Gatunek

Występowanie i szkodliwość

Objawy

Etiologia

Rozwój choroby

Gat. Synchytrium endobioticum

ch. rak ziemniaka

-choroba kwarantannowa

- kiedyś powrzechny w regionach uprawy ziemniaka

-obecnie występuje na odmianach do przetwórstwa

-porażone bulwy nieużyteczne

-kalafiorowate narośla głównie na bulwach początkowo jasne później ciemniejące

-starsze narośle rozpadają się

-narośla powstają w wyniku hipertrofii kom. zasiedlonych

-S.endobioticum jest pasożytem ścisłym i typowym endobiontem

-w komórkach rośliny tworzy zespoły 5-9 zarodni pływkowych wypełnionych jednowiciowymi zarodnikami pływkowymi

-w innych komórkach duże zarodnie przetrwalnikowe

Zimowanie:

-w glebie w postaci zarodni przetrwalnikowych żywotnych nawet 20 lat

Infekcja:

-źródłem są zarodnie przetrwalnikowe obecne w glebie

-infekują zarodniki pływkowe

-rozprzestrzenianie przez zarodniki pływkowe

Gat. Mucor ssp.

Rhizopus ssp.

ch. zgnilizna

-Mucor spp. poraża jabłonie i grusze.

-Rhizopus spp. poraża pomidora.

-choroba szkodliwa w transporcie i przechowalniach plonów rolniczych.

-szybki rozwój grzybni,szczególnie na owocach z uszkodzona skórką.

- mokra zgnilizna na owocach.

-biało- szary nalot trzonków na produktach żywnościowych.

-należy do Zygomycota

infekcja pierwotna:

zarodniki przetrwalnikowe

infekcja wtórna:

zarodniki sporangialne

Gat. Venturia inaequalis

ch. parch jabłoni

-poraża jabłonie na całym świecie

-może spowodować całkowitą utratę plonu

-porażeniu ulegają liście, działki kielicha, owoce i niezdrewniałe części pędu

-na liściach: oliwkowozielone plamy, łączą się i rozrasyają tracąc kolisty kształt, zdeformowane, zasychają i wcześniej opadają

-na owocach:

plamy szarzejące od środka spowodowane korkowaceniem tkanki, w miejscu plam przyrost owocu jest zahamowany, powstaja pęknięcie i dochodzi do infekcji wtórnych

-dwuścienne worki tworzą się w porażonych opadłych liściach pod koniec zimy i w pseudotecjach

-po kilku dniach od infekcji pod kutikulą tworzą się trzonki z zarodnikami konidialnymi

-zarodniki widoczne jako nalot na liściach

Zimowanie:

-na opadłych liściach w formie sporotroficznej grzybni

-w czasie zimy rozwijają się worki z zarodnikami workowymim

Infekcja:

-infekcji pierwotnych dokonują zarodniki workowe

-zarodniki wyrzucane gdy otocznie nasiąkną wodą

-infekcje wtórne powodowane przez zarodniki konidialne

Gat. Venturia pirina

ch. parch gruszy

-występuje we wszystkich regionach uprawy gruszy

-nasilenie zależne od ilości opadów i podatności odmiany

-szkody podobne dzo szkód parcha jabłoni

-widoczne głównie na liściach i owocach

-na liściach:

wzdłuż newu głównego widoczneprzebarwienia skórki pokrywające się nalotem trzonków i zarodników konidialnych, tkanak porażona korkowacieje, liście zasychaja i opadają

-na owocach:

na zawiązkach owoców plamy szybko ciemnieją i korkowacieją, deformacje i spękania owoców, wcześniejsze opadanie

-workowiec tworzący otocznie typu pseudotecjum, dwuścienne worki i dwukomórkowe zarodniki workowe

-pseudotecja wytwarzane przez grzybnie porastające opadłe liście

-zarodniki konidialne wytwarzane przez grzybnie rosnące pasożytniczo na żywych tkankach

Zimowanie:

-na opadłych liściach w formie sporotroficznej grzybni

-w czasie zimy rozwijają się worki z zarodnikami workowymim

Infekcja:

-infekcji pierwotnych dokonują zarodniki workowe

-zarodniki wyrzucane gdy otocznie nasiąkną wodą

-infekcje wtórne powodowane przez zarodniki konidialne

Gat. Didymella bryoniae

ch. czarna zgnilizna zawiązków i pędów roślin dyniowatych

-poraża wszystkie rośliny dyniowate

-w Polsce występuje na ogórku uprawianym pod folią

-porażane są zawiązki owoców

-na zawiązkach:

rozwija się zgnilizna, zawiązki zasychają i czernieją, spowodowane to wytwarzaniem dużej ilości piknidiów i otoczni ułożonych gęsto obok siebie

-na liściach:(rzadko)

jasne zasychające plamy ze strefą przejściową

-grzyb wytwarza na porażonych tkanakch liczne piknidia zagłębione w tkance, z dwukomórkowymi tępo zakończonymi zarodnikami konidialnymi

-między piknidiami powstają pseudotecja z workami i zarodnikami workowymi

Zimowanie:

-w postaci piknidiów i otoczni w resztkach porażonych roślin

Infekcja:

-do infekcji zawiązków dochodzi przez kwiat

-żródłem grzyba są resztki roślinne lub zarodniki konidialne i workowe znajdujące się w konstrukcji szklarni

Gat. Didymella applanata

ch. przypakowe zamieranie pędów maliny

-najpoważniejsza choroba malin

-obecna we wszystkich rejonach uprawy

-skutki porażenia najlepiej widoczne od kwitnienia do zbiorów

-na pędach wokół pąków fioletowobrunatne przebarwienia (przerastaie miękiszu przez grzybnię)

-jesienią plamy szarzeją, widoczne ciemne wzniesienia (ujścia piknidiów lub pseudotecjów)

-kora pęka i łuszczy się

-workowiec, wytwarza worki dwuścienne i owocniki typu pseudotecjum

-owocnie formuja się na pędach jesienią i dojrzewają wiosną

-zarodniki konidialne wytwarzane w piknidiach

-infekcje wisenne (pierwotne?) przez zarodniki workowe i konidialne uwalniane z pseudotecjów i piknidiów

-choroba w większym nasileniu na plantacjach nadmiernie zagęszczonych

Gat. Alternaria solani

ch. alternarioza pomidora

- występuje na różnych roslinach z rodziny psiankowatych

-poraża liście, owoce, pędy

-na liściach:

na dolnych i stopniowo na coraz wyżej leżących liściach ciemnobrunatne plamy z wyraźnie zaznaczonymi brzegami i pierścieniami

- na pędach:

mniejsze, lekko zagłębione , okrągłe plamy

-na owocach:

w okolicahc szypułki rozległe plamy o wyraźnych brzegach, tkanki wysychają i pokrywają się nalotem trzonków i zarodników konidialnych

-grzyb tworzy zarodniki konidialne wyrastające z porażonych tkanek

-zarodniki pojedyncze

Zimowanie:

-w postaci zarodników na resztkach roslin i nasinach

-w postaci grzybni w bulwach ziemniaków

Infekcja:

-źródłem są zarodniki konidialne -powstające na liściach ziemniaka

Gat. Alternaria dauci

ch. alternarioza marchwi

-atakuje marchew,pietruszke,

seler,koper ogrodowy.

-zgorzel siewek.

- ciemne plamy na korzeniu marchwi.

- czasem moze gnic cały korzeń marchwi. - liście zasychaja,maja ciemne plamy.

- niekiedy zamieranie roślin na plantacji.

zimują zarodniki konidialne na nasionach lub w glebie.

-należy do grzybów niedoskonałych(fungi inperfecti).

infekcja pierwotna:

zarodniki konidialne

infekcja wtórna:

zarodniki konidialne

Gat. Pyrenochaeta lycopersici

ch. korkowatość korzeni pomidora

- na pomidorach w uprawie pod osłonami

-w uprawie polowej nie ma znaczenia gospodarczego

-porażana najpierw korzenie drobne któr się wykruszaja

-korzenie grube: kora zgrubiała, brunatna, spękana

-rośliny są osłabione, wolniej rosną

-owoce drobne

-nie tworzy piknidiów

tworzy liczne mikrosklerocja na powierzchni korzenia (są źródłem infekcji)

nie tworzy piknidiów

tworzy liczne mikrosklerocja na powierzchni korzenia (są źródłem infekcji)

Prosorus-obłoniony, duży utwór powstający w komóre przy infekcji S. Endobioticum

Sorus-kiełkujący prosporus w kilka zarodni pływkowych

Oidia-tworzone przez workowce z rzędu Erysiphales. Komórka wytwarza boczne odgałęzienie funkcjonujące jako komórka macierzysta poszczególnych zarodników. Komórka ta dzieli się nieustannie, tworzy się cały łańcuszek komórek.

Sporodochia-luźne, poduszeczkowate podkładki grzybniowe z których wyrastają trzonki konidialne

Koremium-wiązka trzonków konidialnych ciasno skupionychw swoich dolnych częściach a rozpierzchłych u góry

Acerwulus-płasko rozpostarte, zbite podkładki grzybni, z których w jednolitej warstwie wyrastają trzonki konidialne

Piknidia-kuliste owocniki, w środku zarodniki na trzonkach

worki:

Unitunikalne-pojedyncza ściana

Ditunikalne- podwójna ściana

owocniki:

Askostroma-zapłodniona grzybnia

Pseudotecjum-niezapłodniona grzybnia

Perytecjum-otocznie ze ściany zapłodninego askogonium, z ujściem

Klejstotecjum-z zapłodninego askogonium, zamknięte

Apotecjum-miseczka, całkowicie otwarta

Hysterotecjum-miseczki, z grubą otoczka

Anamorfa-wytwarza zarodniki konidialne

Teleomorfa-stadium workowe, wytwarza zarodniki workowe