Motoryka mała koordynacja wzrokowo ruchowa oraz lateralizacja

Motoryka mała odnosi się zasadniczo do czynności związanych z użyciem palców i dłoni.
Objawy zakłócenia motoryki małej są następujące:
- opóźnienie rozwoju praksji (umiejętności posługiwania się przedmiotami codziennego użytku);
- mała wyćwiczalność w zakresie ruchów drobnych (brak precyzji ruchów) związana z nadmiernym lub za małym napięciem mięśni;
- brak koordynacji ruchów palców, dłoni i przedramienia;
- zakłócenia koordynacji wzrokowo - ruchowej przy czynnościach wykonywanych pod kontrolą wzroku (niski poziom graficzny oraz trudności w innych zadaniach plastycznych);
- szybkość ruchów rąk niedostosowana do zadania;
- niechętne podejmowanie czynności manualnych.

-trudność i niechęć do wykonywania czynności samoobsługowych np. zapinania małych guzików, sznurowania butów, zabaw manipulacyjnych, takich jak nawlekanie korali,

-trudnościami z budowaniem z klocków,

-niechęcią dziecka do rysowania, wykonywaniem bardzo uproszczonych rysunków,

-sposób trzymania ołówka w palcach ( nieprawidłowy chwyt ) - dziecko rysując za mocno lub za słabo go przyciska,

-brakiem umiejętności rysowani koła - w wieku 3 lat, kwadratu i krzyża - w wieku 4 lat, trójkąta i kwadratu opartego na kole - w wieku 5 lat;

Część zadań z racji wieku dziecka jest z góry niemożliwa do realizacji. Jednak, aby nie tworzyć kilku arkuszy obserwacji proponuję wykonać te, które dostosowane są do możliwości dziecka i jego wieku. W przypadku trudności z ustaleniem dominacji ręki możemy polecić dziecku wkładanie w określonym czasie drobnych koralików do pudełeczka, najpierw jedna , potem druga ręką. Następnie przeliczamy, którą ręka włożyło więcej.

ARKUSZ OBSERWACJI DZIECKA PRZEDSZKOLNEGO

Imię i nazwisko...................................................................................................................

Data urodzenia .......................................... Rok w przedszkolu.........................................

Oznaczenia: p- prawa, l-lewa - w przypadku lateralizacji, w innych P- potrafi, N- nie potrafi, S- sprawność słabo rozwinięta

	I rok		II rok		III rok		IV rok
Lateralizacja - ręka
Chwyta piłkę tocząca się po dywanie
Rzuca do celu.
Puka
Myje zęby
Zasłania się przed atakiem
Sięga po przedmiot stojący wysoko
Lateralizacja- noga
Kopanie piłki do celu
Toczenie piłki między słupkami- slalom
Wchodzi na schody- jako pierwszą stawia stopę…
Lateralizacja - oko
Patrzy przez lunetę
Zagląda do ciemnej buteleczki by dojrzeć co tam się znajduje.
Motoryka mała i koordynacja wzrokowo ruchowa
Wycina: tnie papier na części,
wzdłuż linii- paski,
wzdłuż linii- formy geometryczne,
wzdłuż linii- owalne.
Napięcie mięśniowe podczas wycinania, rysowania.
Rysuje po śladzie.
Tworzy obrazek przez łączenie kropek.
Rozpina i zapina guziki.
Uchwyt przyborów do pisania
Wiąże sznurowadła.
Trzyma sztućce
Układa ciągi z figur wg schematu
Nawleka koraliki na sznur.
Lepi z plasteliny
Chwyta do celu i rzuca
Rysuje koło
Rysuje kwadrat
Rysuje trókąt

Test - wzory figur geometrycznych H. Spionek

Test poziomu percepcji wzrokowej i sprawności manualnej.

Pokazujemy dziecku kolejno po jednej figurze(wzory figur należy powiększyć 2 razy). Kolejność pokazywania figur jest zaznaczona numerami. Po narysowaniu przez dziecko jednej figury pokazujemy następną. Sposób w jaki odwzorowuje świadczy o ogólnym poziomie jego możliwości graficznych, wskazujac na odchylenia i zaburzenia w rozwoju poszczególnych funkcji, napięcie mięśniowe, precyzję wykonania, koordynację wzrokowo- ruchową, spostrzeganie, orientację przestrzenną, analizę i syntezę wzrokową.

Dzieci, u których proces analizy i syntezy wzrokowej jest prawidłowy, bezbłędnie potrafią odwzorować;

w wieku 4;0-4;6 figury 7i9

w wieku 5;0-5;6 figury 8,10,11

w wieku 6;0-6;6 figury 12,13

w wieku 7;0-7;6 figury 14

Arkusz poziomu analizy i syntezy wzrokowej dzieci.(H. Spionek)

Lp.

Nazwisko i imię dziecka.

Numery figur 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

1

Ola

2

Ala

Razem poprawnie odtworzonych figur.

Test Goodenough , czyli test rysunku postaci ludzkiej;

Jest to test wykonawczy i przeznaczony do badania dzieci w wieku 6- 14 lat. Zadaniem osoby badanej jest narysowanie w czasie 40 minut całej postaci mężczyzny i kobiety na dwóch oddzielnych arkuszach papieru formatu A4.

Badanie wykonuję we wrześniu i na końcu roku szkolnego. Analizie podlegają; sposób przedstawienia postaci, liczba elementów w rysunku człowieka, jakość rysowania. Ocena rysunków wykazuje aktualny poziom rozwoju, w momencie badania dziecka. Na ich podstawie możemy wykryć

ogólny poziom rozwoju, sprawność graficzną, spostrzeganie wzrokowe, analizę i syntezę wzrokową.

Bardziej szczegółowy opis badania postaci ludzkiej przedstawia B. Hornowski ,,Badanie nad rozwojem psychicznym dzieci i młodzieży na podstawie rysunku postaci ludzkiej ” (Kraków 1982, Ossolineum)

Wersja ze Sprawdzianu osiągnięć rozwojowych dzieci 6- letnich;

Ocena:

Rysunek człowieka dzielimy na trzy części, oceniamy każdą część oddzielnie.

TEST RYSUNKU POSTACI LUDZKIEJ.

3 punkty-przyznajemy, gdy zaznaczona jest głowa, szczegóły twarzy (oczy, nos, usta oraz włosy).

2 punkty-przyznajemy, gdy zaznaczona jest głowa i dwa elementy w twarzy np. głowa, usta.

1 punkt- zaznaczona jest tylko głowa.

3 punkty- zaznaczony tułów, szyja , ręce, dłonie i elementy stroju.

2 punkty- zaznaczony tułów i jeden lub dwa wymienione wyżej elementy.

1 punkt- zaznaczona jest tylko głowa.

3 punkty-zaznaczone nogi, stopy i elementy stroju.

2 punkty-zaznaczone tylko dwa z wyżej przedstawionych elementów.

1 punkt - zaznaczone tylko nogi.

Ocena maksymalna - 9 punktów(można odjąć 2 punkty za wyraźnie niższy poziom graficzny) .

---