§ 2. Duchowość i charyzmat Ruchu Światło - Życie.
Ruch Światło - Życie, podobnie jak inne ruchy w Kościele, powstał z inspiracji Ducha Świętego, z realizacji odnowy Kościoła w myśl II Soboru Watykańskiego. Jest on darem, który został ofiarowany Kościołowi w konkretnym czasie i konkretnym miejscu, szczególnie przez swego Założyciela, Sługę Bożego ks. Franciszka Blachnickiego. Założyciel w swoim testamencie, pisanym pół roku przed śmiercią, dziękuje Bogu za dary, które otrzymał, a które niewątpliwie wywarły głęboki wpływ na duchowość i charyzmat Ruchu Światło - Życie. Są nimi: dar nadprzyrodzonej wiary, pojmowanej jako decyzja osoby polegająca na oddaniu siebie, dar wizji „żywego Kościoła” jako wszystko integrującego programu życia i działania, które zamyka się w charyzmacie Ruchu Światło - Życie, dar Wspólnoty Niepokalanej, Matki Kościoła, żeńskiego instytutu świeckiego, który wyrósł z Ruchu, oraz dar uczynienia siebie darem całkowitym. Ks. Franciszek Blachnicki, który jest niejako przewodnikiem do zrozumienia charyzmatu Ruchu Światło - Życie, ujmuje ów charyzmat w dziesięciu punktach:
Światło - Życie - czyli metoda owocnego działania,
Ewangelizacja - czyli odkrycie źródła i fundamentu,
„Ewangelia wyzwolenia” - czyli charyzmat głoszenia Ewangelii z mocą,
Katechumenat - czyli droga formacji autentycznych chrześcijan i uczniów Pana we wspólnocie lokalnej,
Liturgia jako źródło i szczyt życia Kościoła,
Chrystus Sługa i diakonia jako droga do budowania Kościoła - Wspólnoty i jedności wszystkich chrześcijan,
„Domowy Kościół” - czyli odnowa rodzinnego katechumenatu i rodziny jako „eklezjoli”,
Charyzmat Żywego Kościoła - czyli odkrycie Communio jako syntezy eklezjologii Vaticanum II,
Niepokalana, Matka Kościoła,
Charyzmat jedności - czyli odkrycie tajemnicy Ducha Świętego.
Powyższe punkty Założyciel nazywa „wielkimi charyzmatami” Ruchu.
Charyzmat Światło - Życie, wyrażony w charakterystycznym dla oaz symbolu (z gr. Światło - Życie), można nazwać charyzmatem podstawowym Ruchu. Zapisanie greckich słów „*” i „” w formie krzyża ma wyrazić jedność światła i życia. Jedność ta rozpoczyna się na płaszczyźnie natury człowieka - jest to tzw. postulat koncentracji etycznej, który mówi, że w wychowaniu człowieka trzeba dążyć do jedności między wyznawanymi zasadami i postępowaniem, aby człowiek poddawał się w swoim działaniu, działaniu, życiu światłu rozumu i światłu sumienia.
Na płaszczyźnie życia chrześcijańskiego formuła Fos - Dzoe ma wyrażać jedność wyznawanej wiary i życia z wiary - życie ma być poddane Słowu Bożemu. Jezus Chrystus, „Słowo, które stało się Ciałem”, Światłem, które stało się Życiem i Życiem, które w pełni jest poddane Światłu. Chrystus jako Bóg - Człowiek urzeczywistnił w sobie w pełni postulat jedności słowa - światła i życia, jest więc wypełnieniem ostatecznym znaku Fos - Dzoe.
Ostatecznie tylko Duch Święty, który jest Duchem jedności, może doprowadzić do jedności światła i życia w człowieku i tylko w Duchu Świętym można tak przyjąć Chrystusa, który jest Światłem i tak się z Nim zjednoczyć, że stanie się Życiem. Dlatego też oba greckie słowa splecione są ze sobą grecką literą „omega”, którą zawiera każde z nich, a która zarówno w tradycji chrześcijańskiej jak i w sztuce starochrześcijańskiej była symbolem Ducha Świętego. Postulat Światło - Życie jest również postulatem życia w Kościele, który stanowi dla chrześcijanina bliższą i bezpośrednią normę postępowania i jest znakiem, sakramentem i objawieniem prawdy.
Formuła Światło - Życie stanowi przezwyciężenie pewnej podwójnej jednostronności, z jednej strony intelektualizmu i racjonalizmu, z drugiej strony woluntaryzmu i emocjonalizmu. Obie jednostronności stanowią wewnętrzne zniewolenie i pozbawiają jego działalność owocności i skuteczności. Charyzmat ten zaś przeciwstawia Ruch licznym antynomiom i rozdarciom ideowo-praktycznym człowieka, które zawierają współczesne systemy etyczne, antropologie, koncepcje grup bez Boga, sekty, pseudoreligie itp.
Realizowanie wolności według zasady Światło - Życie, zawierającej w sobie program wychowawczy Ruchu i zarazem jego metodę pedagogiczną, prowadzi do wychowania Nowego Człowieka, a w konsekwencji także do budowania Nowej Wspólnoty i tworzenia Nowej Kultury. Ks. Franciszek Blachnicki charakteryzując postawę Nowego Człowieka, określa go, idąc za Konstytucją Duszpasterską o Kościele w świecie współczesnym jako człowieka „posiadającego siebie w dawaniu siebie”, bowiem „człowiek nie może odnaleźć się w pełni inaczej, jak tylko poprzez bezinteresowny dar z siebie samego”. W terminologii biblijnej taka postawa określana jest terminem „agape”. Nowy Człowiek realizuje się przez służbę: „służę, więc jestem” i tak wznosi się w swojej wartości, osiąga „szczyty człowieczego piękna i szlachectwa, bo o nich decyduje ostatecznie miłość, która jest autentyczna tylko dzięki bezinteresowności”. Nowy Człowiek to człowiek wyzwolony, który jest podmiotem realizującym siebie w sposób suwerenny.
Ideał wychowawczy pedagogii Nowego Człowieka ukazywany jest i przeżywany we wzorach osobowych, którymi są: Chrystus - Sługa i Niepokalana - Służebnica. „Zakotwiczenie pedagogii Nowego Człowieka w osobach podnosi ją do nadprzyrodzonego porządku odkupienia, nadaje jej charakter teologiczny, czyni z niej teologię wychowania”.
Istotą Nowego Życia, życia chrześcijańskiego, życia wewnętrznego jest wejście we wspólnotę trynitarnej miłości: wspólnotę z Ojcem przez Syna w Duchu Świętym. Miłość prowadzi do komunii - zjednoczenia myśli, woli, dążeń. Z owej komunii z Bogiem w wymiarze wertykalnym rodzi się prawdziwa wspólnota międzyludzka, Nowa Wspólnota, której budowanie jest misją chrześcijan w świecie. Drogą do budowania owej jedności jest zjednoczenie w małej grupie, małej wspólnocie, będące owocem wewnętrznej komunii z Bogiem i postawy „agape”. Mała wspólnota staje się znakiem, sakramentem Kościoła, w którym wyraża się Jego istota.
Nowy Człowiek, wchodzący w Nową Wspólnotę z Bogiem i braćmi, jest zobowiązany do tworzenia Nowej Kultury, to znaczy musi podejmować wszelkie wysiłki zmierzające do przekształcania, budowania nowego, lepszego świata. Nowa Kultura oznacza przenikanie wszystkich dziedzin życia wartościami Nowego Człowieka i Nowej Wspólnoty. Szczególną inicjatywą Ruchu Światło - Życie w kierunku tworzenia Nowej Kultury jest Krucjata Wyzwolenia Człowieka, mająca na celu w najszerszym zakresie walkę z przejawami kultury konsumpcyjnej, zwalczanie nałogów społecznych alkoholizmu, nikotynizmu, narkomanii, wynaturzeń w dziedzinie seksu, zabijania dzieci nienarodzonych.
Ruch Światło - Życie jest ruchem ewangelizacyjnym, nastawionym przede wszystkim na prowadzenie ludzi do wiary pojętej jako osobowe spotkanie z Chrystusem. Ewangelizacja, źródło i fundament Ruchu przyjęcie poprzez wolny akt osoby Jezusa Chrystusa jako osobistego Pana i Zbawiciela, Światła i Opoki swojego życia i działania. Rozumienia ewangelizacji jako charyzmatu Ruchu Światło - Życie nie można zacieśnić do głoszenia Ewangelii poganom albo niewierzącym, ponieważ wielu jest ochrzczonych, należących do Kościoła, nawet praktykujących, którym brak osobistego kontaktu z Chrystusem, którzy nie zostali postawieni w sposób wyraźny wobec pewnych osobowych, egzystencjalnych decyzji, wobec wezwania Ewangelii.
Podstawowe prawdy, które muszą być głoszone w ramach ewangelizacji w istotnej treści sprowadzają się do następujących czterech:
Pierwsza z nich mówi o tym, że Bóg jest miłością, że miłuje człowieka i ma wobec każdego plan zbawienia wynikający z miłości. Ważne jest przy tym bezpośrednie odniesienie do konkretnej osoby.
Druga prawda mówi o tym, że człowiek jest oddzielony od Boga przez grzech.
Jezus Chrystus jest jedynym Pośrednikiem między Bogiem a człowiekiem, może znów doprowadzić człowieka do Boga jako źródła życia - to trzecia prawda.
Czwarta prawda jest konkluzją trzech poprzednich - trzeba przyjąć Chrystusa w sposób osobisty, trzeba uwierzyć w Chrystusa jako swojego Pana i Zbawiciela.
Ewangelizacja jest pierwszym etapem formacji Ruchu Światło - Życie. Etap ten powinien zasadniczo dokonywać się w trakcie specjalnie organizowanych rekolekcji ewangelizacyjnych według planu „Ad Christum Redemptorem” organizowanych w parafiach lub innych ośrodkach duszpasterskich.
Trzecim z „wielkich charyzmatów” Ruchu jest charyzmat „Ewangelii wyzwolenia”, czyli głoszenia przez chrześcijan Ewangelii z mocą Ducha Świętego z całą bezkompromisowością w metodzie życia duchowego i postępowania, co czyni ich atrakcyjnymi i skutecznymi apostołami. Istotą ewangelizacji jest głoszenie odkupienia i wyzwolenia człowieka we wszystkich wymiarach jego egzystencji, bowiem ewangelizacja, która „pomija aktualne problemy człowieka i nie ukazuje drogi ich rozwiązania i porusza tylko uczucia i postuluje ucieczkę od życia nie pociągnie współczesnego świata”. Charyzmat „Ewangelii wyzwolenia” wyraża się między innymi w dziełach Krucjaty Wyzwolenia Człowieka, mającej na celu zwalczanie nałogów społecznych, w programie „Prawda, †, Wyzwolenie”. Postulującym wyzwolenie bez przemocy i nienawiści w oparciu o zasady Ewangelii i nauczanie społeczne Kościoła.
Każdy uczestnik Ruchu po ewangelizacji prowadzącej do przyjęcia Jezusa Chrystusa jako swego Pana i Zbawiciela, uczestniczy w formacji w deuterokatechumenalnej grupie uczniów Jezusa. Katechumenat w znaczeniu ścisłym jest przygotowaniem dorosłych do chrztu, stąd na określenie tego charyzmatu Ruchu używane jest określenie „deuterokatechumenat” - to znaczy „wtórny, powtórzony katechumenat, dlatego, że chodzi tu o uzupełnienie formacji ludzi, którzy już właściwie należą do Kościoła”.
Program formacji deuterokatechumenalnej opiera się na „Obrzędach chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych” i odbywa się poprzez wdrażanie w życie:
Słowa Bożego przyjmowanego jako słowo życia
modlitwy - pierwszej odpowiedzi na Słowo Boże, pojętej jako osobiste spotkanie z Bogiem
metanoi jako regularnej praktyki nawrócenia od egoizmu do służby, od człowieka cielesnego do człowieka duchowego
liturgii jako szczytowego spotkania z Chrystusem i stałego elementu życia chrześcijańskiego
świadectwa o Chrystusie
oraz diakonii jako przyjęcia odpowiedzialności za życie we wspólnocie.
„Dar zrozumienia i przyjęcia pełnej i autentycznej liturgii odnowionej przez II Sobór Watykański, bazującej na odnowionej eklezjologii i teologii liturgii, ujmującej ją jako źródło i szczyt życia Kościoła i jako epifanię i sakrament Kościoła - Wspólnoty, jest kolejnym charyzmatem Ruchu, którym może on służyć wspólnotom lokalnym. Na uczestnikach Ruchu spoczywa zaś obowiązek kształtowania żywych zgromadzeń liturgicznych w oparciu o wierność wobec Słowa Bożego i poprawnie odczytane znaki liturgiczne.
Poprzez ewangelizację i deuterokatechumenat Ruch Światło - Życie wychowuje swoich członków do wejścia w życie Kościoła we wspólnotach lokalnych w postawie zaangażowania i współodpowiedzialności, co wyraża się w przejęciu różnego rodzaju diakonii - służb, stosownie do posiadanego daru - charyzmatu. Postawa diakonii na wzór Chrystusa Sługi jest więc kolejnym z „wielkich charyzmatów” Ruchu.
Ukazanie postaci Chrystusa Sługi wiąże się ze zbliżeniem pneumatologii do chrystologii, bowiem tajemnicy Chrystusa Sługi nie można rozważać w oderwaniu od tajemnicy Jego namaszczenia Duchem Świętym. Słowo „Chrystus”, będące odpowiednikiem hebrajskiego „Mesjasz”, oznacza Namaszczony, Pomazaniec i określa funkcję, misję, a nie imię własne. W Jezusie spełniły się nadzieje i oczekiwania Izraela. Jezus został namaszczony Duchem Świętym i w Jego mocy wypełnia posłannictwo Ojca. Chrystus objawia się jako Sługa Jahwe, który został wezwany i posłany do wypełnienia Jego planu. Kościół należy zaś widzieć jako przedłużenie tajemnicy namaszczenia Chrystusa Duchem Świętym dla zbawienia świata. Cały Kościół jest więc misyjny, ewangelizacyjny. Członek Ruchu Światło - Życie powinien odtwarzać w sobie postawę Chrystusa Sługi, całkowicie oddanego, poświęconego w służbie i posłuszeństwie Ojcu i braciom. Tę cechę duchowości można określić jako proegzystencję, „istnienie dla”, które osiąga szczyt w godzinie Krzyża. Tajemnica Chrystusa Sługi i idea chrystocentrycznej diakonii jest więc umieszczona „w samym sercu naszego Ruchu jako źródło inspiracji jego postaw i dążeń”.
Wśród charyzmatów Ruchu Światło - Życie sługa Boży ks. Franciszek Blachnicki wylicza również „charyzmat «domowego Kościoła», czyli odnowionego rodzinnego katechumenatu i rodziny jako «eklezjoli»”. Ruch Kościoła Domowego, czyli ruch wspólnot rodzinnych w ramach Ruchu Światło - Życie w swych celach, duchowości, programach i metodach łączy w sobie charyzmaty dwóch ruchów: polskiego ruchu odnowy posoborowej Światło - Życie oraz międzynarodowego ruchu małżeńskiego Equipes Notre Dame (Wspólnoty Matki Najświętszej), którego celem jest wzajemne uświęcanie się małżonków, tworzenie jedności małżeńskiej i realizowanie katechumenatu rodzinnego.
Ruch Equipes Notre Dame, którego założycielem jest ks. Henri Caffarel, sięga swymi początkami roku 1938, kiedy to kilka małżeństw wraz z ks. Caffarelem rozpoczęło poszukiwania w dziedzinie duchowości małżeńskiej. Owocem poszukiwań stał się ruch dążący do zupełnego zaangażowania się w życie chrześcijańskie, wypływającego z Chrztu Świętego.
Małżonkowie - członkowie ruchu Equipes Notre Dame chcą żyć dla Chrystusa z Chrystusem i przez Chrystusa. Uznają Go za Głowę i Pana swoich ognisk rodzinnych. Ewangelia jest treścią życia ich rodziny. Chcą aby ich miłość uświęcona Sakramentem Małżeństwa, była hołdem oddawanym Bogu, świadectwem wobec ludzi, że Chrystus uświęcił ich miłość, wynagrodzeniem za grzechy popełnione w małżeństwach. Oddani do dyspozycji Kościoła chcą być zawsze gotowi odpowiedzieć na wezwanie swych biskupów i kapłanów. Pragną, aby ich działalność zawodowa, rodzinna, społeczna, była współpracą w dziele Boga i służbą wobec ludzi. Zespoły te pracują pod patronatem Matki Najświętszej, podkreślając tym swoją wolę służenia Jej, zapewniając tym samym, że nie ma lepszego przewodnika do Boga niż Ona. Equipes Notre Dame mają charakter ściśle religijny, wymagają jednak od swoich członków czynnego zaangażowania się w życie społeczne. O formach tego zaangażowania decydują już sami członkowie kierując się własnym sumieniem.
Między ruchami Światło - Życie i Equipes Notre Dame istnieje ogromna zbieżność. „Podczas gdy Ruch Światło - Życie pragnie pomóc jednostkom w dojściu do dojrzałości chrześcijańskiej (...), ruch Equipes Notre Dame chce pomóc w tworzeniu dojrzałych, autentycznie chrześcijańskich rodzin przez formację duchowości małżeńskiej. Prowadzą do niej podejmowane przez uczestników «zobowiązania» oraz cały przebieg miesięcznych spotkań”.
W programie ruchu wspólnot rodzinnych są także elementy nowe w porównaniu z programem Equipes Notre Dame, do których należy przede wszystkim objęcie oddziaływaniem nie samych tylko par małżeńskich, chociaż mają one uprzywilejowany status, ale całych rodzin, czyli małżeństw razem z dziećmi, a w praktyce nawet osób dalszych. Dzięki temu można mówić o rozwiniętym w pełni rodzinnym katechumenacie.
Ks. Franciszek Blachnicki zwraca przy tym uwagę na fakt, że powszechna w krajach o tradycjach chrześcijańskich praktyka chrztu niemowląt tylko wtedy zabezpieczy trwanie i przedłużanie się Kościoła w nowych narastających pokoleniach, jeżeli rodzina będzie żywym środowiskiem wiary i żywą komórką Kościoła - domowym Kościołem. W tej sytuacji oazy rodzin i wywodzący się z nich ruch wspólnoty rodzinnej Domowy Kościół stanowią także cenny charyzmat - dar, jakim Ruch może służyć Kościołowi.
Ruch Światło - Życie do 1976 roku nazywany był Ruchem Żywego Kościoła. Ma to związek z „charyzmatem Żywego Kościoła”, który Ruch pielęgnował od samych początków swego istnienia. Zadecydowało o tym wchłonięcie przezeń nauczania Soboru Watykańskiego II z jego wizją Kościoła - Communio oraz położenie jej u podstaw działania.
Zasadą życia Kościoła określającą w jaki sposób ma się on urzeczywistniać zgodnie z wolą Chrystusa i swoją naturą i dla zapewnienia sobie wewnętrznego i zewnętrznego wzrostu, jest communio, czyli wspólnota życiowa osób z Chrystusem i pomiędzy sobą w Duchu Świętym, który jako jedna i ta sama Osoba tak w Chrystusie jak i we wszystkich członkach Kościoła stanowi niewidzialną istotę tej wspólnoty. Communio Kościoła realizuje się w sposób sakramentalny, czyli w widzialnym znaku posługi słowa i sakramentu oraz przez społeczną jedność wiary i miłości.
„Cały Ruch jest wewnętrznie przeniknięty i zjednoczony wizją communio, stanowiącą obraz wiodący eklezjologii Vaticanum II, wyrażający najgłębszą istotę Kościoła oraz zasadę formalną jego życia i działania. Budowanie tej communio (...) stanowi cel wszystkich dążeń Ruchu i dlatego jest on sam formą auto-realizacji Kościoła. Dlatego też widzi on też siebie i realizuje nie obok Kościoła, ale w Kościele, widzialnym konkretnie w znaku wspólnoty lokalnej.
Ruch Światło - Życie określa siebie jako ruch maryjny, oparty na teologicznej wizji roli Maryi w życiu chrześcijan i Kościoła. Maryjność ta ma swoje źródła inspiracji między innymi w idei św. Maksymiliana Kolbego oraz Konstytucji Dogmatycznej o Kościele „Lumen Gentium” i posoborowym kulcie Maryi, Matki Kościoła. Z tego względu Ruch czci Maryję szczególnie pod wezwaniem Niepokalanej, Matki Kościoła, kult maryjny pojmuje zaś przede wszystkim jako kult naśladowania, wyrażający się głównie w oddaniu z Maryją siebie Chrystusowi.
Maryjny rys duchowosci Ruchu wyraża przyjęta przez niego formuła - synteza: ”Ecclesia Mater - Mater Ecclesiae”, zaś tytuł, pod którym czci Maryję wyraża tajemnicę Oblubienicy i Matki, będącej jednocześnie najgłębszą tajemnicą i źródłem żywotności Kościoła, a tym samym Ruchu. Niepokalana - Osoba całkowicie przez miłość oddana Chrystusowi jest typem Kościoła - Oblubienicy, bo w Niej pierwszej urzeczywistniło się wezwanie skierowane do wszystkich członków Kościoła, aby żyć w oblubieńczej relacji do Chrystusa. Owo zjednoczenie z Chrystusem osiągnęło szczyt w godzinie Krzyża, kiedy Maryja przez miłość współdziałała z Nim w dziele zbawczym, stając się przez to Matką wszystkich żyjących, Matką Kościoła.
Maryja jest Matką, podobnie jak Matką jest cały Kościół, który wówczas jest życiodajny, gdy w poszczególnych swoich członkach staje się Oblubienicą oddaną Panu w wierze i miłości. Składanie życia w ofierze Chrystusowi, zwłaszcza w sytuacjach będących doświadczeniem Krzyża, jest macierzyńską zasadą całego Kościoła. Z oblubieńczego spotkania dwóch miłości, które wzajemnie się sobie oddają w postawie bezinteresowności, powstaje nowe życie, jak nowe życie łaski jest owocem oblubieńczego spotkania Chrystusa Oblubieńca i Kościoła Oblubienicy. Ponieważ Maryja w pełny i doskonały sposób wypełniła powołanie każdego z członków Kościoła, jest wzorem dla wierzących. Ruch Światło - Życie jest nazywany również dziełem Niepokalanej, Matki Kościoła, której został oddany przez kard. Karola Wojtyłę w 1973 roku. Akt oddania najlepiej chyba wyraża maryjny charyzmat Ruchu i jest uważany za jego akt konstytutywny.
Ostatnim z wymienianych przez ks. Franciszka Blachnickiego „wielkich charyzmatów” Ruchu jest odkrycie tajemnicy Ducha Świętego jako Ducha jedności. Ruch Światło Życie pojmuje siebie jako dar Ducha Świętego dla budowania Kościoła, czyli jako charyzmat. Kryterium autentyczności tego charyzmatu stanowi jedność: „O tyle możemy uważać i ufać, że jesteśmy poddani działaniu Ducha Świętego, o ile będziemy trwali na drodze jedności, Duch Święty jest bowiem zasadą jedności Kościoła. To dążenie musi się stale wyrażać na kilku płaszczyznach: jako dążenie do jedności w samym Ruchu, w stosunku do jego diakonii i do innych wspólnot i członków Ruchu; jako dążenie do jedności z hierarchią Kościoła, która ma być znakiem i sprawdzianem jedności w Duchu; jako dążenie do jedności z innymi ruchami odnowy w Duchu Świętym; jako dążenie do jedności z chrześcijanami innych Kościołów przez popieranie wysiłków ekumenicznych; wreszcie jako dążenie do jedności z całym światem, ze wszystkimi ludźmi poprzez ewangelizację oraz posługę - diakonię wyzwolenia i miłosierdzia”.
Oprócz „wielkich charyzmatów” wymienianych przez ks. Franciszka Blachnickiego, na szczególną uwagę zasługuje specyficzny „charyzmat spotkania”. „Oaza jest metodą spotkania, które dokonuje się w Duchu Świętym pomiędzy wierzącymi poprzez wyznawanie wiary i świadectwo. Wszystkie elementy oazy rekolekcyjnej służą temu, żeby doprowadzić do pełnego spotkania z Chrystusem w Duchu Świętym i do spotkania we wspólnocie Kościoła obecnego w żywej komórce małej wspólnoty oazowej”.
Pojęcie charyzmatu Ruchu Światło - Życie nie wyczerpuje się w wyżej wymienionych punktach, które stanowią jedynie pewne filary znacznie bogatszej rzeczywistości. Bowiem także system formacyjny, kształtujący się pod tchnieniem Ducha Świętego oraz pod wpływem kolejnych doświadczeń osób odpowiedzialnych posiada również swoiste piętno charyzmatyczne.
Ruch Światło - Życie - podstawowa charakterystyka. W: Podr. ORD s. 51.
B. Biela. Kościół - Wspólnota. Katowice 1993 s. 245.
F. Blachnicki. Testament. W: Gwałtownik Królestwa Bożego. Lublin 1994 s. 19-22.
P. J. Cordes. Znaki nadziei. Częstochowa 1998 s. 40.
Blachnicki. Charyzmat i wierność s. 69-75.
F. Blachnicki. Charyzmat „Światło - Życie”. [b. m.] 1987 s. 66.
„Nie mówimy: Światło i Życie, ale Światło - Życie”. „Mówiąc «Ruch Światło i Życie» stawiamy obok siebie: światło i (spójnik) życie. A tego błędu właśnie chcemy uniknąć. Chodzi bowiem o to, aby nigdy nie było światła, które nie jest życiem, i życia, które nie jest całkowicie poddane światłu. Dlatego trzeba mówić: «Ruch Światło - Życie» to znaczy: światło = życie, światło to jest życie.” Zob. Blachnicki. Charyzmat „Światło - Życie” s. 67; Podr. ORD s.28-29.
Podr. ORD s. 29-31.
Tamże s. 35.
Blachnicki. Charyzmat „Światło - Życie” s. 67.
Podr. ORD s. 37.
Tamże s. 45.
Blachnicki. Charyzmat i wierność s. 70.
Narecki, jw. s. 47.
KDK 24
Blachnicki. Charyzmat „Światło - Życie” s. 34-35.
Tamże.
Podr. ORD s. 119.
Tamże s. 171.
Narecki, jw. s. 47.
Blachnicki. Charyzmat „Światło - Życie” s. 79.
Tamże s. 79-81.
Biela, jw. s 123.
Narecki, jw. s. 47.
Blachnicki. Charyzmat „Światło - Życie” s. 81.
Tenże. Prawda s. 123; Zob. „Prawda - Krzyż - Wyzwolenie”. Proklamacja programowa Chrześcijańskiej Służby Wyzwolenia Narodów. W: Blachnicki. Prawda s. 313-320.
Blachnicki. Charyzmat „Światło - Życie” s. 87.
Cordes, jw. s. 43-44.
Blachnicki. Charyzmat i wierność s. 72.
Tamże s. 72-73.
F. Blachnicki. Rekolekcje Kapłanów Chrystusa Sługi. Lublin 1991 s. 25-41.
Tenże. Charyzmat „Światło - Życie” s. 68.
Tenże. Charyzmat i wierność s. 73.
Projekt Statutu Stowarzyszenia „Diakonia Ruchu Światło - Życie” [b. m. i r.] s. 5.
Domowy Kościół. Informacje. [b. m. i r.] s. 12-13.
Tamże.
Blachnicki. Godziny s. 71.
Domowy Kościół. Informacje s.14.
Blachnicki. Godziny s. 71.
Tenże. Charyzmat i wierność s. 71.
Tenże. Testament s. 20.
Tenże. Charyzmat „Światło - Życie” s. 19.
Tenże. Charyzmat i wierność s. 74.
Wnioski końcowe I Krajowej Kongregacji Odpowiedzialnych. W: Podr. ORD s. 50.
Blachnicki. Charyzmat „Światło - Życie” s. 48-60.
.Tamże; Tenże. Rekolekcje s. 50-54.
Tenże. Godziny s. 33-36.
Tenże. Charyzmat i wierność s. 74-75.
Tenże. Charyzmat „Światło - Życie” s. 69.
1