INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY DLA OBSŁUGUJĄCYCH PRASY
Uwagi ogólne
Do samodzielnej pracy przy obsłudze prasy może przystąpić pracownik legitymujący się:
1. Przeszkoleniem:
a. wstępnym, ogólnym i instruktażem stanowiskowym bhp,
b. w zakresie ochrony ppoż.,
c. mający zezwolenie na wykonywanie tej pracy od bezpośredniego przełożonego,
2. Dobrym stanem zdrowia potwierdzonym zaświadczeniem lekarza medycyny pracy.
Pracownik powinien być:
1 trzeźwy, wypoczęty,
2. ubrany w odzież roboczą, która winna być czysta, obcisła, bez luźno zwisających elementów, w odpowiednim obuwiu roboczym. Przy pracach przy których mogą wystąpić odpryski powinien założyć okulary ochronne i ewentualnie np. gumowy fartuch roboczy,
Winien także:
a. zapoznać się z treścią instrukcji ogólnej i szczegółowej bhp oraz stosować się do nich w czasie pracy,
b. wysłuchać poleceń bezpośredniego przełożonego dotyczących przebiegu bezpiecznej pracy danego dnia roboczego, prawidłowego wykonywania zadań,
c. przygotować odpowiednio stanowisko pracy:
- usunąć zbędne przedmioty,
- sprawdzić, czy podłoże wokół urządzenia nie jest śliskie, zatarasowane. Ewentualne przeszkody należy usunąć.
- sprawdzić stan prasy :
- sprawność działania elementów sterujących a także osłon
- działanie (bez obciążenia) urządzeń napędowych, sterujących i obieg smarowania urządzenia czy oliwiarki są napełnione,
- urządzeń zabezpieczających,
- stan włączników,
- ustawienie zderzaków,
- położenie dźwigni przekładni biegów,
- położenie dźwigni sprzęgła, jego sprawność,
d. zapewnić swobodny dostęp do prasy.
Czynności pracownika podczas realizowania pracy
Pracownik powinien:
1. Powierzone zadania wykonywać dokładnie, zgodnie z zaleconymi zasadami i przepisami a także z zaleceniami bezpośredniego przełożonego. Wszystkie czynności winny być wykonywane tak, by nie stwarzały zagrożeń zarówno dla wykonującego je jak i dla współpracowników czy też osób postronnych.
2. Zapoznać się z dokumentacją techniczno ruchową urządzenia.
3. Sprawdzić stan osłon.
4. Sprawdzić działanie (bez obciążenia) urządzeń napędowych, sterujących i obieg smarowania prasy.
5. Przy zakładaniu tłoczników sprawdzić:
a. czy elementy sterujące pracują prawidłowo i są w należytym stanie technicznym,
b. czy wszystkie osłony znajdują się na właściwych miejscach i czy są właściwie zamocowane,
c. czy urządzenia zabezpieczające działają prawidłowo,
d. czy stempel jest odpowiedni do matrycy,
e. czy suwak porusza się swobodnie,
f. czy wał lub koło zamachowe pracują prawidłowo tzn. bez drgań,
6. Po założeniu tłocznika usunąć narzędzia i wszystkie zbędne przedmioty. Sprawdzić jakość tłoczonych przedmiotów poprzez wykonanie próbne 2-3 przedmiotów. Zadbać o dostarczenie narzędzi pomocniczych.
Podczas pracy pracownik powinien:
1. Koncentrować całą swoją uwagę na czynnościach wykonywanych.
2. Przy zakładaniu i wyjmowaniu przedmiotów posługiwać się odpowiednimi przedmiotami. W żadnym przypadku nie należy czynić tego za pomocą ręki.
3. Przedmioty obrobione i przed obróbką należy odkładać na wyznaczone miejsca. Podczas ich transportu należy pamiętać, by były składowane na wózkach w taki sposób, by nie spadły w czasie transportu. Odpady należy składować w odpowiednich pojemnikach w miejscach wyznaczonych.
4. Pracownik obcinający przedmioty po tłoczeniu powinien uważać na ostre krawędzie przedmiotów.
5. Ruch ciągły przy obsłudze pras mimośrodowych można załączyć przy tłoczniach zamkniętych, względnie przy wykonywaniu przedmiotów z taśmy. Przy normalnej obsłudze prasy podczas zakładania lub zdejmowania przedmiotu z tłocznika nie wolno trzymać nogi na pedale uruchamiającym stempel. Po naciśnięciu pedału należy natychmiast zdjąć z niego nogę.
6. Przy obsłudze pras dźwigniowych, które pracują w ruchu ciągłym należy zadbać, by przedmioty były szczególnie dokładnie nakładane na matrycę (muszą znajdować się w pozycji pionowej w stosunku do matrycy). Jeśli stempel nie trafia w otwór metalu należy prasę natychmiast zatrzymać i jednocześnie zadbać o ochronę obsługującego celem uniknięcia urazu od (być może) powstałych odłamków stempla.
Bezwzględnie należy wyłączyć urządzenie gdy:
a. suwak prasy opuszcza się samoczynnie, przyrząd mocujący, podający lub wyrzucający zacina się lub jest uszkodzony,
b. mechanizm sterowania dwuręcznego jest uszkodzony i można uruchomić ruch stempla jedną ręką,
c. stempel zacina się w matrycy,
d. otrzymuje się przedmioty brakowe,
e. mocuje się tłoczniki,
f. dokonuje się pomiarów przedmiotu obrabianego,
g. zostały uszkodzone przedmioty pomocnicze, z tego powodu dalsza praca może być utrudniona,
h. wykonuje się czyszczenie i smarowanie obrabiarki,
i. jest chwilowy brak dostawy prądu,
j. obsługujący obrabiarkę musi na chwilę opuścić swoje stanowisko pracy.
Czynności zabronione
Zabronione jest:
1. Obsługiwania urządzenia niezgodnie z jego DTR (dokumentacją techniczno-ruchową).
2. Obsługiwanie urządzenia bez upoważnienia, w niewłaściwym ubraniu, bez odpowiednich osłon osobistych.
3. Doprowadzanie, by na stanowisku pracy prasy było mokro, ślisko, co może doprowadzić do utrudnień w jej obsłudze.
4. Składowanie w pobliżu urządzenia różnego rodzaju materiałów i przedmiotów.
5. Praca na prasie która jest w nienależytym stanie technicznym.
6. Zdejmowanie i wyłączanie urządzeń zabezpieczających.
7. Nie wolno samodzielnie przeprowadzać napraw maszyny. Jej instalacji elektrycznej i oświetleniowej. Czynności te mogą wykonywać osoby legitymujące się odpowiednimi uprawnieniami.
8. Naprawianie prasy podczas jej ruchu.
9. Regulowanie samodzielnie pracy prasy.
10. Wycieranie i oliwienie części pozostających w ruchu.
11. Praca na urządzeniu, które ma usunięte lub otwarte osłony mechanizmów napędów lub urządzeń elektrycznych, poprawianie tych osłon gdy urządzenie jest w ruchu.
12. Używanie dodatkowego oświetlenia elektrycznego o napięciu wyższym niż 24 V.
13. Wyjmowanie palcami przedmiotów, które zacięły się w matrycy lub na stemplu.
14. Wkładanie rąk między matryce a stempel podczas pracy maszyny.
15. Oczyszczanie maszyny przy pomocy sprzężonego powietrza.
16. Wycieranie rąk szmatami, którymi przedtem wycierana była obrabiarka gdyż jest możliwe skaleczenie dłoni wiórami.
17. Układanie przedmiotów przed i po obróbce na przejściach i drogach transportowych.
18. Dopuszczanie do pracy na tym urządzeniu osób postronnych.
Po zakończeniu pracy pracownik powinien:
1. Wyłączyć prasę wyłącznikiem głównym urządzenia.
2. Odłączyć spod napięcia.
3. Dokładnie oczyścić urządzenie.
4. Zabezpieczyć prasę tak, by było niemożliwe uruchomienie go przez osoby postronne i by nie stwarzało ono zagrożeń.
5. Oczyścić ochrony osobiste i ułożyć je na miejsce stałego składowania.
6. Uporządkować stanowisko pracy, odłożyć sprzęt służący do wykonywanej pracy na miejsce.
Uwaga
W razie zauważenia usterek lub jakichkolwiek zagrożeń na stanowisku pracy lub przy działania frezarki należy je natychmiast zgłosić bezpośredniemu przełożonemu by zostały natychmiast usunięte. Do pracy można przystąpić ponownie dopiero po ich usunięciu i ponownym sprawdzeniu pracy urządzenia.
W przypadku powstania pożaru należy
- ostrzec osoby znajdujące się w obrębie zagrożenia,
- wyłączyć zasilanie budynku w energię elektryczną i odciąć dopływ gazu,
równocześnie
- zaalarmować straż pożarną,
- powiadomić przełożonych o pożarze,
- podjąć decyzję o ewakuacji ludzi,
- przystąpić do prowadzenia akcji gaśniczej za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego.
Podczas akcji gaśniczej obowiązuje zasada podporządkowania się poleceniom kierującego akcją ratowniczo-gaśniczą.
W przypadku zaistnienia wypadku:
- udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy,
- w razie potrzeby wezwać pomoc lekarską,
- powiadomić przełożonych.
Uwaga
1 W razie wątpliwości co do zachowania warunków bezpieczeństwa pracy pracownik ma prawo przerwać pracę i zwrócić się do przełożonego o wyjaśnienie sytuacji.
2 W przypadku znalezienia się wobec bezpośredniego niebezpieczeństwa powstrzymać się od wykonywania pracy. Pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, nie może jednak odmówić podjęcia innej, równorzędnej pracy, gdy usunięcie zagrożenia przy poprzednio wykonywanej pracy nie jest możliwe.
Sporządził Zatwierdził