Ćwiczenia 1
Temat: Dysplazja stawu biodrowego
Staw biodrowy rozwija się do 12 tygodni życia płodowego. Zbudowany jest z:
Panewki stawu biodrowego
głowy kości udowej
w dołku panewki jest przestrzeń - więzadło właściwe głowy kości udowej
więzadło biodrowo-udowe - od kolca biodrowego do stawu - utrzymuje stawy w fizjologicznym zgięciu, by głowa nie wypadała z panewki.
Środek ciężkości: 2 kręgi kości krzyżowej - gdy jest dorosły oraz 12 Th, kiedy się rodzimy.
To wszystko wzmacniają mięśnie:
pośladkowy średni - odpowiedzialny za stabilizację miednicy i korygowanie miednicy (miednica musi być w odpowiednim ułożeniu)
pośladkowy wielki
rotatory wewnętrzne
rotatory zewnętrzne
przywodziciele
Tylko ½ głowy kości udowej objęta jest panewką po urodzeniu, dlatego dziecko nie chodzi do roku.
Kąty w stawie biodrowym
kąt antetorsji szyjki kości udowej - przodosklepienie
u chłopców - 28o po urodzeniu
u dziewczynek - 32o po urodzeniu
u dorosłych - 12o
Torsja zerowa - gdy szyjka dotyka powierzchni
Retrotorcja - za duży kąt skręcenia
Gdy ów kąt jest niewłaściwy może wystąpić dysplazja stawu biodrowego lub prowadzić do rotacji wewnętrznej stawu biodrowego. Rozwija się przez zbyt duży czas w leżeniu na brzuchu do 4 roku życia.
Kąt szyjkowo-łonowy - pomiędzy szyjką, a trzonem kości. Norma to 120o-125o
Przyczyny dysplazji stawu biodrowego
Przekazywane genetycznie (dysplazja u matki lub babki lub wrodzone zwiększenie stawu biodrowego)
Ultrapozycje - złe ułożenie w wieku płodowym 7-9 tydzień ciąży lub bliźniacza ciąża powoduje, że w macicy jest ciasno.
Zwiększony poziom estrogenów głównie estradiol, powodują zwiotczenie torebki stawowej przez obniżenie napięcia więzadeł i ścięgien.
USG - badanie, które mówi o dysplazji w 6-8 tygodni po urodzeniu.
Objawy w USG nazywane są kątami Graffa:
1a, 1b - stawy prawidłowo zbudowane
2a, 2b - stawy lekko dysplastyczne
3a, 3b - pełna dysplazja stawów biodrowych
Objawy poza USG:
Asymetria odwodzenia w stawie biodrowym
Objaw Ortolaniego - objaw przeskakiwania - głowa przeskakuje po obrąbku panewki
W 5-6 miesiącu życia robi się zdjęcie rtg - widać wówczas głowę kości udowej.
Leczenie dysplazji:
Poduszka Frepii (mała dysplazja) lub rozwórki Koszei (dusza dysplazja). Terapia metodą Vojty (4x w ciągu dnia, aby układ nerwowy zapamiętał własne ruchy). Po 3 miesiącach leczenia biodra są prawidłowo ustawione.
Późne objawy dysplazji stawu biodrowego:
Ograniczone odwodzenie
Objaw pompowania - przy zgiętej kończynie kość udowa przemieszcza się poza panewkę
Skrócenie funkcjonalne kończyny
Objaw Trendelenburga - opadanie miednicy
Objaw Duchenne'a - posunięcie barków w kierunku zwichniętego biodra lub osłabionego mięśnia pośladkowego średniego
Objawy anatomiczne w kościach
Leczenie zwichnięcia: operacyjne.
Przyczyny dodatkowe zwichnięcia: MPD i spastyka.
Po leczeniu operacynym:
- rehabilitacja metodą Vojty
- NT- Bobath
- PNF - 8-9 lat
- Kinezyterapia
- Laser
- Magnetronik