Ćwiczenie V

Wyznaczanie stałej i stopnia dysocjacji kwasu octowego oraz kwasów chlorooctowych.

Materiał teoretyczny: równowaga chemiczna, reguła przekory, stała i stopień dysocjacji, efekt wspólnego jonu. Wpływ podstawnika na moc kwasu organicznego. Prawo rozcieńczeń Ostwalda. Iloczyn jonowy wody, pH.

Odczynniki i szkło: 0.1 mol/dm³ CH₃COOH, 0.1 mol/dm³ CH₂ClCOOH,

0.1 mol/dm³ CHCl₂COOH, 0.1 mol/dm³ CH₃COONa, bufor pH 3.0,

pipety (skalowana 5cm³, 10cm³) i kolby miarowe 100cm³, zlewki, pehametry.

Wykonanie:

Przygotować w kolbach miarowych po 100cm³ roztworów o stężeniu 0.01 i 0.001mol/dm³ kwasów: CH₃COOH, CH₂ClCOOH i CHCl₂COOH, odpowiednio rozcieńczając roztwory 0.1mol/dm³. Skalibrować pehametr a następnie zmierzyć pH roztworów: 0.001, 0.01, 0.1 mol/dm³.

Opracowanie wyników:

1. Napisać równania dysocjacji użytych kwasów.

2. Przedstawić wyrażenia na stałą dysocjacji K i stopień dysocjacji α. W oparciu o zmierzone pH, obliczyć wartości K i α. Wyniki zestawić w tabeli:

	Stężenie [mol/dm^3]	pH	[H^+]	[OH^-]	α	K
												Kexp	Kśr	Ktabl
	CH3COOH	0.001
		0.01
		0.1
	CH2ClCOOH	0.001
		0.01
		0.1
	CHCl2COOH	0.001
		0.01
		0.1

3. Sprawdzić czy otrzymane wyniki potwierdzają zależność stopnia dysocjacji od krotności rozcieńczenia roztworu, opisaną prawem rozcieńczeń Ostwalda.

4. Przeprowadzić krótką dyskusję otrzymanych wyników: jak zależą doświadczalnie wyznaczone stała i stopień dysocjacji od stężenia roztworu? Jeśli wystąpiły odstępstwa od teorii, co mogło je spowodować? Jaki wpływ wywiera chlor jako podstawnik na moc kwasów w szeregu:

kwas octowy, chlorooctowy i dichlorooctowy?

Efekt wspólnego jonu.

Do dwóch zlewek odmierzyć po 10 cm³ 0.1 mol/dm³ kwasu octowego a następnie do pierwszej dodać 2 cm³ 0.1 mol/dm³ octanu sodu a do drugiej 2 cm³ wody. Roztwory wymieszać i zmierzyć pH.

Opracowanie wyników:

1. Wyniki zestawić w tabeli:

Roztwór	pH
0.1 mol/dm^3 CH3COOH
0.1 mol/dm^3 CH3COOH + 2 cm^3 0.1 mol/dm^3 CH3COONa
0.1 mol/dm^3 CH3COOH + 2 cm^3 H2O

2. W oparciu o prawo działania mas i odpowiednie równania dysocjacji, wyjaśnić różnice w wartościach pH roztworów.

2

---