M. Mead Kultura i Tożsamość - Socjologia I semestr
Centralnym problemem młodego pokolenia jest nadal identyfikacja z przeszłością, teraźniejszością oraz przyszłością. Nie było takich problemów kulturach prymitywnych.
Jednostka w takiej kulturze nie mogła zmienić swej identyfikacji - porostu była tym, kim była.
Możliwość zmiany identyfikacji pojawiła się wraz z rozwojem cywilizacji i wszelkiego rodzaju systemów myślenia. W XX wieku jednostka otrzymała możliwość uwolnienia się od swego dotychczasowego otoczenia i podać w wątpliwość wszelkie systemy kulturowe.
Teza książki: najpierw trzeba zrozumieć swą przeszłości i teraźniejszość by móc snuć plany na przyszłość.
Interesującą sprawą jest, że gdy możemy stworzyć globalną cywilizacją - kulturę obok nas żyją plemiona ludzi żyjących tak samo od tysiącleci. Pozwala nam to badać przeszłość z łatwością. Wiemy, że nie istnieją ludy, o których nic nie wiemy, wszystko zostało zbadane - dalsze projekty badań będą szły w stronę gwiazd i planet.
Prymitywni ludzie nie mają pojęcia o dawnych cywilizacjach - ich przejście nowoczesność to wielki skok bez etapów pośrednich. Sytuacja ta powstała po rozpadzie kolonializmu, gdy nieokreślone masy ludzi stawały się narodami i artykułowały swoją odrębność.
Autorka w 1967 po 29 latach powróciła do Nowej Gwinei. Pozornie mało się tam zmieniło, jednak tubylcy nie prosili już tylko o żyletki, haczyki sól etc. Poprosili ją by nagrała ich śpiew, bo słyszeli w radiu jak inni śpiewają. Gdy zaczęła to robić, w krótkim czasie prymitywni nauczyli się krytycznie patrzeć na swoją grę/śpiew.
Człowiek niezależnie od tego, na jakim szczeblu cywilizacyjnym się znajduje, jest kierowany przez różne prymitywne instynkty. Gdy człowiek wierzył, że opiekuje się nim jakiś bóg, sam wierzył we własne siły. Człowiek, więc zawsze budował domy na zboczach wulkanu i stawiał go na nowo, gdy obracał go w zgliszcza.
By uniknąć samozagłady autorka uważa, że powinniśmy używać nasze wiedzy, ale pamiętając jednocześnie, że jest ona niewystarczająca.
Dziś człowiek jest gotów przypuścić, że wszystko uległo zniszczeniu, lecz on sam ocalał - taki niepoprawny optymizm
Wydaje jej się,że patrzymy na historie jak na ciąg powtarzających się pułapek (chyba tych instynktów pierwotnych), ponieważ ciągle mało wiemy o niej ( o tych cywilizacjach).
Według niej każdy światopogląd wpędzał ludzi w pułapkę uogólnień i złych sądów o innych ludziach.
Negatywna entropia: odwrotne zjawisko do entropii, rozproszenia energii; negentropia zachodzi w świecie materii ożywionej jako zdolność organizmów żywych do samoorganizacji, skupiania energii i utrzymania jej homeostazy, materia ożywiona tutaj oznacza także byty energetyczne;
negentropia oznacza także powstawanie porządku z chaosu, odwrócenie drugiego prawa termodynamiki Boltzmanna;
(Entropia jest termodynamicznym parametrem stanu układu. W interpretacji statystycznej, określa ona stopień nieuporządkowania układu, albo inaczej mówiąc, stopień jego wyjątkowości.)
Negatywna entropia sprawia, że koncentracja organizmów przeciwdziała tendencji do dezorganizacji systemu.
Obecne problemy, które najmniej rozumiemy skłaniają nas do szczególnie pesymistycznych przewidywań i katastroficznych nastrojów, tym samym utrudniają przebudowę kultury współczesnej.
Podział kultur:
-postfiguratywne - dzieci uczą się od rodziców
-kofiguratywne: ludzie uczą się od rówieśników
-prefiguratywne: rodzice uczą się od dzieci.
Kultura postfiguratywna: zmiany zachodzą wolne i są trudne do zauważenia. Przeszłość dorosłych to przyszłość ich dzieci. Starsi nie chce żadnych zmian. Przekazują dzieciom poczucie niezmiennej ciągłości - jest to typowe dla wszystkich społeczeństw ( z perspektywy historii). Kontakt z innymi ludami nie mącił poczucia bezczasowości ( tak jak w Chłopach Reymonta). Poczucie kontrastu mogło jedynie wzmacniać tożsamości jednostki. Najstarsze pokolenie zawsze podkreśla, że zachowuje zupełnie tak samo jak ich przodkowie, bez względu na to czy to prawda. Nawet bardzo złożone kultury mogą mieć charakter postfiruratywny. To nie jest tak, że trzeba mieszkać w jednym miejscu by kultura miała właśnie taki charakter. Może to być społeczeństwo koczownicze, kast indyjskie, Żydzi etc.
Takie kultury wymagają obecności 3 pokoleń - ciągłość opiera się na realizacji oczekiwań starszego pokolenia. Każdy od urodzenia słyszał tą samą wersję przeszłości - dla każde jest równie oczywista. Cechuje ich także niezachwiana pewność każdej czynności, wykonywanej w ten sam sposób od pokoleń. Dzieci uczyły się ról i zwyczajów społecznych w taki sam sposób jak dziadowie - mieli już wytyczoną drogę - nieograniczona domeny ZWYCZAJU. Choć drobne zmiany były akceptowane cały czasie Niektóre plemiona silnie akcentowały swoją odmienność, mimo ogólnych podobieństw np.; „Każda balijska wieś jest inna. Na Bali wszystko jest takie samo”. Zmiany, które w Malezji odróżniają jedne społeczności od sąsiadów, na Polinezji są wypierane i zapomniane. Również Emigranci z Europy w USA kultywowały bezczasowość i trwałość tożsamości z pokolenia na pokolenie. Takie wychowanie sprawie, że nie niemożliwe jest zerwanie z grupą.
Podobno człowiek łatwiej utożsamia się z kultura, do której był siłą przyzwyczajany, niż ta, w której jesteśmy dobrowolnie.
Ciągłość jest zachowana przez wyparcie wszystkiego, co mogłoby dzielić. Ludzie żyjący w innej kulturze niż swoja mogą wychowywać je w „swojej”, ale świadomość różnicy, otwiera dzieciom drogę do wyboru.
Wiele ludzi dziś rezygnuje z przeszłości/tradycji, przez co ogranicza swoje życie o całą przeszłość kulturową.
Czasami pojawia się recesja kulturowa - potomkowie rozwiniętych cywilizacyjnie ludzi, dziś żyją w wspólnotach rodzinnych. - Taką zmianę możemy nazwać ROZŁAMEM.
Lidzie uczący się nowej kultury często zachowują się dokładnie w stylu postfiguratywnym. Kobieta najpierw kupuje takie suknie jak się nosi, potem dopiero sama dopasowuje się do stylu ubierania- jest to styl charakteryzujący nas jak i naszych przodków.