Ocena stopnia oparzenia i jego głębokości oraz okolica ciała której dotyczy oparzenia maja zasadniczy wpływ na kwalifikacje oparzenia według jego stopnia ciężkości oraz leczenie. Wyróżniamy:
lekkie - II˚ ↓ 15% u dorosłych
↓ 10% u dzieci
średniociężkie - II˚ 15-25% u dorosłych
II˚ 10-20% u dzieci
III˚2-10%
ciężkie - II˚ ↑ 25% u dorosłych
II˚ ↑ 20% u dzieci
III˚ ↑ 10%
oparzenie rąk, twarzy, oczu, uszu, twarzy, krocza
oparzenie dróg oddechowych i przy współistnieniu innych obrażeń
oparzenia elektryczne
Kolejność postępowania doraźnego
Usunąć oparzonego z miejsca wypadku, w szczególności z zamkniętych pomieszczeń
Ugasić ubranie dokładnie, nie używać gaśnic(ołów) na tlące się watowe ubranie (palące się ubranie zwiększa o 40% śmiertelność i o 60% głębokość oparzenia)
Zdjąć biżuterię
Zabezpieczyć drogi oddechowe
Natychmiastowa kąpiel - w mniejszych oparzeniach np. kończyn, lub schładzanie 20 min, w większych oparzeniach schładzanie 2-3 min, nie używać wilgotnych kompresów !!!-groźba hipotermii lub opatrunki hydrożelowe (dużo korzyści)
Jałowy, suchy opatrunek
Zabezpieczyć przed utrata ciepła -okryć kocem
Zabezpieczyć dostęp żylny - płynoterapia
Podaż środków p/bólowych
Okresy choroby oparzeniowej
Faza wstępna 72 h -
- leczenie płynami
- oczyszczanie rany
- nacięcia odbarczające
- profilaktyka zespołu niewydolności wewnątrznarządowej (MOPS)
- antybiotykoterapia
Faza katabolizmu do 7 doby -
- duże straty białka
- duże utraty krwi
- zagrożenie ARDS
- przeszczepy skórne
- intensywne żywienie dojelitowe i pozajelitowe
- niebezpieczeństwo MOPS
Faza wstrząsu oparzeniowego
Wstrząs oparzeniowy
pierwotny - 2 h od wypadku
wtórny -2-48h
natychmiastowy (poch neurogennego) -reakcja na wypadek
właściwy (oligowolemiczny)
Postępowanie
- monitoring - bilansu wodnego, nerek, oddechowego, krążenia
Zasada leczenia oparzeń „3R”
wyrównanie strat przez ranę oparzeniową
regularne pokrywać zaopatrzenia na płyny
uzupełnianie innych strat -elektrolitowych
Dzień 1
- uzupełnianie strat wody
Reguła Parklandzka 4ml mleczanu x /kg.m. x % oparzenia (4 ml x70 kg x 50% = 14000 ml= 14 l) z tego 50% przetaczamy w ciągu pierwszych 8 h, następne 50% przez pozostałe 16 h 1doby
- utrzymać diurezę ↑ 50 ml/h
- leczyć ból -morfina (opioidy)-pompa 1-4 mg/h; w trakcie zmiany opatrunku dodatkowy bolus
- do sondy środki alkalizujące co 2 h
- benzodiazepiny - zmniejszenie lęku i bezsenności
- heparyna lub jej drobnocząsteczkowe frakcje -zmnejszają lepkość i gęstość krwi
Dzień 2
- leczenie płynami 4ml mleczanu x /kg.m. x % oparzenia + albuminy
- I zabieg operacyjny -do krótkiego znieczulenia Ketamina, Propofol, Sewofluran
Dzień 3
Następuje normalizacja krążenia i oddychania
-jeśli nie rozpoczęto podawania p.o.płynów w 2 dobie to obowiązkowo rozpocząć w tej dobie z żywieniem p.o.
Dzień 4
Żywienie p.o.