| Wyznaczanie diagramu fazowego ciecz - ciało stałe | 
 | |
| Marcin Górski | Data: | |
| Mirosław Dziergowski | Zaliczenie: | |
Cel ćwiczenia.
Celem ćwiczenia jest wyznaczenie diagramu fazowego ciecz - ciało stałe metodą analizy termicznej dla układu naftalen - acenaften.
Zasada pomiaru.
W probówce odważyć 2,5 g naftalenu, zamknąć ją korkiem z umieszczonym w nim termometrem i mieszadłem. Probówkę umieścić w zlewce wypełnionej olejem. Podgrzewać zlewkę aż do całkowitego stopienia substancji. Przestawić zlewkę na mieszadło magnetyczne (nie podgrzewane) do ochłodzenia. Obserwować zawartość próbki, stale mieszając jej zawartość za pomocą mieszadła. W momencie pojawienia się pierwszego kryształu temperatura zatrzymuje się i tę przyjąć za temperaturę krzepnięcia. W naczyniu wagowym odważyć 0,6 g acenaftenu i dosypać do probówki. Ponownie ogrzać układ aż do całkowitego stopienia. Następnie chłodzić przy ciągłym mieszaniu aż do pojawienia się pierwszego kryształu. Powtórzyć pomiary dodając kolejno: 0,5; 0,6; 0,8; 1,6 g acenaftenu.
W drugiej probówce odważyć 2,5 g acenaftenu oraz 0,5 g naftalenu. Wyznaczyć jak poprzednio temperaturę krzepnięcia. Powtórzyć pomiary dodając kolejno: 0,5; 0,5; 1,0 g naftalenu.
Dla wybranych mieszanin wyznaczyć krzywe ostygania notując w trakcie chłodzenia temperaturę układu co 1 minutę.
Wyniki pomiarów.
| Próba | Masa dodanego składnika [g] | Ułamek wagowy acenaftenu | Ułamek molowy acenaftenu | Temperatura krzepnięcia [oC] | 
| Naftalen | 0 | 0 | 0 | 81 | 
| 
 | 0,6 | 0,1875 | 0,1609 | 72 | 
| 
 | 0,5 | 0,2973 | 0,2602 | 66 | 
| 
 | 0,6 | 0,3953 | 0,3521 | 59 | 
| 
 | 0,8 | 0,4902 | 0,4442 | 55 | 
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| Acenaften | 0 | 1,0000 | 1,0000 | 98 | 
| 
 | 0,5 | 0,8387 | 0,8121 | 89 | 
| 
 | 0,5 | 0,7222 | 0,6836 | 77 | 
| 
 | 0,5 | 0,6341 | 0,5903 | 65 | 
| 
 | 1,0 | 0,5098 | 0,4636 | 56 | 
| Krzywa oziębiania dla czystego naftalenu | Krzywa oziębiania dla mieszaniny 2,6 g naftalenu i 2,5 g acenaftenu | ||
| Czas [min.] | Temperatura [oC] | Czas [min.] | Temperatura [oC] | 
| 1 | 110 | 1 | 85 | 
| 2 | 109 | 2 | 84 | 
| 3 | 107 | 3 | 82 | 
| 4 | 107 | 4 | 81 | 
| 5 | 106 | 5 | 79 | 
| 6 | 104 | 6 | 77 | 
| 7 | 102 | 7 | 75 | 
| 8 | 100 | 8 | 74 | 
| 9 | 98 | 9 | 73 | 
| 10 | 97 | 10 | 72 | 
| 11 | 95 | 11 | 71 | 
| 12 | 93 | 12 | 70 | 
| 13 | 91 | 13 | 69 | 
| 14 | 90 | 14 | 68 | 
| 15 | 89 | 15 | 67 | 
| 16 | 87 | 16 | 66 | 
| 17 | 85 | 17 | 65 | 
| 18 | 83 | 18 | 64 | 
| 19 | 81 | 19 | 63 | 
| 20 | 81 | 20 | 62 | 
| 21 | 81 | 21 | 61 | 
| 22 | 81 | 22 | 60 | 
| 23 | 81 | 23 | 59 | 
| 24 | 80 | 24 | 58 | 
| 25 | 78 | 25 | 57 | 
| 26 | 74 | 26 | 55 | 
| 27 | 71 | 27 | 55 | 
| 28 | 68 | 28 | 55 | 
| 29 | 66 | 29 | 55 | 
| 30 | 65 | 30 | 54 | 
| 
 | 
 | 31 | 53 | 
| 
 | 
 | 32 | 52 | 
| 
 | 
 | 33 | 51 | 
| 
 | 
 | 34 | 50 | 
Opracowanie wyników.
1. Obliczenie z równania van Laara-Hildebranda teoretycznych krzywych rozpuszczania.
po scałkowaniu otrzymujemy:
Przykładowe obliczenie:
Ttop = 80,28 [oC] Ttop = 95 [oC]
Wyniki obliczeń:
| Ułamek molowy naftalenu | Temperatura krzepnięcia doświadczalna [oC] | Temperatura krzepnięcia teoretyczna [oC] | 
| 1,0000 | 81 | 80,43 | 
| 0,8391 | 72 | 71,08 | 
| 0,7398 | 66 | 64,67 | 
| 0,6479 | 59 | 58,17 | 
| 0,5558 | 55 | 50,97 | 
| Ułamek molowy acenaftelu | Temperatura krzepnięcia doświadczalna [oC] | Temperatura krzepnięcia teoretyczna [oC] | 
| 1,0000 | 98 | 95,15 | 
| 0,8121 | 89 | 82,96 | 
| 0,6836 | 77 | 73,46 | 
| 0,5903 | 65 | 65,76 | 
| 0,4636 | 56 | 53,80 | 
Obliczenie parametrów eutektycznych.
dla teoretycznych
dane:
Parametry eutektyczne (teoretyczne) dla układu naftalen - acenaften, obliczone z równania van Laara-Hildebranda są następujące:
Temperatura eukektyczna: 324K = 51[oC].
Ułamek molowy acenaftenu: 0,437.
B. dla doświadczalnych
dane:
Wnioski.
Wyznaczając diagram fazowy dla układu naftalen - acenaften, możemy stwierdzić, że diagram wyz-naczony doświadczalnie nie różni się zbytnio od wyznaczonego teoretycznie. Parametry eutektyczne wyz-naczone z równania van Laara-Hildebranda nie odbiegają od wartości tablicowych i wyznaczone doświad-czalnie wynoszą odpowiednio: TE = 52,5[oC], xA = 0,427.
Różnice w uzyskanych wynikach mogą być spowodowane błędami systematycznymi, które wynika-ły z błędu termometru lub błędu odczytu.