Etapy powstawania więzi społecznych:
styczność przestrzenna (psychiczna, społeczna)
wzajemne oddziaływania
działania społeczne
stosunki społeczne
wzajemne zależności
WIĘZI SPOŁECZNE:
naturalne (wspólne pochodzenie i pokrewieństwo)
zrzeszeniowe (dobrowolność należenia do org. społ., polit.,
stanowione (narzucane z zew., ustanawiane siłą)
ZBIOROWOŚCI SPOŁECZNE:
para - (więzy przyjaźni, zależności służb., stosunek pomocy)
krąg społeczny - w wyniku styczności społ., np. ten sam autobus, ludzie w szkole mający takie same zainteresowania
grupy społ. - silniej zintegrowane niż kręgi
GRUPA SPOŁECZNA - najmniej 3 osoby, więzi społ., wspólne wartości, cele, interesy, potrzeby. solidarność i potrzeba identyfikacji z wartościami.
RODZAJE:
wielkość: MAŁA - kilki lub kilkunastu osobowa, bezpośrednie stosunki pomiędzy członkami. DUŻA - składa się z podgrup, niemożliwe stos. pomiędzy członkami
członkowstwo: EKSLUZYWNE - zamknięte, rygorystyczne kryteria przyjęć, np. zawód, majątek, pochodzenie społ. OGRANICZONE - mniej surowe kryteria np. wiek, miejsce zamieszkania. INKLUZYWNE - otwarte dla wszystkich
typ więzi - PIERWOTNE - osobisty, emocjonalny typ więzi, przynależność nie jest zawsze dobrowolna (rodzina) WTÓRNE - dla określonego celu, char. się formalnym typem więzi, komunikaca ma char. bezosobowy (pratia)
stopień formalizacji - FORMALNE - prawna struktura, cel i normy, bezosobowy typ więzi (org. Polit.) NIEFORMALNE - oparte na normach zwyczajowych, więzi osobiste
CELOWE - tworzone do określonych zadań
TERYTORIALNE - ludność miejska, wiejska
KLASY I WARSTWY SPOŁ.
FUNKCJE RODZINY -
prokreacyjna, seksualna, ekonomiczna, opiekuńczo - zabezpieczająca, socjalizacyjna, stratyfikacyjna (pozycja spol.), rekreacyjna, kulturowa
CZYNNIKI NARODOTWÓRCZE:
wspólne terytorium, pochodzenie etniczne, organizacja polityczna, integracja gospodarcza i społeczna, wspólna kultura
PATRIOTYZM - poszanowanie i umiłowania dla ojczyzny
NACJONALIZM - główną wartością jest naród, może być wykorzystywany do dobrych i złych celów
KOSMOPOLITYZM - ojczyzną człowieka jest cały świat
KSENOFOBIA - wrogość wobec ludzi obcych rasowo, religijnie lub etnicznie i ich kultury
SZOWINIZM - skrajny nacjonalizm
RASIZM - wartość człowieka zależy od jego rasy, dyskryminacja.
STRUKTURA SPOŁ.
demograficzna
klasowa
warstwowa
zawodowa
CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE ŁAD SPOŁECZNY:
prawo, moralność, religia, tradycja
PRZYCZYNY KONFLIKTÓW:
sprzeczności strukturalne, wynikające z dysproporcji rozwojowych, brak równowagi rynkowej, źle funkcjonujący system informacji, sprzeczności pomiędzy wartościami
KONFLITYKTY SPOŁ:
klasowo warstwowe, kulturowe, ekonomiczne, wartości, rodzinne i małżeńskie
STRUKTURA INSTYTUCJI SPOŁ:
określenie celów oraz zakresu wykonywanych funkcji
racjonalny podział pracy oraz sprawna organizacja
stopień depersonalizacji
prestiż
INSTYTUCJE SPOŁ.: (zadania)
ekonomiczne
polityczne
wychowawcze
socjalne
religijne
Normy społeczne- prawne, religijne, moralne, obyczajowe
Postawy- odwaga cywilna, punktualność, prawdomówność, słowność, wrażliwość społeczna, solidarność międzyludzka
Sprawiedliwość:
każdemu równo
każdemu według potrzeb
każdemu według wysiłku
każdemu według pracy
każdemu według zasług
każdemu według urodzenia
teorie indywidualistyczne
teorie wspólnotowe
jako uprawnienie
jako równość szans
Rozwiązywanie konfliktów- negocjacje, mediacje, arbitraż, sąd
Funkcje instytucji
zaspokajanie potrzeb członków i realizacja celów grupowych
f. regulacyjna
f. integracyjna
Społeczeństwo- samowystarczalna forma życia zbiorowego ludzi, połączonych kulturą, terytorium, instytucjami. Podstawowe elementy to: warunki bytu, kultura, struktura.
Ład społeczny- wartości, normy, postawy; podstawą współpraca, ważne dla ładu- osiąganie konsensusu
Kultura-materialny i duchowy dorobek ludzkości. Typy: materialna, duchowa, społeczna
Społeczeństwo obywatelskie- aktywne, które wyznacza cele i dąży do ich realizacji poprzez oddolną inicjatywę i samoorganizację niezależnie od instytucji państwowych.
Struktura społeczeństwa -podział na:
cechy dychotomiczne(dwoiste) (np. płeć)
gradacyjne (np. wiek)
funkcjonalne (np. pracujący i nie pracujący)
Koncepcja behawiorystyczna- człowiek działa na zasadzie bodźca, który odbiera i reaguje na niego
Koncepcja Freuda- ludzkie potrzeby wyznaczają zachowania społeczne
Nieposłuszeństwo obywatelskie- otwarty sprzeciw wobec decyzji rządu lub przepisów prawa w imię wyższych wartości