Ludzie z Zespołem Williamsa potrzebują ustrukturyzowanego i przewidywalnego otoczenia, podobnie jak ludzie na spektrum autystycznym.
Jerome Bruner
- twórca teorii nauczania, które ma być sterowaniem odkrywania;
- w procesie tym istotne jest samodzielne uczenie się dzieci, jedynie prowadzonych/sterowanych przez nauczyciela.
założenia:
- rozwój charakteryzuje rosnące uniezależnienie reakcji od bezpośredniej natury bodźca
- rozwój zależy od zdolności interioryzacji zdarzeń zachodzących w otoczeniu i magazynowania ich w formia odzwierciedlającej
- z rozwojem intelektualnym wiąże się rosnąca zdolność komunikowania samemu sobie oraz innym za pomocą słów lub symboli o tym, co się zrobiło lub, co się ma zamiar zrobić
Reprezentacje:
- enaktywna
- ikoniczna
- symboliczna
zwłaszcza ważne przy osobach mających trudności w przechodzeniu między poziomami reprezentacyjnymi;
etapy kształtowania pojęć:
1. konkret - środowisko naturalne (np. owoc w sadzie)
2. konkret - środowisko sztuczne (np. owoce na straganie, w kklasie)
3. model (np. jabłko z plasteliny)
4. schemat (np. niepokolorowany kształt jabłka)
5. symbol (np. słowo)
Stanley Greenspan (2000)
Najważniejszym architektem umysłu nie jest stymulacja poznawcza, ale emocje.
- człowiek rodzi się ze zdolnością do odczuwania emocji tak samo, jak ze zdolnością do poznawania;
(PROCESY INSTRUMENTALNE - narzędzia poznawania świata:
- spostrzeganie
- uwaga
- pamięć
- myślenie
- mowa
- procesy manualne, motoryczne)
(PROCESY KIERUNKOWE ukierunkowują aktywność człowieka:
- motywacja
- emocje
- potrzeba osiągnięć
- kontrola zachowania)
- niedostrzeganie emocji i jej lekceważenie jest lekceważeniem prawdy psychologicznej;
- w książce "Rozwój umysłu" Greenspan, opierając się na wieloletnich obserwacjach dzieci i prowadząc terapię dzieci z autyzmem, opisuje, w jaki sposób doświadczenie emocjonalne bierze udział w kształtowaniu świadomości i inteligencji.
DYDAKTYKA SPECJALNA (obszary)
- teorie, koncepcje
- podstawy terminologiczne, teleologiczne, metodologiczne
- poznanie ucznia
- kształcenie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
- relacje edukacyjne, rehabilitacyjne, terapeutyczne
- nauczyciel, terapeuta, wychowawca
- system dydaktyczno-wychowawczy
- modele specjalnego oddziaływania pedagogicznego
- mechanizmy nauczania, uczenia się, wychowania
- efekty zabiegów pedagogicznych.
DYDAKTYKA SPECJALNA - Głównym założeniem dydaktyki specjalnej jest połączenie procesu nauczania z procesem rewalidacji i dostosowanie go do potrzeb ucznia niepełnosprawnego (I.Stawowy-Wojnarowska, 1989, s.13)
DYDAKTYKA SPECJALNA - Zajmuje się specyfiką procesu nauczania i uczenia się osób odchylonych od normy i zagadnieniami efektywności w nauczaniu specjalnym (J.Pańczyk, 2009, s.123)
Specjalne oddziaływanie pedagogiczne
- wczesna stymulacja rozwojowa
- nauczanie specjalne
- wychowanie ukierunkowujące
- interwencyjne oddziaływanie na odchylenia rozwojowe
(kompensowanie, usprawnianie, korygowanie, dynamizowanie)
Subdyscypliny pedagogiki (i dydaktyki) specjalnej
(rodzaj działalności wychowawczej) Kompensacja
- ped. osób z NI
- pedagogika osób niesłysz i sł słysz
- pedagogika osób - wzrok
- pedagogika osób głochoniewidomych
- pedagogika osób ze sprzęż niep
Leczenie
- pedagogika osób przewlekle chorych
- pedagogika osób niesprawnych ruchowo
- pedagogika osób z autyzmem i chorobami psychozopodobnymi
KOMPENSOWANIE
compensatio (wyrównanie)
- wyrównawcze oddziaływanie pedagogiczne na istniejące i odczuwane przez człowieka braki , utrudniające rozwój i funkcjonowanie w środowisku
- oddziaływania te mają na celu usunięcie lub tylko pomniejszenie tych braków i umożliwienie wyższego rozwoju i lepszego przygotowania do życia
- w ped. spec. ...
-> wyrównywanie braków przez przejmowania funkcji narządów zniszczonych przez inne narządy (medycyna)
-> wyrównywanie braków przez wzmożoną działalność i ćwiczenie funkcji uszkodzonych (psychologia) celem doprowadzenia do usunięcia lub choć zmniejszenia samych braków, pomniejszenia ich ujemnych konsekwencji dla rozwoju.
Jan Mela
Najmłodszy człowiek i pierwszy niepełnosprawny, który zdobył dwa bieguny Ziemi.
Niepełnosprawni zdobywcy Kilimandżaro
Pismo brajlowskie (Louis Braille - "Geniusz Dotyku", "Otworzył niewidomym bramy wiedzy")
Alfabet ELIA
Helen Keller <-> Ann Macy Sullivan
"Zwracaj twarz ku słońcu, a nie będziesz widział cieni"
KOMPENSACJA SPOŁECZNA oznacza wyrównanie braków środowiskowych
- rodzina zastępcza
- klub młodzieży
- kurator sądowy
- dom rencistów
...
subdyscypliny
Korekcja
- pedagogika osób ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się
- pedagogika osób z zaburzeniami mowy
Resocjalizacja
- pedagogika osób niedostosowanych społecznie
Wzmożony rozwój
- pedagogika osób zdolnych i uzdolnionych
Korygowanie
- dzieci z parcjalnymi zaburzeniami w rozwoju (percepcja wzrok., słuch., wady koordynacji wzrok.-ruch. słuch.-ruch. wzrok.-słuch., wady mowy)
Metoda skafandra kosmicznego (kombinezon "Adeli")
1992 - priorytet światowy
Usprawnianie - wzmacnianie w rozwoju tych funkcji, które nie są jeszcze w pełni dojrzałe.
program "Barragi"
Dynamizowanie - mechanizm pojawiający się w rozwoju osoby z niepełnosprawnością, który dotyczy wzmacniania sił rozwojowych dla pokonywania, czy choć ograniczania utrudnień w uczeniu się
- to odnajdywanie sił rozwojojowych w samej osobie niepełnosprawnej, to uczestniczenie ...
Nike z Samotraki (ok. 180 p.n.e.)