KATOWICE 10 12 2004
TERAPIA PRZECIW ZAPALNA ROZCIĘGNA DŁONIOWEGO
ZAPALENIE ROZCIĘGNA DŁONIOWEGO
Rozcięgno dłoniowe (aponeurosis palmaris) leży na dłoni pod skórą, oddzielone od niej tkanką tłuszczową podskórną. Rozcięgno dłoniowe stanowi płytkę włóknistą, która chroni dłoń przed uciskiem z zewnątrz. Jest ono kształtu trójkątnego, zbudowane z dwóch warstw. Warstwa powierzchowna składa się z podłużnie ułożonych włókien, które biegną w przedłużeniu ścięgna mięśnia dłoniowego długiego. Włókna te biegną pięcioma rozbieżnymi pasmami i przyczepiają się do skóry palców na wysokości głów kości śródręcza. Warstwa głęboka przebiegająca poprzecznie stanowi przedłużenie włókien troczka zginaczy.
Stan zapalny rozśęgna dłoniowego występuje najczęściej w przebiegu powstawania przykurczu Dupuytrena. Jest to inaczej przykurcz rozcięgna ręki. Powstaje bez uchwytnej przyczyny powodując w następstwie zwłóknienie rozcięgna dłoniowego ręki. Często występuje jednostronnie w prawej ręce u praworęcznych, lewej u leworęcznych, przeważnie u mężczyzn w wieku 40-70 lat. Zwiększa się także ryzyko zachorowania u osób pracujących narzędziami wibrującymi- mikrourazy. Jest to również schorzenie przekazywane dziedzicznie. Istnieje też wiele innych teorii na powstawanie tej choroby. Zmiany dotyczą zwykle czwartego i piątego palca. Rzadziej trzeciego prawej dłoni. Nie leczony prowadzi do znacznego upośledzenia funkcji w skutek narastania przykurczu i zbliznowacenia torebek stawowych a nawet wtórnego zesztywnienia stawów śródręczno paliczkowych.Leczenie obejmuje zabiegi fizykalne, kinezyterapię ( głównie ćw. bierne ) oraz stosowanie szyny ekstensyjnej (na noc). W niektórych przypadkach konieczny jest zabieg chirurgiczny, z następowym kontynuowaniem leczenia fizykalnego i usprawniania.
Opis przypadku : mężczyzna lat 45 , pracuje jako budowniczy dróg i mostów z czym często wiąże praca młotem pneumatycznym itp. Pacjent zgłosił się do lekarza z powodu kłopotów z prostowaniem 4 i 5 palca prawej dłoni ( pacjent jest praworęczny a palce ustawiają się w lekkim zgięciu). Na tej podstawie lekarz zdiagnozował przykurcz Dupuytrena. Jest to niezbyt zaawansowane stadium i zmiany jeszcze nie są utrwalone. Proponowane leczenie fizykalne : ultradźwięki , jonoforeza hydrokortyzonowa , masaż klasyczny- każdy zabieg 15-krotnie.
Zabiegi : wykonujemy codziennie , ale jonoforeza i ultradźwięki naprzemiennie (co drugi dzień) , a masaż klasyczny jako wstępny zabieg przed kinezyterapią.
Wykonywane zabiegi:
Ultradźwięki ;
Cel- zmiękczenie i uelastycznienie stwardnień skóry, leprze ucieplenie ręki, opóźnienie przebiegu schorzenia lub jego częściowe zatrzymanie , poprawa czynności ręki ,zmniejszenie obserwowanego przejściowo napięcia mięsni obręczy barkowej lub palców .
Korzystniejsze jest nadźwiękawianie w kąpieli wodnej. Zabieg powinien być prowadzony wzdłuż zmienionej pochewki ścięgnistej .
Zabieg miejscowy w kąpieli wodnej .Bezpośrednio przed nadźwiękawianiem należy wykonać kąpiel prawej ręki w wodzie o temperaturze 37-38'C przez kilka minut. Temperatura wody zabiegowej 36-37-38'C-nie mniej nadźwiękawiać można również w wodzie , w której chory moczył rękę. Z powierzchni ręki zanurzonej w wodzie należy usunąć banieczki powietrza ręką lub pędzelkiem .
Parametry zabiegu:
-odległość głowicy od skóry 2 cm
- powierzchnia głowicy : 6 cm2
- natężenie na cm2 powierzchni głowicy: 0,5 W/cm2
- czas zabiegu 4 min
- częstotliwość drgań: 3 MHz
Jonoforeza:
Cel- uwodnienie i zmiękczenie tkanki łącznej ,zwiększenie procesów dyfuzji w tkankach , rozluźnienie blizn.
Pacjent siedzi na krześle, przedramię oparte na stoliku. Na powierzchnię grzbietową ręki kładziemy podkład nasączony lekiem, a do niego przykładamy katodę z odpowiednio grubym podkładem z gazy nawilżonej ciepłą wodą. Na powierzchni dłoniowej ręki przykładam anodę (również z odpowiednio grubym i zwilżonym podkładem). Elektrody owijam folią i dokładnie zawijam bandażem. Teraz włączam natężenie w obwód. Polecam pacjentowi zgłaszać wszelkie zmiany w odczuciu prądu w czasie trwania zabiegu - pieczenie itp. Po zakończeniu zabiegu „uwalniam” pacjenta, podkład lekowy wyrzucam.
Jonoforeza:
-Stężenie roztworu 1mg/1ml wody
- natężenie prądu : do słabego odczucia pacjenta
- czas trwania zabiegu: 20 min
- wielkość elektrod : 4x5 cm
Masaż klasyczny:
Przed ćwiczeniami .
Cel; Normalizacja napięcia powięzi poprzez :
-rozcieranie powięzi ramienia, przedramienia troczków zginaczy i prostowników;
-uruchomienie i przywrócenie spreżystości skóry dłoni i warstwy powierzchownej i głębokiej
rozścięgna dłoniowego ;
-poprawa przepływu krwi przez mięśnie międzykostne dłoniowe
-obniżenie napięcia mięśni ( glistowatych , zginacza krótkiego palca małego , przeciwstawiacza palca małego, odwodziciela palca małego ).
Pacjent siedzi na krześle, przedramię oparte na stoliku. Terapeuta wykonuje masaż klasyczny kończyny górnej (przedramienia ).
Parametrów tych zabiegów nie modyfikuję w przebiegu leczenia ( każdy zabieg - te same parametry)
Pacjent dobrze toleruje zabiegi i po pięciu zabiegach zgłasza poprawę więc wydłużam czas nadźwiękawiania do 5 min. Po kolejnych pięciu zabiegach pacjent zgłasza ciągłą poprawę więc zwiększam czas zabiegu do 6 min. Parametry dobierałem opierając się na tabelach oraz na aktualnym stanie pacjenta. Zastosowałem wysoką częstotliwość nadźwiękawiania gdyż oddziaływałem na płytko położone tkanki.