otwarciu okna Netscape Mail program zapyta o hasło wpisz hasło, którym strzeżesz swego konta na serwerze.

- Kliknij przycisk "Get new mail" (pierwszą z lewej w panelu ikon) lub opcję "Get New Mail" w menu "File" okna "Netscape Mail".

Poczta zostanie pobrana z serwera i zapisana w folderze "Inbox", a więc przed przystąpieniem do przeglądania poczty możesz rozłączyć się z siecią.

Przeglądanie poczty

Aby przeczytać otrzymaną pocztę

- Kliknięciem myszą wybierz w lewej górnej sekcji okna Netscape Mail folder "Inbox".

- Wybierz w prawej górnej sekcji okna wiadomość, z której zawartością chcesz się zapoznać, klikając na niej myszą.

Treść wiadomości okna ukaże się w dolnej sekcji (rys. 4.62).

Rysunek 4.62. Przeglądanie otrzymanej poczty.

Usuwanie przeczytanej wiadomości

Aby usunąć przeczytaną wiadomość

- Kliknij myszą wiadomość przeznaczoną do usunięcia.

- Kliknij przycisk "Delete" (drugi z lewej w pasku narzędzi), albo opcję "Delete Message" w menu "Edit", lub naciśnij klawisz "DELETE" na klawiaturze.

Wiadomość zostanie usunięta, a właściwie przesunięta do foldera "Trash" (gdzie będziesz ją mógł w razie potrzeby przejrzeć). Jeśli chcesz się definitywnie pozbyć wiadomości, przejdź do foldera "Trash" wybierając go w górnej lewej sekcji okna i usuń ją w analogiczny sposób. Możesz także opróżnić folder "Trash" z całej zawartości klikając opcję "Empty Trash Folder" w menu "File".

Więcej szczegółów

Po porcji podstawowych informacji możemy się zająć nieco bardziej zaawansowanymi funkcjami programu.

Polskie znaki

Aby w programie były dostępne polskie znaki

- Wybierz pole "Document Encoding" z menu "Options".

- W rozwiniętym podmenu zaznacz opcję "Central European(ISO8859-2), a następnie kliknij opcję "Set Default".

Rysunek 4.63. Ustawianie polskich znaków.

Dołączanie plików do wiadomości

Możemy dołączyć do przesyłanej wiadomości różnego rodzaju pliki. Mogą to być programy, pliki tekstowe lub dowolne inne pliki zapisane na dysku. Zostaną one przesłane razem z wiadomością.

Aby dołączyć do wiadomości plik

- Kliknij przycisk ze spinaczem lub opcję "Attach File" w menu "File" w oknie "Netscape - [Message Composition]".

Rysunek 4.64. Tworzenie listy dołączanych plików.

Otworzy się okno "Attachments. Kliknij przycisk "Attach File..." (lub "Attach Location (URL)...," jeśli chcesz dołączyć adres internetowy). W oknie "Enter file to attach", które się otworzy, wybierz plik, który chcesz dołączyć. Ukaże się on w górnej sekcji okna "Attachments". Możesz w ten sposób dołączyć do wiadomości kilka plików. Jeżeli zrezygnujesz z dołączenia któregoś, zaznacz go kliknięciem myszą, a następnie kliknij przycisk "Delete". O każdym z dołączonych plików możesz zadecydować, czy ma o być przesłany w formie oryginalnej (nienaruszonej), czy w postaci pliku tekstowego. Jeśli zdecydujesz się na pierwsze rozwiązanie, zaznacz opcję "As Is" w sekcji "Attach", w przypadku drugiego rozwiązania zaznacz opcję "Conwert to Plain Text". Gdy zakończysz dołączanie plików kliknij przycisk "OK" okna "Attachments". Nazwy dołączonych plików pojawią się, przedzielone średnikami, w polu "Attachments".

Wyłuskiwanie przyłączonego pliku

Kiedy będziesz przeglądał wiadomość z dołączonym plikiem, to po nagłówku i treści wiadomości znajdziesz ramkę składającą się z dwóch pól. W jednym z nich znajduje się niebieskie podkreślone przyłącze (link) do pliku, a w drugim dane o nim.

Aby wydobyć dołączony do wiadomości plik

- Kliknij opcję "Attachments as Links" w menu "View".

- Kliknij prawym klawiszem myszy link do pliku.

- W menu, które się rozwinie wybierz opcję "Save Link As..."

Otworzy się okno "Save As...", w którym będziesz mógł wybrać miejsce na dysku i nazwę, pod jaką plik ma być zapisany (zasugerowana zostanie Ci oryginalna nazwa pliku).

Rysunek 4.65. Wydobywanie dołączonego pliku.

Kopiowanie tekstu

Możesz tekst lub jego fragment zaznaczyć i skopiować go w inne miejsce wiadomości, do innej wiadomości lub np. do innego edytora. Można też przenosić tekst z innego edytora do okna edycyjnego wiadomości.

Aby pobrać tekst do przenoszenia

- Ustaw kursor myszy na początku zaznaczanego tekstu.

- Naciśnij lewy przycisk myszy i trzymając go przeciągnij do końca zaznaczanego fragmentu (zaznaczony fragment pojawi się w inwersji).

- Kliknij opcję "Copy" w menu "Edit" lub naciśnij kombinację klawiszy "CTRL-C" (rysunek 4.66).

Rysunek 4.66. Pobieranie zaznaczonego tekstu.

Teraz możesz wstawić pobrany tekst w inne miejsce wiadomości lub do innego okna edycyjnego albo edytora.

Aby wstawić zaznaczony tekst

- Ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić wiadomość.

- Kliknij opcję "Paste" w menu "Edit" lub naciśnij kombinację klawiszy "CTRL-V".

W ten sposób możesz kopiować tekst między Netscape Mail i Microsoft Word lub innym edytorem i to w obie strony. Musisz wtedy czynności kopiowania wykonać w jednym, a wstawiania w drugim.

Aby usunąć fragment tekstu

- Ustaw kursor myszy na początku tekstu przeznaczonego do usunięcia.

- Naciśnij lewy przycisk myszy i trzymając go przeciągnij do końca zaznaczanego fragmentu (zaznaczony fragment pojawi się w inwersji).

- Naciśnij klawisz "DELETE" na klawiaturze.

Usprawnienie odpowiadania na korespondencję

Możesz usprawnić odpowiadanie na otrzymane wiadomości klikając przycisk "Reply" (czwarty z lewej w pasku narzędzi) lub opcję "Reply" w menu "Message". Otworzy się okno do edycji odpowiedzi, zawierające: adres nadawcy wiadomości, na którą odpowiadasz w polu "To:", tytuł tej wiadomości poprzedzony literami Re: w polu "Subject:", oraz treść wiadomości, na którą odpowiadasz (każda linia takiego tekstu poprzedzona jest znakiem >). Teraz wystarczy wpisać treść i odpowiedź jest gotowa do wysłania.

Proste szyfrowanie wiadomości

Netscape Mail umożliwia proste szyfrowanie wiadomości w systemie ROT-13. Polega on na zamianie każdej litery wiadomości na literę znajdującą się o trzynaście miejsc dalej w alfabecie (a na n, b na o itd.). Jeżeli zakodowaną wiadomość zakodujesz ponownie, otrzymasz ją niezaszyfrowaną. Algorytm szyfrowania jest bardzo prosty, nie stanowi tajemnicy i do tego jest dostępny do użycia standardowo w programie; nie stanowi. więc zabezpieczenia wiadomości przed niepowołanymi osobami. Używać go można do przesłania kontrowersyjnych treści, uniemożliwiając przeczytanie ich "mimochodem". Odbiorca powiadomiony o kontrowersyjności treści może się z nią zapoznać wyłącznie w sposób świadomy, poddając ją procedurze deszyfrującej.

Aby zaszyfrować lub odszyfrować wiadomość używając ROT-13

- Wybierz kliknięciem myszą wiadomość, której ma dotyczyć operacja, z listy wiadomości w oknie Netscape Mail, a następnie kliknij opcję "Unscramble (ROT-13), w menu "View".

Rysunek 4.67. W dolnej sekcji okna widoczna jest wiadomość zaszyfrowana (ROT 13).

Korzystanie z książki adresowej

W książce adresowej możesz zapisać adresy i dodatkowe dane osób, z którymi korespondujesz. Korzystanie z książki znakomicie usprawnia pracę.

Aby wpisać nową pozycję do książki adresowej

- W oknie Netscape Mail kliknij w menu "Window" opcję "Address Book".

- W oknie "Address Book", które się ukaże, kliknij opcję "Add User" w menu "Item" (rys. 4.68).

- Wypełnij formularz, który się otworzy.

Rysunek 4.68. Książka adresowa.

Wpisując dane o adresacie w polu "Nick Name" wpisz jego pseudonim (powinien on się zaczynać małą literą, lecz jeśli wpiszesz dużą, program automatycznie zamieni ją na małą, w polu "Name" imię i nazwisko, w polu "E-Mail Address" jego adres elektroniczny, a w polu "Description" ewentualne komentarze.

Rysunek 4.69. Wprowadzanie danych adresowych.

Aby dokonać zmian w książce adresowej

- Kliknij prawym klawiszem myszy adresata, którego dane chcesz zmienić.

- W menu, które się rozwinie, kliknij opcję "Properties..."

Aby usunąć adresata z książki adresowej

- Zaznacz kliknięciem myszą adresata, którego chcesz usunąć.

- Naciśnij klawisz "DELETE" klawiatury.

Aby zaadresować wiadomość korzystając z książki adresowej

Gdy chcesz wysłać wiadomość znajdując się w oknie "Address Book:"

- Kliknij prawym klawiszem myszy adresata, do którego chcesz wysłać wiadomość, a następnie kliknij opcję "Mail New Message" w menu, które się rozwinie.

Gdy chcesz wysłać wiadomość znajdując się w oknie tworzenia wiadomości:

- Kliknij przycisk obok pola, do którego chcesz wstawić adres, np.: "To: Mail".

- Po ukazaniu się okna z adresami ("Select Addresses"), wybierz kliknięciem myszą adres, a następnie kliknij przycisk "OK".

Znajdując się w oknie "Select Addresses" możesz wstawić także adresy do innych pól ("Cc:, Bcc:"). W tym celu kliknięciem myszą zaznacz żądany adres, a następnie kliknij przycisk z nazwą pola, do którego ten adres zamierzasz wstawić: "To, Cc", lub "Bcc". Program wpisze adres do właściwego pola adresowego w oknie tworzenia wiadomości.

Przykład

Przećwiczymy teraz wysyłanie wiadomości za pomocą programu Netscape Mail. Zaadresujemy ją na autoresponder firmy SOFTLAND z Bydgoszczy. Dodajmy tylko, że autoresponder to skrzynka poczty elektronicznej posiadająca tę właściwość, że na każdą przesłaną pod jej adres wiadomość serwer pocztowy natychmiast odpisuje nadawcy, więc najpóźniej po kilku minutach dostaniesz odpowiedź z Softlandu.

Uruchom Program Netscape Navigator i wybierz pole "New Mail Message" z menu "File", a otworzy się okno służące do edycji nowej wiadomości. Wpisz teraz w polu "Mail To:" adres Softlandu: "[e-mail]" (aby tego dokonać, kliknij myszą w białym polu adresowym obok przycisku "Mail To..."). Następnie wpisz w polu "Subject:" "Hej!" Teraz kliknij w dolnej, największej sekcji okna i wpisz treść wiadomości. Opatrz jeszcze korespondencję podpisem i możesz przystępować do wysyłania.

W tym celu zaznacz opcję "Immediate Delivery" w menu "Options" (w ten sposób ustawisz program w tryb wysyłania bezpośredniego), a następnie kliknij pierwszy z lewej przycisk w pasku narzędzi. Program połączy się z siecią i wyśle wiadomość. Za kilka minut sprawdź, co odpisał Softland.

Rysunek 4.70. W oknie edycyjnym będzie to wyglądało mniej więcej tak.

Przystosowanie programu do własnych potrzeb

Uruchamianie Netscape Navigator'a w trybie Mail

Jeśli korzystasz z Netscape Navigator'a niemal wyłącznie ze względu na pocztę elektroniczną możesz ustawić program tak, aby uruchamiając się nie otwierał przeglądarki internetowej, lecz wyłącznie okno do obsługi poczty elektronicznej. Jeśli tak ustawisz program będziesz mógł zainicjować przeglądarkę z okna Netscape Mail.

Aby program startował w trybie Netscape Mail

- Kliknij opcję "General Preferences" menu "Options".

- W oknie "Preferences", które się otworzy, w sekcji "Startup" pozostaw aktywną opcję "Netscape Mail", a nieaktywne "Netscape Browser" i "Netscape News".

Ustawienie pól adresowych

Możesz zadecydować, które pola adresowe mają być widoczne w oknie, w którym tworzysz wiadomość. Zaznaczając opcję "Show All" w menu "View" spowodujesz, że ukażą się wszystkie dostępne pola. Jeśli chcesz wybrać tylko niektóre z nich, zaznacz ich nazwy w menu "View". Netscape Mail daje w tym względzie następujące możliwości:

- "From" - adres elektroniczny nadawcy wiadomości.

- "Reply To" - adres, pod który chcesz wysłać odpowiedź.

- "Mail To" - adres, pod który chcesz wysłać wiadomość.

- "Mail Cc" - adres, pod który chcesz wysłać kopię wiadomości.

Rysunek 4.71. Okno "Preferences" z aktywną opcją Netscape Mail

- "Mail Bcc" - adres, pod który chcesz wysłać kopię wiadomości bez wiedzy głównego adresata (w jego wiadomości nie będzie odnotowane, że pod podany tu adres została przesłana kopia).

- "File Cc" - miejsce, w którym chcesz zachować kopię wysyłanej wiadomości (domyślnie przyjmowane jest miejsce podane w menu "Options", polu "Mail and News Preferences...", w zakładce "Composition" w polu "Mail File").

- "Newsgroups" - nazwa grupy dyskusyjnej, do której chcesz wysłać wiadomość.

- "Followup To" - nazwa grupy dyskusyjnej, której chcesz odpowiedzieć na wiadomość.

- "Subject" - temat wysyłanej wiadomości.

- "Attachment" - nazwa strony lub pliku przyłączonego do wiadomości.

Rysunek 4.72. Zaznacz, które pola adresowe mają być widoczne w oknie tworzenia wiadomości.

Opcje programu

Zajmiemy się teraz omówieniem dostępnych opcji programu dotyczących poczty elektronicznej. Umożliwiają one skonfigurowanie programu tak, aby jak najlepiej odpowiadał naszym indywidualnym potrzebom. W tym celu kliknij opcję "Mail and News Preferences..." w menu "Options". Otworzy się okno "Preferences", które posiada kilka zakładek.

Przyjrzyjmy się im kolejno.

Zakładka Appearance

Rysunek 4.73. Zakładka "Appearance" okna "Preferences".

- "Messages and Articles are shown with:" - możesz wybrać rodzaj czcionki jaka będzie używana do pokazywania wiadomości.

- "Text begining with > (quotet text) has the following charakteristics:" pozwala ustawić, w jaki sposób w odpowiedziach ma być wyświetlany tekst, którego każda linia poprzedzona jest znakiem większości (>). W sekcji "Text Style" można ustawić odpowiednio, aby tekst był zwyczajny, pogrubiony, pochylony lub pogrubiony i pochylony jednocześnie. Opcje w sekcji "Text Size" służą do ustawienia wielkości tekstu jako odpowiednio: zwyczajnej wielkości, większego, lub mniejszego.

- "When sending and receiving electronic Mail" - pozwala ustalić, jaki program ma być używany w Netscape Navigator do obsługi poczty elektronicznej. Jeżeli ma to Netscape Mail, to zaznacz opcję "Use Netscape for Mail and News", a jeżeli chcesz, aby był to Microsoft Exchange, to wybierz pole "Use Exchange Client for Mail and News".

Zakładka Composition

Rysunek 4.74. Zakładka "Composition" okna "Preferences".

- "Mail Messages:" - jeśli wpiszesz tu adres elektroniczny, program będzie automatycznie wysyłał tam kopie wysyłanych przez Ciebie wiadomości.

- "News Messages:" - jeśli wpiszesz tu adres elektroniczny, program będzie automatycznie wysyłał tarci kopie wysyłanych przez Ciebie artykułów do grup dyskusyjnych.

- "Mail File:" - jeśli chcesz, aby kopie wysyłanych przez Ciebie wiadomości były zachowywane w pliku na Twoim dysku, wpisz tu jego nazwę.

- "News File:" - jeśli chcesz, . aby kopie wysyłanych przez Ciebie artykułów do grup dyskusyjnych były zachowywane w pliku na Twoim dysku, wpisz tu jego nazwę.

- "Automatically quote original message when replaying" - jeśli zaznaczysz tę opcję, treść wiadomości, na którą odpowiadasz za pomocą polecenia "Reply" będzie automatycznie umieszczana na początku odpowiedzi. Każda linia takiej odpowiedzi poprzedzona jest znakiem >, co ułatwia odróżnienie jej od treści odpowiedzi.

Zakładka Servers

- "Outgoing Mail (SMTP) Server:" - wpisz nazwę Twojego serwera pocztowego (używanego do rozsyłania poczty). Jest to najczęściej ta część adresu elektronicznego, która następuje po znaku @.

- "Incoming Mail (POP3) Server:" - wpisz nazwę Twojego serwera pocztowego (używanego do pobierania poczty). Jest to najczęściej ta część adresu elektronicznego, która następuje po znaku @.

Rysunek 4.75. Zakładka "Servers" okna "Preferences".

- "POP3 User Name:" - wpisz nazwę, pod którą figurujesz na Twoim serwerze pocztowym. Zazwyczaj jest to nazwa występująca przed znakiem @ w adresie elektronicznym.

- "Mail Directory:" - tu wpisz katalog, w którym ma być przechowywana poczta na Twoim dysku.

- "Maximum Message Size" - wybierając pole "Size" możesz określić górną granicę rozmiaru (w kilobajtach) wiadomości, które mają być ściągane z serwera pocztowego. Jest to szczególnie przydatne przy wolnych modemach. Jeśli zaznaczysz opcję "None", będzie to oznaczało, że nie nakładasz żadnych ograniczeń.

- "Message are copied from the server to the local disk, then:" - jeśli zaznaczysz opcję "Removed from the server", po ściągnięciu wiadomości będzie ona kasowana na serwerze pocztowym. Jeśli zaznaczysz pole "Left on the server", ściągana będzie kopia wiadomości, a ona sama zostanie na serwerze.

- "Chek for Mail:" - zaznaczając opcję "Every" możesz określić, co ile minut program ma sprawdzać, czy nadeszła nowa poczta. Wybierając opcję "Never" rezygnujesz z automatycznego sprawdzania.

- "News (NNTP) Server:" - jeśli uczestniczysz w grupach dyskusyjnych, możesz tu wpisać obsługujący te usługi serwer.

- "News RC Directory:" - tu możesz wpisać katalog, w którym trzymać chcesz teksty związane z grupami dyskusyjnymi.

- "Get:" - tu możesz określić maksymalną liczbę ściąganych podczas jednego połączenia z siecią artykułów z grup dyskusyjnych.

Zakładka "Identity"

Rysunek 4.76. Zakładka "Identity" okna "Preferences".

- "Your Name:" - tu wpisz dane, które mają być umieszczane w nagłówku wysyłanych wiadomości.

- "Your Email:" - tu wpisz swój adres poczty elektronicznej. Będzie on umieszczany w nagłówku wysyłanych wiadomości.

- "Reply-to Address:" - możesz tu wpisać adres, który program będzie automatycznie wstawiał w polu "Reply To" każdej wysyłanej wiadomości. Nie ma konieczności wypełniania tego pola. Zrób to jedynie wtedy, gdy chcesz, żeby odpowiedzi na twoją pocztę przychodziły do innej skrzynki, niż ta, z której ją wysyłasz.

- "Your Organization:" - tu możesz wpisać nazwę swojej firmy.

- "Signature File:" - tu możesz podać nazwę pliku, w którym umieściłeś swój podpis i który będziesz automatycznie umieszczać w wysyłanej poczcie. Jeśli chcesz ten plik odszukać na dysku, wybierz przycisk "Browse".

Zakładka "Organization"

- "Remember Mail Password" - jeśli zaznaczysz tę opcję, Netscape będzie pamiętał Twoje hasło i nie będzie się pytał o nie za każdym razem, gdy będziesz chciał korzystać z poczty.

- "Thread Mail Message" - jeśli wybierzesz tę opcję, wiadomości będą powiązane tematycznie (powiązane strukturą drzewiastą).

- "Thread News Message" - jeśli zaznaczysz tę opcję, artykuły wysyłane do grup dyskusyjnych będą powiązane tematycznie (powiązane strukturą drzewiastą).

Rysunek 4.77. Zakładka "Organization" okna "Preferences".

W dwu ostatnich przypadkach powiązanie korespondencji następuje według zawartości pola "Subject".

- "Sort Mail by:" - ustawiasz sortowanie wiadomości odpowiednio według daty, tytułu, albo nadawcy.

- "Sort News by:" - wybierasz sortowanie artykułów odpowiednio według daty, tytułu, albo nadawcy.

Microsoft Explorer

Program Microsoft Explorer korzysta przy obsłudze poczty z programu Internet Mail, lub Microsoft Exchange. Obsługa obu tych programów została opisana w tym rozdziale wcześniej. Możesz dokonać wyboru, którego z nich chcesz używać do obsługi poczty elektronicznej w programie Microsoft Explorer. W tym celu kliknij opcję "Opcje..." w menu "Widok". Otworzy się okno "Opcje". Wybierz w nim zakładkę "Programy".

Rysunek 4.78. Okno "Opcje".

Tu z rozwijanej listy "Poczta:" w sekcji "Poczta i grupy dyskusyjne" wybierz program, który będzie obsługiwał pocztę elektroniczną w programie Microsoft Explorer.

Jeśli chcesz wysłać nową wiadomość z programu Microsoft Explorer, kliknij ikonę "Poczta", a w rozwiniętym menu opcję "Nowa wiadomość..."

Pine

Stworzony i rozwijany na Uniwersytecie Waszyngtona Pine jest najczęściej używanym programem pocztowym w systemie UNIX. Istnieją także wersje dla DOS-u i Windows, jednak nie różnią się one w istotny sposób między sobą, dlatego skupimy się na wersji unixowej .

Pine jest programem rozbudowanym i bardzo wygodnym w użyciu, posiada przejrzysty interfejs, dostępny w każdej chwili i zależny od kontekstu system pomocy (w języku angielskim, niestety nie istnieje polska wersja Pine'a) oraz książkę adresową.

Ekran Pine'a podzielony jest zawsze w podobny sposób. W najwyższej linii widnieje nazwa ekranu, może to być "Compose Message" (komponowanie wiadomości), "Main Menu" (menu główne) itp. oraz inne pomocne informacje. Poniżej znajduje się obszar roboczy, dalej linia, w której mogą ukazywać się komunikaty albo zapytania skierowane do użytkownika. Wreszcie, na samym dole, widnieje menu komend. Każda komenda reprezentowana jest przez klawisz, który ją uaktywnia (jeśli poprzedzony jest znakiem ^ , to należynacisnąć go przy wciśniętym klawiszu "CTRL" ("CONTROL")), oraz jej skrótu. Komendy, które nie mieszczą się na ekranie, można zobaczyć po naciśnięciu O ("OTHER CMDS", czyli inne komendy).

Rozpoczynanie i kończenie pracy

Uruchomienie Pine'a polega na wpisaniu jego nazwy po zgłoszeniu systemu i naciśnięciu "ENTER". Jeśli Pine nie uruchomi się, znaczyć to może, że go po prostu nie ma w systemie, lub nie masz dostępu do ścieżki, w której się on znajduje. W takiej sytuacji powinieneś zwrócić się o pomoc do administratora sieci.

Do zakończenia pracy z Pine'em służy komenda "Q". Po naciśnięciu klawisza "Q" zostaniesz zapytany:

Really quit pine?

Naciśnij "Y" lub "ENTER", jeśli rzeczywiście chcesz wyjść z Pine'a, lub "N" gdy się rozmyśliłeś.

Wysyłanie listu

Aby wysłać wiadomość:

- Naciśnij "C" w menu głównym. Ukaże się okno "Compose Message" (komponowanie wiadomości).

Rysunek 4.79. Okno komponowania wiadomości.

- W polu "To:" wpisz adresy (najczęściej jest to jeden adres, ale może ich być kilka) pod które chcesz przesłać wiadomość. Naciśnij "TAB", "ENTER" lub "strzałkę w dół" (tak właśnie przechodzi się do niższych pól; by wrócić się do wyższego pola, użyj "strzałki w górę" lub "CTRL-N").

- W polu "Cc:" wpisz adresy osób, którym chcesz przesłać kopię wiadomości. Jeśli skończyłeś wpisywanie lub nie chcesz przesłać żadnych kopii, przejdź do następnego pola (naciśnij "ENTER").

- W polu "Attchmnt:" możesz podać nazwy plików, które chcesz dołączyć do listu. Mogą to być pliki binarne (dokumenty Worda, arkusze Excela, pliki z obrazkami itp.). Jeżeli skończyłeś lub nie chcesz dołączać żadnego pliku, naciśnij "ENTER".

- W polu "Subject:" wpisz temat listu, czyli parę słów opisujących to, o czym będziesz pisał. Gdy skończysz, naciśnij "ENTER".

- Znajdujesz się w sekcji "Message Text" (tekst wiadomości). Wpisz treść wiadomości pamiętając, że obowiązują zasady edycji edytora "Pico" (patrz rozdział 3). Najważniejsze to:

- do poruszania się po tekście służą klawisze strzałek,

- do kasowania znaków: "BACKSPACE" (znaki z lewej strony kursora) i "DELETE" (znaki z prawej strony),

- by skasować linię, naciśnij "CTRL-K",

- by dokonać justyfikacji, naciśnij "CTRL-J",

- jeśli piszesz po angielsku, możesz sprawdzić pisownię. W tym celu naciśnij "CTRL-T".

- Jeśli chcesz dołączyć do tekstu wiadomości przygotowany wcześniej plik tekstowy, naciśnij "CTRL-R". Program zapyta o nazwę pliku. Podaj nazwę i naciśnij "ENTER". Pamiętaj, że plik ten musi znajdować się w systemie, na którym uruchamiasz Pine'a (a nie np. na Twoim domowym PC, z którego łączysz się z uczelnianym komputerem).

- Przeczytaj wiadomość i sprawdź, czy nie ma błędów, zarówno w tekście właściwym, jak i polach "To:" i "Cc:". Jeśli uznasz, że wszystko jest w porządku, naciśnij "CTRL-X". Program zapyta, czy wysłać list. Jeśli rozmyśliłeś się i chcesz jeszcze nad nim popracować, naciśnij "N", w przeciwnym przypadku "Y" lub "ENTER". Jeśli list nie jest jeszcze dokończony, ale nie masz w danej chwili czasu, by to zrobić, możesz nacisnąć "CTRL-O". Pine zapamięta wtedy to, co już napisałeś i zaproponuje Ci dokończenie racy w dogodnym dla Ciebie momencie (kiedy wybierzesz opcję tworzenia wiadomości).

Zaznaczanie wiadomości

Gdy program wyświetla zawartość jakiegoś foldera, to z wiadomości jest zawsze zaznaczona przez podświetlenie - wydawane komendy dotyczą właśnie tej podświetlonej. Możesz zaznaczyć inną wiadomość za pomocą strzałek kierunkowych.

Przeglądanie korespondencji

Z menu głównego (ukazuje się ono po uruchomieniu Pine'a) wybieramy opcję "Folder Index" przez naciśnięcie "I". Jeśli masz jakiekolwiek listy w folderze "INBOX" (do którego zapisywane są wszystkie nadchodzące wiadomości i pozostają do czasu, aż je skasujesz albo przeniesiesz do innego folderu), to zobaczysz je posortowane według daty (od najstarszego). O folderach czytaj w punkcie "Foldery".

Spójrzmy na okno "Folder Index":

Rysunek 4.80. Okno "Folder Index"

Kolumna najbardziej na lewo pokazuje status listu. Oto znaczenie znaków mogących się tam pojawiać:

- "+" - wiadomość była wysłana bezpośrednio do Ciebie (nie jest z listy dyskusyjnej, ani nie jest kopią listu skierowanego do kogoś innego),

- "N" - wiadomość jest nowa, jeszcze jej nie czytałeś,

- "A" - odpowiedziałeś już na list za pomocą, komendy "R" ("Reply"),

- "D" - zaznaczyłeś wiadomość do skasowania komendą "D". Przed wyjściem z Pine'a możesz się jeszcze rozmyślić i usunąć zaznaczenie listu komendą "U".

Następne kolumny to: numer listu, data, nadawca, rozmiar i temat listu.

Aby przeczytać wiadomość, musisz ją zaznaczyć i nacisnąć "ENTER". Jeśli list nie mieści się na jednej stronie, możesz obejrzeć jego dalszą część naciskając strzałkę w dół.

Jeśli do listu dołączony jest jakiś plik (najczęściej binarny) i chcesz go zapisać albo obejrzeć (jeśli jest plikiem tekstowym lub graficznym, a konfiguracja Pine'a umożliwia uruchomienie zewnętrznej przeglądarki), naciśnij "V". Na ekranie pokaże się lista dołączonych plików.

Rysunek 4.81. Lista plików dołączonych do wiadomości.

Wybierz interesujący Cię plik i naciśnij "V", by go obejrzeć, lub "S", by zapisać w pliku.

Foldery

Foldery to miejsca przechowywania wiadomości. Wszystkie nadchodzące listy trafiają najpierw do folderu "INBOX" i kiedy naciskasz "I" w menu głównym ("Folder Index"), oglądasz zawartość tego właśnie folderu. Wiadomości pozostają tam aż do momentu kiedy je skasujesz (patrz punkt "Kasowanie listu"), albo zapiszesz do innego folderu ("Zachowywanie wiadomości"). Oprócz folderu "INBOX" Pine automatycznie tworzy jeszcze dwa foldery:

- "saved-messages" - (zachowane wiadomości). Kiedy zachowujesz wiadomości (patrz punkt "Zachowywanie listu"), jest to domyślny folder, w którym Pine zachowa wybrany list, chyba że podasz nazwę innego, stworzonego przez Ciebie folderu.

- "sent-mail" - (wysłane wiadomości). W tym folderze zachowywane są automatycznie kopie listów wysyłanych przez Ciebie. Może to być pomocne, jeśli op. otrzymasz od kogoś odpowiedź na Twój list, a nie bardzo pamiętasz, co do niego przedtem napisałeś.

Wyboru folderu dokonasz naciskając w menu głównym klawisz "L" ("Folder List", czyli Lista Folderów). Zobaczysz ekran podobny do tego:

Rysunek 4.82. Okno z listą folderów (Folder List).

Użyj strzałek, by podświetlić wybrany przez Ciebie folder. Kiedy naciśniesz "V" lub "ENTER", zobaczysz indeks wiadomości w tym folderze.

Kasowanie folderu

W oknie "Folder List" podświetl folder, który chcesz skasować. Kiedy naciśniesz "D" i na pytanie:

Really delete "folder"?

odpowiesz twierdząco (naciskając "Y"), folder bezpowrotnie zniknie, razem z wiadomościami, które zawierał.

Zachowywanie listu

Zachowywanie listu w folderze

Podczas przeglądania wiadomości zaznacz list, który chcesz zachować i naciśnij "S". Możesz to również zrobić, kiedy czytasz dany list (w oknie "Message Text"). Ukaże się komunikat:

SAVE to folder [saved-messages]:

Jeśli chcesz, by list został zapisany w folderze "saved-messages" (patrz punkt "Foldery"), naciśnij "ENTER". Gdy wolisz zachować go w innym folderze, przed naciśnięciem "ENTER" wpisz jego nazwę. Jeśli nie istnieje taki folder, Pine zapyta, czy go utworzyć, np.:

Folder "prywatne" doesn't exist. Create?

Naciśnij "Y", gdy zgadzasz się na utworzenie takiego folderu, lub "N", jeśli np. "popełniłeś literówkę" podczas wpisywania jego nazwy.

Zachowywanie listu w pliku tekstowym

Możesz zapisać oglądaną wiadomość w pliku tekstowym. W tym celu naciśnij "E". Pine zapyta Cię o nazwę pliku. Wpisz ją i naciśnij "ENTER". Domyślnym katalogiem, w którym zapisany zostanie plik z wiadomością, jest Twój katalog domowy.

Opcja ta jest użyteczna, jeśli dostałeś pocztą plik binarny włączony do wiadomości nie za pomocą mechanizmu "MIME", lecz wstawiony wprost do tekstu (po uprzednim zakodowaniu programem "uuencode"). Zapisz go wtedy do pliku i zdekoduj za pomocą "uudecode".

Kasowanie listu

Kasowanie listu składa się faktycznie z dwóch faz: zaznaczania listu jako przeznaczonego do skasowania oraz fizycznego skasowania, które odbywa się, kiedy kończysz pracę z Pine'em. Tak więc zanim wyjdziesz z Pine'a, list jest tylko zaznaczony i możesz się jeszcze rozmyślić, czyli anulować zaznaczenie. Wtedy list pozostanie w folderze nienaruszony.

Zaznaczenie listu do skasowania

Podczas przeglądania indeksu folderu, za pomocą strzałek najedź na odpowiedni list i naciśnij "D". Obok listu pojawi się litera "D".

Rysunek 4.83. Indeks folderu z listem przeznaczonym do skasowania.

Anulowanie zaznaczenia

Najedź na list uprzednio zaznaczony do skasowania (z jego lewej strony powinna być litera "D") i naciśnij "U". Litera "D" obok listu zniknie.

Potwierdzenie chęci skasowania

Kiedy będziesz kończył pracę z Pine'm., a któreś z listów zostały zaznaczone do skasowania (czy to przez użycie komendy "D", czy podczas zachowywania w innym folderze), program zapyta:

Expunge I "#" messages from "folder"?

Gdy naciśniesz "Y" lub "ENTER", wiadomości zostaną fizycznie skasowane.

Pytanie to padnie również, gdy będziesz wychodził z folderu innego niż "INBOX", w którym zaznaczyłeś jakieś pliki do skasowania.

Odpowiedź na otrzymany list

Podczas czytania wiadomości lub podczas przeglądania tytułów możesz odpowiedzieć nadawcy przez naciśnięcie "R". Zostaniesz zapytany, czy dołączyć wiadomość na którą odpowiadasz do tekstu odpowiedzi. Może to ułatwić korespondującej z Tobą osobie w zorientowaniu się, czego dotyczy Twój list. Jeśli odpowiadasz na wiadomość z listy dyskusyjnej, jest to właściwie niezbędne, inaczej większość osób, które będą, czytały Twoją, odpowiedź, nie będzie wiedziało, o co chodzi.

Naciśnij "Y" lub "ENTER" jeśli się zgadzasz lub "N" w przeciwnym wypadku.

Jeśli wiadomość, na którą odpowiadasz, była wysłana również do innych osób, zostaniesz następnie zapytany, czy wysłać Twoją odpowiedź także i do tych osób.

Jeśli odpowiesz twierdząco na pierwsze pytanie (naciśniesz "Y" lub "ENTER") w sekcji "Message Text" pojawi się wiadomość, którą otrzymałeś, ze znakiem ">" przed każdą linią.

Jeśli jest to długi list zastanów się, czy nie warto wykasować części tekstu i zostawić tylko najistotniejsze fragmenty.

Pole adresu "To:" zostanie wypełnione adresem osoby której odpowiadasz, w pole "Subject:" Twojej odpowiedzi zostanie automatycznie wstawiony tytuł listu, na który odpowiadasz, poprzedzony formułką "Re:" (możesz to oczywiście zmienić). Dalsze postępowanie jest identyczne, jak podczas wysyłania listów (patrz punkt "Wysyłanie listów").

Rysunek 4.84. Odpowiadanie na list.

Przesyłanie dalej listów

Aby przesłać otrzymany list (oglądany lub podświetlony w "Folder Index") komuś innemu:

-·Naciśnij "F". Kopia wiadomości pojawi się w oknie "Compose Message" (komponowanie wiadomości).

-·W polu "To:" wpisz adres osoby, do której chcesz przesłać otrzymaną uprzednio wiadomość. Możesz ją od razu wysłać (patrz punkt "Wysyłanie listów"), lub też najpierw dowolnie zmodyfikować, np. zostawić najistotniejsze informacje.

Operacja taka może zakończyć się powikłaniami natury towarzyskiej, gdy okaże się, że osoba, która do Ciebie napisała, wcale sobie nie życzyła, byś udostępniał jej list innym. Należy się więc nad tym głęboko zastanowić, a jeszcze lepiej - upewnić, pytając o zgodę zainteresowaną osobę.

Książka adresowa

Program Pine umożliwia prowadzenia książki adresowej, w której możesz zapisywać nazwiska i adresy e-mailowe korespondujących z Tobą osób. Kiedy wpiszesz dane jakiejś osoby do książki adresowej, wystarczy że w pola "To:" (lub "Cc:") wpiszesz tylko jej pseudonim, a Pine rozwinie go do pełnego adresu. Adresy internetowe bywają trudne do zapamiętania, często są dosyć długie, dlatego możliwość przyporządkowania krótkiego pseudonimu do adresu znakomicie ułatwi Ci życie, jeśli korzystasz często z poczty elktronicznej, ponieważ skraca czas przygotowywania listu oraz zmniejsza ryzyko pomyłki.

Jeśli zaś często wysyłasz listy, których adresatami jest kilka, zawsze tych samych, osób, powinieneś pomyśleć o stworzeniu pseudonimu dla tej grupy.

Książka adresowa dostępna jest z menu głównego przez naciśnięcie klawisza "A". Oto jej przykładowy wygląd.

Rysunek 4.85. Książka adresowa.

Wprowadzenie nowych pozycji do książki adresowej

Wprowadzanie nowych pozycji do książki adresowej może odbywać się na dwa sposoby.

Pierwszy polega na ręcznym wpisaniu nazwiska i adresu po naciśnięciu klawisza "A" w oknie "Address Book". Program zapyta nas o imię i nazwisko osoby wpisywanej, później jej adres, wreszcie pseudonim (skrót), którego będziemy używać adresując do niej listy.

Drugi sposób jest jeszcze prostszy. W trakcie czytania listu lub oglądania indeksu naciśnij "T". Wybierz pseudonim dla nadawcy i jego dane znajdą się w książce adresowej.

Tworzenie listy adresów

Jeśli często wysyłasz listy do kilku, zawsze tych samych, osób, możesz utworzyć pseudonim, którym będziesz mógł adresować listy do tej grupy.

Aby utworzyć skrót (pseudonim) dla grupy osób:

- Z menu głównego wybierz książkę adresową (naciśnij "A").

- Naciśnij "S" ("CreateList" - utwórz listę).

- Wpisz opis grupy.

- Wpisz skrót dla tej grupy.

- Wpisuj kolejne adresy (możesz wpisywać także skróty wcześniej zdefiniowane). Kiedy skończysz naciśnij dwa razy "ENTER".

Używanie książki adresowej do wypełniania pól adresowych

Aby wypełnić pole "To:" lub "Cc:" podczas pisania listu, nie musisz za każdym razem wpisywać całego adresu. Możesz skorzystać z książki adresowej i to na dwa sposoby:

- Wpisz pseudonim osoby, do której piszesz. Oczywiście musi to być pseudonim z książki adresowej. Po naciśnięciu klawisza "ENTER", Pine zamieni pseudonim na nazwisko i pełny adres danej osoby.

- Będąc w polu "To:" lub "Cc:" naciśnij "CTRL-T". Wybierz za pomocą strzałek odpowiedni adres i naciśnij "S" lub "ENTER".

Tworzenie automatycznego podpisu

Możesz sprawić, że Pine będzie automatycznie dołączał do każdego wysyłanego przez Ciebie listu sygnaturę, czyli Twój podpis, oraz ewentualnie adres domowy, telefon, adres Twojej strony WWW, a nawet, jak to niektórzy praktykują, motto życiowe. W tym celu utwórz (np. za pomocą edytora "Pico") w swym unixowym katalogu domowym plik o nazwie ".signature". Może on mieć co najwyżej cztery linie, które nie powinny być zbyt długie, aby mieściły się okienku każdego programu pocztowego.

Mail

Mail jest najstarszym programem pocztowym, z czego wynika jego surowość i prostota, która może szokować użytkownika przyzwyczajonego do nowoczesnych programów wyposażonych w graficzny interfejs, rozbudowane opcje i system pomocy. Tym niemniej mail posiada tę zaletę, że jest dostępny w każdym systemie będącym odmianą Unixa, czego nie można powiedzieć o innych programach. Może się więc zdarzyć, że do Twojej dyspozycji będzie tylko skromny mail. Dlatego też na wszelki wypadek warto, byś poznał jego najażniejsze funkcje.

Wysyłanie listu

Możesz to zrobić na kilka sposobów. Pierwszy polega na uruchomieniu programu mail z argumentem będącym nazwą adresata listu. Po naciśnięciu klawisza "ENTER" wpisujemy tekst wiadomości. Pamiętaj, by każdą linię kończyć naciśnięciem "ENTER" (nie ma tu żadnego automatycznego przenoszenia do nowej linii), oraz o tym, że poprawiać błędy możesz tylko w aktualnym wierszu (przy pomocy klawisza "BACKSPACE" lub "CTRL-H"). Jeśli zorientujesz się, że w którejś z poprzednich linii jest pomyłka, na którą nie możez przymknąć oka, możesz ratować się naciskając "CTRL-C", w razie potrzeby kilkakrotnie. Spowoduje to zakończenie działania maila bez wysyłania wiadomości, a Ty będziesz mógł powtórzyć całą procedurę od początku.

Gdy uda Ci się wpisać bezbłędnie tekst wiadomości, zakończ działanie programu wpisując kropkę w pustym wierszu i naciskając "ENTER". Alternatywnym rozwiązaniem jest naciśnięcie "CTRL-D".

Tak może wyglądać wysłanie krótkiego listu:

Rysunek 4.86. Wysyłanie wiadomości za pomocą programu mail.

Kiedy tekst wiadomości, którą chcesz wysłać, masz przygotowany (za pomocą jakiegoś edytora tekstu) w pliku tekstowym (powiedzmy, że nazywa się on list.txt), możesz go wysłać w ten sposób:

$ mail [e-mail] < list.txt

$_

Wysyłany plik nie może być plikiem binarnym. Aby wysłać plik binarny, musisz go najpierw "przepuścić" przez "uuencode" (patrz rozdział I.).

Jeśli przyjdzie Ci ochota na wysłanie listu podczas przeglądania otrzymanej korespondencji, wpisz:

?m adresat1 adresat2 ...

Adresatów może być kilku lub tylko jeden. Wpisywanie treści wiadomości odbywa się analogicznie jak poprzednio. Po zakończeniu pisania przez Ciebie listu, mail zaznaczy list ostatnio wyświetlany jako skasowany i przejdzie do następnego.

Przeglądanie wiadomości

Wpisz "mail" i naciśnij "ENTER". W zależności od systemu zobaczysz tekst pierwszej wiadomości lub ponumerowaną listę nagłówków (w tym wypadku wpisz numer listu, który chcesz czytać jako pierwszy). Pod listem pojawi się pytajnik, który jest znakiem zachęty programu mail, oraz kursor. By zobaczyć następny list, naciśnij "ENTER". Jeśli chcesz przeczytać jeszcze raz poprzedni list, wpisz - (minus).

Gdy przeczytasz ostatni list (czyli naciśniesz "ENTER" pod ostatnim listem), program automatycznie zakończy działanie. Jeśli zapragniesz to zrobić wcześniej, wpisz "q".

Zachowywanie tekstu wiadomości

Aby zachować aktualnie wyświetlaną wiadomość, wpisz:

?s nazwa_pliku

Wiadomość zostanie zapisana w pliku o podanej nazwie, po czym mail przejdzie do następnego listu. Jeśli nie podasz nazwy pliku, domyślnie będzie to "mbox". Wiadomość zostanie zaznaczona jako przeznaczona do skasowania.

Zamiast komendy "s" możesz zastosować "w", w tym wypadku list zostanie zapisany bez nagłówka.

Kasowanie wiadomości

Wpisz "d" pod aktualnie wyświetlaną wiadomością. Mail zaznaczy ją jako przeznaczoną do skasowania, ale zanim opuścisz program, będziesz miał jeszcze szansę się rozmyślić. Aby to zrobić, cofnij się do tego listu naciskając klawisz - (minus) i wpisz "u".

Inne komendy i opcje

Mail posiada jeszcze kilka innych komend (podawanych za pytajnikiem, w trybie interakcyjnym, czyli podczas przeglądania korespondencji). Najważniejsze to:

- "q" - zakończenie działania programu, listy przeznaczone do skasowania zostają skasowane,

- "x" - zakończenie działania programu, listy pozostają w stanie nienaruszonym,

- "!" - komenda powoduje uruchomienie powłoki systemowej (tzw. shella), która wykonuje komendę lub uruchamia się w trybie interaktywnym, w przypadku gdy nie podano żadnej komendy, tylko sam wykrzyknik. Po zakończeniu działania komendy (lub po wpisaniu "exit", w przypadku interaktywnego shella) mail uaktywnia się w poprzednim stanie.

- "?" - powoduje wypisanie (w języku angielskim) krótkiego opisu dostępnych komend maila.

Opcje podaje się za nazwą programu, poprzedzone minusem, np.:

$ mail -r

Trzy wydają się ważne i przydatne:

- "-r" - sprawia, że wiadomości są wyświetlane od najstarszej do najnowszej. Bez tej opcji kolejność jest odwrotna.

- "-f" nazwa_pliku - po uruchomieniu programu z tą opcją przeglądać będziemy nie ostatnio otrzymane listy, lecz listy zapisane przez nas kiedyś w pliku o podanej nazwie. Najczęściej tym plikiem jest "mbox".

- "-p" - program wypisuje wszystkie wiadomości bez oczekiwania na komendy. W ten sposób z pewnością nie zdążysz przeczytać swych listów, ponieważ ekran się przewinie. Opcja ta jednak może się przydać, gdy chcesz zapisać bez czytania całą pocztę do pliku:

$ mail -p >poczta.txt

lub przekazać wiadomości do wejścia innego programu potokiem:

$ mail -p I grep "bieniecki"

From: miroslaw bieniecki <[e-mail]>

$_

W powyższym przykładzie program grep sprawdza, czy w którymś ze znajdujących się w naszej skrzynce listów znajduje się linia zawierająca słowo "bieniecki" i jeśli tak, wyświetla ją. W ten sposób uzyskujemy pewność, że wśród zwałów poczty, która do nas przyszła, jest także list od Mirka.