Rachunkowość regulują następujące zasady:
Zasada memoriałowa ujmowanie w księgach rachunkowych wszystkie osiągane przez jednostkę przychody i koszty dotyczące danego roku, niezależnie od terminu ich spłaty. Np. wypłacone w roku następnym (styczniu) wynagrodzenia za grudzień należy zarachować w koszty grudnia.
Zasada periodyzacji - ujmowanie działalności jednostek gospodarczych w wyznaczonych okresach takich jak
- rok obrotowy- najczęściej od 1 stycznia do 31 grudnia
- okres sprawozdawczy - czyli taki za który sporządza się sprawozdanie finansowe
3. Zasada kontynuacji działania - przyjmuje założenia, że jednostka będzie kontynuować swoją działalność w przyszłości w niezmniejszonym zakresie
4. Zasada ostrożnej wyceny - należy ewidencjonować zasoby majątkowe, tak aby nie zniekształcać wyniku finansowego, zwykle wycenia się po cenie rynkowej.
5. Zasada wyższości treści nad formą (zasada wiernego obrazu) - ewidencja operacji gospodarczych zgodnie z ich treścią i rzeczywistością ekonomiczną, przez co Ne zniekształca się sprawozdań finansowych.
6. Zasada istotności - w sprawozdaniach muszą by wykazane wszystkie pozycje które mają istotne znaczenie dla oceny jednostki i zdarzeń gospodarczych oraz dla podejmowanych decyzji
7. Zasada ciągłości - stosowane zasady rachunkowości muszą być identyczne w różnych okresach a ewentualne zmiany powinny być uzasadnione z podaniem ich skutków
Przedmiotem rachunkowości są procesy gospodarcze mające miejsce w jednostkach gospodarczych oraz posiadane przez nie zasoby biorące udział w tych procesach. Charakter procesów gospodarczych zależy przede wszystkim od rodzaju działalności prowadzonej przez jednostkę.
Podmiotami rachunkowości są różnorodne pod wieloma względami jednostki prowadzące rachunkowość. Różna jest na ogół ich forma własności, forma prawna i organizacyjna. Różnią się one także zazwyczaj charakterem działalności oraz jej rozmiarami. Zdecydowana większość tych jednostek prowadzi działalność gospodarczą zarobkową.
Główną cechą podmiotu rachunkowości jest majątkowe wyodrębnienie. Wyodrębnienie to może być dokonane w sposób formalnoprawny, na podstawie ustaleń statutowych, lub tylko umownie przez wyodrębnienie jednostki w postaci zakładu lub oddziału w samej rachunkowości jako samodzielnie sporządzającej sprawozdanie finansowe, które staje się elementem łącznego sprawozdania finansowego.
Majątek trwały - rzeczowe składniki o znacznej wartości które są trwale użytkowane w jednostce gospodarczej, Są one wykorzystywane w wielu kolejnych procesach gospodarczych przez dłuższy czas. Ich zużycie następuje stopniowo w miarę upływu czasu. Kryterium czasu wynosi okres dłuższy niż rok.
Majątek obrotowy - zmienia swoją postać w krótkim okresie czasu. W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą przekształcają się ona w trakcie procesu produkcyjnego przyjmując inną zewnętrzną postać
Majątek własny - wielkość kapitałów lub funduszy własnych które stanowią źródło pochodzenia dla odpowiadającej mu kwotowo części środków gospodarczych. Reszta środków gospodarczych które nie mają pokrycia w kapitale / funduszach własnych a w kapitale/ funduszach obcych są zobowiązaniami.
Zobowiązania - źródła pochodzenia do momentu spłaty zobowiązań przy czym uregulowane zobowiązanie nie oznacza zaniku majątku obcego w jednostce.
Środki gospodarcze (aktywa) - niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej tworzą rzeczową strukturę majątku jednostki.
Majątek trwały (aktywa trwałe) - obejmuje składniki o długotrwałym użytkowaniu lub wyłączeniu z obrotu oraz o znacznej wartości jednostkowej. Rzeczowe aktywa trwałe obejmują: środki trwałe, środki trwałe w budowie, zaliczki na środki trwałe w budowie
Środki trwałe - rzeczowe składniki majątku i zrównnen z nimi (prawa własności) o przewidzianym okresie użyteczności dłuższym niż rok. Składniki te w momencie przejęcia do użytkowania muszą być kompletne i zdatne do użytku, a także przeznaczone na potrzeby jednostki.
Struktura rodzajowa środków trwałych: nieruchomości, maszyny i urządzenia, środki transportu, ulepszenia w obcych środkach trwałych, inwentarz żywy, inne przedmioty trwałego użytku.
Środki trwałe w budowie - ogół kosztów które zostały poniesione w związku z niezakończoną wciąż budową, montażem czy przekazaniem do używania nowego środka trwałego. Do środków trwałych w budowie są również zaliczane koszty ponoszone w celu ulepszenia lub modernizacji istniejącego już środka trwałego.
Wartości niematerialne i prawne - zaliczane do aktywów trwałych nadające się do gospodarczego wykorzystania nabyte przez jeno ostkę prawa majątkowe których przewidywany okres ekonomicznej użyteczności jest dłuższy niż rok i są one przeznaczone na własne potrzeby jednostki np. autorskie prawa majątkowe. Licencje, know-how, nabyta wartość firmy.
Inwestycje długoterminowe - składniki posiadane przez jednostkę w celu uzyskania z nich korzyści ekonomicznych takie jak: udziały, akcje, lokaty. Korzyści z nich wynikają z przyrostu ich wartości mają też postać przychodów w formie odsetek, dywidend lub innych pożytków.
Majątek obrotowy (aktywa obrotowe) - składniki które pod daną postacią przejściowo wykorzystane są w działalności gospodarczej. W trakcie procesu produkcyjnego przechodzą przez kolejne jego fazy (zaopatrzenie - produkcja - zbyt ) ulegają one przekształceniu i przyjmują nową postać zewnętrzną.
W grupie zapasów (rzeczowych aktywów obrotowych ) występują: materiały, półprodukty i produkty w toku, produkty gotowe, towary.
Materiały - składniki majątku które jednostka nabywa na własne potrzeby, a które zużywają się całkowicie w cyklu produkcyjnym, przenosząc swoją wartość na wytarzane lub przetwarzane produkty. Niektóre materiały tracą swoją swą postać naturalną wchodząc w skład substancji wytworzonych wyrobów; inne nie wpływają na postać wyrobu, lecz umożliwiają jego wytworzenie.
Produkcja nie zakończona - obejmuje produkcję w toku oraz półprodukty czyli produkty które jeszcze nie są gotowe lecz mogą być magazynowane a niekiedy nawet sprzedawane.
Produkty gotowe - obejmują zdatne do sprzedaży wyroby gotowe, usługi i roboty. Wyrobami gotowymi są rzeczowe produkty pracy, które powstały w wyniku procesu produkcyjnego i SA przeznaczone do sprzedaży innym jednostkom.
Towary - składniki majątku, które zostały zakupione przez jednostkę w celu odsprzedaży
Należności krótkoterminowe - ogół kwot pieniężnych należnych danej jednostce gospodarczej od innych jednostek lub osób fizycznych z tytułu dostaw i usług oraz całość lub cześć należności z innych tytułów których okres zapłaty nie przekracza 12 miesięcy.
Należności dochodzone na drodze sądowej - powstają wówczas, gdy kontrahent nie akceptuje należności lub jej części. Skierowanie sprawy do sądu sprawia, że taką należność określa się też mianem roszczenia spornego.
Aktywa finansowe - aktywa pieniężne, instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki a także ustalone w kontrakcie prawo do otrzymania aktywów pieniężnych bądź wymiany instrumentów finansowych z inna jednostka na korzystnych warunkach
Środki pieniężne - mogą przyjmować różną postać jak na przykład: gotówka i bony pieniężne w kasie, środki na rachunkach bankowych, czeki, weksle obce płatne w ciągu 3 miesięcy od daty wystawienia. Środki pieniężne mogą występować w formie krajowych środków płatniczych, obcych walut i dewiz.
Krótkoterminowe papiery wartościowe - nabyte w celu odsprzedaży (akcje, obligacje, udziały itp.) spełniają identyczną rolę jak środki pieniężne. Nie mają charakteru lokaty, lecz są przeznaczone do obrotu.
Źródła finansowania : majątek własny, majątek obcy w tym zobowiązania długo- i krótkoterminowe
Bilans - 1) podstawowe sprawozdanie finansowe w którym majątek jednostki gospodarczej zostaje ukazany jednocześnie w ujęciu rzeczowym i finansowym, Bilans może mieć postać dwustronnej tabeli lub dwuczęściowego zestawienia. 2) wartościowe zestawienie środków gospodarczych i źródeł ich pochodzenia na wyznaczony dzień bilansowy i w określonej formie z zachowaniem zasady równości bilansowej
Rodzaje kapitału: kapitał stały ( suma kapitału własnego i długoterminowego kapitału obcego), kapitał pracujący (różnica między łączną kwotą aktywów a zobowiązaniami krótkoterminowymi)
Ogólne zasady sporządzania bilansu:
Opracowanie według obowiązującego wzoru
Zachowanie wymaganej szczegółowości
Dotrzymanie obowiązującego terminu
Jasność i zrozumiałość
Rzetelność
Ciągłość
Porównywalność
Rodzaje operacji gospodarczych: bilansowe (wywierają wpływ tylko na składni bilansu), wynikowe (oddziałują bezpośrednio na wynik finansowy jednostki)
Bilans jest to wartościowe zestawienie aktywów i pasywów sporządzone na określony dzień i w określonej formie. Bilans powinien zawierać:
a) nazwę i adres podmiotu, dla którego jest sporządzany
b) słowo „bilans”
c) moment bilansowy, czyli datę, na którą wyceniono pasywa i aktywa
d) wyszczególnienie nazw i zawartości grup aktywów i pasywów
e) ogólną sumę aktywów i pasywów, między którymi musi zachodzić równowaga
f) podpisy osób odpowiedzialnych za gospodarkę finansowa jednostki gospodarczej
g) datę i miejsce sporządzenia bilansu
11. Co jest podstawą równowagi bilansowej?
Podstawą równowagi bilansowej jest równanie aktywa = pasywa. Jest to podstawowe równanie rachunkowości.
Operacja gospodarcze - udokumentowane i podlegające ewidencji księgowej zdarzenia.
Cechy operacji to:
a) ścisły związek z działalnością jednostki
b) jednoznacznie określony termin ich wystąpienia
c) obowiązek ich udokumentowania
d) masowość i powtarzalność występowania
e) wartościowe ujęcie
f) wywoływanie zmian w aktywach i pasywach firmy
Otwarcie konta może nastąpić przez wpisanie stanu początkowego z bilansu lub zaksięgowanie pierwszej operacji dotyczącej danego konta
Założenie konta - wpisanie jego nazwy i symbolu nadanego w planie kont
Zapis księgowy składa się z elementów: informacyjnych (nazwa i strona konta oraz kwota operacji) i identyfikacyjnych ( treści operacji, podstawy zapisu, daty operacji i ewentualnie jej numeru)
Zasada podwójnego zapisu:
Operacja musi być ujęta co najmniej na dwóch kontach
Na jednym koncie po stronie Wn na drugim po stronie Ma, czyli po przeciwnych stronach
W identycznej wysokości na obu kontach (jednakowy zapis)
Zamknięcie konta:
Podsumowuje się obie strony konta
Ustala się różnice między nimi
Różnice zapisuje się po stronie wykazującej mniejszą sumę
Zrównoważone obroty podkreśla się dwukrotnie
Rodzaje Sald końcowych:
Debetowe - jeśli większa jest duma po stronie Wn
Kredytowe - jeśli większa jest suma po stronie Ma
Zerowe - gry sumy zapisów są równe
Roszczenie oznacza wierzytelność, dla której musi być przeprowadzone odpowiednie postępowanie procesowe w celu stwierdzenia ostatecznej kwoty roszczenia, osoby dłużnika i terminu zapłaty. Roszczenia skierowane na drogę postępowania sądowego stanowią roszczenia sporne.
Księgi rachunkowe powinny być prowadzone w języku polskimi w walucie polskiej. Prowadzi się je w siedzibie zarządu jednostki. Księgi rachunkowe otwiera się na dzień rozpoczęcia działalności, na początek każdego następnego roku obrotowego oraz na dzień zmiany formy prawnej, połączenia lub podziału jednostek, powodującego powstanie nowej jednostki, a także na dzień rozpoczęcia likwidacji lub postępowania upadłościowego. Zamyka się na dzień kończący rok obrotowy, na dzień zakończenia działalności, w tym również sprzedaży i zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego oraz na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej, postawienia w stan likwidacji lub upadłości. Powinny być rzetelne, bezbłędne, sprawdzalne i bieżące.
Jakie elementy musi zwierać dokument, aby stanowił dowód księgowy?
- opis rodzaju dowodu i jego nr identyfikacyjny
- określenie stron dokonujących operacji gospodarczych
- opis operacji oraz jej wartość
- datę dokonania operacji lub sporządzenia dokumentu
- podpis wykonawcy dowodu oraz osoby, której wydano składniki majątkowe,
- stwierdzenie zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księgach rachunkowych
Dowody księgowe mogą być dowodami własnymi lub dowodami obcymi. Dowody własne są wystawiane przez dany podmiot dla udokumentowania zewnętrznych bądź wewnętrznych operacji gospodarczych. Stąd dodatkowe rozróżnienie dowodów własnych na zewnętrzne - dowody otrzymane od kontrahentów i wewnętrzne - dotyczące operacji wewnątrz jednostki. Podstawą zapisów mogą być także sporządzone przez jednostkę dowody księgowe: zbiorcze - służące do dokonania łącznych zapisów zbioru dowodów źródłowych, które muszą być w dowodzie zbiorczym pojedynczo wymienione; korygujące poprzednie zapisy; zastępcze - wystawione do czasu otrzymania zewnętrznego obcego dowodu źródłowego; rozliczeniowe - ujmują już dokonane zapisy według nowych kryteriów klasyfikacyjnych.
Koszty - wyrażają w pieniądzu zużyte w pewnym okresie w toku działalności gospodarczej rzeczowe składniki majątku, usługi obce oraz włożoną pracę ludzką, pod warunkiem że zaangażowane składniki przynoszą efekty w postaci wytworzonych wyrobów lub świadczonych usług do kosztów należą też pozycje nie związane ze zużyciem zasobów lecz są traktowane jako koszty na mocy przepisów.
Kosz wg ustawy o rachunkowości - uprawdopodobnienie zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych wiarygodnie określonej wartości występującej w postaci zmniejszenia aktywów lub zwiększenia zobowiązań i rezerw oraz powodujące zmniejszenie kapitału własnego lub zwiększenie jego niedoboru wynikające z innych powodów niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli.
Przychody wg ustawy o rachunkowości- uprawdopodobnienie powstania w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych których kwota jest wiarygodnie określona a wyrażają się one w formie zwiększenia wartości aktywów albo zmniejszenia zobowiązań dzięki czemu następuje wzrost kapitału własnego ewentualnie zmniejsza się jego niedobór z innych powodów niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli.
Pozostałe przychody operacyjne - przychody nie wynikające ze zwyklej działalności gospodarczej lecz są związane z działalnością socjalną, sprzedażą środków trwałych, środków trwałych w budowie etc.
Pozostałe koszty operacyjne - koszty związane z działalnością socjalną, sprzedażą środków trwałych, środków trwałych w budowie etc.
Wynik działalności operacyjnej - wynik ze sprzedaży zestawiony z różnicą pomiędzy pozostałymi przychodami operacyjnym a pozostałymi kosztami operacyjnymi
Przychody finansowe - wynikają z otrzymania dywidend z obcych akcji oraz tytułu udziału w innych jednostkach, z uzyskania odsetek ze środków na rachunkach bankowych, ze sprzedaży papierów wartościowych, z dyskonta
Koszty finansowe płacone dyskonto, odsetki do zapłaty, prowizje od kredytów i pożyczek, ujemne różnice kursowe, wartości sprzedanych udziałów
Wynik finansowy brutto:
Zysk brutto - gdy kwota przychodów z działalności gospodarczej i zysków nadzwyczajnych jest wyższa od sumy kosztów działalności gospodarczych i strat nadzwyczajnych
Starta brutto - odwrotnie niż powyżej
Powody błędów księgowych:
Niewłaściwe dokonanie zapisu księgowego
Pominięcie operacji gospodarczej w księgach rachunkowych
Opóźnienie zapisu księgowego
Storno - sposób poprawienia błędów księgowych polegających na usunięciu ich wpływu na końcowe saldo konta a niektórych wypadkach także i na obroty konta. Nie dokonuje się przy tym skreślenia mylnego zapisu.
Rodzaje storna:
Storno czarne zupełne eliminacja błędu przez zapis po przeciwnej stronie w stosunku do mylnego zapisu
Storno czarne częściowe - użyte gdy błąd dotyczy tylko jednego konta, wówczas anuluje się tylko mylny zapis na tym koncie. W tym celu dokonuje się zapisu po przeciwnej stronie tego konta w stosunku do zapisy błędnego w korespondencji z właściwym kontem
Storno czerwone - wykorzystanie zapisu ujemnego.
Umorzenie środków trwałych - okresowe korygowanie wartości początkowej tych środków trwałych o wartość zużycia. Natomiast wyrażone w pieniądzu fizyczne zużycie środków trwałych na skutek ich użytkowania (eksploatacji) wliczane do kosztów działalności nazwane jest amortyzacją.
Metody amortyzacji: amortyzacja równomierna, amortyzacja nierównomierna ( degresywna, progresywna, naturalna)
Wartość firmy - różnica między ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jego części a niższą niż wartość godziwą przyjętych aktywów netto jednostki lub zorganizowanej jej części.
Rodzaje aktywów finansowych długoterminowych:
Udziałowe - udostępnienie kapitału w zamian za prawo do własności podmiotu emitującego instrument finansowy i wynikającego z tego tytułu prawa do udziału w dochodach
Wierzytelnościowy - czasowe, długookresowe udostępnienie jednostkom aktywów pieniężnych i instrumentów finansowych w zamian za korzyści określone w umowie
Zasady wyniku finansowego:
Zasada memoriałowa (ang. accrual basis) - zasada polegająca na ujęciu w księgach rachunkowych oraz sprawozdaniu finansowym ogółu operacji gospodarczych dotyczących danego okresu.
Zasada współmierności w rachunkowości polega na tym, że koszty poniesione w celu osiągnięcia określonych przychodów muszą być ujęte w księgach rachunkowych w tym samym okresie rozrachunkowym, co osiągnięte przychody
Charakterystyka kosztów
•wiarygodnie określona wartości - w jednostkach pieniężnych,
•dotyczą bieżącego okresu sprawozdawczego,
•powodują uszczuplenie korzyści ekonomicznych jednostki gospodarczej w wyniku:
-zmniejszenia wartości aktywów (np. zużycie surowców do produkcji, naliczenie wynagrodzenia),
-bądź zwiększenia zobowiązań i rezerw, których uregulowanie doprowadzi do przekazania lub wykorzystania bieżących lub przyszłych aktywów (np. zobowiązanie za zużytą energię elektryczną)
•zmniejszenia wartości kapitału własnego (zysku) lub powiększenie jego niedoboru (straty).
Pojęcie wydatku:
„To wydatkowanie środków pieniężnych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.”
„To rozchód środków pieniężnych w formie gotówkowej lub bezgotówkowej posiadający zdolność do likwidowania zobowiązań jednostki gospodarczej wobec innych podmiotów. ”
„Pojęcie wydatków wiąże się również z rozmaitymi transakcjami gospodarczymi takimi jak zakupy zasobów rzeczowych czy też praca.”
Nakład - kategoria ekonomiczna wyrażająca w jednostkach naturalnych wykorzystanie zasobów ludzkich oraz zużycie zasobów majątkowych przedsiębiorstwa.
Ze względu na rodzaj czynnika wykorzystywanego w działalności gospodarczej można wyróżnić cztery rodzaje nakładów:
•nakłady pracy żywej,
•nakłady środków trwałych,
•nakłady materiałowe,
•nakłady pieniężne.
Koszty działalności operacyjnej - koszty rodzajowe
•Amortyzacja to koszty działalności operacyjnej związane z zużyciem (amortyzacją, umorzeniem) środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Koszty amortyzacji obciąża się na podstawie planu amortyzacji.
•Usługi obce - Koszty usług obcych to koszty proste związane z wykonywaną działalnością operacyjną oraz z wykonywanymi na rzecz danej jednostki usługami. Do grupy tej zalicza się szczególnie koszty usług: - najmu (dzierżawy) obiektów na cele działalności operacyjnej, - remontowych, - transportowych (przewóz ładunków, spedycja, załadunek, rozładunek, składowanie), - łączności (telefonicznych, faksowych, pocztowych, kurierskich), - porządkowania (sprzątanie pomieszczeń), - ochrony mienia, - doradztwa (finansowe, księgowe, informatyczne), - bankowych (opłaty i prowizje bankowe).
•Zużycie materiałów i energii - koszty proste stanowiące zużycie materiałów i energii to wartość surowców zużywanych do wytworzenia produktów oraz wartość materiałów używanych w celach ogólnych związanych z działalnością gospodarczą. Na koszty te składa się ponadto wartość zużytych opakowań, towarów, paliw i gazów technicznych. Do tej grupy kosztów zalicza się również ubytki naturalne rzeczowych składników majątku obrotowego. Za koszt zużycia energii uważa się szczególnie koszty zużycia energii elektrycznej, energii cieplnej, gazu i wody, paliw i olejów.
•Wynagrodzenia - grupa kosztów prostych określana mianem "wynagrodzenia" obejmuje związane z prowadzoną działalnością operacyjną pieniężne i niepieniężne (tj. w postaci świadczeń w naturze) wynagrodzenia za pracę wypłacane pracownikom. Koszty związane z wynagrodzeniami obejmują wynagrodzenia wypłacane pracownikom za pracę zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i na podstawie umów zlecenia, umowy o dzieło oraz innych podobnych umów. Koszty wynagrodzeń obciąża się na podstawie listy płac w miesiącu, którego dotyczą, niezależnie od terminu faktycznej wypłaty.
•Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia - grupa kosztów obejmuje wszelkie koszty związane z zatrudnianiem pracowników - poza kosztami wynagrodzeń. W kosztach tych ujmuje się przede wszystkim: składki na ubezpieczenia społeczne, na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych świadczeń Pracowniczych, odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, koszty szkoleń pracowników, koszty związane z bezpieczeństwem i higieną pracy.
•Podatki i opłaty - grupa ta obejmuje podatki i opłaty o tzw. kosztowym charakterze. Zalicza się do nich szczególnie: podatek akcyzowy, podatek od nieruchomości, VAT naliczony nie podlegający odliczeniu od podatku należnego, VAT należny od usług z importu, VAT należny od zużycia materiałów na cele reprezentacji i reklamy, opłaty, takie jak skarbowa, sądowa, notarialna.
•Pozostałe koszty rodzajowe - wszelkie koszty proste poniesione w związku z wykonywaniem działalności operacyjnej, a nie uwzględnione w poprzednio przedstawionych grupach. Za pozostałe koszty rodzajowe uważa się między innymi:
•koszty reprezentacji i reklamy (często są one wyodrębnione z tej grupy ze względu na szczególne wymagania przepisów podatkowych dotyczące reprezentacji i reklamy),
•koszty ubezpieczeń majątkowych,
•koszty podróży służbowych (obejmujące koszty przejazdów, diety, koszty noclegów itp.),
•a także wszelkie inne proste koszty związane z działalnością operacyjną nie wymienione wcześniej.
Koszty działalności operacyjnej - miejsca powstania kosztów
•Koszty działalności podstawowej
-Bezpośrednie koszty działalności produkcyjnej są bezpośrednio związane z wytwarzaniem produktów. Na koszty bezpośrednie produkcji składają się materiały zużyte do produkcji, zużycie energii, wynagrodzenia pracowników zatrudnionych bezpośrednio przy produkcji, świadczenia na rzecz tych pracowników, amortyzacja środków trwałych wykorzystywanych do produkcji. Uogólniając można powiedzieć, że do kosztów bezpośrednich produkcji zalicza się wszelkie koszty, które można bezpośrednio doliczyć do kosztów wytworzenia produktów.
-Pośrednie (koszty wydziałowe) koszty produkcji to takie koszty, których nie można bezpośrednio rozliczyć na koszt wytworzenia produktów. Zalicza się do nich przykładowo koszty poniesione na utrzymanie wyodrębnionych organizacyjnie wydziałów produkcji podstawowej.
•Koszty działalności pomocniczej
•Koszty zarządu
•Koszty zakupu (640 - RMK)
•Koszty sprzedaży
Koszty operacyjne:
Koszty działalności podstawowej (pośrednie i bezpośrednie)
Koszty działalności usługowej - koszty poniesione w związku ze świadczeniem usług na rzecz innych jednostek. Tę grupę kosztów wyodrębnia się u przedsiębiorców, których przedmiotem działalności jest świadczenie usług, lub też u podmiotów, które oprócz innych rodzajów działalności (np. produkcyjnej bądź handlowej) zajmują się również działalnością usługową. Koszty działalności usługowej obejmują zarówno bezpośrednie, jak i pośrednie koszty poniesione w związku ze świadczeniem usług.
Koszty działalności handlowej wyodrębnia się w jednostkach, które zajmują się handlem detalicznym bądź hurtowym, skupem, a także gastronomią. Do grupy tej zalicza się koszty proste i złożone związane z zakupem, magazynowaniem i sprzedażą towarów.
Zasady ewidencji na kontach wynikowych
•Konta wynikowe nie mają sald
•Konta otwiera się pierwszym zapisem dotyczącym konta kosztów lub przychodów
•Koszty księguje się na kontach kosztów zawsze po stronie WN
•Przychody księguje się na kontach przychodów zawsze po stronie MA
•Konta wynikowe zamyka się przez przeniesienie ich obrotów na Wynik Finansowy (brak salda)
Pozostałe koszty i przychody operacyjne
To koszty i przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności koszty i przychody związane:
a) z działalnością socjalną,
b) ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, a także nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji,
c) z utrzymywaniem nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych
do inwestycji, w tym także z aktualizacją wartości tych inwestycji, jak również z ich przekwalifikowaniem odpowiednio do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli do wyceny inwestycji przyjęto cenę rynkową bądź inaczej określoną wartość godziwą,
d) z odpisaniem należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych, z wyjątkiem należności i zobowiązań o charakterze publicznoprawnym nieobciążających kosztów,
e) z utworzeniem i rozwiązaniem rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami finansowymi,
f) z odpisami aktualizującymi wartość aktywów i ich korektami, z wyjątkiem odpisów obciążających koszty finansowe,
g) z odszkodowaniami i karami,
h) z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż dopłaty do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych.
Rodzaje kosztów rodzajowych:
Amortyzacja
Usługi obce
Wynagrodzenia
Zużycie materiałów i energii
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
Pozostałe koszty rodzajowe
Weksle to dokumenty zwierające bezwarunkowe zobowiązanie do zapłaty określonej osobie w ustalonym terminie i miejscu określonej sumy pieniężnej. Weksel dotyczy przyszłej płatności, więc wygasa dopiero po uregulowaniu kwoty wynikającej z weksla. Zaletą weksla jest to, że można przenosić prawa z nich wynikające na inne osoby np. dokonać płatności zobowiązania poprzez przekazanie weksla swoim kontrahentom lub skierować weksel do wykupu przez bank przed terminem jego płatności.
- Weksel własny ( sola, suchy, prosty) jest płatny w miejscu wystawienia, a więc nie jest przewożony przez morze. Jest bezwarunkowym zobowiązaniem wystawcy do zapłacenia ustalonej sumy w ustalonym na wekslu terminie określonej osobie zwanej remitentem. Wystawia go się w jednym egzemplarzu i płaci go ta sama osoba, co wystawiła. Pełni funkcję kredytową, obiegową, płatniczą i gwarancyjną.
- weksel trasowany ( ciągniony, trata ) zawiera plecenia wystawcy zwanego trasantem do bezwarunkowego zapłacenia określonej kwoty innej osobie na rzecz osoby trzeciej. Suma wekslowa obejmuje kwotę udzielonego kredytu + oprocentowanie danego kredytu.
Obrót gotówkowy polega na przyjmowaniu i wydatkowaniu gotówki. Obejmuje on w zasadzie wpłaty i wypłaty gotówki z kasy. Wielkość obrotu gotówkowego zależy od specyfikacji jednostki gospodarczej. Obrót bezgotówkowy polega na regulowaniu zobowiązań i inkasowaniu należności za pośrednictwem banku, przez przelewanie określonych sum z rachunku bankowego dłużnika na rachunek bankowy wierzyciela.