Architektury systemów operacyjnych

Pierwsza to struktura monolityczna jest najprostsza, zawiera jedno jądro systemu, stosowana tylko w komputerach jednozadaniowych, oraz architektura warstwowa charakteryzująca się hierarchiczną strukturą poleceń systemowych
klient/serwer - aplikacje (programy użytkowe) postrzegane są przez system operacyjny jako klienci dostarczających im swoich usług serwerów. Klienci komunikują się z serwerami poprzez jądro systemu, każdy serwer pracuje w własnej, wydzielonej i chronionej przestrzeni adresowej pamięci operacyjnej, dobrze odizolowany od innych procesów.
Trzy wersje klient/serwer:
a) wszystkie aplikacje wykonywane są przez serwer a wyniki wyświetlane na ekranie klienta;
b) serwer dostarcza danych dla aplikacji uruchamianych na komputerze klienta;
c) wszystkie komputery współpracują ze sobą jak równy z równym (peer-to-peer), korzystając wzajemnie ze swoich zasobów.

Rodzina serwerów Windows 2000

Windows 2000 Advanced Server jest systemem operacyjnym dla biznesowych działań i rozwiązań w handlu elektronicznym. Windows 2000 Advanced Server skupia w sobie wszystkie cechy i funkcjonalność serwerów Windows 2000, a także:

• Zwiększona skalowalność i ilość podejmowanych działań jest wsparta 8 symetrycznymi multiprocesorami, 8 GB pamięci, występują dwuwęzłowe klastry i obsługa WWW z rozłożeniem obciążenia na 32 węzły.

• Zwiększony czas działania systemu, dzięki wsparciu uaktualnień oprogramowania i wspomaganiu w przypadku zawieszenia zapewnionym przez klastry.

• Zwiększone możliwości zarządzania dzięki zintegrowanym funkcjom Cluster Management Services.

Windows 2000 Datacenter Server jest systemem operacyjnym dla biznesowych rozwiązań, które wymagają większego stopnia rozległości rynku. Windows 2000 Datacenter Server skupia wszystkie funkcje wyżej wymienionej wersji systemu, charakteryzuje go także:

• Najwyższa skalowalność i ilość podejmowanych działań wsparte 32 symetrycznymi multiprocesorami, 64 GB pamięci, występują czterowęzłowe klastry i obsługa WWW z rozłożeniem obciążenia na 32 węzły.

• Niemal nieprzerwane działanie systemu dzięki funkcjom Process Control, która alokuje moc procesorów do odpowiednich aplikacji i czynności, zawiera także program nadający certyfikaty oprogramowaniu, dzięki któremu OEMs daje możliwości korzystania z serwera w 99.99%.

Korzysci związane z wykorzystaniem systemu Windows Server.

Korzyści płynące z rozbudowy zastosowań systemów z rodziny Windows muszą być przedstawione na tle poszczególnych pojawiających się problemów klientów. Windows 2000 Server zapewnia znaczące korzyści dla wszelkich grup klientów:

• Szeroki wybór aplikacji - platforma Windows zapewnia największy wybór aplikacji serwerowych , w sumie ponad cztery tysiące. Duże wsparcie dla platformy Windows ze strony developerów , producentów oprogramowania i firmy Microsoft zapewnia klientom powszechnie dostępną obsługę aplikacji których potrzebują teraz i tych których będą potrzebowali w przyszłości.

• Łączność - platforma Windows Server zawiera możliwości związane z komunikacją internetową, umożliwiające posługiwanie się ,,językiem internetowym" a za jego pomocą z klientami i dystrybutorami, zapewniające pracownikom firmy dostęp do potrzebnej im informacji bez względu na miejsce pobytu, a także bez problemów i kosztów związanych z dodatkowymi produktami.

• Łatwość w użyciu - platforma Windows Server została zaprojektowana tak, by była prosta w użyciu i by zapewniała sprawną integrację wszystkich możliwości w ramach systemu operacyjnego ułatwiając zarządzanie , gwarantując bezpieczeństwo sieci, ogólną funkcjonalność systemu. Redukuje to koszty szkolenia i potrzeby pomocy fachowej dla użytkowników a zarazem konieczność ponoszenia kolejnych kosztów za produkty dodatkowe, nie zawarte w pakietach systemów operacyjnych oferowanych przez innych dystrybutorów.

• Korzystaj z dokonałej już inwestycji w sprzęt - platforma Windows Server zawiera usługi terminalowe , które choć nie są nowością, spełniają swoją funkcję i umożliwiają użytkownikom sieci dostęp do nowoczesnych aplikacji i usług systemu Windows NT/2000 Server bez potrzeby wymiany czy up-gradowania sprzętu. Redukuje to koszty całkowite sprzętu i pozwala pracownikom firmy na dostęp do potrzebnych im informacji.

• Szybka obsługa plików i drukowania - windows NT Server zapewnia obsługę plików szybszą i prostszą niż NetWare 5. Klienci mogą zachować poziom współdzielenia plików i drukowania bez potrzeby instalowania dodatkowego sprzę

Windows 2000 Server

System Windows 2000 Server w wielu dziedzinach przewyższa inne systemy operacyjne (z rodziny Windows ). Windows ma również wiele wad. Ten rozdział omawia podstawowe korzyści i problemy wynikające z używania Windows.

1. Korzyści

• Stabilność - można na nią narzekać (istnieje wiele systemów stabilniejszych), ale prawda jest jedna: Windows 2000 Server jest najstabilniejszym systemem z rodziny Windows. Jeżeli sprzęt jest sprawny, system (po zastosowaniu wszystkich środków bezpieczeństwa, poczynając od najnowszego Service Packa a kończąc na najświeższych hot fixach) nie ma prawa (teoretycznie) zawiesić się. Jeżeli nawet padnie jakaś aplikacja, jej zgon nie będzie miał wpływu na wszystkie inne pracujące w tym momencie - nawet na chwilę nie zatrzymają się. Taki poziom "niezawieszalności" nieznany jest użytkownikom innych wersji systemu Windows.

• Przenośność - choć w tej chwili poważnie ograniczona (z dotychczas obsługiwanych platform Intela, Alphy, MIPSa i PowerPC zapowiadana jest obsługa jedynie Intela i Alphy), pozwala na pracę z tym samym środowiskiem graficznym na komputerach o różnej architekturze, a czasem nawet na uruchamianie tych samych aplikacji (często bez konieczności rekompilacji - poprzez emulację procesora Intela).

• Skalowalność - system Windows 2000 Server robi znacznie lepszy użytek z porządnego sprzętu. Jest jednym z systemów w rodzinie Windows obsługującym ponad jeden procesor. Dzięki dość skomplikowanemu systemowi zarządzania pamięcią potrafi przyspieszać nawet przy rozszerzaniu pamięci ponad 256MB.

• Wielozadaniowość - o ile uruchamianie wielu aplikacji pod kontrolą Windows to dopraszanie się kłopotów, to taka działalność w 2000 jest normalną praktyką. Windows Server bezbłędnie obsługuje setki wątków jednocześnie, rozdzielając je między wszystkie dostępne w systemie procesory. Jedyna niemiła cecha to zawieszanie wielozadaniowości przy każdym odwołaniu do pliku wymiany; problem ten można zredukować stosując dyski SCSI i usunąć instalując więcej pamięci operacyjnej.

• Bezpieczeństwo - aczkolwiek Windows 2000 Server w praktyce nie jest aż tak bezpiecznym systemem, to jednak kontrola dostępu do plików, audyty, zabezpieczenia przed atakami z sieci i stabilność jądra systemu czynią zeń znacznie trudniejszym systemem do "złamania". Często jednak niestety bezpieczeństwo systemu poprawiają jego błędy - gdy superstabilne serwery stoją już otworem dla hackerów, serwer pracujący pod Windows 2000 ciągle się opiera... ponieważ zawiesił się ;-)

• Wydajność - chociaż jedynie w bardzo poważnych zastosowaniach, to jednak Windows Server potrafi być szybki. W pełni 32-bitowa architektura systemu i system plików NTFS potrafią zapewnić oprócz większego bezpieczeństwa również znacznie szybszą pracę. Niestety, wiele prostych aplikacji nie może skorzystać z tych możliwości.
  Pełna implementacja Win32 API , dzięki czemu wyprzedza inne systemy Windows. Zawiera wszystkie udokumentowane funkcje Win32 API, zarówno w wersji Multibyte, jak i UniCode. Daje mu to przewagę w zastosowaniach wymagających obsługi wielu języków, grafiki trójwymiarowej i kontroli bezpieczeństwa.
  

2. Problemy

• Wymagania sprzętowe:

1. Procesor: CPU 133 MHz lub nowszy (zgodny z Pentium). System operacyjny Windows 2000 Server obsługuje do 4 jednostek CPU w jednym komputerze.

2. Pamięć: min 256 MB pamięci RAM (obsługiwane minimum: 128 MB; maksymalnie 4 GB).

3. Dysk: min 1 GB wolnego miejsca na dysku twardym. W przypadku dokonywania instalacji przez sieć wymagane jest dodatkowe miejsce na dysku twardym.

4. Stacja dysków

5. Stacja CD-ROM lub DVD.

6. Urządzenia peryferyjne: klawiatura i mysz Microsoft Mouse lub zgodne urządzenie wskazujące (opcjonalne). Należy upewnić się, że wszystkie składniki systemu znajdują się na liście zgodności sprzętu (HCL, Hardware Compatibility List) z systemem operacyjnym Windows 2000 Server.

Wydajność - nawet, na superwydajnym komputerze, w większości przypadków Windows 2000 będzie pracował tak samo. Niestety, jest on znacznie bardziej skomplikowany i proste jednowątkowe aplikacje nie zajmujące wiele pamięci będą wolniejsze. Dopiero skomplikowane, wielowątkowe aplikacje korzystające z olbrzymich przestrzeni pamięci operacyjnej będą działały szybciej pod kontrolą Windows 2000 Server (a dodatkowo będą mogły skorzystać z zainstalowanych dodatkowych procesorów).

Sterowniki - czysty komputer (bez drukarki, skanera, dużego monitora czy karty dźwiękowej) nie będzie miał żadnych problemów z obsłużeniem Windows 2000 Server. Problemy pojawią się dopiero w momencie dodawania urządzeń. Karta dźwiękowa powinna być zgodna z Sound Blasterem 16, drukarka z produktami firm Hewlett Packard lub Epson (i na pewno nie GDI), skaner najlepiej jeśli korzysta z szyny SCSI i jest znanego producenta.

Kompatybilność - wiele programów i gier przeznaczonych dla starszych wersji systemu Windows może nie działać w systemie Windows 2000 Server. Szczególne problemy sprawiają programy bezpośrednio odwołujące się do sprzętu - edytory dyskowe, gry, aplikacje korzystające z modemów, skanerów, portów i specyficznych kart rozszerzeń.

Cena - jest to istotną wadą Windows + cena oprogramowania potrzebnego do pełnego wykorzystania systemu.

Novell

System operacyjny NetWare/intranetWare firmy Novell jest przeznaczony dla serwerów sieciowych sieci LAN/WAN czy Internet/Intranet. Może być wykorzystywany jako serwer dostępowy do sieci Internet, jako serwer plików i drukowania. Cechuje go ogromna stabilność i możliwości. Jest to system bardzo prosty w instalacji i administrowaniu. Po stronie stacji roboczej Novell wyposażył swój system w wiele potężnych narzędzi do administrowania całą siecią z jednego miejsca. Również po stronie serwera jest wiele doskonałych narzędzi do zarządzania serwerem jak i cała siecią.

Novell daje administratorowi możliwość zdalnej administracji systemu (to znaczy gdy nie mamy fizycznego dostępu do serwera. Serwer znajduje się np. w innym budynku czy pomieszczeniu ) a mamy tylko jeden monitor. Wprawdzie większość czynności administracyjnych wykonujemy przy pomocy programu NetWare Administrator na stacji roboczej ale są pewne rzeczy wymagające dostępu i bardziej bezpośredniego kontaktu z serwerem. Można to wykonywać przez tak zwaną Remote Console. Jest to nic innego jak przechwycenie ekranu i klawiatury odległego serwera. Pozwala to nam na wykonywanie wszystkich tych czynności które możemy robić siedząc bezpośrednio przy serwerze. Konfigurowanie zdalnego dostępu jest bardzo proste.

Poza tym Novell jak, przystało na sieciowy system operacyjny jest systemem wielozadaniowym i wieloużytkowym, ponadto oferuje dobrą stabilność oraz bezpieczeństwo systemu. A wymagania sprzętowe dla serwera są niewielkie, system może pracować już przy takiej konfiguracji serwera:


Procesor: 486DX 100 MHz
Pamięć: min. 20 MB
Dysk: min. 120 MB - 150 MB na partycję DOS'ową i 100 MB na NetWare'owy volumen sys. To oczywiście tylko minimalna ilość miejsca wymagana przez system operacyjny, jak ma się zamiar coś przechowywać na dysku serwera to musi on być odpowiednio duży.
Karta sieciowa: zgodna ze standardem NE2000, czyli jakaś najtańsza, w serwerze powinna być jednak karta o nieco lepszych parametrach.
Karta graficzna: VGA 1 MB
Stacja dyskietek: 3,5" 1,44 MB
CD-ROM: zgodny z IDE.

W skład zasobów oferowanych przez NetWare wchodzą serwery, woluminy (dyski na serwerze NetWare), drukarki, rutery, modemy i wszystkie inne urządzenia, do których użytkownicy mogą mieć dostęp przez sieć.

Współużytkowanie plików jest najbardziej podstawową i najważniejszą usługą oferowaną przez sieć. Zamiast przechowywać pliki na swoich dyskach, użytkownicy przechowują je na dysku sieciowym. Jest to dysk umieszczony wewnątrz serwera NetWare. Dzięki oprogramowaniu typu klient stacje robocze mogą używać tego dysku jak swoich własnych. Na przykład mogą zapisywać na nim pliki, kopiować z i na niego czy uruchamiać umieszczone na nim aplikacje. Ważną cechą jest możliwość zainstalowania na serwerze aplikacji i umożliwienie użytkownikom dostęp do nich z dowolnej stacji roboczej w sieci, w sposób kontrolowany przez system zabezpieczeń sieci NetWare. Inną ważną usługą jest wspólne korzystanie z drukarek. Drukarka może być przyłączona do serwera, stacji roboczej lub bezpośrednio do kabla. Po skonfigurowaniu jej jako drukarki sieciowej stacje robocze uważają drukarkę za urządzenie lokalne. W dużej sieci serwer NetWare może obsługiwać setki lub nawet tysiące użytkowników, drukarek i innych zasobów. System NetWare śledzi je wszystkie za pomocą bazy danych NDS (Novell Directory Servces). Jest to nowość w sieci Netware .

Zabezpieczenia sieci dzielą się na:

1. zabezpieczenia procedury logowania - użytkownicy muszą logować się do sieci wpisując identyfikator i hasło. Każdy użytkownik musi mieć swój identyfikator,

2. zabezpieczenie konsoli - osoba mająca dostęp do serwera może usunąć dane z dysku; aby temu zapobiec, można zażądać podania hasła dostępu do serwera,

3. zabezpieczenia fizyczne - nawet hasło nie zabezpieczy przed wyłączeniem lub kradzieżą serwera, należy zamykać pomieszczenie z serwerem,

4. zabezpieczenia systemu plików - można zrządzać dostępem do katalogów i plików na dysku serwera (uprawnienia i atrybuty) i chronić dane, których użytkownicy nie powinni widzieć,

5. zabezpieczenia NDS - służą do zarządzania obiektami NDS, takimi jak użytkownicy, drukarki czy tworzenie administratorów,

6. zabezpieczenia komunikacyjne - sygnatury pakietów gwarantują, ze nikt nie podejrzy haseł lub danych przesyłanych przez sieć,

7. weryfikacja danych w sieci - gwarancja, że osoby niepowołane nie mają dostępu do danych i obiektów NDS.

System NetWare ma wbudowaną obsługę kopii zapasowych dzięki systemowi Storage Menagement Services (SMS). Netware zawiera narzędzie do tworzenia kopii zapasowych o nazwie SBACKUP, współpracujące z SMS przy tworzeniu kopii zapasowych plików w sieci. SMS pozwala na tworzenie kopii zapasowych danych na serwerze, a także na sieciowych stacjach roboczych.

Dzięki programowi MultiProtocol Router (MPR) systemu Netwre jest możliwe komunikowanie się z innymi systemami sieciowymi, takimi jak Windows 2000 Server, Apple talk, Banyan VINES czy IBM LAN Server. Serwer NeWare odgrywa tu rolę rutera, czyli urządzenia łączącego sieci różnych typów.

Firma, instytucja dysponująca licencjami dla 5 i 25 użytkowników może zainstalować obie licencje i uzyskać możliwość przyłączenia 30 użytkowników.

Podsumowanie

Podsumowując opisane systemy, to Windows klasyfikuje się na drugim miejscu, zawiera sporą liczbę problemów związanych ze stabilnością systemu, bezpieczeństwem a także z konfiguracją sprzętową, dodatkowo jest to system komercyjny i pomimo wielu wad trzeba za niego słono zapłacić.

Co do propozycji jego zastosowania to najrozsądniejszym wydaje się zastosowanie w niewielkich firmach, w których korzysta się głównie z pakietów biurowych takich jak Office, czy aplikacji graficznych typu Photo Shop czy Corel.
A wręcz nie wskazanym byłoby zastosowanie Windows jako serwera.

Novell prezentuje się znacznie lepiej, to on nadaje się jako oprogramowanie do serwera.
Spełnia wiele potrzeb administratorów i użytkowników. Jest bardzo dobrym narzędziem do przetwarzania i operowania informacjami(danymi).Zawiera wiele prostych i niezawodnych programów. Zresztą niech każdy zadecyduje sam co chciałby mieć na swoim sereve(rze), ja wybrałbym novella chociażby ze względu na grubość swojego portfela.

Dariusz Wawrowski Strona 1 04-11-2003

---