Imię i natura Boga |
Zagadnienia poruszane na stronie ujęte w formie pytań:
Wj 3,13n
1 J 4,8
Trudności języka ludzkiego pragnącego opisać Boga
1. Jakie pytania rodzą się w człowieku pragnącym poznać rzeczy, drugiego człowieka i Boga?
Gdy chcemy poznać jakąś rzecz, pytamy: Co to jest? Jakie to jest? Do czego to służy? Jakie czynności to wykonuje? Co można z tym zrobić. Człowiek nadaje przedmiotom nazwy, np. stół, krzesło itp. Ułatwia to przekazywanie prawdy drugiemu człowiekowi. Gdy bowiem zapyta: "co to jest?", możemy mu odpowiedzieć np.: "to jest stół". Dzięki nazwie nie musimy podawać za każdym razem obszernej opisowej definicji w rodzaju: "to jest mebel, przy którym można wykonywać różne prace, na którym można położyć różne rzeczy, książki, jedzenie itp."
Kiedy zaciekawienie skłania nas do poznania jakiejś osoby, zadajemy pytanie: Kto to jest? Jakie nosi imię? Jaka jest ta osoba? Co robi? Imię człowieka przypomina nam, że nie jest on przedmiotem, lecz niepowtarzalną osobą, posiadającą swoją świadomość, zdolną do rozumowego poznania, wolną, potrafiącą działać itp.
Chcąc poznać Boga, stawiamy sobie podobne pytania jak te, które odnoszą się do drugiego człowieka, np.: Kim jest Bóg? Jaki jest Bóg? Jakie są Boże działania? Jak powinniśmy się odnosić do Boga itp.
2. Na jakie ograniczenia napotyka ludzki język, gdy pragnie opisać Boga?
Aby choć częściowo odpowiedzieć na pytania: kim jest Bóg? jaki jest Bóg? i opisać Najdoskonalszą Istotę, potrzebujemy wielu pojęć i słów. Jest tak ze względu na nieskończoność Boga i ograniczoność naszego umysłu oraz języka. Doskonałość bytu Bożego opisujemy wieloma pojęciami i wieloma słowami. Tak więc, kiedy chcemy powiedzieć, kim jest Bóg, mówimy: Bóg jest naszym Ojcem, Miłością, Światłością, Prawdą, Dobrem Najwyższym, Pięknem, Istnieniem, Stwórcą itp.
Podobnie wielu określeń musimy użyć, chcąc odpowiedzieć na pytanie: jaki jest Bóg i jakie są Jego działania? Możemy powiedzieć: Bóg jest dobry, miłosierny, życzliwy, nieskończony, niezmienny, wieczny, niezłożony itp. Co do działań Bożych to wiemy z Objawienia, że On kocha, poznaje, stwarza, opiekuje się swoimi stworzeniami, strzeże ich, zbawia człowieka itd. Również w Trójcy Świętej dokonuje się niepojęte dla nas wieczne działanie, jakim jest rodzenie Syna Bożego przez Ojca oraz aktywne tchnienie, dzięki któremu Duch Święty pochodzi od Ojca i Syna.
Imię Boga
3. Jakie jest imię Boga? Wj 3,13n
Ponieważ Bóg nie jest rzeczą, lecz żywym i osobowym Bytem, dlatego może się w człowieku zrodzić pytanie, czy ma On też jakieś imię. Na to pytanie odpowiedzi może udzielić tylko Boże Objawienie. I istotnie to czyni. Sam Bóg przekazał Mojżeszowi swoje imię Jahwe, tzn. JESTEM KTÓRY JESTEM” (Wj 3,13n). Imię Boże ujawnia jakiś aspekt Jego natury.
ISTota, natura, substancja Jedynego Boga
4. Co znaczy, że Bóg jest duchem czystym?
Bóg nie jest istotą materialną. Jest czystym duchem (por. KKK 370), czyli bytem niematerialnym, zdolnym do poznania rozumowego, wolny, potrafiącym kochać, działać. Cechą istot duchowych jest też to, że są bytami odrębnymi, nie stanowiącymi elementu składowego innego bytu.
5. Co znaczy, że naturą Boga jest Miłość? 1 J 4,8
Św. Jan stwierdza, że Bóg jest Miłością (por. 1 J 4,8). W ten sposób określa on najgłębszą naturę jedynego Boga. Miłość to dawanie. Bóg istnieje zatem na sposób daru, jest odwiecznym obdarowywaniem się Osób Boskich.
Miłość Boża nie ogranicza się jednak do Osób Trójcy Świętej. Nieskończona Miłość pragnie obdarowywać również stworzenia. Dlatego też powołuje je do istnienia z nicości, obdarowuje istnieniem każdy byt stworzony. Otaczający nas świat, kosmos i każdy istniejący człowiek jest dowodem na to, że Bóg jest Miłością pragnącą stale i niezmiennie obdarowywać.
Naturę Boga-Miłości ujawnia jeszcze wyraźniej dzieło odkupienia i zbawienia. Niepojęty dla człowieka jest fakt, że Syn Boży stał się człowiekiem dla uratowania człowieka od wiecznej zguby, że dla niego cierpiał dotkliwe udręki psychiczne i fizyczne, umarł w straszliwych męczarniach na krzyżu. Te niepojęte przejawy miłości objawiają naturę Boga - Miłości.
6. W jakim znaczeniu Bóg jest Prawdą? J 14,6
"Bóg jest Prawdą, ponieważ "jest światłością, a nie ma w Nim żadnej ciemności" (1 J 1, 5: KKK 214); Bóg jest Prawdą w każdym znaczeniu, jakie przypisujemy temu pojęciu. Prawdziwe jest to, co rzeczywiście istnieje. W tym znaczeniu prawda jest przeciwieństwem fikcji, wymysłu, braku istnienia naprawdę. Bóg jest Prawdą, ponieważ rzeczywiście istnieje, a nawet jest samym Istnieniem. Można powiedzieć, że Bóg jest absolutnie prawdziwą, a więc autentyczną Miłością.
Prawdziwe lub fałszywe może być poznanie istot zdolnych do poznawania. Poznanie jest prawdziwe, kiedy stanowi odbicie faktycznie istniejącej rzeczywistości, nieprawdziwe natomiast jest wówczas, gdy nie ma nic wspólnego z rzeczywistością. Gdy jest wytworem umysłu, wyobraźni. Bóg jest Prawdą i w tym znaczeniu, że jest poznanie absolutnie prawdziwym. Jest Mądrością. Zna absolutnie wszystko: zarówno swoją nieskończoną naturę jak i wszystkie stworzenia.
Prawdą określamy też czyjąś wypowiedź zgodną z faktami, z rzeczywistością lub z tym, co ktoś myśli. Przeciwieństwem takiego ujęcia prawdy jest kłamstwo. Bóg jest Prawdą i w tym sensie, bo kiedy się wypowiada, to Jego słowa są absolutnie prawdziwe. Bóg nigdy nie kłamie, jest prawdomówny.