l. Pojęcie i podział podmiotów polityki społecznej. Podmioty polityki społecznej to te wyspecjalizowane organy państwa i instytucje społeczne (rządowe i pozarządowe - PCK, Caritas, Polska Akcja Humanitarna, Markot, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, związki zawodowe), których zadaniem jest zapewnienie obywatelom korzystanie z zagwarantowanych im praw socjalnych i realizowanie polityki społecznego rozwoju kraju.!!! Zasadniczymi zadaniami podmiotów polityki społecznej są: Ustalanie i realizacja celów związanych z rozwojem społeczno-gospodarczym kraju (realizacja funkcji gospodarczej). Zapewnienie bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego kraju. Realizacja funkcji kulturalnej i oświatowej. Zapewnienie praw i wolności osobistych. Realizacja ustawodawstwa społecznego. Finansowanie zadań socjalnych, oświatowych i kulturalnych.Rys historyczny podmiotów polityki społecznej 1848 r. dążenie robotników francuskich do utworzenia Ministerstwa Pracy..Ministerstwa nie udaje się powołać. Powołano we Francji tzw. Komisję Luksemburską. O Komisji Luksemburskiej tak pisał K. Marks: .„Komisja Luksemburska w republice burżuazyjnej jest ministerstwem niemocy, ministerstwem pobożnych życzeń., Pod koniec XIX w. powstają w Europie Zachodniej ministerstwa pracy, zdrowia, opieki społecznej oraz związki zawodowe. W 1917 r. w Rosji Radzieckiej powstaje Ludowy Komisariat Pracy. Było to ministerstwo pracy, które zajmowało się ochroną pracy i ubezpieczeniami społecznymi. 1918 r. powstaje w Polsce Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej. 1919 r. powstaje Międzynarodowa Organizacja Pracy. 1932 r. powołano w Polsce Ministerstwo Opieki Społecznej. Resortowi temu podlegały instytucje ubezpieczeń społecznych, terenowe organy zatrudnienia, inspekcja pracy, referaty inwalidzkie i stanowiska lekarzy powiatowych. 1933 r. utworzono Fundusz Pracy (centralny i terenowy). PODZIAŁ PODMIOTÓW POLITYKI SPOŁECZNEJ I: Według obszaru działania: 1. Podmioty międzynarodowe, które realizują zadania socjalne w skali globalnej (Międzynarodowa Organizacja pracy. Światowa Organizacja Zdrowia, Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty, Nauki i Kultury i inne). 2. Podmioty regionalne, obejmujące swoim działaniem obszar kontynentu, np.:Rada Unii Europejskiej, Parlament Europejski, Komisja Europejska, Komitet Społeczno-Ekonomiczny, Trybunał Sprawiedliwości, Rzecznik Praw Obywatelskich. 3. Podmioty krajowe (narodowe). II.Według rodzajów publicznych podmiotów polityki społecznej: 1. Podmioty ustawodawcze (Sejm, Senat). 2. Podmioty wykonawcze (organy władzy administracji państwowej). 3. Podmioty kontrolne (NIK, Państwowa Inspekcja Pracy, Inspekcja Sanitamo- Higieniczna, Rzecznik Praw Obywatelskich). 4. Podmioty sądownicze (Trybunał Konstytucyjny, Naczelny Sąd Administracyjny, sądy pracy, sądy rodzinne). 2. ONZ jako podmiot polityki społecznej. 26.06.1945 r. w San Francisco podpisana została przez 51 państw, w tym przez Polskę, Karta Narodów Zjednoczonych. Jest to organizacja międzynarodowa oparta na zasadzie suwerennej równości państw. Podstawowe cele działalności ONZ: - utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa; - popieranie praw człowieka (działania na rzecz zagwarantowania i przestrzegania równych praw dla wszystkich ludzi, bez względu na pleć, rasę, religię i poglądy polityczne); - rozstrzyganie sporów międzynarodowych; - rozwijanie przyjaznych stosunków międzynarodowych; - rozwijanie współpracy w dziedzinie gospodarczej, kulturalnej, oświatowej, zdrowia, prawa itp.; realizacja zadań socjalnych (walka z głodem, leczenie chorych). ONZ składa się z 5 głównych organów: 1. Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych. 2. Rada Bezpieczeństwa. 3. Rada Gospodarczo-Społeczna. 4. Rada Powiernicza. 5. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości. Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych zrzesza przedstawicieli wszystkich państw członkowskich; - uchwala Konwencje i podejmuje deklaracje; - działa 7 komisji głównych: polityczna i bezpieczeństwa, ekonomiczna i finansowa, społeczna i kulturalna, administracyjno-budżetowa, prawna, powiernicza i polityczna specjalna; działają również komisje proceduralne: komisja ogólna (przewodniczący Zgromadzenia Ogólnego, 17 wiceprzewodniczących, 7 przewodniczących komisji głównych) oraz komisja pełnomocników Rada Bezpieczeństwa - składa się z 5 stałych członków (Rosja, Chiny, USA, W. Brytania i Francja) i 10 członków wybieranych na 2 lata, - w Radzie Bezpieczeństwa działają: wojskowy Komitet Sztabowy, Komisja Rozbrojeniowa, Misje obserwacyjne. Siły Zbrojne Narodów ' Zjednoczonych (powoływane w razie potrzeb). • Ważniejsze przejawy polityki społecznej ONZ - 1948 r uchwalono Powszechną Deklarację Praw Człowieka, będącą zbiorem praw człowieka i podstawowych wolności (J. Auleytner - s. 338) Art. l - Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw. Art. 2 - Każdy człowiek posiada wszystkie prawa i wolności zawarte w niniejszej Deklaracji bez względu na jakiekolwiek różnice rasy, koloru, płci, języka, wyznania, poglądów politycznych. Art. 3 - Każdy człowiek ma prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa swej osoby. Art. 4 - Nie wolno nikogo czynić niewolnikiem. Art. 5 - Nie wolno nikogo torturować lub traktować w sposób okrutny, nieludzki lub poniżający. Art. 7 — Wszyscy są równi wobec prawa. Art. 9 — Nikogo nie wolno samowolnie aresztować, zatrzymywać lub wygnać z kraju. Art. 13 - Każdy ma prawo swobodnego poruszania się i wyboru miejsca zamieszkania w granicach każdego państwa. Art. 18 - Każdy człowiek ma prawo wolności myśli, sumienia i wyznania. Prawo to obejmuje swobodę zmiany wyznania lub wiary. Art. 22 - Każdy człowiek ma prawo do ubezpieczeń społecznych. Art. 23 - Każdy człowiek ma prawo do pracy, do swobodnego wyboru pracy (...) oraz do ochrony przed bezrobociem. Każdy człowiek, bez względu na jakiekolwiek różnice, ma prawo do równej płacy za równą pracę. Każdy człowiek ma prawo do tworzenia związków zawodowych i do przystąpienia do zw. Zawodowego dla ochrony swych interesów. Art. 24 - Każdy człowiek ma prawo do urlopu i wypoczynku. Art. 25 - Każdy człowiek ma prawo do stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodzinie, włączając w to wyżywienie, odzież, mieszkanie, opiekę lekarską i konieczne świadczenia socjalne, oraz prawo do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, starości lub utraty środków do życia. Matka i dziecko mają prawo do specjalnej opieki i pomocy. Art. 26 - Każdy człowiek ma prawo do nauki. Nauka jest bezpłatna, przynajmniej na stopniu podstawowym. Nauka podstawowa jest obowiązkowa. Deklaracja ta nie ma charakteru wiążącego dla państw - członkowskich ONZ. Postanowienia tej deklaracji włączono do „Paktu Praw Człowieka" uchwalonych 16.12. 1966 r. Pakty Praw Człowieka weszły w życie w 1976 roku (Polska ratyfikowała je w 1977 r.), dokument ten składa się z: Pakty Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Pakty Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych . Podstawowe postanowienia Paktów Praw Człowieka (J. Auleytner -.s. 343): Art. 3 - Państwa - Strony niniejszego Paktu podejmują się zapewnić równouprawnienie mężczyzn i kobiet w korzystaniu ze wszystkich praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych. Art. 6 - Państwa - Strony niniejszego Paktu uznają prawo do pracy. Art. 7 - Państwa - Strony niniejszego Paktu uznają prawo każdego do korzystania ze sprawiedliwych i nieszkodliwych warunków pracy, które zabezpieczają: słuszne place i równe wynagrodzenie za jednakowo wartościową pracę, przyzwoite utrzymanie dla nich samych i ich rodzin, bezpieczne i zdrowe warunki pracy, równe możliwości awansu w pracy. Art. 8 - Państwa - Strony niniejszego Paktu zobowiązują się zapewnić prawo tworzenia związków zawodowych. Art. 9 - Państwa - Strony niniejszego Paktu uznają prawo każdego do zabezpieczenia społecznego (ubezpieczenie społeczne i pomoc społeczna). Art. 10 - Należy przyznać możliwie najszerszą opiekę i pomoc rodzinie. Art. 11 - Państwa - Strony niniejszego Paktu, uznając podstawowe prawo każdego do wolności od głodu, podejmą środki dla polepszenia metod produkcji, konserwacji i dystrybucji żywności. Art. 13 - Państwa - Strony niniejszego Paktu uznają prawo każdego do nauki. Wykształcenie podstawowe będzie obowiązkowe i bezpłatne dla wszystkich. W 1959 roku Zgromadzenie Narodowe ONZ uchwaliło Deklarację Praw Dziecka, a wl989 na wniosek Polski przyjęło Konwencję o Prawach Dziecka. Oto ważniejsze postanowienia: Art. l — Dziecko oznacza istotę ludzką w wieku poniżej 18 lat. Art. 6 - Państwa - Strony uznają, że każde dziecko ma niezbywalne prawo do życia. Art. 11 - Państwa - Strony będą podejmowały kroki dla zwalczania nielegalnego transferu dzieci oraz ich nielegalnego wywozu. Art. 14 - Państwa - Strony będą respektowały prawo dziecka do swobodnych myśli, sumienia i wyznania. Art. 15 - Państwa - Strony uznają prawa dziecka do swobodnego zrzeszania się oraz wolności pokojowych zgromadzeń. Art. 26 - Państwa - Strony będą uznawać prawo każdego dziecka do korzystania z systemu zabezpieczeń społecznych, w tym ubezpieczeń społecznych. Art. 28 - Państwa - Strony uznają prawo dziecka do nauki. Uczynią nauczanie podstawowe obowiązkowym i bezpłatnym dla wszystkich. Art. 32 - Państwa - Strony uznają prawo dziecka do ochrony przed wyzyskiem ekonomicznym. Art. 34 - Państwa - Strony zobowiązują się do ochrony dzieci przed wszelkimi formami wyzysku seksualnego i nadużyć seksualnych. ONZ zajmowała się również innymi problemami, takimi jak: - Konwencja w sprawie zapobiegania i zwalczania zbrodni ludobójstwa -1948 r. Deklaracja o zniesieniu dyskryminacji kobiet - 1965 r. - Konwencja o nieprzedawnianiu zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości - 1968 r. - Opracowywanie prognoz demograficznych. Walka z rasizmem, dyskryminacją rasową i apartheidem. Ochrona rodziny (Fundusz ONZ Pomocy Dzieciom). Zapobiegania przestępczości i narkomani oraz ich zwalczanie. Udzielanie pomocy ofiarom dotkniętym klęskami żywiołowymi i inne. 3. Instytucje ONZ jako podmioty międzynarodowej polityki społecznej. RADA GOSPODARCZO-SPOŁECZNA Najważniejszy podmiot międzynarodowej polityki społecznej, • Radę tworzy 54 członków - państw wybieranych na 3 lata, przy czym 1/3 składu zmienia się co roku, • Rada obraduje 2 razy w roku na sesjach zwyczajnych, • W Radzie działa 5 stałych Komisji Gospodarczych ds. Europy, Ameryki Łacińskiej, Azji i Pacyfiku, Afryki, Krajów Azji Zachodniej,• W Radzie działa ponadto 6 Komisji Funkcjonalnych: Statystyczna, Ludnościowa, Rozwoju Społecznego, Praw Człowieka, Sytuacji Kobiet i Narkotyków, Rada Gosp. - Społ. koordynuje działalność organizacji wyspecjalizowanych: Międzynarodowej Organizacji Pracy (BLO), ONZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), ONZ ds. Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO) oraz Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Rada koordynuje również działalność Agencji Specjalnych: Światowa Rada Żywnościowa (WFC), Międzynarodowa Rada Kontroli Narkotyków, Światowy Program Żywnościowy (WFP), Fundusz ONZ Pomocy Dzieciom (UNICEF) i inne. Inne zadania Rady: zawieranie porozumień o współpracy z organizacjami wyspecjalizowanymi, rozwijanie międzynarodowej współpracy w dziedzinie gospodarczej, kultury, oświaty, zdrowia i problematyki społecznej, kontrola przestrzegania praw człowieka i podstawowych wolności, prowadzenie badań z zakresu spraw gospodarczych i społecznych, - opracowywanie konwencji międzynarodowych i przedstawianie ich do aprobaty Zgromadzenia Ogólnego ONZ. ORGANIZACJA NARODÓW ZJEDNOCZONYCH ds. WYŻYWIENIA I ROLNICTWA (FAO) : utworzona w 1943 r. w Hot Springs (USA) przez 44 państwa koalicji antyhitlerowskiej,• aktualnie FAO liczy 174 państwa,• naczelnym organem FAO jest Konferencja, zbierająca się co 2 lata, organem zarządzającym jest Rada, składająca się z 49 członków zwyczajnych, wybieranych przez Konferencję na 3 lata. Radą kieruje Dyrektor Generalny wybierany na 6 lat, • w FAO działają Komitety ds. rolnictwa, surowców, rybołówstwa i leśnictwa, finansowy, prawny. Zadania FAO: 1. Zbieranie i opracowywanie informacji na temat produkcji w rolnictwie, hodowli zwierząt, rybołówstwie i leśnictwie. 2. Udzielanie konsultacji zainteresowanym rządom z zakresu problemów związanych z rolnictwem, hodowlą zwierząt, rybołówstwem i gospodarką leśną. 3. Udzielanie pomocy żywnościowej krajom rozwijającym się oraz krajom dotkniętym klęskami żywiołowymi. W 1986 roku udzielono pomocy żywnościowej 120 państwom. 4. Informowanie i ostrzeganie świata przed niebezpieczeństwem zachwiania równowagi między podażą a popytem na żywność w skali światowej lub poszczególnych regionach geograficznych. 5. Wypracowywanie propozycji reform w rolnictwie dla krajów rozwijających się. 6. Tworzenie rezerw żywności, które byłyby uruchamiane w przypadku nieurodzaju w poszczególnych regionach świata lub kształtowania się wysokich cen na żywność na rynku światowym. 7. Pomoc w walce ze suszą w krajach afrykańskich. 8. Realizacja programu AGROSTAT - największego światowego źródła informacji o rolnictwie wraz z systemem statystycznym. 9. Organizacja międzynarodowych konferencji dotyczących problemów wyżywienia, walki z głodem, promocji nowych metod gospodarowania itp. MIĘDZYNARODOWA ORGANIZACJA PRACY (ILO) • Międzynarodowa Organizacja Pracy powstała 28.06.1919 roku. Założycielami organizacji były państwa: Polska, Belgia, Kuba, Czechosłowacja, Francja, Włochy, Japonia, W. Brytania i USA. Naczelnym organem MOP jest Międzynarodowa konferencja Pracy, składająca się z delegatów (po 4-2 reprezentuje rząd, l reprezentuje pracodawców i l pracowników) wszystkich członków. Organem zarządzającym jest Rada Administracji składająca się z 56 osób (28 przedstawicieli rządów, 14 pracodawców i 14 pracowników • Podstawowe zadania MOP: opracowywanie i uchwalanie Konwencji, których celem jest poprawa i ochrona warunków pracy i życia pracujących;- kontrola realizacji przez państwa aktów prawnych dotyczących przestrzegania ochrony warunków pracy;- udzielanie pomocy technicznej, szczególnie krajom rozwijającym się;- prowadzenie szkolenia kadr z zakresu bhp, organizacji pracy, kierowania zespołami ludzkimi, zarządzania; - prowadzenie badań oraz organizowanie sympozjów i seminariów na temat organizacji pracy, ochrony pracy pracowników, warunków pracy itp.;- prowadzenie działalności informacyjnej na temat pracy, bezrobocia, ochrony pracy itp.;opracowywanie raportów o braku równouprawnienia kobiet na rynku pracy (Rzeczpospolita nr 200 z 28.08.1996 r.), o zatrudnieniu na „czarno", o przyczynach bezrobocia; współpraca z rządami państw w zakresie: • możliwości likwidacji bezrobocia (kontrakty zagraniczne); zapewnienia pracującym odpowiednich zarobków; Ochrony pracy dzieci, młodzieży i kobiet; ochrony pracowników w przypadku ich chorób i schorzeń zawodowych• zapewnienia swobodnego działania związków zawodowych. ORGANIZACJA NARODÓW ZJEDNOCZONYCH ds. OŚWIATY, NAUKI I KULTURY(UNESCO) • Utworzona 16.11.1945 roku na konferencji międzynarodowej w Londynie.• Naczelnym organem UNESCO jest Konferencja Ogólna, którą tworzą przedstawiciele (po 5) wszystkich członków. Konferencja Ogólna zbiera się co 2 lata. Określa program działania, uchwala budżet i zwołuje konferencje międzynarodowe." Pomiędzy sesjami Konferencji Ogólnej działalnością UNESCO zajmuje się Rada Wykonawcza (45 członków). Rada zbiera się 2-3 razy w roku. Bieżącą działalnością kieruje Sekretariat na czele z Dyrektorem Generalnym, wybieranym na 6 lat przez Konferencję Ogólną. Podstawowe zadania UNESCO:- działania związane z likwidacją analfabetyzmu (zabieganie o obowiązkowe kształcenie podstawowe),- opracowywanie podręczników szkolnych oraz kształcenie nauczycieli,- udzielanie pomocy państwom w wykrywaniu i wykorzystywaniu ich bogactw naturalnych, ochronie środowiska naturalnego, badaniu oceanów i mórz,- walka z dyskryminacją rasową,- uchwalanie Konwencji o ochronie dziel sztuki w przypadku konfliktu zbrojnego,- ratowanie i konserwacja dzieł sztuki i zabytków (w Grecji - Partenon, w Egipcie - Świątynia Abu Simbel, we Włoszech - Wenecja i Florencja, w Indonezji - Borobudur, w Pakistanie),- wykonuje przekłady arcydzieł literatury,- Prowadzi badania kultury Azji, Ameryki Łacińskiej, Europy, Afryki i krajów arabskich (działalność ta finansowana jest z Międzynarodowego Funduszu Kultury),- Organizuje międzynarodowe obchody rocznic urodzin wybitnych twórców i uczonych (Chopina, Mickiewicza, Kopernika),- Zapewnienie swobodnego przepływu informacji między narodami na rzecz pokoju i porozumienia, oraz poznania się, Organizowanie wymiany kulturalnej, Opracowano Kodeks Etyki Dziennikarskiej. ŚWIATOWA ORGANIZACJA ZDROWIA (WHO) Utworzona 22.07.1946 roku w Nowym Jorku z inicjatywy Rady Gospodarczo -Społecznej ONZ. Przejęła ona funkcje od utworzonego w 1907 roku Międzynarodowego Biura Higieny Publicznej. Naczelnym organem WHO jest Światowe Zgromadzenie Zdrowia obradujące raz w roku na sesji zwyczajnej. Zgromadzenie określa politykę WHO, zatwierdza budżet, nadzoruje politykę finansową organizacji, mianuje Dyrektora Generalnego, składa Radzie Gospodarczo-Społecznej sprawozdania z działalności WHO.• Funkcję organu wykonawczego pełni Rada Wykonawcza, składająca się z 31 osób.• Cele i zadania:- opracowywanie projektów konwencji dotyczących międzynarodowych spraw zdrowia; - koordynowanie pracy służby zdrowia w zakresie międzynarodowym (walka z zakaźnymi chorobami - cholera, trąd, żółta febra, ospa, malaria, jaglica, gruźlica, choroby weneryczne); dostarczanie krajom, w których występują epidemie lub stan zagrożenia nimi, szczepionki, antybiotyki oraz środki do zwalczania owadów przenoszących choroby epidemiczne; uchwalanie przepisów dotyczących wymagań sanitarnych, nazewnictwa chorób, przyczyn śmierci oraz czynności służby zdrowia. Wprowadza jednolite międzynarodowe nazewnictwo chorób- uchwalanie przepisów dotyczących bezpieczeństwa, czystości i wartości produktów biologicznych, farmaceutycznych oraz ich oznaczania; koordynowanie badań nad chorobami serca, rakiem, chorobami wirusowymi, zdrowiem psychicznym, chorobami tropikalnymi, genetyką;- przeprowadza kształcenie kadr medycznych (przyznaje stypendia w celu odbycia studiów medycznych, kształcenie zawodowe specjalistyczne, organizowanie kursów specjalistycznych, pomoc ekspertów i konsultantów). W 1981 roku Światowe Zgromadzenie Zdrowia przyjęło globalną strategię działania WHO pt. „Zdrowie dla wszystkich w roku 2000" (wszyscy mieszkańcy Ziemi mają mieć wodę zdatną do picia we własnym mieszkaniu, mają mieć urządzenia sanitarne we własnym mieszkaniu, utworzenie sieci lokalnych ośrodków zdrowia do których jest nie dalej jak godzina podróży, przeszkolenie w każdej miejscowości osób do przyjmowania porodów oraz opieki na kobietami ciężarnymi i dziećmi do l roku życia). 4. Agencje specjalne ONZ. • Większość agencji specjalnych oficjalnie nosi nazwę organów pomocniczych ONZ.• Kontrolę nad ich działalnością sprawuje Zgromadzenie Ogólne lub Rada Gospodarczo -Społeczna.• Działalność agencji finansowana jest z własnych środków, nie objętych budżetem ONZ (dobrowolne dotacje części państw członkowskich ONZ, dotacje fundacji oraz instytucji prywatnych. Agencjami w obszarze polityki społecznej są: - Fundusz ONZ Pomocy Dzieciom (UNICEF)• Fundusz powstał w 1946 roku w celu niesienia pomocy młodym ludziom w zaspokajaniu ich życiowych potrzeb oraz dla ochrony praw dziecka. Prowadzi działalność w ponad 140 krajach.• Fundusz udziela pomocy w tworzeniu i rozbudowie systemu opieki nad matką i dzieckiem, tworzeniu ośrodków zdrowia i zwalczaniu chorób dzieci, szczególnie dzieci dotkniętych skutkami wojny, klęskami żywiołowymi itp.• Fundusz dostarcza leki, środki spożywcze dla dzieci. Światowy Program Żywnościowy (WFP)• Utworzony tymczasowo w 1961 roku. Na stałe w 1965 r.• Udziela pomocy żywnościowej w naturze i środkach finansowych dla krajów cierpiących na niedobór żywności.- Światowa Rada Żywnościowa (WFC)• Utworzona w 1974 roku.• Koordynuje działalność organów i agencji ONZ w dziedzinie polityki produkcji żywności, jej konserwacji oraz udzielania pomocy żywnościowej.- Urząd Narodów Zjednoczonych ds. Pomocy w Przypadku Klęsk Żywiołowych (UNDRO) Utworzony w 1971 roku.• Koordynuje i mobilizuje w skali międzynarodowej pomoc dla regionów dotkniętych klęskami żywiołowymi.• Działa na rzecz tworzenia i rozwijania systemów zapobiegania i ostrzegania przed klęskami żywiołowymi.- Uniwersytet ONZ Utworzony w 1972 roku. • Kształci młodych pracowników nauki.• Organizuje, koordynuje i prowadzi badania nad podstawowymi problemami współczesnego świata. Upowszechnia najnowsze osiągnięcia wiedzy. Fundusz Narodów Zjednoczonych ds. Działalności Populacyjnej (UNFPA)• Utworzony w 1967 roku przez Radę Gospodarczo - Społeczną.• Największe, międzynarodowe źródło finansowania i pomocy dla krajów rozwijających się.• Fundusz szerzy wiedzę na temat planowania rodziny (potępia aborcję jako metodę planowania rodziny). Opracowywanie programów strategicznych dotyczących liczebności ludności i uświadamianie problemów wynikających z przeludnienia. Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR)• Utworzony w 1951 roku z siedzibą w Genewie.• Organizuje międzynarodową ochronę uchodźców pod egidą ONZ. dąży do rozwiązania problemu uchodźców przez ochronę, repatriację i asymilacje w nowym środowisku.• Aktualnie Urząd udziela pomocy ok. 27 min. Ludzi. Pomoc ta skierowana jest do byłej Jugosławii, Afganistanu, Wietnamu, Rwandy, Zairu, Gwatemali, Mozambiku, Czeczeni oraz narodu Kurdów.