Outsourcing w transporcie

• rodzaje i warianty outsourcingu,

• zalety i wady outsourcingu,

• kryteria wyboru przewoźnika przy zlecaniu usług transportowych firmie zewnętrznej w celu obniżki kosztów własnej działalności i uzyskaniu przewagi konkurencyjnej na rynku.

Outsourcing to przekazanie części działalności przedsiębiorstwa w ręce innego, wyspecjalizowanego przedsiębiorstwa, aby obniżyć koszty własnej działalności.

Rodzaje outsourcingu:

• kontraktowy - rezygnacja przez firmę z funkcji transportowych i przekazanie ich wy­konania niezależnemu podmiotowi gospodarczemu na podstawie kontraktu elementów związanych z realizacją funkcji poprzez zwolnienia pracowników, likwidację komórki organizacyjnej itp.;

• kapitałowy - wydzielenie funkcji z firmy poprzez powiązaną kapitałowo spółkę - córkę (np. ENTRANS);

• sektorowy/branżowy - odłam outsourcingu kapitałowego, polegający na utworzeniu przez grupę firm działających w tej samej branży i zlokalizowanych geograficznie blisko siebie, wspólnego podmiotu gospodarczego realizującego jeden i ten sam zakres funkcji.

Warianty outsourcingu:

• outsourcing poszczególnych działań,

• outsourcing wielu działań (niezintegrowany),

• outsourcing wszystkich działań (zintegrowany),

• umowa z jednym partnerem na wyłączność obsługi transportowej.

Obniżenie kosztów, poprawa wydajności i jakości oraz zwiększenie poziomu obsługi rynku to podstawowe założenia strategiczne nowoczesnych przedsiębiorstw działających na silnie konkurencyjnych rynkach. Aby osiągnąć te cele, konieczna jest ich koncentracja na podstawowej działalności, natomiast wszelkie inne czynności powinny być zlecane w miarę możliwości firmom zewnętrznym.

Outsourcing na rynku transportowym dotyczy nie tylko procesów związanych wyłącznie z transportem, ale obejmuje także usługi serwisowe, kontrole jakości czy też obsługę marketingu bezpośredniego.

Zakres oferowanych usług outsourcingowych dla swoich klientów przez spedy­torów jest coraz większy i dotyczy dodatkowo m.in.:

• obsługi celnej,

• magazynowania,

• dostaw z magazynu na stanowiska pracy,

• odbioru produkcji ze stanowisk pracy i dostarczenie do magazynu przed dalszą wysyłką,

• konfekcjonowania,

• pakowania,

• oznaczania sztuk kodami kreskowymi,

• dystrybucji produkcji gotowej Just-in-Time.

Jakość i terminowość wykonania usług przekazanych spedytorowi przez klienta w ramach outsourcingu ma bezpośredni wpływ na wizerunek klienta na rynku i konkurencyjność jego oferty.

Korzyści outsourcingu w transporcie:

• obniżenie kosztów, ponieważ nie musi ponosić kosztów związanych ze stworzeniem i utrzymaniem stanowisk pracy, kosztów ubezpieczeń zdrowotnych, emerytalnych, szkolenia pracownika,

• powierzenie części organizacji firmy grupie fachowców, którzy wiedzą, umiejętnościami i doświadczeniem przewyższają zwykle własnych pracowników (firma outsourcingowa wykonując podobne czynności w wielu firmach, może zatrudnić lepszych fachowców, ponieważ jest konkurencyjna płacowo),

• uzyskanie większej stabilności opieki nad powierzonym majątkiem i funkcjami organizacyjnymi (brak uzależnienia od choroby, urlopu, opieki nad dzieckiem),

• możliwość korzystania z usług ekspertów o dużym doświadczeniu i fachowości, których zatrudnienie byłoby zbyt drogie i nieracjonalne,

• umowa z firmą outsourcingowa to więcej niż zatrudnienie pojedynczego fachowca, bo specjalista skierowany do współpracy z przedsiębiorstwem korzysta z całej wiedzy zgromadzonej w firmie doradczej, z firmowych baz danych oraz z porad innych ekspertów,

• możliwość obejścia blokady etatów, gdyż przy wykonywaniu pracy specjalista korzysta ze stanowiska pracy, oprzyrządowania i oprogramowania firmy outsourcingowej,

• bardziej efektywne wykorzystanie czasu pracy (w przeciwieństwie do pracownika zatrudnionego na etacie firma w ramach outsourcingu pracuje wtedy, gdy jest coś do zrobienia i nie liczy godzin nadliczbowych, a jeśli istnieje taka potrzeba - pracuje również w soboty i niedziele),

• łatwiejszy dostęp do najnowszych technologii informatycznych, uwalnia menadżerów od czasochłonnych czynności administracyjnych i umożliwia koncentrację uwagi na podstawowej działalności firmy,

• pozwala utrzymać pożądany poziom etatów, zapewniając jednocześnie wystarczającą liczbę odpowiednio wykwalifikowanego personelu,

• pomaga w zwiększaniu wydajności wszystkich komórek organizacyjnych firmy, dzięki oddelegowaniu rutynowych i czasochłonnych zadań na zewnątrz,

• zapewnia wysoką jakość usług na bazie dotychczasowych doświadczeń oraz specjalizacji firm świadczących omawiane usługi,

• może wpłynąć na wyraźne zmniejszenie wysokości inwestycji (zleceniodawca płaci za usługę, a nie musi inwestować w infrastrukturę, nie ma potrzeby natychmiastowego i trwałego angażowania kapitału firmy w sferę obsługiwaną przez Outsourcing),

• ryzyko starzenia się technologii spada na barki firmy outsourcingowej,

• wsparcie telefoniczne, możliwość korzystania z najnowszych osiągnięć z dziedziny przesyłania usług teleinformatycznych.

Wady outsourcingu w dziedzinie transportu:

• osłabienie bezpośredniego kontaktu z klientem,

• ryzyko wydłużenia czasu reakcji na potrzeby klienta,

• niepewność co do zachowania poufności informacji i danych,

• ryzyko utraty doświadczenia w realizacji funkcji logistycznych („wyjście z wprawy").

Decyzja o outsourcingu w dziedzinie transportu nie jest łatwa i wymaga zbadania jego opłacalności. Na początku jednak należy zidentyfikować w firmie obszary, będące wyróżnikiem jej na rynku, decydujące o tym, że klient wybiera usługi bądź produkty tej właśnie firmy, nie zaś firmy konkurenta. Nie powinniśmy nigdy przekazywać innym naszych kluczowych umiejętności, które wynikają z połączenia wiedzy, specjalizacji i technologii, informacji i metod działania charakterystycznych dla danej firmy i w dużym stopniu gwa­rantujących sukces na rynku.

Decyzja o outsourcingu powinna być połączona z analizą kosztów i oczekiwanych efektów. Należy wziąć przede wszystkim pod uwagę analizę finansową (obecne i przyszłe koszty procesów będących przedmiotem outsourcingu) i zbadać zależności między obecną efektywnością obszaru, który firma zamierza przekazać zewnętrznemu partnerowi a jej pożądaną wielkością.

W niektórych gałęziach przemysłu (lub w dużych koncernach produkcyjnych czy handlo­wych) outsourcing może iść znacznie dalej. W przypadku przemysłu samochodowego może obejmować dodatkowo:

• zaopatrzenie z magazynu buforowego konkretnych stanowisk linii produkcyjnej z uwzględnieniem sekwencji dostarczanych części w określonych „oknach" czasowych;

• montowanie przed dostawą do zakładu (we własnym centrum logistycznym spedytora) modułów do produkcji - np. gotowe koła, deski rozdzielcze itp.;

• odbiór produktu gotowego - np. silnika i konserwacja przed złożeniem w magazynie wysyłkowym;

• zarządzanie magazynem buforowym na terenie zakładu lub zlokalizowanym w pobliżu fabryki - tzw. logistic center;

• wystawianie dokumentów handlowych w imieniu klienta, często w oparciu o system komputerowy klienta, na bazie połączenia online,

• odbiór części reklamowanych i uszkodzonych;

• zgodne z normami ochrony środowiska segregowanie, czyszczenie (np. silników z oleju) i złomowanie części.

Grupa kryteriów, które zazwyczaj brane są po uwagę przy podejmowaniu decyzji o outsourcingu, skupia się na przesłankach organizacji przewozów. W wypadku obsługi zewnętrznej może posłużyć do wyboru najlepszego przewoźnika oraz wynegocjowania niższych, korzystniejszych stawek przewozowych.

Kryteria brane pod uwagę przy wyborze przewoźnika:

• niezawodność lub regularność czasu dostawy,

• dostępność sprzętu,

• łączny czas przewozu w trybie door-to-door,

• monitorowanie przesyłki,

• częstotliwość obsługi,

• stabilność finansowa przewoźnika,

• gotowość przewoźnika do negocjowania poziomu obsługi,

• usługi bezpośredniego odbioru i dostawy przesyłek,

• gotowość przewoźnika do negocjowania stawek przewozowych,

• utrata lub uszkodzenie przesyłki,

• kwalifikacje personelu operacyjnego,

• dochodzenie roszczeń,

• dysponowanie specjalnym sprzętem,

• umiejętności handlowe przewoźnika.

„Harvard Business Review" określił outsourcing największym odkryciem ostatnich 75 lal. Badania przeprowadzone przez magazyn „Fortune" jednoznacznie wskazują, że wiodące firmy aktywnie wykorzystują w swojej działalności outsourcing w celu osiągnięcia wyników gospodarczych. Prowadzone badania wskazują, że ponad 90% firm, które zdecydowały się na outsourcing, jest zadowolonych ze swoich partnerów.

Ok. 25 % ogólnych kosztów logistycznych to koszty związane z prze­wozem ładunków. Outsourcing w obszarze transportu jest traktowany jako droga do obniżenia kosztów przedsiębiorstwa. Często od tej decyzji zależy, czy osiągnie ono sukces rynkowy, czy też zakończy swój samodzielny byt, posiadając nadmiernie rozbudowaną, kosztochłonną strukturę organizacyjną.

W strukturze każdej firmy możliwa jest identyfikacja wadliwych lub nie w pełni spraw­nych ogniw, które pochłaniają nadmiernie bądź niepotrzebnie czas, przestrzeń i koszty. Idea outsourcingu w transporcie stwarza właśnie możliwość eliminacji takich ogniw i „przeniesienie" ich na partnera zewnętrznego. Nie brakuje jednak obaw przed korzysta­niem z niego, a do najczęstszych powodów należą:

• złe doświadczenia z wydzielaniem innych funkcji w przeszłości,

• brak dostępu do wiarygodnych informacji na temat dostawców,

• obawa przed dezintegracją funkcji i procesów pozostawionych w przedsiębiorstwie,

• ograniczenia o charakterze formalnoprawnym i niezadowolenie pracowników.

---