• Mechanizm powstawania napadu

• Napad padaczkowy powstaje wskutek nieprawidłowych, nadmiernych wyładowań bioelektrycznej czynności w komórkach nerwowych mózgu. Jeśli mechanizmy hamujące nie są dostatecznie sprawne, szybko przechodzi na inne komórki, prowadząc do gwałtownego zaburzenia pracy całego mózgu. Napad jest wtedy uogólniony i przebiega zwykle z utratą świadomości.

Napad „ogniskowy” częściowy - gwałtowne pobudzenie powstaje w określonej grupie komórek, zostaje ograniczone i obejmuje tylko niektóre struktury mózgowia. Jeśli jednak siła tego wyładowania jest duża lub procesy hamowania zbyt słabe napad częściowy przekształca się we wtórnie uogólniony.

• Napad rozpoczyna się w ograniczonej części kończyny, twarzy lub tułowia i przechodzi stopniowo na mniejszym lub większym obszarze tej samej połowy zuje kontaktu z otoczeniem, nie ma drgawek ani upadku ciała. Po ustaniu napadu chory powraca do swojego zajęcia i nie zdaje sobie sprawy z chwilowej utraty świadomości. Napady małe nieleczone przechodzą w duże napady.

Napady duże (grand mal) - w postaci klasycznej poprzedzają go objawy sygnałowe tzw. aura (czuciowa, wzrokowa, węchowa), trwa zazwyczaj około 3 minut; następnie:

-dochodzi do nagłej utraty świadomości, z upadkiem na ziemię,

-chory wydaje krzyk spowodowany przedzieraniem się wypieranego z klatki piersiowej powietrza przez krtań.

-skurcz toniczny mięśni całego ciała , często obserwuje się odgięcie głowy do tyłu i wyprężenie kończyn,

-skurcz mięśni oddechowych, chory blednie a potem sinieje, często przygryza język,

-drgawki toniczne przechodzą w kloniczne, obserwuje się rytmiczne drgawki z naprzemiennym rozluźnieniem mięśni ciała,

-występuje ślinotok,

- drgawki stopniowo stają się coraz rzadsze, maleje am amplituda po ustaniu napadu chory jest senny i

rozkojarzony.

Postępowanie w czasie drgawkowego napadu padaczkowego

1. zachować spokój,

2. zabezpieczyć chorego przed urazami,

3. zabezpieczyć język,

4. rozluźnić krawat, koszulę, stanik

5. lekko przytrzymywać w obrębie stawu żuchwowego,

6. ułożyć na boku, co zapobiega przed zakrztuszeniem,

7. nie wolno niczego choremu wkładać do ust,

8. podczas trwania napadu należy pozostawić chorego w spokoj spokoju, nie podawać mu płynów, leków doustnych. h).

9. P Po napadzie nie podaje się dodatkowych leków p przeciwpadaczkowych czy uspokajających. Jeżeli jednak wystąpi tzw. stan padaczkowy - hospitalizacja.

Czynniki wywołujące napad padaczkowy

1. Niedobór snu,

2. zmęczenie,

3. gorączka, choroby infekcyjne szczególnie u dzieci,

4. nie przyjmowanie zaleconych leków,

5. stymulacja światłem,

6. silne emocje i stresy,

7. niektóre leki,

8. nadużywanie alkoholu,

9. u części kobiet napady występują w okresie okołomiesiączkowym.

Aktywność umysłowa i umiarkowana fizyczna zmniejsza ryzyko wystąpienia napadów.

W 7% występują napady odruchowe, w których istnieje czynnik wywołujący napady np.: bodziec świetlny - padaczka fotogenna.

Zasady postępowania dla chorych z padaczką fotogenną.

1. nie należy oglądać telewizji w zupełnie ciemnym pokoju,

2. zachować odległość co najmniej 2 metrów,

3. włączać odbiornik przy pomocy pilota nie patrząc na ekran,

4. unikać dyskotek (światła stroboskopowego),

5. unikać gwałtownego wyjścia z ciemnego miejsca na mocne światło,

6. unikać pracy przy komputerze (dotyczy tylko chorych z padaczką fotogenną, a nie dla wszystkich chorych na padaczkę) ,

7. wrażliwość na przerywany bodziec świetlny maleje z wiekiem, znacznie zmniejszając się około 30 roku życia.

Stan padaczkowy

Polega na kilku-kilkunastu następujących po sobie napadach, pomiędzy którymi chory nie odzyskuje przytomności. Stan padaczkowy może zagrażać życiu.

Najczęściej spotyka się dwie postacie stanu padaczkowego: napady duże i napady nieświadomości.

Stan padaczkowy uogólniony drgawkowy (grand mal)

1. jest powikłaniem niebezpiecznym, bezpośrednio zagrażającym życiu (w razie wystąpienia należy natychmiast wezwać lekarza),

2. charakteryzuje się albo bardzo przedłużone (10 i więcej minut), albo powtarzające się bezpośrednio jeden po drugim napady toniczno-kloniczne (duże),

3. może wystąpić u osoby nigdy poprzednio nie mającej napadów i jest wówczas zwykle objawem poważniejszego uszkodzenia lub choroby mózgu,

4. jest skutkiem nagłego odstawienia leków przeciwpadaczkowych lub nadużycia alkoholu.

Stan padaczkowy napadów nieświadomości (spotyka się niemal wyłącznie u dzieci i ludzi młodych).

1. jest przedłużonym w czasie (niekiedy do kilkunastu godzin i dłużej) napadem nieświadomości,

2. świadomość jest zaburzoną, nie można nawiązać z chorym logicznego kontaktu słownego,

3. chory wykonuje powtarzające się proste, automatyczne czynności, działając jakby we śnie,

4. jest on także wskazaniem do pilnego wezwania pomocy lekarskiej i umieszczenie chorego w szpitalu.

Przyczyny stanu padaczkowego:

1. U dziec najczęstszą przyczyną jest wysoka gorączka w przebiegu różnego rodzaju zakażeń wirusowych i bakteryjnych (35,7% wszystkich przyczyn stanów padaczkowych).

2. U dzieci jak i u dorosłych (odpowiednio 19,8% i 18,9%) znajduje się zmiana w stosowaniu leku przeciwpadaczkowego, najczęściej jego odstawienie. Z doświadczeń wynika, że są to najczęściej przypadki samowolnego odstawienia leków przez chorego bądź jego rodzinę lub ich nieregularne podawanie.

Podsumowanie

• Osoby chore na padaczkę powinny prowadzić normalny tryb życia i brać aktywny udział w życiu społecznym i zawodowym. Nie można ich pozbawiać szansy na normalne życie.

• Przeciwskazane zawody, w których nawet krótkotrwałe zaburzenia świadomości mogą narazić chorego, lub inne osoby np.: zawód kierowcy, operatora ciężkiego sprzętu, spawacza czy chirurga.

• Wystąpienie napadu padaczkowego jest trudne do przewidzenia (niekiedy przed napadem pojawia się tzw. aura). Wiadomo jednak, że napady mogą być prowokowane przez przemęczenie, błyski świetlne, nagłe zdenerwowanie, stres, alkohol.

• Napady mogą występować z różną częstotliwością - kilka i więcej w ciągu dnia lub kilka podczas całego życia. Małe napady są zazwyczaj częstsze niż duże.

• Pojedynczy napad w zasadzie nie stanowi istotnego zagrożenia dla chorego. Niebezpieczeństwo może być związane z miejscem wystąpienia ataku, a więc w kąpieli, na dużej wysokości, podczas jazdy samochodem czy pracy ostrymi narzędziami.

• Częste napady, zwłaszcza duże, są niekorzystne dla układu nerwowego, gdyż powodują jego niedotlenienie, mogą wywołać obrzęk, a nawet być przyczyną zgonu. Dlatego też konieczne jest systematyczne, zgodne z zaleceniami lekarza, przyjmowanie leków, które przeciwdziałają napadom.

• Padaczka nie zamyka kobiecie drogi do macierzyństwa. Szansa na urodzenie zdrowego dziecka wynosi około 90%. W czasie ciąży kobieta powinna kontynuować terapię.

---