Gdy człowiek przychodzi na świat posiada wrodzony instynkt uczenia się. Dziecko po urodzeniu uczy się bardzo szybko a z czasem przybywających lat nauka następuje w coraz to wolniejszym tępię. Małe dziecko do trzeciego roku życia do nauki wykorzystuje wszystkie zmysły, obserwuje, dotyka, słucha, smakuje, z czasem ten instynkt zanika, dlatego też niezmiernie ważną rzeczą jest przygotowanie takiego procesu nauczania, jaki przyniesie jak największe rezultaty w przygotowani młodego pokolenia do pracy dla dobra całego społeczeństwa.
Uczenie się to zdobywanie wiedzy, przyswajanie sobie jakichś wiadomości lub umiejętności. Poprzez naukę zdobywamy doświadczenie w jakiejś dziedzinie. Potrafimy wyciągać wnioski z cudzych błędów i tym samym nie popełniać podobnych we własnym życiu.
Jeżeli zastanowimy się, na czym polega proces uczenia się to także musimy mieć na uwadze nauczanie. To dwa powiązane ze sobą procesy, które warunkują skuteczne kształcenie. Nauczaniem zajmuje się osoba do tego w praktyczny i merytoryczny sposób przygotowana, czyli nauczyciel, który kieruje nauczaniem się uczniów, uczenie się to intelektualne czynność ucznia, które zapewnią mu przyswojenie nowej wiedzy.
Uczenie się to termin powszechnie używany. W codziennym życiu określamy tym terminem sytuację, w której ktoś przyswoił sobie jakąś wiadomość lub umiejętność.
Wśród propozycji terminologicznych można wyodrębnić dwie kategorie:
definicja teoretyczna
definicja empiryczna
Definicja teoretyczna tłumaczy rodzaj uczenia się, lecz nie ukazuje cech wspólnych i zmiennych dla wszystkich rodzajów uczenia się. Wiąże się ona z określonymi koncepcjami teoretycznymi. W obrębie każdej z nich można określić czy jest uczenie się ze względu na domniemane mechanizmy
Definicja empiryczna zmierza do opisu ograniczając wyjaśnienia do tego, co dobrze udokumentowane i bezsporne. Dąży do sformułowania takiej definicji, która informowałaby, co jest wspólne w różnych przejawach uczenia się i jednocześnie dla nich wszystkich specyficzne, a co ponadto można przyjąć niezależnie od szczegółowych koncepcji interpretacyjnych. Służyć ona ma ludziom by mogli porozumiewać się w sposób komunikatywny jak też bezoporne znaczenie dla systematyzowania wiedzy.
W tej definicji głównie chodzi o to, by w większym stopniu można było porównywać i zestawić wyniki badań różnych autorów, laboratoriów czy szkół. Przez uczenie się rozumiemy proces prowadzący do zmian w szeroko rozumianym zachowaniu się osobników, które nie zależy wyłącznie od funkcji jego receptorów i efektów, zachodzą na podłożu indywidualnego doświadczenia i jeżeli nie odznaczają się trwałością, to podlegają na wystąpieniu elementów nowych w porównaniu z poprzedzającymi je zachowaniem.
Naturalne uczenie polega na uruchomieniu przez uczącego się człowieka własnych możliwości poznawczych:
spostrzegania otaczających go rzeczy i zdarzeń
obserwowanie ich , kiedy do głosu dochodzą procesy wyobrażeniowe
myśleniu abstrakcyjnym , gdy uogólniając wyniki obserwacji odrywamy niejako od samych rzeczy i zdarzeń
tworzeniu lub przetwarzaniu rzeczy i zdarzeń gdy pojawia się myślenie praktyczne (techniczne) w ślad za nim następuje działanie.
Do przyswajania wiedzy możemy zastosować następujące narzędzia:
Narzędzia papierowe - biblioteka, bibliografia katalogi.
Dzięki takiemu zastosowaniu narzędzi możemy wykorzystać posiadaną umiejętności czytania.
Czytanie polega na rozpoznawaniu drukowanych lub pisanych symboli służących jako bodziec do przywoływania znaczeń nagromadzonych dzięki wcześniejszym doświadczeniom życiowym i tworzeniu nowych znaczeń drogą manipulowania pojęciami, które czytelnikom są już znane.
Metody zapamiętywania - utrwalania materiału:
Powtarzanie
dokładne przeczytanie rozdziału książki w całości , jednocześnie wyjaśnić kwestie nie zrozumiałe . Po parominutowej przerwie, nie zaglądając do książki, trzeba powtarzać krótko z pamięci jakąś część przeczytanego rozdziału.
drugi raz należy przeczytać rozdział podkreślając najważniejsze informacje , należy także napisać krótki konspekt rozdziału .
po kilku minutowej przerwie należy powtórzyć własnymi słowami treść rozdziału .
po kilku godzinach nastąpić powinno ponowne powtórzenie .
Metoda zapamiętywania dosłownego - uczenie się na pamięć
kojarzenie słów z ruchami i sytuacjami.
Szukanie i utrwalanie różnego rodzaju myślowych skojarzeń między poszczególnymi zdaniami i partiami tekstu.
Częste powtarzanie tekstu w różnych odstępach czasu.
C) ćwiczenia
.
Istnieją różne rodzaje metod i różne sposoby ich klasyfikacji.
Zmieniająca się sytuacja w polskiej oświacie, położenie nacisku na opanowanie przez ucznia umiejętności wymusza niejako stosowanie na szerszą skalę aktywnych metod kształcenia.
Metody oparte na działaniu ucznia zapewniają większą i lepszą jakość przyswajanej wiedzy niż metody nie inspirujące ucznia do działania lub czyniące to w niewielkim stopniu. Wybór metody nauczania zależy od :
Stosowanie metod aktywnych rozbudza zainteresowania, każdemu uczniowi daje możliwość uczestniczenia w procesie dydaktycznym, ułatwia przyswajanie wiedzy, wspomaga w dążeniu do sukcesu. Rodzaje metod aktywnych
Drama jest metodą aktywizującą uczniów w procesie nauczania, ujmuje treści kształcenia w powiązaniu z przeżyciem i doświadczeniem. Nie jest inscenizacją, w której role zostały wcześniej wyznaczone. Jest to działanie w sytuacji fikcyjnej, której podstawą jest określone miejsce, czas, przestrzeń oraz konflikt. Drama rozwija wyobraźnię i inteligencję oraz pozwala dzielić się swoimi emocjami, wrażeniami i myślami. Metody aktywnego opisu - polegają na pełnym zaangażowaniu ucznia w działania rozwijające twórcze myślenie.
Ćwiczenia terenowe - polegają na nabywaniu i zastosowaniu różnych umiejętności intelektualnych i technicznych oraz na dochodzeniu do uogólnień i stosowaniu ich do konkretnych przypadków. Są to metody, którymi uczeń samodzielnie dochodzi do wiedzy i rozwija swoje zdolności poznawcze. Należą do nich: obserwacje, eksperymenty i wywiady. |