Rachowanie
Trzylatki
- Dzieci interesuja sie dodawaniem i odejmowaniem.
- Obserwując czynność dodawania (dokładania, dosuwania) i odejmowania (zabieranie, odsuwanie, odkładanie).
- Kierują się oceną na oko.
Początki 4 r.ż.
- Ocena na oko przestaje mu wystarczać.
- Obserwując zmiany typu dodać lub odjąć chce policzyć przedmioty, którymi manipulowano do ustalenia ile jest.
- Znają dwa lub trzy liczebniki i wskazując liczone obiekty wymieniaja je na okragło.
- Dłuzej liczę i jest dużo i analogicznie po zabraniu krótko liczę jest mało.
- Rośnie precyzja ustalania wyniku dodawania i odejmowania.
- Dziecięce umiejętności w zakresie rachowania rosną w miarę doskonalania umiejętności liczenia, zakresu używanych liczebników i nadawania im matematycznego sensu.
- Wystepuje tu nastepująca prawidłowość : przejście na wyższy poziom umiejętności rachunkowych musi być poprzedzone osiągnięciem większej precyzji w liczeniu.
LICZENIE I RACHOWANIE NA PALCACH
- Liczenie palców: dziecko liczy je tak, jak wszytskie inne obiekty.
- Rachowanie na palcach: palce są traktowane jako coś, co zastępuje obiekty, których dziecko nie widzi.
Czy można uzależnić się od rachowania na palcach?
DOLICZANIE I ODLICZANIE
RACHOWANIE W PAMIĘCI
rachowanie na symbolach
"liczeniem w pamięci" lub "liczenie w głowie", bez potrzeby manipulowania przedmiotami
"Liczenie w pamięci" jest wymagane w edukacji szkolnej.
PRZYCZYNY RÓŻNIC INDYWIDUALNYCH
- Tendencja do ograniczania dzieciom zakresu liczenia.
- Nieporozumienia odnośnie liczenia na palcach.
POZIOM KONKRETNY
Dzieci mają manipulować przedmiotami w różnych sytuacjach, liczyć je, dodawać (dosuwać, dokładać) lub odejmować (zabierać, odsuwać) kilka i ustalać, ile jest po każdej zmianie tego typu.
POZIOM ZBIORÓW ZASTĘPCZYCH
-Dzieci mają zastępować obiekty palcami (patyczkami, kasztanami itd.) jeden do jednego, liczyć je dodawać i odejmować.
- Wynik rachowania mają odnosić do sytuacji i obiektów, które były reprezentowane przez zbiór zastępczy.
POZIOM RACHOWANIA W PAMIĘCI
- Najpierw dzieci dodają i odejmują w pamięci małe liczby, np. 6+1, 6+2, 6-1, 6-2, potem stopniowo większe.
- Dodawanie i odejmowanie z przekroczeniem progu dziesiątkowego.
UNIWERSALNE REGUŁY
- Nie da się dzieciom wyjaśnić słownie na czym polega rachowanie.
- Każde dziecko samodzielnie przechodzi drogę kolejnych poziomów wyznaczania sumy i różnicy.
- Zadaniem dorosłych jest stwarzać kutemu warunki (sytuacje zadaniowe, zabawy i gry) i wspierać w rachowaniu.
- Trzeba też pamiętać o różnicach indywidualnych.
- W trakcie umiejętności rachunkpowych dzieci nie mogą odczuwać poczucia bezradności.