W skład układu pokarmowego człowieka wchodzą: przewód pokarmowy i dwa wielkie gruczoły: wątroba trzustka. Przewód pokarmowy dzieli się na kilka połączonych ze sobą odcinków: jama ustna gardło przełyk żołądek jelito cienkie jelito grube. Główne objawy przewodu pokarmowego: 1. dysfagia - odczucie trudności w połykaniu a) ustno gardłowa - brak uzębienia, ch neurologiczne, b) przełykowa - przeszkoda mechaniczna nowotwór śródpiersia przełyku węzły. C) czynnościowe- zab perystaltyki jelit. 2. brak łaknienia i chudnięcie - nowotwory, przyczyna psychiczna, nadczynność tarcz. Cukrzyca nadmierny wysiłek fizyczny 3. Nudności i wymioty - wirusy , leki, ból brzucha, kolkowy ból ( niedrożność jelit), stały tępy ból - zap wyrost robaczkowego, silny ból - wrzody żołądka, nadciśnienie, wymioty poranne - ch.neurologiczne guz mózgu. 4. Wzdęcia - nowotwory, zrosty pooperacyjne niedoczynność tarczycy 5. Biegunka - częściej niż 3 razy stolec mazisty ( zap. Trzustki) cuchnący ( zab wchłaniania) z domieszką krwi (nowotwór). 6. Zaparcia - nowotwór, hemoroidy 7. Wodobrzusze - patologiczne gromadzenie płynu w jb przez ch wątroby, ukł krążenia 8. Ból brzucha a) trzewny odczuwany w okolicy około pępkowej nieokreślony b) somatyczny - dobrze zlokalizowany nagły, tępy. Przełyk choroby - ch refleksowa zrzucanie treści żołądkowej do przełyku. Objawy: zmiany w badaniu endoskopowym, zgaga palenie za mostkiem. Lecz. Objaw. Unikanie używek, dieta. Nowotwór przełyku (złośliwy) złośliwy wywodzi się z nabłonka płaskiego lub gruczołowatego. Wczesny bezobjawowy, dysfagia, czkawka, chudnięcie. Zaawansowany polipowaty, wrzodziejący powoduje przeżuty do węzłów chłonnych. Objawy: ból zamostkowy, uczucie pieczenia, bóle promieniujące do pleców
Stłuczenie wątroby - stan przed marskością wątroby (biała wątroba dot. Alkoholików , nadmierne gromadzenie trój glicerydów w hapatocytach, wykryte przypadkowo w usg, objawy: pobolewanie w prawej części nadbrzusza czasami białaczka, zwiększony Alat aspat Leczenie długotrwałe leki osłaniające poprawiające metabolizm, dieta . Wirusowe zapalenie wątroby - wirusy HCV, HBS, objawy - stany podgorączkowe, osłabienie utrata apetytu, mdłości bolesność uciskowa w prawym podbrzuszu, bóle stawów objawy za żółtaczką, ciemne zabarwienie moczu, Rozpoznanie: markery, anty HCV, HBS, wzrost bilirubiny, transaminazy. Formy zap wątroby : typ A przenoszona drogą pokarmową, bezobjawowo, przebieg z ostrego w lżejszy, żółtaczka, świąd skóry, nie wymaga leczenia, można podać immunoglobulinę ludzką mogą występować nudności. WZW B - przenoszona krwią wydzielinami, typy wirusów B,C D najczęściej drogą seksualną okołoporodową, horyzontalna (przetoczenie krwi) przebieg cięższy, większa śmiertelność. Prowadzi przewlekłe zap. Wątroby , marskość, pierwotny rak. Objawy: po 6 mc żółtaczka, bóle stawów, markery HBV. Ostre nie wymaga leczenia czasami zap wątroby wymaga przeszczepu. Przewlekłe : replikacja wirusa i uszkodzenie niewydolność wątroby. Leczenie: interferon 3x w tyg. Przez 6m-cy przeszczep lub bez przeszczepu. WZW C - drogą pozajelitową postać przewlekła przeciwciała HCV po 6 m-ca po zakażeniu. HCV- jest 6 typów, zakażenie: przerwanie tkanki ciągłej. Ostre zap. Wątroby C - okres wylęgania 5-10 tyg. Większość bezobjawowo. Objawy: uczucie zmęczenia, podwyższone transaminazy dochodzi do stłuczenia wątroby, grudek chłonnych, uszkodzenia przewodów żółciowych, zmiany skórne, uszkodzenie nerek, wodobrzusze jako pierwszy objaw potem rak wątroby.
|
przy połykaniu, utrata apetytu, chudnięcie chrypka, wymioty krwawe, w zaawansowanej postaci, powiększenie węzłów chłonnych, wątroby. Rozpoznanie: rtg z podwójnym kontrastem, gastro z wymazem cytol. TK. Leczenie: resekcja z usunięciem węzłów chłonnych 5 lat przeżycia. Paliatywna, chemio i radio terapia.Żołądek 1. Dyspesja - nawracający ból, uczucie pełności, wzdęcia. Przyczyny: leki H-pyroli, leczenie farmakologiczne, dieta bez używek 2. Zap. Błony śluzowej (ostre lub przewlekłe). Nadżerkowe po NZL, alkohol, refleksowe, infekcyjne 3. Zapalenie żołądka ostry stan zapalny wzrost wydzielania soku żołądkowego, objawy: ból w nadbrzuszu, nudności. Przewlekłe: infekcje helikobakter, proces zapalny ograniczony do blaszki właściwej bł. Śluzowej, nacieki obrzęki H.pyroli pałeczka gram ujemna, bakteria która przeżywa w warstwie śluzu pokrywającej nabłonek żołądka jej obecność powoduje reakcje zapalne uszkadza śluzówkę i powoduje zaburzenia funkcji żołądka gdy umiejscawia się w trzonie żołądka to ustaje zmniejszanie wydzielania kwasu solnego, skutkiem jest ch wrzodowa. Objawy ch. Wrzodowej - ból w nadbrzuszu 1-3 godz. Po posiłku bóle w nocy i rano ból piekący promieniujący do pleców bóle wielotygodniowe ( nawrót wiosna,jesień), zgaga odbijanie, nudności wymioty . rozpoznaie gasto rtg klp, rtg jb z kontrastem Leczenie: farmakologiczne terapia potrójniezłożona przez 7 dni jak niedomoga t terapia poczwórna. Cel pozbycie się bakterii. Lecz operacyjne. Powkłania ch. Krwotok z górnego odcinka- duża śmiertelność. Objawy: smoliste stolce wymioty z treścią fusowatą bladość ciała osłabienia omdlenia zimne poty. Badania morfologia usg. Perforacja - nagły silny ból w nadbrzuszu po którym następ uje objaw zapalenia otrzewnej.
Leczenie: interferon 20% przeszczep, niema szczepionki zap.ostre 13 lat, przewlekłe do 17 lat. WZW D- przenoszony krwią, wymaga wirusa hepatis B, przebieg ostry przewlekły zakażenia drogo parietalno równocześnie z HBV rozpoznaie: wykrycie HDV. Rak wątroby - związek pomiędzy zakażeniem HBV a HCV, pojedynczy guz z włóknistą otoczką , większość rozwija się z marskości wątroby . Objawy wodobrzusze, stany podgorączkowe. Badania obrazowe zmiany ogniskowe usg, biopsja cienkoigłowa, guzy przerzutowe. Leczenie : paliatywne. Choroby wątroby wywołane czynnikami toksycznymi: polekowe uszkodzenia wątroby , stłuczenie wątroby, alkocholowa marskość wątroby . Trzustka ostre zapalenie trzustki jest procesem zapalnym gruczołu z zajęciem sąsiadujących tkanek, niekiedy odległych narządów. 1. Postać łagodna 2. Postać martwicza (ciężka). Przyczyny: uraz trzustki, zabiegi operacyjne jb, kamica pęcherzykowa i dróg żółciowych, alkohol, infekcje wirusowe lub bakteryjne rak trzustki, niewydolność berek. Objawy: uporczyw silne bóle w nadbrzuszu środkowym, wzdęcia nudności , wymioty, biegunki, gorączka, bolesność palpacyjna czasami żółtaczka. W ciężkiej postaci tachykardia, obniżenie RR, obecność płynu w j.opłucnej, ból zaburzenia świadomości -OJOM. Rozpoznanie wywiad badanie przedmiotowe biochemia: wzrost lipazy i amylazy w surowicy krwi , usg jb, tk, mr, rtg. Powikłania : płucne, nerkowe, sepsa ukł nerwowy. Leczenie: lekka postać - lecz. W warunkach szpitalnych , głodówka, dożylne podawanie płynów, po 3-4 dniach żywienie doustne , przy nawrotach dojelitowe. Ciężka postać - doprowadza do zgonu ( oiom płyny dożylnie pomiary co godz. Usg, tk.
|
Zap. Otrzewnej - stan zagrożenia życia , ból nudności wymioty, niedrożność, badania dodat. Morf.+Bad biochem krwi, rtg jb, usg, tk. Leczenie: szpitalne, żywienie dożylne antybiotyki, lecz operacyjne .
Nowotwory żołądka - łagodne a) gruczolaki w postaci polipów, umiejscowione w części przedodwziernikowej, wykrywane przypadkiem lecz. Operacyjne b) włókniaki, tłuszczaki rozpoznawane przy biopsji, złośliwe - jest rozrostem nowotworowym nabłonka gruczołowego. Objawy: aż 80% bezobjaw. Uczucie sytości nudności, ból w nadbrzuszu, po jedzeniu ustępuje na czczo, w zaawansowanym stanie: brak apetytu, wymioty fusowate krwawienie osłabienie zaparcia. Rozpoznanie: gastro+ pobranie materiału do Bad. Hist., usg jb , tk Bad radiologiczne . Leczenie: określenie stopnia zaawansowania 3 parametry N,T,H . chirurgicznie całkowita lub prawie całkowita resekcja żołądka i węzł. Chłonnych . chemioterapia daje powikłania do wątroby trzustki węzłów .
Wątroba choroby badania podmiotowe - objawy typ dla uszkodzenia wątroby: żóltaczka, pajączki naczyniowe, nudności na brzuchu wymioty, pytanie o alkohol, leki inwazyjne badanie przetoczenia krwi, palenie papierosów.
Podmiotowe: biochem, serologiczne histopat. Cytol. Biopsja histologiczna, laparoskopia, endoskopia, laboratoryjne: bilirubina, Alat Aspat fosfataza alkaiczna protrombina, testy czynnościowe wątroby, usg.
Przewlekłe zapalenie trzustki - trwałe uszkodzenie narządu zwłóknienie obecność zwapnień złogów zaburzenia funkcji zew. I wew. Wydzielniczej. Występują 4 rodzaje: 1. Przewlekłe zapalenie w tym alkocholowe 2. Zaporowe 3. Zapalne, 4. Wrzodziejące ze zwłóknieniem.
Objawy bóle brzucha, chudnięcie , nudności zóltaczka, jasne stolce, cukrzyca bóle po posiłku promieniujące do pleców, cukrzyca,. Diagnostyka: usg, Th, mr, endoskopia dróg żółciowych. Leczenie: kontrola objawów niewydolności leczenie powikłań ( torbieli, zakrzepicy żył.
Rak trzustki - umiejscawia się w głowie trzustki najczęściej 70% , czynniki: palenie tytoniu 30%, przewlekłe stany zapalne trzustki, predyspozycje genetyczne, cukrzyca. Objawy : silne bóle dyskomfort, wzdęcia brzucha brak apetytu świąd skóry chudnięcie jasny stolec ciemny mocz, nagła cukrzyca, zakrzepica żylna - prowadzi do zgonu, Rozpoznanie : usg, tk, laparoskopia biopsja rokowania guzy do 1 cm -5lat,
Choroby jelit - nowotwory - polip uniesienie tkanki ponad powierzchnie bł. Sluzowej mogą być nowotworowe, gruczolaki - krwawienie niedokrwistość parcie na stolec.
Nowotwór jelita grubego - większość wywodzi się z gruczolaków stanów przed rakowych i polipów. Ryzyko: dieta bogato tłuszczowa, leki niesterydowe przeciwzapalne otyłość, powyżej 40 rż, genetyczne, przewlekłe stany zapalne jelit .
Objawy: umiejscowiony w esicy lub dwunastnicy , obecność krwi w stolcu - żywej., biegunki lub zaparcia, wzdęci brzucha, cuchnące gazy
|
Marskość wątroby o charakterze nieodwracalnym polega na zmniejszeniu czynnego miąższu czyli komórek wątrobowych a następnie uszkodzenie i martwica. Czynniki: wirusy, leki, alkohol ch metaboliczne.
Podział: 1. Marskość pomartwi cza( po wirusowym zap. Wątroby 2. Wtórna po alkoholu 3, żółciowa ( zab w dopływie żółci np., po kamienicy żółciowej .
Z punktu wydolności narządu rozróżnia się bez powikł. Przyczyna: wirusy typu B (HBV), współistnienie B i D lub C (HCV). Zap. Dróg żółciowych leki toksyny. Objawy: osłabienie, wzdęcia, nudności, brak apetytu chudnięcie, zmiany skórne ( pajączki na twarzy, kończynach, zółtaczka, świąd skóry , obrzęki podudzi, zmniejszenie masy mięśniowej wodobrzusze Rozpoznanie: próby wątrobowe, zaburzenie krzepnięcia w marskości pozapalnej obecne markwry serologiczne wirusów HBS i antyg HCV, biopsja, usg, tk, mr Rokowania: nieliczna prowadzi do zgonu z powodu powikłań lub raka. Leczenie: nie można cofnąć zmian, można zahamować powikłania : przeszczep, lecz farmakologiczne. Eliminacja czynników etiologicznych dieta bogato białkowa, ograniczenie wysiłku.
Przeszczep: wskazania - niewydolność, marskość guzy nowotworowe. Przeciwwskazania : uszk. Mózgu niewydolność krążeniowo-oddechowa . Powikłania marskości wątroby 1. Nadciśnienie wrotne 2. Wodobrzusze 3. Bakteryjne zpalenie otrzewnej 4. Encefalopatia 5. Krwotok z żylaków odbytu
, utrata masy ciała dyskomfort po wypróżnieniu, anemia
Rozpoznanie : Bad. Przedmiotowe guz w j.b. Bad perrectum Bad, kału na krew utajoną , endoskopia jelita grubego, wlew kontrastowy doodbytniczy +rtg, kolono ( pobranie wycinków) , Mr i usg Leczenie: chirurgiczne, usunięcie jelita , chemioterapia czas przeżycia 5 lat.
|