KONOSAMENT I DOWÓD SKŁADOWY. Jest to grupa papier*w, kt*re określamy jako towarowe papiery wartościowe. Ich istot* jest to, iż s* zwi*zane z towarem. Konosament ucieleśnia prawo do towaru przewożonego drog* morsk*. Towar odbywa podr*ż drog* morsk* a władaj*cy konosamentem może nim rozporz*dzać, ponieważ papier ucieleśnia prawo do towaru. Rozporz*dzenie konosamentem b*dzie oznaczało odpowiednie dyspozycje co do towaru. Można go zbyć lub zastawić na rzecz innej osoby. Dow*d składowy ucieleśnia prawo do towaru złożonego w tzw. domu składowym. Dom składowy jest szczeg*ln* instytucj* zaufania publicznego, w kt*rym można składać towary znajduj*ce si* w obrocie gospodarczym. Posiadacz dowodu składowego może rozporz*dzać towarem poprzez rozporz*dzenie papierem wartościowym. Można taki towar zbyć lub zastawić. Dow*d składowy składa si* z dw*ch cz*ści: rewers i warrant - jedna cz*ść uprawnia do przeniesienia posiadania a druga do ustanowienia zastawu. Funkcja dw*ch wyżej wymienionych papier*w wartościowych jest im wsp*lna. Towar spoczywa w jednym miejscu, nic si* z nim nie dzieje w sensie fizycznym, a fakt iż istnieje papier wartościowy (konosament lub dow*d składowy), kt*ry ucieleśnia prawo do tego towaru, umożliwia obr*t poprzez rozporz*dzenie papierem wartościowym.

PRZEPISY OGÓLNE.Zawarte w kodeksie cywilnym od art. 921⁶ do art. 921¹⁶ - wprowadzaj* one podstawowe podziały rz*dz*ce cał* dziedzin* papier*w wartościowych. Zawieraj* bardzo istotne rozr*żnienie na: 1.dokumenty b*d*ce papierami wartościowymi, 2.dokumenty b*d*ce znakami legitymacyjnymi. Jest to pierwszy podstawowy podział. Znaki legitymacyjne - r*wnież służ* do uzyskania świadczenia, lecz uważa si* że ich funkcja sprowadza si* do uproszczonego dowodu tego uprawnienia. Znak legitymacyjny ułatwia dochodzenie świadczenia, lecz w razie jego utraty można wykazać uprawnienie do świadczenia każdym innym dowodem, w każdy inny spos*b. Utrata znaku legitymacyjnego nie ł*czy si* z utrat* uprawnienia. Znakiem legitymacyjnym jest np. numerek do szatni, polisa ubezpieczeniowa, karta gwarancyjna.Tzw. znaki wartościowe. Nie s* one przeznaczone do obiegu, nie podlegaj* r*wnież umorzeniu np. znaki stemplowe, pocztowe, bilety kolejowe, komunikacji miejskiej, teatralne itp. Wi*kszość autor*w uważa, iż wyżej wymienione znaki s* znakami legitymacyjnymi. Podstawowym kryterium tego podziału jest fakt czy dokument ułatwia tylko realizacj* świadczenia czy też jest niezb*dny dla jego realizacji. Znak legitymacyjny to tylko surogat dowodu świadczenia. Nie pełni funkcji obiegowe.

Wewn*trzny podział papier*w wartościowych. Przepisy og*lne przewiduj* podział na: 1.papiery wartościowe opiewaj*ce na wierzytelności, 2.papiery wartościowe opiewaj*ce na inne prawa.Wierzytelność - prawo podmiotowe o charakterze wzgl*dnym. Polega na tym, iż wierzyciel może domagać si* spełnienia świadczenia od dłużnika. Wyst*puje indywidualizacja stron, przedmiotem jest określone świadczenie, relacja jest skuteczna inter partes. W r*żnych aktach prawnych bardzo r*żnie określa si* papiery opiewaj*ce na wierzytelności np. papiery dłużne lub papiery wierzycielskie. Papiery wartościowe opiewaj*ce na inne prawa cywilne s* to np. prawa udziałowe (akcja), papiery wartościowe towarowe.Przepisy og*lne zajmuj* si* gł*wnie papierami opiewaj*cymi na wierzytelności. Art. 921¹⁶ m*wi, że przepisy o papierach wierzycielskich należy stosować odpowiednio do papier*w wartościowych opiewaj*cych na inne prawa.

Kryterium tego podziału stanowi spos*b oznaczania osoby uprawnionej. Kryterium pomocnicze to spos*b przenoszenia udokumentowanych w papierze spraw: 1.papiery wartościowe na okaziciela, 2.papiery wartościowe na zlecenie, 3.papiery wartościowe imienne.

Ad.1 Papiery wartościowe na okaziciela (te, kt*re opiewaj* na wierztelności). Może si* zdarzyć sytuacja, iż określony typ papieru wyst*pi we wszystkich trzech grupach, ale r*wnież może si* pojawić np. w dw*ch grupach. Np. czek może być na okaziciela, na zlecenie lub imienny, a weksel nigdy nie jest na okaziciela, może być albo na zlecenie albo imienny. Nie każdy papier wartościowy jest podporz*dkowany temu tr*jpodziałowi. Mog* istnieć wył*cznie takie papiery na okaziciela jakie przewiduje ustawa, s* to np. obligacje, czeki, polisy ubezpieczenia morskiego, losy loteryjne. Losy loteryjne - ustawa o grach losowych i totalizatorach przewiduje, iż los loteryjny może mieć charakter papieru wartościowego, lecz zależy to w dużym stopniu od wzorc*w kt*re wydawane s* w zwi*zku z konkretn* gr*. Nie można zatem a priori przes*dzać o charakterze los*w loteryjnych, niekt*re maj* charakter papieru wartościowego a inne nie. Jeżeli maj* charakter papieru wartościowego mog* si* pojawić w grupie na okaziciela. Zdarza si*, iż coś było papierem wartościowym, lecz traci ten charakter. W tej chwili nie istniej* w obrocie ksi*żeczki oszcz*dnościowe na okaziciela, ale te kt*re istniej*, zostały założone, uważa si* za papiery wartościowe na okaziciela. Papierem wartościowym na okaziciela s* takie papiery, kt*re wskazuj* jako uprawnionego osob* władaj*c* dokumentem (okazuj*c* dokument), każdego kto okazuje dokument (nie musi to być osoba, kt*rej wystawca wr*czył papier na okaziciela, może to być nabywca tego papieru). Przy papierach na okaziciela obserwujemy najściślejszy zwi*zek mi*dzy dokumentem a prawem. Prawo dzieli losy własności dokumentu („prawo idzie za dokumentem”). Realizacja prawa z papier*w na okaziciela - art. 921⁶ kc. Koniecznym warunkiem jest władanie dokumentem, przedstawienie dokumentu dłużnikowi (oryginału dokumentu). Dłużnik nie ma obowi*zku dochodzenia czy okaziciel jest rzeczywiście właścicielem dokumentu. Kc stanowi, iż w razie uzasadnionych w*tpliwości co do tego czy okaziciel jest rzeczywiście uprawnionym dłużnik może złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sadowego. Okaziciel nie musi prowadzić dowodu, że wierzytelność wyrażona w papierze wartościowym mu przysługuje. Nie ma obowi*zku dowodzenia, że jest wierzycielem. Mamy tu do czynienia z domniemaniami, kt*re tworz* poj*cie legitymacji formalnej okaziciela. Jest to domniemanie własności dokumentu wynikaj*ce z faktu władania nim oraz domniemanie przysługiwania prawa wynikaj*cego z dokumentu. Domniemanie, iż przysługuje okazicielowi wierzytelność wyrażona jest w dokumencie. Legitymacja formalna przy papierach na okaziciela pojawia si* już w momencie kiedy osoba włada papierami na okaziciela. Podstaw* tych domniemań prawnych jest fakt władania dokumentem na okaziciela. Spełnienie świadczenia przez dłużnika do r*k osoby legitymowanej formalnie (władaj*cej dokumentem) zwalnia dłużnika ze zobowi*zania, chyba że działał on w złej wierze (art. 921⁷ kc). Dzieje si* tak nawet wtedy, gdy okaże si* iż osoba legitymowana ukradła dokument. Legitymacja formalna działa dwukierunkowo: korzystnie dla uprawnionego i korzystnie dla dłużnika. Wi*kszość autor*w s*dzi, iż legitymacja formalna opiera si* na dw*ch domniemaniach prawnych, kt*re maj* charakter wzruszalny. Kwestionowanie tych domniemań z punktu widzenia dłużnika jest nieracjonalne.

Sytuacja prawna osoby, kt*ra utraciła dokument (papier wartościowy na okaziciela). Utrata dokumentu oznacza w gruncie rzeczy utrat* prawa. Jest to dow*d na ścisły zwi*zek pomi*dzy dokumentem a prawem. W tej sytuacji istnieje możliwość tzw. umorzenia papieru wartościowego. Polega ono na odtworzeniu w post*powaniu s*dowym treści utraconego papieru. W przypadku papieru wartościowego na okaziciela odtworzenie takie jest możliwe właściwie wył*cznie co do czeku na okaziciela. W pozostałych wypadkach procedura taka jest w zasadzie niedopuszczalna.

Przeniesienie na inn* osob* (przy papierach na okaziciela). Najszerszy pogl*d polega na tym, że przeniesienie jest możliwe na dwa sposoby:a) spos*b właściwy tylko dla takich wierzytelności (spos*b szczeg*lny),b) na zasadach og*lnych właściwych dla wszelkich wierzytelności - instytucja przelewu, cesji wierzytelności.

Wyb*r jednej z tych możliwości implikuje zr*żnicowane skutki prawne. Nie jest dopuszczalne ich mieszanie. Jeżeli decydujemy si* na zasady og*lne to nie możemy wr*cić do zasad szczeg*lnych, tylko musimy zastosować wszystkie skutki prawne jakie niesie za sob* cesja wierzytelności.

ad.a. Jeden z przepis*w dotycz*cych zasad szczeg*lnych znajduje si* w przepisach dotycz*cych cesji, jest to art. 517 § 2 kc. Zgodnie z tym przepisem przeniesienie wierzytelności z dokumentu na okaziciela dokonuje si* poprzez przeniesienie własności tego dokumentu, a przeniesienie własności nast*puje poprzez wydanie dokumentu. Art. 921¹² kc jest w pewnym sensie uproszczeniem formuły z art. 517 § 2 kc. M*wi on, że przeniesienie praw z dokumentu na okaziciela wymaga wydania tego dokumentu. Obydwa artykuły zakładaj*, iż zawsze jest to czynność prawna realna. Zawsze musi nast*pić wydanie dokumentu, bez wydania nie ma mowy o przeniesieniu praw. Przy sposobie szczeg*lnym przeniesienia wykorzystano mechanizmy prawa rzeczowego. W tym wypadku przeniesienie praw z dokumentu oznacza przeniesienie dokumentu jako rzeczy.

Konsekwencje przeniesienia praw przez przeniesienie własności dokumentu (rzeczy):

- możliwość nabycia od osoby nieuprawnionej; prawo rzeczowe zna wypadki w kt*rych dopuszczalne jest nabycie własności rzeczy od osoby nieuprawnionej do rozporz*dzania (co do rzeczy ruchomych art. 169 kc, co do nieruchomości - r*kojmia wiary publicznej ksi*g wieczystych). Art. 169 § 2 kc wr*cz ułatwia nabycie dokumentu na okaziciela od osoby nieuprawnionej w por*wnaniu do innych rzeczy.

- zbywca jest właścicielem papieru wartościowego, ale wierzytelność wyrażona w tym dokumencie w sensie materialnym nie istnieje lub ma inny kształt. Sens materialny - to przyczyna wystawienia papieru np. bł*dnie wystawiony czek na okaziciela: w sensie materialnym wierzytelność ma inny kształt (nadaje go umowa sprzedaży), zaś to co zostało przedstawione w dokumencie przedstawia si* inaczej. W zasadzie mamy tu do czynienia z obron* nabywcy działaj*cego w dobrej wierze. Art. 921¹³ kc stanowi, że dłużnik może si* powołać wobec wierzyciela tylko na takie zarzuty, kt*re dotycz* ważności dokumentu lub wynikaj* z jego treści, albo służ* mu osobiście przeciw wierzycielowi. Zakładamy, że skoro nabywca dokumentu jest kolejn* osob* z łańcucha, nie ł*cz* go żadne stosunki osobiste z wystawc* dokumentu, nie zna podstaw materialnych jego wystawienia a jedynie nabywa dokument o określonej treści, działa w zaufaniu do tej treści i wobec tego nie mog* być przeciw niemu skuteczne zarzuty, kt*re wykraczaj* poza treść dokumentu.

Wyst*puje tu cecha abstrakcyjności zobowi*zania wyrażonego w papierze wartościowym na okaziciela.

ad.b. Zastosujemy tutaj mechanizm cesji. Jeżeli jest to papier wartościowy na okaziciela zawsze musi być to czynność prawna realna. Wyst*puj* dwie konsekwencje cesji:

- w przypadku cesji bezwzgl*dnie stosuje si* zasad* „nemo plus iuris ad...”, nie ma wyj*tk*w od tego, iż nie można nabyć wierzytelności od osoby nieuprawnionej;

- cesja jest kauzalna, wszelkie zarzuty jakie dłużnik miał przeciwko zbywcy skuteczne b*d* zawsze przeciwko nabywcy wierzytelności, poprzez nabycie nie dochodzi do uabstrakcyjnienia.

Cesja dochodzi do skutku bez zgody dłużnika. Jego sytuacja nie może si* pogorszyć z powodu zmiany przedmiotu po stronie wierzyciela. Mechanizm cesji nie służy obiegowości. Papier jest obiegowy wtedy kiedy kolejnym nabywcom wolno ufać tylko treści dokumentu nie zaś zastanawiać si* jakie zarzuty b*dzie można zgłaszać ze stosunk*w prawnych o kt*rych nabywca nic nie wie.

Przy wystawianiu papier*w na okaziciela dopuszcza si* możliwość by podpis dłużnika był odbity metod* mechaniczn*. W tzw. publicznym obrocie dopuszcza si* r*wnież elektroniczn* form* oswiadczenia woli wraz z podpisem elektronicznym. Wyj*tkiem jest czek, r*wnież na okaziciela, kt*ry musi być opatrzony podpisem własnor*cznym - wynika to z prawa czekowego.

Ad. 2 Papiery wartościowe na zlecenie (opiewaj*ce na wierzytelności). Wzorcem papier*w na zlecenie jest weksel. Konstrukcje dotycz*ce papier*w na zlecenie innych niż weksel (kodeks morski, ustawa o dowodach składowych) odsyłaj* w kwestiach nieuregulowanych do prawa wekslowego. Uprawnionym przy papierach na zlecenie jest imiennie określona osoba w treści dokumentu lub ten na kogo osoba ta przeniesie prawa za pomoc* tzw. indosu. Np. mamy weksel, w treści weksla wyst*puje formuła: „weksel jest płatny na rzecz Jana Kowalskiego lub na jego zlecenie”. Formuła ta oznacza, ż e jeżeli pojawi si* indos to osoba kt*ra stała si* indosatariuszem, nabywc* jest aktualnie uprawnionym z tego weksla. Jeżeli na papierze wartościowym nie ma indosu uprawnionym b*dzie tylko ten, kt*ry był oznaczony w treści dokumentu. Formuła „na zlecenie” oznacza mozliwość przeniesienia drog* indosu na rzecz kolejnej osoby uprawnionej. Istniej* papiery wartościowe na zlecenie: - z mocy ustawy; - z mocy klauzuli specjalnej. Weksel, czek, dowody składowe nawet bez specjalnej formuły wiadomo, że papiery tego rodzaju można przenieść przez indos. Papiery na zlecenie: weksel, czek, konosament, dowody składowe, polisa ubezpieczenia morskiego. Indos - art. 921⁹ § 2 kc stanowi definicj* ustawow* indosu. Jest to pisemne oświadczenie na papierze wartościowym na zlecenie i zawieraj*ce co najmniej podpis zbywcy; oznaczj*ce przeniesienie praw na inn* osob*. Jest to niezbyt precyzyjna definicja. Indos jest na pewno pisemn* wzmiank*, kt*ra musi być umieszczona na papierze wartościowym na zlecenie (zawsze pisemna i zawsze na papierze). Nie zawsze jednak wystarcza sam podpis, na og*ł indos to wzmianka brzmi*ca: „wyst*puj* na rzecz .... lub wyst*puj* na zlecenie ....”. Art. 921⁹ § 3 stwierdza, iż opr*cz wzmianki konieczne jest wydanie dokumentu. Dopiero to tworzy przeniesienie w drodze indosu.

Realizacja praw przy papierach na zlecenie. Ł*czy si* ona ze sposobem oznaczania osoby uprawnionej. Konieczny jest element władania dokumentem i przedstawienia go dłużnikowi. W tym wypadku nie jest to jednak warunek dostateczny, konieczne jest r*wnież wykazanie tożsamości osoby, kt*ra została oznaczona w treści dokumentu lub wskazana w indosie. Należy wykazać, iż jest si* osobom, kt*r* wymienił wystawca jako uprawnionego lub że jest si* nabywc* z tytułu indosu. Należy wykazać swoj* tożsamość. Nie oznacza to, iż dokument taki nie może być nabyty na zasadach og*lnych np. przez dziedziczenie, lecz w*wczas należy wykazać stwierdzenie nabycia spadku po osobie, kt*ra była oznaczona w treści dokumentu lub jako indosatariusz.

Legitymacja formalna przy tego typu papierach r*wnież nie ł*czy si* z prostym faktem władania dokumentem. Z faktem władania dokumentem nie ł*cz* si* żadne domniemania. Nie tworzy on legitymacji formalnej. Legitymacja formalna przy papierach na zlecenie jest taka sama jak przy papierach na okaziciela. w tym zakresie, przy papierach na zlecenie, wzorcowe jest uregulowanie prawa wekslowego i prawa czekowego. Art. 16 prawa wekslowego. Legitymacj* formaln* przy papierach na zlecenie ma ten kto wykazuje swoje prawo nie przerwanym szeregiem indos*w. W art.16 prawa wekslowego osob* legitymowan* formalnie nazywa si* prawnym posiadaczem dokumentu (weksla). Poj*cie to oznacza coś wi*cej niż właściciel dokumentu, oznacza legitymacj* formaln* (czyli bardzo siln* ugruntowan* pozycj*).

Legitymowanym formalnie nie jest pierwszy posiadacz papieru na zlecenie, czyli ten uprawniony, kt*ry uzyskał papier wartościowy od wystawcy. Musi on udowodnić, że wierzytelność mu przysługuje gdy opiera swoje prawo na umowie z wystawc*. Wynika to z faktu, że kiedy zaczyna si* obieg papieru, uabstrakcyjnia si* on do końca i dalsi nabywcy nie musz* martwić si* zarzutami spoza treści papieru wartościowego (maj* lepsz* pozycj*). Brak legitymacji formalnej pierwszego posiadacza oznacza r*wnież, iż przeciwko niemu b*d* służyły zarzuty ze stosunku osobistego.

Nieprzerwany ci*g indosu oznacza przede wszystkim, że pierwszy indos musi pochodzić od remitenta czyli wskazanego przez wystawc* jako pierwszego uprawnionego. Legitymacja formalna towarzysz*ca nieprzerwanemu ci*gowi indos*w jest korzystna zar*wno dla wierzyciela jak i dłużnika. Dłużnik świadcz*cy do r*k takiej osoby jest zwolniony ze zobowi*zania nawet jeśli okazała si* ona materialnie nieuprawniona.

Utrata papieru wartościowego na zlecenie. Nie ma możliwości dochodzenia praw bez odtworzenia treści utraconego papieru w post*powaniu s*dowym (umorzenie papieru wartościowego). Przy papierach wartościowych na zlecenie właściwie nie ma ograniczeń dla umorzenia. Zasad* jest możliwość umorzenia papieru wartościowego na zlecenie w razie jego utraty. Kwesti* t* reguluje akt prawny o umorzeniu utraconych dokument*w - dekret z 1946 roku w post*powaniu nieprocesowym przed s*dem, r*wnież w oparciu o kpc. Jest to nieco luźniejszy zwi*zek prawa z dokumentem.

Przeniesienie na inn* osob* praw z papieru na zlecenie. Nast*puje przez przeniesienie własności dokumentu, do przeniesienia własności potrzebny jest, pr*cz wydania, indos. Przeniesieniem tym rz*dz* mechanizmy prawa rzeczowego. Konsekwencje przeniesienia:

- możliwość nabycia papieru wartościowego na zlecenie od osoby nieuprawnionej ponieważ rz*dz* tu mechanizmy prawa rzeczowego, mamy do czynienia z przeniesieniem własności, b*d* możliwe odst*pstwa od zasady „nemo plus iuris...”. Regulacje prawa wekslowego i czekowego w tym zakresie można por*wnać do art. 169 kc.

- ochrona nabywcy w dobrej wierze przeciwko kt*remu nie s* skuteczne zarzuty spoza treści dokumentu (art. 17 prawa wekslowego).

- przy papierach na zlecenie możemy dopuścić r*wnież cesj*, oznacza to jednak iż musimy si* zdecydować na skutki prawne cesji.

Ad. 3 Papiery wartościowe imienne opiewaj*ce na wierzytelności: weksel, czek (weksel czy czek imienny określa si* jako rekta; rekta weksel lub rekta czek), obligacja, konosament, polisa ubezpieczenia morskiego, listy zastawne. Uprawnionym z tytułu papier*w imiennych jest osoba oznaczona w treści dokumentu i co do zasady tylko ona, nie można w tym wypadku zastosować indosu. Wierzytelność z papieru imiennego może przejść na inn* osob* lecz tylko na zasadach og*lnych. Przy papierach imiennych brakuje specyficznego sposobu przenoszenia wierzytelności w nich wyrażonej na inn* osob*.

Realizacja praw przy papierach imiennych. Warunkiem koniecznym jest władanie dokumentem i przedstawienie go dłużnikowi. Należy r*wnież wykazać iż jest si* osob* oznaczon* w treści dokumentu. Przy tego typu papierach prawo nie ustanawia klasycznej legitymacji formalnej. Nie ma domniemania, że posiadaczowi papieru wartościowego imiennego wierzytelność w nim wyrażona przysługuje. Art. 921⁸ kc - papiery imienne legitymuj* osob* imiennie wskazan* w treści dokumentu. Przepis ten znaczy tylko tyle, że to osoba wskazana w treści dokumentu jest uprawniona a nie kto inny.

Osoba władaj*ca dokumentem może wskazywać domniemania wynikaj*ce z posiadania np. domniemanie prawa własności dokumentu. Jeżeli dłużnik świadczy do r*k osoby przedstawiaj*cej papier wartościowy imienny jest zwolniony ze zobowi*zania chyba że działałby w złej wierze. Umorzenie papieru wartościowego imiennego możliwe jest bez ograniczeń.

Przeniesienie na inn* osob* - wył*cznie przez przelew, przy czym art. 921⁸ kc wymaga wydania dokumentu cesjonariuszowi. Przelew ten ma charakter czynności prawnej realnej. Prawa z papieru imiennego nie s* przenoszone przez przeniesienie własności dokumentu, nie znajduj* tu zastosowania mechanizmy prawa rzeczowego, a mechanizm cesji (nemo plus iuris...- bez wyj*tk*w oraz kauzalność). Papiery imienne s* nietypowe, ze wzgl*du na kauzalność nie mog* pełnić funkcji obiegowej.

Pozycja prawna wierzyciela z papieru wartościowego imiennego jest lepsza niż wierzyciela wierzytelności zwykłej. Może si* ona odwołać do post*powania nakazowego (w przypadku weksla imiennego r*wnież do post*powania nakazowego uproszczonego), nie stosuje si* r*wnież art. 512 kc (jest to zasadnicza r*żnica mi*dzy zwykł* cesj* a cesj* papieru wartościowego imiennego).

Nabywca wierzytelności z papieru imiennego może nie obawiać si* tego, iż dłużnik staje si* wolny wskutek świadczenia do dawnego wierzyciela. Art. 512, w pewnych granicach, chroni dłużnika. Przy cesji papier*w wartościowych imiennych należy respektować art. 921⁶ kc, co oznacza, iż dłużnik może świadczyć tylko do r*k osoby okazuj*cej papier wartościowy. Nie b*dzie zwolniony ze zobowi*zania gdyby świadczył do r*k innej osoby. Wielu autor*w podnosi, iż zasady numerus clausus nie trzeba stosować do papier*w imiennych. Jednak wi*kszość autor*w prezentuje odmienne stanowisko.

POJĘCIE OBLIGACJI Definicja legalna: obligacja to papier wartościowy emitowany w serii (zarówno w obrocie publicznym jak i niepublicznym) w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. To spełnienie świadczenia określonego w treści obligacji (w warunkach emisji) nazywa się wykupem obligacji.

Weksel in blanco - nie jest to weksel sensu stricto jest to weksel niezupełny. Minimalne warunki to: w dokumencie podpis wystawcy, akceptanta lub poręczyciela, nie jest znana wola osoby podpisanej np. pusta kartka papieru na której jest podpis /chyba że uda mu się wykazać, że nie złożył tego podpisu w zamiarze zaciągnięcia zobowiązania wekslowego/. Jeżeli podpis został złożony na formularzu wekslowym to istnieje domniemanie, że został złożony w zamiarze zaciągnięcia zobowiązania wekslowego i bardzo trudno to domniemanie obalić. Prof. Szpunar ciekawie przedstawia charakter prawny weksla in blanco. Zobowiązanie osoby podpisanej na takim dokumencie jest niejako warunkowe /jest to warunek zawieszający/ i wywołuje pewne skutki prawne z mocą wsteczną wówczas, gdy dokument ten zostanie wypełniony niesprzecznie z art. 1 i 2. Stopień niezupełności w wekslu in blanco może być różny. Najdalej idąca niezupełność polega na tym, że mamy tylko podpis. W praktyce najczęściej jest tak, że niezupełność dotyczy ostatecznej kwoty zobowiązania wekslowego. Strony najczęściej niezależnie od weksla in blanco zawierają porozumienie wekslowe /deklarację wekslową/. Z prawa wekslowego wynika, że porozumienie wekslowe może być też dorozumiane. SN jeśli nie ma wyraźnej deklaracji wekslowej to uważa się, że porozumienie opiewa na kwotę czy też zgodne jest z warunkami wierzytelności kauzalnej /ta która „spowodowała” wystawienie weksla/. Gdy weksle in blanco zostanie wypełniony niezgodnie z porozumieniem wekslowym /z deklaracją/ np. sytuacja: w deklaracji uzgodniono, że weksel ma być wypełniony na 10 tys. a weksel wypełniono na 100 tys. weksel jest ważny formalnie, nakaz zapłaty zostanie wydany. Kwestię ewentualnego zarzutu wypełnienia weksla in blanco niezgodnie z porozumieniem wekslowym rozstrzyga art. 10 prawa wekslowego. Posiadacza prawny - ten kto ma legitymację formalną - ma ją ten, kto prawo swoje wykazuje nieprzerwanym ciągiem indosów. Legitymacji formalnej w tym znaczeniu nie posiada pierwotny wierzyciel. Art. 10 - jeśli weksel niezupełny w chwili wystawienia uzupełniono niezgodnie z zawartym porozumieniem nie można wobec posiadacza zasłaniać się zarzutem, że nie zastosowano się do treści porozumienia. Jeśli weksel wypełniony niezgodnie z deklaracją zostanie puszczony w obieg, ale już jest w rękach osoby, która go nabyła na mocy indosu, czyli w rękach tzw. prawnego posiadacza to zarzut wypełnienia niezgodnie z deklaracją jest wobec niego nieskuteczny. Chyba, że nabył weksel w złej wierze lub przy rażącym niedbalstwie. Zarzut wypełnienia niezgodnie z deklaracją będzie skuteczny wobec pierwszego wierzyciela. Weksel in blanco to szczególny dokument. Gdy niewypełniony weksel /weksel niezupełny/ jest zbyty na rzecz osoby trzeciej w formie niewypełnionej, uważa się że nawet jeśli jest to zbycie przez indos to ma skutki cesji /zwykłego przelewu/. Nabywca niewypełnionego weksla jest w takiej samej sytuacji jak pierwszy wierzyciel.

---