1 Katalog środków egzekucji pieniężnej:
z pieniędzy, wynagrodzenia, z zaświadczeń emerytalnych, ubezpieczeń społecznych, papierów wartościowych, weksli, praw majątkowych, ruchomości i nieruchomości
2.Katalog środków egzekucji niepieniężnej:
Pośrednie: grzywna w celu przymuszenia
Bezpośrednie: odebranie rzeczy ruchomej, odebranie nieruchomości, opróżnienie lokali i innych pomieszczeń
3.Czynność egzekucyjna a środek egzekucyjny:
Czynność egzekucyjna - działania podejmowane przez organ egzekucyjny w celu zastosowania środka egzekucyjnego np. zajęcie nieruchomości
Środek egzekucyjny - konkretne sposoby działania egzekucyjne stosowane w celu wykonania obowiązków podlegających egzekucji np. z pieniędzy, weksli
4. Katalog zasad postępowania egzekucyjnego:
3GRUPY:
1)Ogólne całego systemu prawa: zasady wynikające z konstytucji
2)Ogólne postępowania administracyjnego: legalności, obiektywnej prawdy, pogłębiania zaufania do organów państwa, pogłębiania świadomości i kultury prawnej obywateli
3)Zasady postępowania egzekucyjnego: celowości egzekucji, obowiązku prowadzenia egzekucji, bezpośredniego wykonania obowiązku, niezbędności egzekucji
5.Pojęcie organu egzekucyjnego i katalog organów egzekucyjnych w sprawie należności pieniężnych:
Organ egzekucyjny - organ uprawniony do stosowania środków zapisanych w ustawie doprowadzających do wykonania obowiązków o charakterze pieniężnym, niepieniężnym i zabezpieczeniu wykonania tych obowiązków.
Organy właściwe w sprawie egzekucji pieniężnych:
Bez ograniczeń:
Naczelnik urzędu skarbowego
Z ograniczeniami:
- organy gmin o statusie miasta oraz wchodzących w skład powiatu w-wa,
- przewodniczący organów orzekających w I instancji ws finansów publicznych
- dyrektor: ZUS, Izby celnej, oddziału regionalnego WAM
- inne: Policja, Straż Graniczna (w określonych przypadkach)
6.Organy egzekucyjne w prawie egzekucji niepieniężnych:
- Wojewoda
- organy jednostek samorządu terytorialnego (wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta)
- kierownicy wojewódzkich i powiatowych służb, inspekcji i straży
- organy policji, abw, agencji wywiadu, straży granicznej, pip,
- inne organy powołane do ochrony bezpieczeństwa (straż wiejska)
7. Organ rekwizycyjny
Organ rekwizycyjny - organ egzekucyjny o tej samej wartości rzeczowej, co organ egzekucyjny prowadzący egzekucje, której organ egzekucyjny zlecił wykonanie czynności egzekucyjnych.
Czyli organ organowi zleca zadania egzekucyjne.
8.Dłużnik zajętej wierzytelności:
Dłużnik wierzytelności - to podmioty realizujące na wezwanie organu egzekucyjnego poprzez zajęcie wierzytelności lub innego prawa majątkowego, np.
- dłużnik zobowiązanego(wierzytelność lub prawa majątkowe),
-bank(wierzytelność na rachunku),
-pracodawca (wynagrodzenie),
-makler(wierzytelność na papierach wartościowych)
9. Czynniki poprzedzające wszczęcie egzekucji administracyjnej:
Czynności wierzyciela:
- doręczenie zobowiązanemu pisemnego upomnienia
- sporządzenie tytułu wykonawczego
- skierowanie do organu egzekucyjnego wniosku o wszczęcie egzekucji wraz z upomnieniem
Czynności organu egzekucyjnego:
- badania dopuszczalności egzekucji administracyjnej o oraz poprawek tytuły wykonawczego (jest zażalenie)
- nadanie klauzuli do tytułu wykonawczego (nie ma zażalenia)
- wybór środka egzekucyjnego
10. Wszczęcie egzekucji administracyjnej:
- Organ egzekucyjny przystępując do czynności egzekucyjnych doręcza zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego. Tytuł ten zawiera pouczenie o konieczności zawiadomienia organu o zmianie miejsca pobytu oraz do wzniesienia zarzutów w sprawie postępowania.
- W przypadku należności niepieniężnych wszczęcie egzekucji w momencie dostarczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego.
- W przypadku należności pieniężnych wszczęcie egzekucji może wystąpić przed dostarczeniem tytułu wykonawczego. W takich przypadkach organ od razu przejmuje wierzytelność, a zobowiązanemu wysyła zawiadomienie.
Przebieg egzekucji:
- Wybór środka egzekucyjnego i prowadzenie egzekucji
- możliwość zlecenia wierzytelności organowi rekwizycyjnemu
- możliwość korzystania z pomocy innych organów i różnorakich środków (policja, przeszukanie itp.)
- protokołowanie czynności
- doręczenie odpisu protokołu zobowiązanemu
- koniec
11. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego:
Zawieszenie postępowania egzekucyjnego - polega na przerwaniu tego postępowania w związku wystąpienia określonych przeszkód, może występować w każdym stadium postępowania, powoduje przerwanie wszystkich czynności i trwa ono do usunięcia tych przeszkód.
Przyczyny zawieszenia:
- wstrzymanie wykonania, odroczenia terminu, rozłożenia na raty spłat
- w razie śmierci zobowiązanego
- w razie utraty zobowiązanego do czynności prawnych
- na żądanie wierzyciela
Podjęcie zawieszonego postępowania następuje:
- na wniosek urzędu lub wierzyciela poprzez postanowienie, któremu nie przysługuje zażalenie
12. Forma i skutki zawieszenia postępowania egzekucyjnego:
Forma zawieszenia - postanowienie, które wydaje organ egzekucyjny, na które przysługuje zażalenie
Skutki zawieszenia:
- przerwanie na pewien okres postępowania
- brak wpływu na ważność czynności podjętych przed zawieszeniem
- uchylenie dokonanych czynności nie powoduje umorzenia kosztów postępowania
13. Odstąpienie od czynności egzekucyjnych:
Odstąpienie - polega na zaniechaniu działań zmierzających do realizacji środka egzekucyjnego, nie skutkuje umorzeniem lub zawieszeniem postępowania.
Przyczyny odstąpienia - okazanie dowodów stwierdzających wykonanie, częściowe wykonanie lub umorzenie postępowania
Forma odstąpienia - organ egzekucyjny powiadamia wierzyciela o odstąpieniu, i na jego żądanie wydaje postanowienie w sprawie odstąpienia, wierzyciel ma prawo do zażalenia.
14. Instytucja wstrzymania i jej rodzaje:
Organ właściwy w sprawach wstrzymania czynności i postępowania jest organ nadzoru.
Rodzaje wstrzymania:
- Wstrzymanie czynności egzekucyjnej - wstrzymanie wszystkich lub części zastosowanych środków egzekucyjnych, które nie powodują uchylenia od dokonanych czynności
- Wstrzymanie postępowania egzekucyjnego - wstrzymanie zastosowanych środków egzekucyjnych, które nie powodują uchylenia od dokonanych czynności oraz nie podejmowanie nowych środków egzekucyjnych.
- Wstrzymanie egzekucji administracyjnej - dokonuje wojewoda, który powiadamia o swojej decyzji ministra właściwego od finansów publicznych, może nastąpić w szczególnie uzasadnionych przypadkach na czas określony i może dot. każdego organu prowadzącego egzekucje administracyjną
15.Obligatoryjne umorzenie postępowania egzekucyjnego:
-, jeśli obowiązek został wykonany przed wszczęciem postępowania
-, jeśli obowiązek nie jest wymagany, wygasł lub nie istniał
- w przypadku śmierci zobowiązanego, gdy obowiązek jest ściśle z tą osoba związany
-, gdy zachodzi błąd, co do osoby zobowiązanego lub, gdy egzekucja nie może być wykonana ze względu na osobę zobowiązanego
-, gdy obowiązek niepieniężny okazał się niewykonalny
- na wniosek wierzyciela
16. Fakultatywne umorzenie postępowania egzekucyjnego:
- w przypadku stwierdzenia, że koszty postępowania przewyższają należność pieniężną zobowiązanego
- wszczęcie postępowania, może nastąpić, gdy zobowiązanemu zostanie ujawniony majątek bądź źródło dochodu przewyższające koszty postępowania
17. Skutki prawne i forma umorzenia postępowania egzekucyjnego:
Forma umorzenia - postanowienie, które wydaje organ egzekucyjny. Następuje z urzędu lub na żądanie wierzyciela lub zobowiązanego, którzy maja prawo złożyć zażalenie. Jeśli zarzuty zostaną uzasadnione organ egzekucyjny umarza postępowanie.
Skutki prawne umorzenie postępowania egzekucyjnego:
- powoduje uchylenie dokonanych czynności, pozostają jednak w mocy prawa osób trzecich nabytych na skutek tych czynności
- organ wydaje postanowienie, na które można złożyć zażalenie
- na wniosek wierzyciela lub, gdy kwota jest niższa niż koszty postępowania umorzenie nie powoduje uchylenia dokonanych czynności
18. Egzekucja z gotówki:
Egzekucja z gotówki następuje:
- poprzez zapłatę należności, sporządza pokwitowanie odbioru pieniędzy od zobowiązanego
- przymusowe odebranie zobowiązanemu pieniędzy, sporządza się protokół
19. Egzekucja ze świadczeń emerytalnych, rentowych:
- zawiadomienie organu er o zajęciu części przysługujących świadczeń
- wezwanie organu er o nie wypłacaniu tej części świadczeń
- zawiadomienie zobowiązanego o zajęciu tej części świadczeń
- wezwanie organu er do podania miesięcznych świadczeń zobowiązanego
20. Egzekucja z wynagrodzenia o prace:
- Zawiadomienie pracodawcy o zajęciu części wynagrodzenia
- wezwanie pracodawcy o podanie wynagrodzenia zobowiązanego z ostatnich 3 miesięcy
- zawiadomienie zobowiązanego o przejęciu części wynagrodzenia wraz z odpisem tytułu wykonawczego
- pracodawca jest powiadomić organ egzekucyjny, gdy zobowiązany już nie pracuje lub, gdy inny organ egzekucyjny już wcześniej zabierał kasę.
- kolejność egzekwowanej kasy po odliczeniu składek to alimenty (3/5 wynagrodzenia), inne (1/2 wynagrodzenia)
21. Egzekucja z rachunku bankowego:
- zawiadomienie banku o zajęciu wierzytelności pieniężnej zobowiązanego z rachunku bankowego do wysokości określonej kwoty
- wezwanie banku o niedokonywanie bez zgody organu wypłat z konta
- zawiadomienie zobowiązanego o przejęciu części wynagrodzenia wraz z odpisem tytułu wykonawczego
- zajęcie obejmuje również kwoty, które zostały wpłacone po dokonaniu zajęcia
- niepotrzebny jest znany numer konta, zajęciu skutkuje również, gdy zobowiązany jest współwłaścicielem konta, bank lokatę terminową realizuje w ostatniej kolejności, ponadto o zajęciu powiadamia wszystkie swoje placówki i inne banki.
22. Egzekucja z papierów wartościowych zapisanych w rachunkach maklerskich:
- zawiadomienie o zajęciu praw instrumentów finansowych i wierzytelności z rachunku pieniężnego zobowiązanego do wysokości dochodzonych należności
- wezwanie prowadzącego rachunki o przekazanie środków
- zawiadomienie zobowiązanego o zajęciu praw wraz z odpisem tytułu wykonawczego
- wezwanie do poinformowania zobowiązanego, w jakiej kolejności instrumenty finansowe będą zbywane
- zajęcia obejmują również prawa i wierzytelności, które nie znajdowały się w posiadaniu zobowiązanego w chwili zajęcia
-, jeśli zobowiązany nie wyznaczył ceny instrumentów, organ egzekucyjny sprzedaje je po cenie rynkowej, kolejność wyznacza organ egzekucyjny zazwyczaj zaczynając od najbardziej opłacalnych w danej chwili
Egzekucja z papierów wartościowych niezapisanych w rachunkach maklerskich:
(obligacje, czeki, bony itp.)
- organ egzekucyjny zajmuje papiery wartościowe przez odbiór dokumentów, które zobowiązany posiada, następnie przekazuje je komisji nadzoru finansowego w celu spieniężenia
23. Egzekucja z weksla:
weksel - jest to papier wartościowy, w którym wystawca sam przyrzeka zapłatę oznaczonej kwoty, lub poleca jej zapłatę osobie trzeciej, przyjmując bezwarunkową odpowiedzialność za jego zapłatę
- organ egzekucyjny zajmuje weksle przez jego odbiór, następnie pisze protokół z przejęcia
- zajęcie jest skuteczne z chwilą podpisania protokołu przez poborcę skarbowego
- zawiadomienie zobowiązanego o zajęciu weksla, wraz z odpisem tytułu wykonawczego i protokołu
- zawiadomienie trasanta o zajęciu weksla, informując go, aby nie płacił obecnemu posiadaczowi kasy, lecz należytą sumę wpłacił w terminie wykupu weksla organowi egzekucyjnemu
- organ egzekucyjny może wykonywać wszystkie prawa zawarte w wekslu
24. Egzekucja z ruchomości:
Składa się dwóch części: zajęcia ruchomości i sprzedaży ruchomości
Zajęcie ruchomości następują również, gdy zobowiązany jest współwłaścicielem, po sprzedaży ruchomości odpowiednia część kwoty zostaje zwrócona niezobowiązanym. Ponadto nie można zająć ruchomości, która posiada dużo wyższą wartość niż kwota egzekucyjna.
Zajęcie ruchomości:
- następuje po wpisaniu jej do protokołu zajęcia, który podpisuje poborca skarbowy a także zobowiązany i świadkowie
- zawiadomienie zobowiązanego o zajęciu ruchomości wraz z odpisem protokołu i tytułu wykonawczego
- poborca skarbowy na zajętej ruchomości umieszcza znak ujawniający jej zajęcie
- w przypadku zajęcia środka transportu, poborca skarbowy zawiadamia organ właściwy dot. Rejestracji o dokonanym zajęciu
- poborca skarbowy zamieszcza dokładny opis i szacunkową wartość zajętej ruchomości
- zobowiązany ma 5dni na skargę, co do złej wyceny
- poborca zajętą ruchomość pozostawia w miejscu zajęcia pod dozorem zobowiązanego, osoby dorosłej lub organu egzekucyjnego, w przypadku, gdy zobowiązany odmawia podpisania protokołu, usuwa zajęte ruchomości,
- osoba dozorująca, ma pełne prawo do korzystania z ruchomości, byle by tylko ta nie straciła na wartości, w innych przypadkach dozorca nie ma prawa używania, chyba, że używanie jest konieczne dla utrzymania jej wartości
- dozorca zobowiązany jest powiadomić organ egzekucyjny lub poborcę skarbowego, gdy zmienia miejsce przechowywania ruchomości, i na żądanie wydać im ruchomość
- dozorca może dostać zwrot wydatków lub wynagrodzenie za dozór ruchomości,
- dozorca nie odpowiada za szkody wynikłe nie z jego winy
Sprzedaż ruchomości:
- nie może nastąpić wcześniej niż siódmego dnia od zajęcia, wyjątki to: ruchomości ulegające szybko uszkodzeniu/inwentarz żywy, nad którym nie ma dozoru/dostawy towarowe żywnościowe
- organ egzekucyjny sprzedaje ruchomość poprzez licytacje publiczną,
- lub podmiotą prowadzącą działalność handlową
- lub przekazuje do sprzedaży podmiotom prowadzącym działalność komisową
- lub w drodze przetargu ofert
- lub sprzedaje z wolnej ręki, gdy zajęte ruchomości stanowią dobro kultury
25. Licytacja publiczna:
- organ egzekucyjny ogłasza o licytacji przez obwieszczenie, wyznacza termin i miejsce licytacji
-, gdy, wartość przewyższa 4500zl, organ egzekucyjny obwieszcza ogłoszenie w prasie, a osoby chcące brać udział w licytacji musza zapłacić organowi egzekucyjnemu wadium w wysokości 1/10 kwoty
- w pierwszej licytacji cena wywoławcza wynosi ¾ wartości ruchomości , w drugim terminie ½
- w licytacji nie może uczestniczyć: zobowiązany, poborca skarbowy, pracownicy organu egzekucyjnego i ich rodziny, osoby o charakterze urzędowym,
26. Etapy egzekucji z nieruchomości:
- egzekucja z nieruchomości jest możliwa tylko wtedy,, gdy zastosowanie innych środków egzekucyjnych nie były możliwe, gdy trzeba wyegzekwować należności pieniężne ustalone w ostatnim orzeczeniu z klauzurą wykonalności.
- organ egzekucyjny podejmuje działania na wniosek wierzyciela, gdy wierzycielem jest inne państwo podejmuje działania na wniosek organu wykonującego
- przedmiotami egzekucji mogą być: własność nieruchomości, użytkowanie wieczyste, spółdzielcze lub własnościowe prawo do lokalu
- uczestnikami są: zobowiązany, wierzyciel egzekucyjny lub organ wykonujący, osoby, którym przysługują ograniczone prawa rzeczowe i roszczenia, organ właściwy dot. użytkowania wieczystego
Etapy egzekucji z nieruchomości:
- zajęcie nieruchomości:
- wezwanie zobowiązanego do zapłaty egzekwowanej należności pieniężnej
- wysłanie do sądu właściwego wniosek o dokonanie w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji
- zajęcie nieruchomości następuje z chwilą wysłania wezwania do zobowiązanego lub po dokonaniu wpisu w księdze wieczystej
- zajęcie obejmuje nieruchomości i wszystko, co stanowi podmiot obciążenia hipoteki
- zajętą nieruchomość pozostawia się w zarządzie zobowiązanego,
-, gdy zostaje usunięty z zarządu nieruchomości zobowiązanego pozostawia się pomieszczenia, z których korzystał podczas zajęcia
- nowy zarządca może korzystać z pożytków się tam znajdujących a dochód z nieruchomości dawać organowi egzekucyjnemu
- opis i oszacowanie wartości nieruchomości:
- do wyceny potrzebny jest dokument stwierdzający własność nieruchomości zobowiązanego, najczęściej jest to wpis do księgi wieczystej
- sporządza się protokół, w którym organ egzekucyjny dokładnie opisuje całą nieruchomość (NIP, grunt, pożytki, ubezpieczenia itp.)
- wyznacza się rzeczoznawcę majątkowego do oszacowania wartości nieruchomości
- licytacja
- licytacja publiczna (83.600)
- pierwsza cena wywoławcza to 70%, druga 65%
- przybicie
- po zamknięciu licytacji organ egzekucyjny wydaje postanowienie o przybiciu na rzecz licytanta, który najwyższą cenę.
- postanowienie o przybiciu doręcza się wierzycielowi, dłużnikowi, nabywcy i osobom, które w toku licytacji zaskarżyły czynności związane z udzieleniem przybicia
-, jeżeli nabywca nie wykonał w terminie warunków licytacyjnych, co do zapłaty ceny, wygasają skutki przybicia
- przyznanie własności
- po zapłaceniu kwoty odliczając wadium
- wydanie postanowienia o przyznaniu własności
- wpis do księgi wieczystej nowego nabywcy
- nabywca przejmuje wszystkie pożytki i przywileje wynikające z nieruchomości
- podział kwoty uzyskanej z egzekucji
27. Zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej:
Zbieg egzekucji oznacza, że do tej samej rzeczy lub prawa egzekucję prowadzą równocześnie dwa uprawnione organy (identyczne podmioty, skierowanie egzekucji przez oba organy)
Rodzaje zbiegów:
- zbieg egzekucji administracyjnej i egzekucji sądowej:
- organ egzekucyjny wstrzymuje czynności na wniosek wierzyciela, zobowiązanego lub z urzędu i przekazuje akta sądowi rejonowemu
- sąd rejonowy wydaje postanowienie, w którym wyznacza organ, który ma prowadzić egzekucję i jakie dokonane czynności pozostają w mocy, postanowieniu przysługuje zażalenie
- wybrany organ egzekwuje koszty postępowania dotyczące drugiego organu
- zbieg kilku egzekucji administracyjnych:
- prowadzenie egzekucji przejmuje naczelnik urzędu skarbowego,
28. Udzielanie pomocy obcemu państwu i korzystanie z pomocy obcego państwa:
- organem właściwym w sprawie wnioskowania i udzielania pomocy jest minister spraw finansów publicznych
- obowiązek udzielenia pomocy obcemu państwu lub możliwość skorzystania z jego pomocy, istnieje, jeżeli ratyfikowana jest umowa miedzy narodowa
- organ wykonujący nie ma obowiązku udzielania pomocy obcemu państwu, które odmawia mu podobnej pomocy
- obowiązek udzielenia pomocy nie istnieje, jeśli od pierwotnego wniosku o pomoc minęło 5lat
- pomoc taka polega na: udzieleniu informacji/ powiadomienie zainteresowanego podmiotu na piśmie/ prowadzenie egzekucji należności pieniężnej( wartość musi przekroczyć 1,500euro, przesłanie potwierdzenia o wykonaniu pomocy bądź o przyczynach odmowy)
29. Koszty egzekucyjne:
- opłaty za dokonane czynności egzekucyjne
- opłaty manipulacyjne
- wydatki egzekucyjne
30. Opłaty komornicze:
- 5% kwoty przekazanej wierzycielowi przez organ egzekucyjny
- wierzyciel ponosi wydatki związane z przekazaniem mu egzekwowanej należności
- organ egzekucyjny pokrywa opłatę komorniczą z wyegzekwowanej kwoty
- opłata przypada na rzecz organu, który dokonał ściągnięcia należności pieniężnej