AGATA MAREK „Podstawowe informacje o islamie”
Liczba muzułmanów - 1,3 miliarda
liczba wyznawców islamu nie jest znana bo mieszkają w wielu krajach
Arabowie to najliczniejsza grupa etniczna wyznająca islam - ok 230 mln - 96% to muzułmanie
Indonezyjczycy - wyznają islam, jest ich prawie 210 mln
głównie Azja i Afryka
Europa → Albania + Bośnia - Hercegowina + ok.40 mln głównie we Francji, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Holandii, Włoszech, Austrii [ przybyli jako obywatele byłych państw kolonialnych ]
w Polsce - od XIV wieku - Tatarzy [ osadnictwo na Litwie, Królestwo Polskie, podboje mogolskie w XII, powstanie Złotej Ordy ] - mogli zachować religię, wychowywać w niej dzieci, budować meczety - brali udział we wszystkich zrywach niepodległościowych, wspierali dążenie Polski do niepodległości
tatar Aleksander Sulkiewicz był bliskim współpracownikiem Piłsudskiego - brał udział w tworzeniu PPS, zorganizował ucieczkę Piłsudskiego z Petersburga przemycał do Polski nielegalną literaturę
po zmianach granic Polski po II wojnie światowej większa cześć tatarów została na Litwie, Białorusi, Ukrainie - zostały 3 gminy wyznaniowe: Kruszyniany, Bohoniki, Warszawa
przemiany ustrojowe po 89 → do Polski zaczęli przyjeżdżać muzułmanie z różnych krajów, aby studiować, pracować, żyć, uchodźcy, w latach 90 głównie z Bośni - Hercegowiny, Iraku, potem z Afganistanu, ostatnio z Czeczeni
obecnie w Polsce - ok 25tys muzułmanów - Tatarzy to ok.5tys
językiem liturgicznym czyli językiem modlitwy wszystkich muzułmanów jest literacki język arabski - Koran objawiony i spisany po arabsku
muzułmanie uważają że Koran nie powinien być tłumaczony na inne języki - koran wydaje się jednak dwujęzyczne
dialekty arabskie bardzo często mają tylko formę mówioną
bogate pastwa muzułmańskie: Arabia Saudyjska, Katar, Kuwejt, Emiraty Arabskie
biedne: Etiopia, Somalia, Sudan
Podstawy islamu
kim są muzułmanie?
muzułmanie → wyznawcy islamu, trzeciej po judaizmie i chrześcijaństwie monoteistycznej religii świata
„islam” = „poddanie się Bogu”
islam narodził się na terenie Azji Mniejszej, w Mekce, na terenie dzisiejszej Arabii Saudyjskiej, w VII wieku n.e / Mahomet [ ur.570 r. ]
ojciec Mahometa umiera przed narodzinami syna → matka umarła gdy miał 6 lat → wychowywany w rodzinie stryja → dorosły pracował u bogatej wdowy Chadidży jako agent handlowy z Syrią → w wieku 25 lat ożenił się z Chadidżą i byli szczęśliwi → kilkoro dzieci, dorosłości dożyła tylko jedna córka Fatima → zyskał wysoką pozycję społeczną → rozmyślania [ co roku siedział miesiąc na górze Hira ]
610 r - archanioł Gabriel nawiedził Mahometa i objawił pierwszy fragment Koranu
potem kolejne objawienia i kolejne rozdziały Koranu
pierwsze osoby które dały wiarę objawieniom: żona, stryj, syn, niewolnik Zajd
Mahomet zaczął nawracać mieszkańców Mekki, szybko zaczęto mówić w całej Arabii
Mekka - w większości politeiści - dopóki nie potępiał ich bóstw było git, ale jak zaczął mieć do nich waty - konflikt
tak oto Mahomet ucieka do Medyny - uzyskał gwarancję bezpieczeństwa dla wyznawców nowej religii i wrócił po zwolenników do Medyny w 622 roku, co uważa się za początek ery MUZUŁMAŃSKIEJ - rok pierwszy
632 - Mahomet odkręca kite :]
Medyna - pierwsza gmina muzułmańska - umma → należeli do niej wszyscy którzy wierzyli w Boga, i chrześcijanie i żydzi jeśli tego chcieli - idea rewolucyjna :)
wg zasad islamu wyznawcy wszystkich 3 religii wierzą w tego samego Boga
lekkie napięcia z Żydami bo uważali oni siebie za naród wybrany
Mahomet jako przywódca wojskowy, polityczny, nieustające wojny z zewnętrznymi wrogami, starał się o jak najwięcej zwolenników
eM podbił z czasem Mekkę, symbolicznie przejął Al - Kabę - najważniejszą świątynie w islamie
5 DOGMATÓW WIARY:
wiara w:
jednego Boga
aniołów
święte księgi - Torę, Ewangelię, Koran
wysłanników i proroków - od Adama po Mahometa
dzień Sądu Ostatecznego - a po nim raj i piekło
wiara w jednego Boga
Allah = Bóg
ten sam co w judaizmie i chrześcijaństwie, ale inaczej rozumiany
muzułmanie uważają że ich rozumienie jest jedynym właściwym, a reszta nie do końca zrozumiała/ pojęła
zaprzeczanie jedyności Boga najcięższym grzechem
powtarzanie modlitwy 5 razy dziennie - „Nie ma bóstwa prócz Allaha”
człowiek jako sługa boży a nie jak u chrześcijan dziecko, musi wykonywać więc rozkazy
człowiek powinien spełniać boską wole a nie kierować się swoimi przekonaniami
Bóg istnieje poza światem, człowiek nie został stworzony na obraz jego i podobieństwo
aniołowie
istnienie aniołów zapisane w Koranie
zostali stworzeni ze światła i są bezcieleśni, rozumni
w dniu sądu ostatecznego będą trzymać tron boży, odczytywać księgi z ludzkimi uczynkami i wykonywać wyroki boże
na ziemi wspierają i chronią ludzi, przekazują boże posłannictwo
istnieją też inne duchowe istoty: dżiny, złe duchy, upadli aniołowie
Dżiny - stworzone z ognia bez dymu, rozumne, dobre i złe, przybierają dowolne formy cielesne, bardzo rozwinięta idea
Ibis - jeden z upadłych aniołów, odpowiednik szatana, wygnany z raju za to że chciał się pokłonić pierwszemu człowiekowi, potem nakłonił Adama i Ewę do złamania boskiego rozkazu, wodzi ludzi na pokuszenie, nie jest jedynym szatanem, inne mieszkają w śmietnikach, na cmentarzach, rzeźniach i łaźniach
święte księgi
przekazane ludziom w drodze objawienia
Pięcioksiąg = Tora
Psalmy Dawidowe
Ewangelia
Koran - najdoskonalszy
wysłannicy Boga i prorocy
uznają wszystkich proroków judaizmu i chrześcijaństwa ale inaczej przedstawiają
od zawsze Bóg wysyłał swoich posłańców, którzy przekazywali zasady, ostrzegali
Dzień Sądu Ostatecznego, raj, piekło
śmierć nieunikniona, ale nie ostateczna, przejście do innego życia, nie jest zła, a raczej pozytywna - powrót do Boga
człowiek zabierany jest przez anioła śmierci, oddziela on dusze od ciała i zabiera do boga → jeśli bóg wybacza dusza wraca do ciała, jeśli nie czeka na męki piekielne → zmartwychwstania nastąpi na koniec istnienia świata → ludzie udadzą się na sąd ostateczny, zgromadza się pod tronem bożym i będą zdawać relacje ze swych uczynków → aniołowie otworzą księgi → boska waga zważy dobroć i sprawiedliwość każdego z nas → ostatecznym egzaminem będzie most nad piekłem, cienki jak włos, grzesznicy spadną do piekła
czyściec - coś w ten deseń, ludzie którym dobre i złe uczynki się równoważą, siedzisz póki nie odpokutujesz a potem szansa na niebo
raj - nagroda za dobre uczynki :) ogród, rzeki z najczystsza wodą, strumienie mleka, miodu i wina, na ziemi zabronione było, pięknie zdobione szaty, brokatowe dywany, łoża pełne poduch, usługują hurysy i piękni młodzieńcy
piekło - wszechobecny i trawiący wszystko ogień i żar
5 FILARÓW WIARY:
wyznanie wiary w 1 Boga - szahada
modlitwa - salat
post - saum
jałmużna - zakat
pielgrzymka do Mekki - hadżdż
wyznanie wiary
szahada to formuła : „Nie ma innego boga prócz Allaha a Mahomet jest jego wysłannikiem”
wypowiedzenie w obecności świadków jest warunkiem zostania muzułmaninem
modlitwa
5 razy dziennie : przed wschodem słońca, w południe, po południu, przed zachodem słońca, w nocy
w krajach muzułmańskich o modlitwie przypomina wołanie muezina z wieży minaretu
można odmawiać wszędzie, byle uprzątnięte miejsce, bez butów, mata lub dywanik
nie wolno modlić się w miejscach nieczystych jak np.: cmentarz, rzeźnia, śmietnik czy łaźnia
przed modlitwą myje się woda lub piaskiem
szczególne znaczenie modlitwy piątkowej → w południe podczas wspólnych modłów całej gminy w południe
piątek jako najważniejszy dzień tygodnia
post
jeden z obowiązków dorosłego
w ramadanie - 9 miesiąc kalendarza arabskiego, oczyszcza to człowieka z grzechów i występków
nie wolno jeść ani pić od wschodu do zachodu słońca
jałmużna
podatek dla biednych
obowiązkowa
każdy kogo na to stać oddaje część dochodów na biednych, sieroty, wdowy, potrzebujących - a przynajmniej powinien
pielgrzymka do Mekki
przynajmniej raz w życiu, jeśli posiada odpowiednie warunki
nie powinny iść kobiety które nie mają prawnego opiekuna
można wysłać kogoś w zastępstwie jak samemu nie da się rady
rocznie ok 23 mln wiernych
osoba która odbyła pielgrzymkę otrzymuje tytuł hadżdżi - szczególny szacunek
ISLAM A CHRZEŚCIJAŃSTWO
najmłodszy z 3 monoteistycznych
w islamie Abraham miał poświecić pierworodnego Izmaela a nie Izaaka
odrzuca dogmat Trójcy Świętej, nie uznaje Jezusa za syna bożego, ale za proroka
Żydzi i chrześcijanie uznawani są za ludy Księgi
muzułmanin może ożenić się z żydówka lub chrześcijanką, ale muzułmanka może tylko z muzułmaninem
chrześcijaństwo istnieje 600 lat dłużnej, i uznawało islam za herezje
islam uznawał niektóre elementy chrześcijaństwa, ale wypaczał je - przyznaje się inne miejsce Biblii, bo że zawiera błędy i wypaczenia, inne wyobrażenie Sadu Ostatecznego, i tego co potem
swoboda seksualna - 4 żony dla muzułmanina, wiele nałożnic, u chrześcijan - pobożnie:]
300 lat krucjat przeciw muzułmanom
stosunek chrześcijaństwa do islamu zaczął się zmieniać w połowie XX wieku - uznano wspólne korzenie 3 religii, przełomem był Sobór Watykański II [ koniec 1965 ] który otworzył drogę do dialogu
JP II - jako pierwszy zwierzchnik kościoła przekroczył próg meczetu Omajjadów w 2001
SPOŁECZEŃSTWO W ISLAMIE
islam jest jeden a wyznawcy tworzą jedna wspólnotę - ummę
nie ma sformalizowanej struktury kościelnej
islam nie jest jednolity - sunnici i szyici - podział od śmierci Mahometa [ różnice religijne, polityczne, prawne ]
szyici - następca Mahometa powinien wywodzić się z jego rodziny - poparci dla Alego - kuzyna i zięcia, mniejszość, ok 10% muzułmanów, szczególną czcią otaczają Alego i jego synów, których zabili sunnici, najważniejsze święto to Aszura - na pamiątkę męczeńskiej śmierci syna Alego i Fatimy --> Al - Husajna
sunnici - od sunny, czyli tradycji Proroka, kalif powinien zostać wybrany z najwybitniejszych muzułmanów. Wygrali
pierwszym kalifem po Mahomecie był Abu Bakr, przyjaciel Mahometa, panował 2 lata
PRAWO W ISLAMIE
wywodzi się z boskiego objawienia, oparte n koranie, wyraz woli boskiej, nie wolno go zmieniać
obejmuje wszystkie sfery życia
ścisły związek z teologią, często decyzje teologiczne mają konsekwencje prawne
prawo jako nauka, etykieta, zbiór wskazówek, ścieżka „szariat” = droga
najważniejszym i podstawowym źródłem = Koran - przepisy na temat funkcjonowania społeczności, obyczajów, rodziny, powinności
wzorem do naśladowania jest Mahomet, jego postępowanie, sposób życia - po śmierci proroka spisano HADISY - relacje o czynach, zachowaniach, wypowiedziach
hadisy składają się na sunnę - drugie po koranie najważniejsze źródło
jeżeli koran i sunna nie starczają - muzułmanin zwraca się do kadiego - muzułmańskiego sędziego, teoretyk prawa i znawcy teologii, cieszą się dużym autorytetem
PAŃSTWO W ISLAMIE
tradycja państwa wywodzi się z pierwszej wspólnoty muzułmańskiej Mahometa w Medynie
Mahomet jako przywódca z boskiego nadania, charakter teokratyczny
po śmierci Mahometa władze sprawowali kolejni Kalifowie
w organizacji państwa nie ma rozdziału na funkcje religijne i świeckie,
wszystkie urzędy państwowe z nadania boskiego
całkowita jedność władzy duchowej i świeckiej wcielona w życie tylko w pierwszej wspólnocie - już w XI wieku kalif miał władze duchową, a wezyrowie świecką
OBYCZAJE W ISLAMIE
KOBIETA I MĘŻCZYZNA W ISLAMIE
Kobieta i mężczyzna równi wobec Boga, tak samo odpowiedzą na Sadzie ostatecznym
w życiu doczesnym różna sytuacja płci : różne obowiązki i powinności
mężczyzna : racjonalny, łatwość podejmowania decyzji, opanowanie, stanowczość, siła fizyczna → powinien się opiekować kobietą
kobieta : bezbronna, emocjonalna, potrzebuje wsparcia - ma opiekuna mężczyznę
obowiązkiem ojca, brata, męża - kierowanie życiem kobiety, opiekowanie się, czuwanie, korygowanie postępowania, daje to poczucie bezpieczeństwa ale kosztem wolności i samodzielnego wyboru drogi życiowej
mężczyzna głową rodziny - decyduje, zarządza pieniędzmi
cechy pożądane u facetów: stanowczość, mądrość, zaradność, zdecydowanie, kobiety [ żonę ale i też rodzinę ] powinien chronić, od ich moralnego prowadzenia zależy jego honor
cześć kobiety może ucierpieć poza domem, w kontaktach z obcymi mężczyznami, lepiej więc żeby zawsze ktoś z nią był i mógł ochronić
by ni narażać kobiet faceci sami robią zakupy, załatwiają sprawy urzędowe etc
mężczyzna i kobieta mają się uzupełniać oraz wspierać
mężczyzna ma myśleć o tym co jest najlepsze dla kobiety, odpowiada za nią finansowo, kobieta nie ma obowiązku utrzymywać się sama, facet powinien żonie zapewnić nie gorszy status materialny niż ten jaki miał w domu
nie można zabronić kobiecie pracy zarobkowej ani jej do niej przymuszać, zarobione pieniądze to własność kobiety, ma prawo do majtku jeśli umowa nie przewiduje inaczej
kobieta jest odpowiedzialna za rodzinę, wychowanie dzieci, chłopcy po obrzezaniu idą pod opiekę ojca, powinna dbać o dom i męża
dom jako źródło satysfakcji i dumy kobiet
mąż nie jest zwolniony z prac domowych, powinien pomagać w miarę możliwości
Mahomet sam naprawiał swoją odzież i sprzątał
islam wysoko ceni wykształcenie i mądrość kobiet - dobra żona i matka to kobieta wykształcona i inteligentna
islam dopuszcza karanie cielesne żony ale jako ostateczność - mężczyzna nie powinien bić żony na tyle mocno aby miała ślady na ciele
rodzina i małżeństwo:
olbrzymie znaczenie
w większości obowiązującym prawem rodzinnym jest szariat [ oparte na źródłach religijnych, koranie ]
w wielu krajach dozwolona poligynia [ wielożeństwo mężczyzn ]
wielożeństwo zabronione jest w Turcji i Tunezji
większość muzułmanów ma 1 żonę
rodzina patriarchalna
tradycyjna rodzina jest wielopokoleniowa, wielodzietna, głową rodziny jest senior rodu, podejmuje najważniejsze decyzje, zarządza majątkiem i całym rodem
domem kieruje najstarsza kobieta, matka rodu, szacun dla niej
w skrajnie tradycyjnych sytuacjach rodzina wchłania gospodarstwa żeniących się synów, dzieci chowają się razem
współpraca w rozwiązywaniu problemów, wzajemna pomoc - ale posłuszeństwo i lojalność w zamian
zaręczyny i zawarcie małżeństwa
małżeństwo jako obowiązek każdego mężczyzny który może utrzymać rodzinę i odczuwa popęd seksualny
małżeństwo niewskazane gdy facet jest biedny
zakaz stosunków pozamałżeńskich, a cudzołóstwo = b.ciężki grzech
małżeństwo = kontrakt, ale też znaczenie religijne
tradycyjnie aranżowane przez rodzinę, wybiera się partnera z tego samego plemienia
oczekuje się że przyszły mąż będzie co najmniej tak bogaty jak przyszła żona
o rękę prosi się ojca lub seniora rodu, z prośbą występuje ojciec rodziny
w umowie można zawrzeć że mężczyzna nie będzie miał więcej żon, że dzieci w razie rozwodu zostają z kobietą, ustala się wysokość mahru - daru ślubnego ofiarowanego kobiecie przez małżonka
mahr - zabezpieczenie w przypadku rozwodu
podpisanie kontraktu ślubnego → wypłacenie połowy mahr przez rodzinę pana młodego → podpisanie aktu ślubnego → wesele [ panna młoda przenosi się do domu męża ]
małżeństwa czasowe zakazano w sunnizmie, dozwolone są wśród szyitów
wesele
ważne wydarzenie w życiu kobiety bo odchodzi ze swej rodziny do rodziny męża
ceremonii przewodniczy kadi
modlitwa → trzykrotne pytanie młodych o zgodę na małżeństwo → zgoda w obecności świadków → podpisanie kontraktu → ogłoszenie mężem i żoną → uroczystość weselna trwa kilka dni
pierwszy wieczór - panna młoda w domu swoich rodziców z zaproszonymi kobietami, mężczyźni świętują oddzielnie
połączenie uroczystości w domu pana młodego
niekiedy wesele w specjalnym budynku z salami dla obu płci
ojciec przewiązuje pannę młodą czerwona wstążką którą rozcina mężczyzna z domu pana młodego → dziewczyna pozdrawia rodzinę pana młodego → nadal kobiety i mężczyźni bawią się oddzielnie
obecnie wesela często na wzór europejskiej
rozwód
talak - łatwy, wystarczy że mężczyzna 3 razy wyrazi takie życzenie
rozwód uważany za najgorsza z dozwolonych rzeczy, koran zezwala tylko w ostateczności, gdy małżonkowie absolutnie nie mogą się porozumieć
kobieta też ma prawo do rozwodu - może domagać się jeśli maż jej nie utrzymuje, nie dotrzymał warunków kontraktu, gdy miałom być jedyną żoną a nie jest, ma chorobę weneryczną lub inną chorobę zakaźna będącą zagrożeniem
koran zaleca też udzielić kobiecie rozwodu gdy po prostu nie chce ona już być z mężem, mąż nie powinien zatrzymywać wbrew woli
jak mąż chce rozwodu - wypłaca cały mahr, jak kobieta to mahr oddaje mężczyźnie
kobiety rzadko chcą rozwodu bo źle to widziane jest
tabu w islamie
nie wolno pić alkoholu, zażywać narkotyków, jeść wieprzowiny, uprawiać hazardu, stosować lichwy, oddawać czci bóstwom innym niż Allah, ludziom czy przedmiot, używać strzał wróżbiarskich
pod wpływem środków odurzających człowiek grzeszy
zakaz mięsa wieprzowego, smalcu, świńskiej krwi etc - nawet dotyk wieprzowiny kala - prawdopodobnie zakaz pojawił się ze względów zdrowotnych, wieprzowina łatwo się psuje
nie wolno jeść zwierząt nie zabitych rytualnie, wyjątek to ratowanie się przed śmiercią głodową
lichwa - pożyczanie na % - ma złe konsekwencje, pieniądze zdobywane bez wysiłku pogłębiają przepaść między bogatymi a biednymi, koncentracja kapitału w rekach niewielkiej liczby ludzi
homoseksualizm to grzech - czyn przeciw naturze, karany, bycie homo warunkuje środowisko i własny wybór
OBRZĘDY RODZINNE
narodzenie dziecka
nie ma zwyczaju obchodzenia urodzin, od niedawna zaczęto świętować w miastach
narodzenie dziecka, zwłaszcza syna, ma duże znaczenie dla rodziców, wydarzenie wielkiej wagi
urodzenie syna daje kobiecie szczególną pozycję w rodzinie ,a mężczyźnie poważanie społeczne
ojciec daje prezenty żonie, wyprawia przyjęcia
nadanie imienia
nie ma ścisłe określonego czasu kiedy trzeba nadać dziecku imię
często nadaje się pobożnie - Mahomet, Ahmad, Ali, Fatima
szyici - Ali, Husajn
w niektórych krajach nadanie imienia nie jest specjalne celebrowane
w wielu rodzinach w 6-7 dniu po narodzeniu goli się dziecku całą głowę a włosy wazy się i złoto oraz srebro tyle ważące przeznacza się na biednych - w dniu tym ofiara z jagnięcia lub koźlęcia
w 40 dniu - matka przechodzi obrzęd oczyszczenia - świętowanie
dziecko powinno być karmione piersią 2 lata
obrzezanie
praktykowane niemal w całym świecie muzułmańskim mimo że koran o nim nie wspomina
wiek różny, zależy od kraju, między 7 dniem a 14 rokiem życia
zabiegu dokonuje lekarz rzezakiem
obrzezanie włącza chłopca do społeczności wiernych, uznany zostaje za mężczyzn
ważne rodzinne święto
chłopcy którzy mają zostać obrzezani odróżniają się strojem, dostają słodycze, pieniądze, są pozdrawiani
śmierć i pogrzeb
śmierć nie jest czymś złym - przejście do 2 życia pod bezpośrednią opiekę Boga
zmarłego obmywa się, recytując koran → ciało owija się w biały całun → przenosi do meczetu lub na cmentarz → pogrzeb w 24 godziny od śmierci
ciało niosą zmieniający się żałobnicy, zmarłego chowa się na prawym boku, twarzą w stronę Mekki
nie ma zwyczaju zdobienia grobu kwiatami ani światełkami
przez 40 dni rodzina zmarłego recytuje w meczecie koran, rozdaje jedzenie biednym i potrzebującym
DLACZEGO BOIMY SIĘ ISLAMU?
obecnie w Polsce jest około 25 tys muzułmanów
uchodźcy i imigranci
obraz islamu w Polsce w znacznym stopniu opiera się na uprzedzeniach i stereotypach
muzułmanie jako prymitywni, fanatycznie przywiązani do religii, skłoni dla niej poświęcić życie, wrogo nastawieni do kultury zachodniej
z czym kojarzy się polakom słowo islam? Religia, terror, terroryzm, Osama ben laden, fundamentalizm, fanatyzm, agresja, przemoc, bieda, zacofanie, talibowie
2 os / 100 - pozytywne skojarzenie z kulturą orientalną lu arabską [ TNS OBOP ]
obraz ten silnie związany z historia kontaktów chrześcijaństwa z islamem
niechęć europejczyków bo: herezja, muzułmańskie podboje, potęga militarna przeraziła Europę, w VIII wieku opanowali Hiszpanię, niemal dotarli do serca Francji, najazdy tatarskie i tureckie,
współcześnie lęk przed terroryzmem
chrześcijańscy teologowie krytykują islam za używanie siły w propagowaniu wiary, chociaż kiedy popierano siłę w krucjatach, krzewieniu wiary za pomocą miecza
kraje muzułmańskie przez stulecia były kloniami europejskimi
w gruncie rzeczy to islam miał powody żeby bać się europy a nie odwrotnie, znalezienie złóż ropy zmieniło proporcje
wojownicy zastąpieni przez fundamentalistów i terrorystów, fanatyków
fundamentaliści to tylko 5-8% wszystkich muzułmanów, a terroryści to 3-10% fundamentalistów
tragiczne wydarzenia 11.09.2001
do biedy wielu muzułmańskich krajów przyczyniły się lata wyzysku kolonialnego
dżihad
dżihad = „dokładanie starań, podejmowanie wysiłków” - na ścieżce Boga, aby rozprzestrzeniać islam, aby zapanowało dobro i sprawiedliwość, wykorzeniony został ucisk i zło
dżihad - mniejszy[ prowadzony mieczem, obowiązek zbrojnej obrony siebie, rodziny, klanu, plemienia itp., można wezwać do niego społeczność ale powinna to być tylko obrona, nie wolno pozbawia wroga środków do życia, ani atakować obiektów religijnych ] i większy [ prowadzony sercem, językiem rękoma, walka z pokusami, grzechem, własnymi słabościami ]
dżihad nie może być prowadzony aby nawrócić chrześcijan lub żydów, nawracać można tylko politeistów lub niewierzących
fundamentalizm muzułmański, islam a terroryzm
fundamentalizm - postulat powrotu do podstawowych zasad, fundamentów wiaty
fundamentalizm islamski narodził się pod wpływem kontaktów świata islamu z zachodem pod koniec XIX wieku
kiedyś świat islamu przodował przed Europą, teraz jest znacznie mniej nowoczesny niż Zachód
wiele odmian fundamentalizmu - od radykalnych wrogo nastawionych do wszystkiego co różne od islamu do łagodnych
spośród radykalnych fundamentalistów rekrutuje się większość terrorystów
Bracia Muzułmanie - powstali 1928 w Egipcie, org głosząca postulaty fundamentalistyczne
Hamas, Hezbollah - działalność charytatywna, edukacyjna, ale też terroryzm
Al - kaida
TERRORZYM NIE WYPŁYWA Z ZASAD ISLAMU
islam nakazuje poszanowanie innych religii monoteistycznych, odbieranie życia to grzech, tak samo samobójstwo
terrorystami kiedyś byli asasyni - bardzo radykalny odłam szyizmu, działali od XI wieku, stosowali terror
terrorystami byli też thugowie - wyznawcy hinduskiej bogini Kali - rytualne morderstwa, składanie ofiar, 1200 lat działalności - zabili prawie milion osób
terrorystami byli też zeloci, Żydzi którzy mordowali rzymian okupujących Izrael
od lat 90 najwięcej zamachów terrorystycznych przeprowadziły organizacje odwołujące się do nauk islamu - najwięcej ofiar terroryzmu to muzułmanie, bo ataki kierowane głównie przeciw współwyznawcom