ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE W GMINIE NYSA
Projekt wykonali:
MP
PP
Zarządzanie II Rok
Studia licencjackie
I. FUNKCJONOWANIE ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO W GMINIE NYSA
1.1 CHARAKTERYSTYKA GMINY NYSA
Nysa liczy 45.100 mieszkańców (stan na dzień 30.06.2011r.), sołectwa gminy Nysa to 13.042. Łącznie w gminie mieszka 58.142 osób. Nysa leży w południowo-zachodniej części Opolszczyzny, nad rzeką Nysą Kłodzką, u podnóża Sudetów. Przez kilkaset lat miasto było stolicą Księstwa Biskupiego oraz jednym z najważniejszych ośrodków kulturalnych i gospodarczych ówczesnej Europy. Do dzisiaj można tutaj podziwiać wiele cennych zabytków z różnych epok historycznych. Z myślą o turystach na obrzeżach miasta nad Jeziorem Nyskim zlokalizowano rozległy kompleks rekreacyjno-wypoczynkowy, który stanowi centrum uprawiania sportów wodnych oraz jest punktem wypadowym dla turystyki pieszej i rowerowej.
Nysa była jeszcze do niedawna ważnym ośrodkiem przemysłowym i gospodarczym w województwie opolskim. W mieście wyróżnić można było przemysł metalowy, maszynowy, spożywczy i budowlany. Do 2002 roku w mieście funkcjonował Zakład Samochodów Dostawczych. Montował on samochody dostawcze m.in. Nysy, Polonezy Trucki, a w ostatnim okresie także Citroeny C15 i Berlingo. Obecnie fabryka stoi nieczynna.
Niezdegradowane środowisko, dogodne położenie komunikacyjne pomiędzy Górnym i Dolnym Śląskiem, bliskość Republiki Czeskiej oraz dobrze rozwinięta infrastruktura komunalna, telekomunikacyjna, energetyczna i gazowa są atutami miasta.
1.2 CEL GMINNEGO PLANU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
Gminny Plan Zarządzania Kryzysowego zwany dalej Planem - jest podstawowym dokumentem określającym działanie burmistrza oraz Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego w przypadku wystąpienia zagrożenia powodującego lub mogącego spowodować sytuację kryzysową o skali wymagającej koordynacji działań ratowniczo-zapobiegawczych.
Celem Planu jest zapewnienie systemowego, skoordynowanego i efektywnego reagowania administracji publicznej gminy na zdarzenia kryzysowe, zapewniającego właściwe prowadzenie działań, głównie w zakresie odpowiedzialności dotyczącej: kierowania, nadzoru, informowania, ostrzegania i alarmowania ludności.
Plan ma zastosowanie do operacyjnych działań burmistrza i podległych mu służb w każdej fazie zarządzania kryzysowego.
1. przydzielenie instytucjom i osobom fizycznym z terenu gminy obowiązków dotyczących wykonywania ustalonych zadań w określonym miejscu i czasie, w sytuacji gdy wypadek wymaga podjęcia czynności zarządzania kryzysowego przez administrację publiczną gminy;2. ustalenie zależności kierowania i współdziałania między instytucjami i organizacjami i pokazanie jak działania te będą koordynowane;
3. określenie, jak ludzie i ich mienie będą chronieni w sytuacji kryzysowej;
4. określenie działań zmierzających do zapewnienia funkcjonalności, ciągłości działań i integralności infrastruktury krytycznej dla zapobiegania zagrożeniom, ryzykom lub słabym punktom oraz ograniczenia i neutralizacji skutków ich wystąpienia, a także szybkiego odtwarzania tej infrastruktury na wypadek awarii, ataków oraz innych zdarzeń zakłócających jej prawidłowe funkcjonowanie;
5. określenie personelu, wyposażenia, urządzeń, zaopatrzenia i innych zasobów dostępnych w ramach własnej społeczności lub w ramach porozumienia z innymi społecznościami, które możliwe są do wykorzystania podczas działań kryzysowych.
1.3 ZADANIA I OBOWIĄZKI UCZESTNIKÓW ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO W FORMIE SIATKI BEZPIECZEŃSTWA
(w osobnym pliku)
II. CHARAKTERYSTYKA ZAGROŻEŃ ORAZ OCENA RYZYKA ICH WYSTĄPIENIA
2.1 POWODZIE
Tereny gminy, leżą w dorzeczu Odry w 3 zlewni Nysy Kłodzkiej-drugiej co do wielkości i zasobności w wodę rzeki województwa.
Średnioroczny przepływ rzeki na posterunku pomiarowym w Nysie wynosi 30,5m3/sek. Szacuje się, że w czasie powodzi 1997r. średni przepływ wynosił 1500m3/sek. Poza Nysą Kłodzką, przez teren gminy przepływają stanowiące jej zlewnię rzeki ; Biała Głuchołaska, Mora, Kamienica, Młynówka Niwnińska, Cielnica oraz stanowiące ich dopływy bezimienne, lokalne potoczki i strumyki.
Ważne dla gminy cieki wodne ( Nysa Kłodzka i Biała Głuchołaska ) mają swoje obszary źródliskowe poza obszarem nie tylko gminy ale
i Polski, na górskich terenach Czech o znacznym stopniu zalesienia.
Jednakże w dalszym swoim biegu przepływają przez wylesione użytki rolne Pogórza Sudeckiego, co w połączeniu z konfiguracją terenu stwarza warunki dla gwałtownego spływu powierzchniowego i powstawania fali powodziowej.
Rzeka Nysa Kłodzka, jest zabezpieczona zbiornikami retencyjnymi „Kozielno”„Otmuchów” i „ Nysa” przed gwałtownym wzrostem poziomu wody opadowej lub roztopowej, natomiast na pozostałych rzekach, potokach i strumieniach, problem ten występuje i ma gwałtowny przebieg.
POWODZIE OPADOWE
Położona na Pogórzu Sudeckim gmina Nysa, cechuje się minimalnym stopniem zalesienia. Charakteryzuje się też wysokimi przekraczającymi 700mm rocznie opadami głównie w miesiącu maju,
czerwcu i lipcu.
W razie wystąpienia tego typu powodzi, najbardziej zagrożone są sołectwa : Morów, Iława, Biała Nyska, Kępnica, Hajduki Nyskie, Domaszkowice, Radzikowie, Hanuszów
POWODZIE ROZTOPOWE
Mogą objąć swym zasięgiem największe ze wszystkich rodzajów powodzi w tym zalanie terenu powstałe w wyniku awaryjnego zrzutu wody z zbiornika retencyjnego „Nysa”. Najczęściej będą miały charakter lokalny. Najbardziej zagrożone sołectwa to: Konradowa, Kubice, Wyszków Śląski, Morów, Iława, Biała Nyska, Hajduki Nyskie, Radzikowie
W Nysie obszar miejski, ulice: Powstańców Śląskich, Wyspiańskiego, Jagiełły, Zamojskiego, Zagłoby, Jagiellońska, Dolna Wieś.
POWODZIE ZIMOWE
W gminie Nysa, zagrożenie powodzią wywołaną powstaniem zatoru lodowego jest znikome ze względu na górski charakter rzek, potoków
i strumyków odznaczający się szybkim, utrudniającym zamarzanie przepływem wody
ZATOPIENIA I KATASTROFALNE ZATOPIENIA
Na obszarze gminy usytuowany jest zbiornik retencyjny nazywany przemiennie „Nysa” o maksymalnej pojemności 123.4 mln m3 . Nad zbiornikiem nyskim w górnym biegu Nysy Kłodzkiej w odległości około 3- 4 km znajduje się leżący na terenie gminy Otmuchów zbiornik retencyjny „Otmuchów” o maksymalnej pojemności 143 mln m3.
Te dwa zbiorniki w znacznej mierze zabezpieczają nie tylko gminę Nysa, powiat nyski ale województwa opolskie i dolnośląskie przed powodziami. Jednak w sytuacjach ekstremalnych stanowią poważne zagrożenie dla miasta Nysy i sołectw położonych z biegiem Nysy Kłodzkiej, poniżej zbiorników.
INFRASTRUKTURA KRYTYCZNA
W wyniku katastrofalnego zatopienia, zalanych zostanie około 95% zakładów pracy, 96% szkół i przedszkoli, szpital miejski, większość przychodni lekarskich, budynki wszystkich instytucji państwowych i samorządowych, Zakład Karny, dwie stacje paliw.
W wyniku przejścia fali czołowej i powstałego rozlewiska :
- sparaliżowany zostanie system kierowania i zarządzania gminą,
- uszkodzone zostaną mosty przez rzekę Nysę, powodując przerwanie szlaków komunikacyjnych wschód- zachód i północ-południe,
- zerwana zostanie łączność telefoniczna, stacjonarna i komórkowa,
- uszkodzony zostanie system przesyłowy energii elektrycznej, gazu i ciepła,
- wystąpi zanieczyszczenie wody i terenu paliwem oraz innymi środkami szkodliwymi dla życia i zdrowia ludzi.
EWAKUACJA
Powodzie, a w szczególności groźba wystąpienia katastrofalnego zatopienia wymagają ewakuacji ludności, zwierząt i mienia organizowanej w szerokim zakresie. Szczegóły ewakuacji zawarte są w „ Planie Ewakuacji ( przyjęcia ) ludności II stopnia gminy Nysa „ .
2.2 POŻARY
W charakterystyce, przyjęto podział na pożary:
> terenów leśnych,
> obiektów mieszkalnych, przemysłowych, użyteczności publicznej,
> upraw i nieużytków.
TERENY LEŚNE
Na terenie gminy Nysa, lasy zajmują 8,7 % jej powierzchni i występują w postaci małych zagajników. Jedyny większy obszar leśny występuje w rejonie sołectwa Domaszkowice. Na przestrzeni ostatnich lat nie zanotowano na terenie gminy dużych pożarów lasów. Należy jednak liczyć się z możliwością ich powstania. Nie będą one zagrożeniem dla siedzib ludzkich . Mogą jednak być przyczyną zakłóceń na trasach komunikacyjnych, prowadzących przez obszar leśny, głownie na drogach :
- krajowej Nr. 41 Nysa - Prudnik.
- wojewódzkiej Nr. 407 Nysa - Korfantów.
OBIEKTY MIESZKALNE, PRZEMYSŁOWE, UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ
Pożary obiektów mieszkalnych, przemysłowych i użyteczności publicznej zasadniczo ograniczają się do miejsc ich lokalizacji. Zasadniczo więc stanowią zagrożenie dla ludzi i zwierząt znajdujących się w rejonie wystąpienia pożaru. Groźba rozprzestrzeniania się pożaru wzrasta w przypadku jego powstawania w zakładach zwiększonego i dużego ryzyka, a także stacji paliw, składnic skroplonego gazu oraz wzdłuż tras przesyłowych gazu ziemnego i koksowniczego. Pożary te, oprócz podniesienia ryzyka szybkiego rozprzestrzeniania się, powodują wydzielanie do powietrza substancji niebezpiecznych dla ludzi i zwierząt.
Na terenie gminy, miejscami szczególnie groźnymi w czasie pożaru są:
- zakłady produkcji okien plastikowych,
- zakład przetwórstwa odpadów plastikowych na formy betoniarskie,
- składowiska odpadów plastikowych,
- stacje paliw i gazu LPG,
- rozdzielnia gazu średniego ciśnienia ,
- gazociągi przesyłowe niskiego ciśnienia do odbiorców indywidualnych i przedsiębiorstw.
W wypadku zaistnienia pożaru w w/w obiektach , należy liczyć się z dużym zagrożeniem dla życia, zdrowia ludzi i ich mienia.
UPRAWY I NIEUŻYTKI
Wraz ze wzrostem kultury rolnej spada ilość wypaleń traw i ściernisk. Niemniej jednak, należy liczyć się z możliwością pożaru upraw i nieużytków. Powstanie tego typu pożaru, niesie za sobą groźbę przeniesienia ognia na inne uprawy, lasy w wyjątkowych przypadkach na pobliskie domostwa, zabudowania gospodarcze. W każdym przypadku występuje duże utrudnienie dla ludzi, ograniczona widoczność, zadymienie okolicy, oraz wyjałowienie gleby w miejscu pożaru.
EWAKUACJA
Każdy rodzaj pożaru, wymagać będzie ewakuacji ludności, zwierząt i mienia z zagrożonego rejonu.
Szczegóły ewakuacji, zawarte są w „ Planie Ewakuacji ( przyjęcia ) ludności II stopnia gminy Nysa” .
2.3 SKAŻENIE CHEMICZNO-EKOLOGICZNE
Na terenie gminy, najbardziej narażone są rejony położone wzdłuż:
Dróg krajowych:
- nr 46 - Kłodzko-Paczków- Nysa-Opole w tym :
sołectwa : Głębinów, Skorochów, Jędrzychów, Hanuszów,
ulice miasta: Otmuchowska, Ujejskiego, Szlak Chrobrego, Grodkowska.
- nr 41 - Nysa - Prudnik- granica państwowa w tym :
sołectwa : Wierzbięcice, Niwnica,
ulice miasta : Piłsudskiego, Jagiellońska, Asnyka, Bema.
Linii kolejowych:
- Opole - Nysa - Brzeg i Prudnik - Nysa- Kamieniec Ząbkowicki
w tym :
sołectwa : Kubice, Wyszków Śląski, Radzikowice, Sękowice , Goświnowice,
rejony miasta : Dolna Wieś, okolice dworca kolejowego, Osiedle Podzamcze .
DROGI
Awarie w transporcie drogowym z udziałem materiałów niebezpiecznych, w tym NSCh stwarzać będą poważne zagrożenie dla ludzi i środowiska, gdyż mogą się zdarzyć w różnych rejonach gminy, praktycznie o każdej porze doby, powodując powstanie stref skażeń o zasięgu do kilkunastu kilometrów od miejsca zdarzenia, a w konsekwencji spowodować zakłócenia komunikacyjne.
ZAKŁADY PRZEMYSŁOWE
Zagrożenia te obejmują głównie Magazyn Zbóż Biotanol w Goświnowicach, ul. Kolejowa 1.
EWAKUACJA
Uwolnienie się środków chemicznych bez względu na przyczynę awarii zawsze jest groźne dla zdrowia, życia ludzi i zwierząt. Należy więc liczyć się z koniecznością ewakuacji z zagrożonego terenu. Szczegóły zawarte są w „ Planie ewakuacji (przyjęcia ) ludności II stopnia, gminy Nysa”.