PC (1), UMK Administracja, Wykłady, Podstawy postępowania cywilnego


Dowód z zeznań świadków

1. Świadkiem może być każda osoba fizyczna, która została wezwana przez sąd do złożenia zeznań w tym charakterze. Na takiej osobie ciążą określone obowiązki jak i prawa.


2. Wyłączenie z mocy ustawy do bycia świadkiem opiera się o art. 259 KPC. Na mocy tego artykułu świadkami nie mogą być:

  1. osoby niezdolne do postrzegania i komunikowania swoich spostrzeżeń (sąd ocenia czy ktoś może zostać świadkiem czy też nie)

  2. w procesach dotyczących spraw małżeńskich świadkiem nie może być małoletni do 13 roku życia oraz zstępni (dzieci małżonków) do 17 r.

  3. wojskowi i urzędnicy nie zwolnieni od zachowania tajemnicy służbowej, jeżeli ich zeznanie miałoby być połączone z jej naruszeniem

  4. osoby będące jedną ze stron oraz współuczestnicy jednolici (chodzi o to, żeby nie musieć składać zeznań przeciwko sobie)

3. Świadek co do zasady nie ma prawa odmówić udzielenia zeznań. Wyjątek zawarty jest w art. 261 KPC. Objęciu nim są:

  1. małżonkowie stron

  2. wstępni stron

  3. zstępni stron

  4. rodzeństwo stron

  5. powinowaci w tej samej linii i stopniu, a także osoby pozostające w stosunku przysposobionym

Z tego prawa powyższe osoby nie mogą korzystać w sprawach o prawo stanu z wyjątkiem sprawy o rozwód.

4. Prawo odmowy odpowiedzi na zadane pytanie przysługuje:

  1. każdemu kto ma być przesłuchany w charakterze świadka jeżeli udzielona odpowiedź na zadane pytanie mogłaby narazić tą osobę (świadka) na odpowiedzialność karną, bezpośrednią i dotkliwą szkodę majątkową lub też na hańbę

  2. są to osoby związane z tajemnicą zawodową (tajemnica chroniona ustawą) np. tajemnica zawodowa prawnika ,lekarza.

  3. Duchowni tych kościołów, które są uznane przez RP o ile ta informacja pojawiła się w trakcie wykonywanej spowiedzi

5. Istnieje możliwość zwrotu kosztów związanych ze stawiennictwem w sądzie oraz utraconych z tego powodu zarobków - art. 277 KPC


6. Do obowiązków świadka należy:

a) stawić się na wezwanie sądu (świadek jeżeli nie może stawić się powinien o tym zawiadomić, gdyż za nie usprawiedliwione niestawiennictwo sąd skaże świadka na grzywnę, po czym wezwie go powtórnie, a w razie ponownego niestawiennictwa skaże go na ponowną grzywnę i może zarządzić jego przymusowe sprowadzenie)

b) obowiązek złożenia przyrzeczenia - przed lub po złożeniu zeznań. Przysięgi nie składają świadkowie wtedy gdy:

Obowiązek złożenia zeznań zgodnych z prawdą jest zabezpieczony odpowiedzialnością karną. Jeżeli świadek odmówi złożenia zeznań sąd wtedy może nałożyć na taką osobę środki przymusu bezpośredniego.

Orzeczenie w postępowaniu cywilnym

Orzeczenia są to czynności decyzyjne sądu, a także pisma pochodzące od sądu. Jest to forma komunikowania się sądu ze stronami

Dzielą się na 3 rodzaje:

  1. postanowienia

  2. nakazy zapłaty

  3. wyroki

  1. Jeżeli nie zostanie wydany wyrok, czy nakaz zapłaty sąd wydaje postanowienie. Co do zasady postanowienia dotyczą kwestii formalnych i procesowych. Mogą być to postanowienia dotyczące kwestii spadkowej np. postanowienie dowodowe, odroczenie rozprawy , a także mogą to być postanowienia kończące postępowanie w sprawie np. odrzucenie pozwu, postanowienie o umorzeniu postępowania

    1. postanowienie zaskarżalne i niezaskarżalne

2)Wyjątkowo wśród postanowień wydawanych w postępowaniach nieprocesowych obok tych procesowych form są także postanowienia merytoryczne, które są odpowiednikiem wyroku. W tych postanowieniach merytorycznych sąd rozstrzyga sprawę co do istoty. jeżeli wydał je sąd I instancji to są one zaskarżalne.

b) nakaz zapłaty - są to orzeczenia merytoryczne czyli rozstrzygające sprawę co do istoty. Zawsze zasądzające, pozytywne dla powoda. Nakazy mogą być wydane:

c) wyroki - są to rozstrzygnięcia merytoryczne, czyli również co do istoty sprawy. Wyroki mają charakter solenny i są wydawane w imieniu RP. Wyroki sądów I instancji są zaskarżalne apelacją. Jest jeden wyjątek, który dotyczy wyroku zaocznego, gdzie powód skarży apelacją, a pozwany sprzeciwem .


Kilka podziałów wyroków:

  1. ze względu na kryterium skutków prawnych jakie wywołuje wyrok: