Wziewne środki znieczulenia ogólnego
Podział:
1. gazy anestetyczne:
tlen, podtlenek azotu
2. ciecze lotne :
halotan
izofluran
enfluran
sewofluran
desfluran
wymagają stosowania parowników
nośnikiem gazów i lotnych cieczy jest tlen lub powietrze atmosferyczne
Cechy charakterystyczne:
Współczynnik MAC - minimalne stężenie anestetyczne
stężenie środka wziewnego przy którym 50% pacjentów nie reaguje na nacięcie skóry
określa siłę działania anestetycznego środka wziewnego
Współczynnik α- czas wystąpienia działania (α- tym dłuższy czas)
vol % -procent jaki zajmuje gaz w mieszaninie oddechowej
Halotan:
Lotna ciecz, bezbarwna
Charakterystyczny zapach
MAC= 0,756
Wymaga parownika
Halotan- zalety:
Niepalny
Silnie działa anestetycznie
Słabo działa analgetycznie
Nie drażni dróg oddechowych
Rozszerza oskrzela
Zmniejsza napięcie mięśni
zużycie O2
Halotan- wady:
Słabo działa analgetycznie
Depresja krążenia:
RR
kurczliwości mięśnia sercowego; hamowanie węzła zatokowo-przedsionkowego
możliwość zaburzeń rytmu
uwrażliwienie mięśnia sercowego na działanie katecholamin podawanych jako leki
/możliwość migotania komór/
bradykardia
Depresja oddechowa:
Zaleganie wydzieliny w drzewie oskrzelowym- upośledzenie czynności rzęsek
Zaburzenia mechanizmu termoregulacji - dreszcze pooperacyjne
przepływu przez wątrobę
krwawienie miąższowe
obniżenia napięcia mięśnia macicy
Halotan - zastosowanie:
indukcja znieczulenia ogólnego 2-4 vol.%
podtrzymywanie znieczulenia 0,3-1,5 vol.%
Znieczulenie z zachowanym oddechem własnym do krótkich zabiegów, np.nastawienie złamania 1- 2 vol.%
leczenie stanu astmatycznego 1-2vol %
Halotan:
Daje szybkie zasypianie
Szybkie budzenie
Pary szybko wchłaniają się -80 % w stanie niezmienionym wydychane
20 % wydalane z moczem
Halotan- ograniczenie stosowania
stosowanie środków zawierających adrenalinę, noradrenalinę
choroby wątroby, żółtaczka
choroby serca z zaburzeniami przewodnictwa,zaburzeniami rytmu
powtarzane w krótkim czasie kolejne znieczulenia
jest szkodliwy dla personelu sal operacyjnych- uszkodzenie wątroby,
zaburzenia miesiączkowania
Izofluran:
Eter halogenowy
Bezbarwna cieczo o ostrym zapachu
Działanie słabsze od halotanu
Ma działanie drażniące na układ oddechowy - kaszel, wstrzymanie oddechu
Izofluran - zalety:
Dość dobre działanie anestetyczne
Szybkie budzenie, bez objawów ubocznych
Obniża napięcie mięśniowe
Słabo wpływa na przepływ mózgowy, ICP
Minimalnie metabolizowany w organizmie
Izofluran - wady:
Drażnienie dróg oddechowych; silna depresja oddechowa ↓ TV, ↓ wrażliwości ośrodka oddechowego na zmiany pCO2
Zależny od dawki ↓ RR
Obniżenie napięcia mięśnia macicy
Mogą wystąpić nudności, wymioty po znieczuleniu
Izofluran - zastosowanie:
Indukcja znieczulenia 3- 5vol%
Podtrzymanie znieczulenia 1,5- 3vol%
Może być używany w neurochirurgii,w położnictwie
Enfluran:
Bezbarwna ciecz
Ostry, nieprzyjemny zapach
Mniejsza siła działania w porównaniu do halotanu
Wprowadzenie, wybudzenie stosunkowo szybko
Enfluran - wady:
Zależny od dawki ↓RR, wentylacji
Wzrost przepływu mózgowego
Nieprawidłowy zapis EKG /przeciwwskazane stosowanie u chorujących na padaczkę/
Zmniejsza napięcie mięśniowe /również m.macicy/
Enfluran - zalety:
Niewielki / 2% metabolizm w organizmie/
Szybkie zasypianie, szybkie budzenie
Enfluran- zastosowanie:
Indukcja znieczulenia - podtrzymywanie 1,5 - 2 vol.%
Sewofluran:
Bezbarwna ciecz
Eter metylopropylowy
Silny anestetyk
Słaby analgetyk
Słabo rozpuszczalny- szybka indukcja, wybudzanie
Sewofluran - zalety:
Nie drażni dróg oddechowych
Przyjemna woń
Szybka indukcja, szybkie budzenie
Sewofluran - wady:
Powstawanie w obecności wapna małych ilości toksycznych substancji /specjalne parowniki/
RR zależny od dawki/rozszerzenie naczyń obwodowych/
Depresja oddechowa ↓ wrażliwości ośrodka oddechowego na CO2, ↓ pO2
Sewofluran - zastosowanie:
Indukcja znieczulenia 2,2 - 3 vol% /dawka dobierana indywidualnie, ↓z wiekiem/
Podtrzymywanie znieczulenia 0,5- 3vol%
Szczególnie przydatny w znieczuleniach ambulatoryjnych, zabiegach chirurgii 1 dnia
Desfluran:
Bardzo drażni drogi oddechowe
Niska temp wrzenia 23 oC - konieczność stosowania specjalnych parowników
Szybko indukcja
Eter dwuetylowy:
Wzorcowy środek wziewny
Silny anestetyk
Działanie analgetyczne
Bezpieczny
Rozszerzenie oskrzeli
Łatwopalny
Powolne wprowadzenie do znieczulenia
Powolne wybudzanie
Wziewne znieczulenie:
indukcja- dzieci / +iv
+ zwiotczenie (intubacja)
podtrzymywanie znieczulenia (leki wziewne + zwiotczenie + lek p/bólowy)