Zarządzanie kapitałem intelektualnym organizacji. 07.11.09
Struktura i istota
Kapitał intelektualny = kapitał ludzki + kapitał strukturalny + kapitał relacyjny
- klienci
- rynkowy
Kapitał intelektualny - kapitał niefinansowy tworzony przez zasoby i strumienie wiedzy, odzwierciedlający ukryta lukę pomiędzy wartość rynkową a księgową.
- według firmy Skandia (prekursor Zarz. Kap. Intel.)
Kapitał intelektualny oznacza posiadana wiedzę, doświadczenie i technologię organizacji, stosunki z klientami i umiejętności zawodowe.
Istota kapitału ludzkiego
Kapitał ludzki obejmuje ogół cech ucieleśnionych w ludziach (wiedza, umiejętności, zdolności, zdrowie, motywacja)
- mających określone wartości oraz stanowiących źródło przyszłych dochodów dla pracownika - właściciela kapitału ludzkiego na określonych warunkach.
Istota kapitału organizacyjnego
Kapitał organizacyjny jest kapitałem ludzkim przekształconym w trwałe wartości dla firmy tj:
- znaki towarowe
- patenty, prawa autorskie
- elementy kultury organizacyjnej
- bazy danych, systemy informacyjne
Istota kapitału klienckiego
Kapitał kliencki inaczej: kapitał z odbiorcami, ich lojalność, wrażliwość na ceny, kondycję firmy. Jego formą jest marka, dzięki której firma pozyskuje i utrzymuje klientów.
Kapitał ludzki
- know - how
- kwalifikacje zawodowe
- wiedza związana z wykonaniem zawodu
- przedsiębiorczość, organizacyjność, umiejętność adaptacji do zmian.
Kapitał kliencki (relacyjny)
- baza klientów
- relacje z klientami
- potencjał klientów
Trzy bazowe zarządzanie kapitałem ludzkim
I obszar tworzenia kapitału ludzkiego
II obszar wykorzystywania kapitału ludzkiego
III obszar przekształcenia kapitału ludzkiego w strukturalny
NAWIGATOR SKANDI
Środki operacyjne
Metafora domu:
- strych przeszłość (informacja finansowa i bilans)
- w ścianach teraźniejszość [klienci i procesy]
- fundament dotyczy przyszłości, to obszar rozwoju firmy
- centrum ludzie - jedna aktywna siła dotykająca pozostałe obszary
Zarządzanie wiedzą: jako nowoczesna metoda zarządzania, najnowsza.
Cel metody:
Niekonwencjonalne i akceleracyjne uzyskiwanie przewagi konkurencyjnej przez organy gospodarcze i pozagospodarcze
Cele zarządzania wiedzą:
Ciągłe dostosowanie wartości dodanej dla klientów zewnętrznych i wewnętrznych
Poszukiwanie źródeł sukcesu firmy (przewagi konkurencyjnej) w jej zasadach niematerialnych
Kierowanie kapitału wiedzy na poziomach
- przedsiębiorstwa
- zespół
Istota wiedzy jako przedmiotu zarządzania
Cechy wiedzy według A. Toffera:
- dominacja
- niewyczerpalność
- symultaniczność
- Nieliniowość
Dominacja:
Wiedza najważniejszy zasób
Ma strategiczne znaczenie dla firmy
Charakter strategiczny zasobu - model VRIO:
Vaulable (ceny)
Rare (rzadki)
Iminitable (trudny do imitacji)
Weel organized (efekt wykorzystany).
Niewyczerpalność:
- wartość zasobów wiedzy nie zmniejsza się wraz z ich przekazywaniem
- przeciwnie jest wzbogacona w trakcie procesu nauczania, upoważnia po wykonaniu zadania na rzecz klienta.
Symultaniczność:
- wiedza w tym samym czasie może być wykorzystywana prze wiele osób.
Nieliniowość:
- nie ma liniowej zależności pomiędzy ilością wiedzy, a skutkami jakie może wywołać.
Nieliniowość o ogół wiadomości z mniejszym wykorzystaniem przez jeden do rozwiązania problemu, obejmuje ona elementy teoretyczne i praktyczne.
Podstawą wiedzy są informacje i dane, jednak podstawowa różnica pomiędzy nimi a wiedzą jest to, że wiedza zawsze jest związana z konkretną osobą.
Posumowanie wyżej wymienionych relacji według N. Fleminga:
- zbiór danych nie jest informacją
- zbiór informacji nie jest wiedzą.
Rodzaje wiedzy od sposobu ich zużycia:
wiedzieć co [know - what], wiedza o faktach
wiedzieć dlaczego [know - why], wiedza o prawach i zasadach np. prawa psychologii
wiedzieć jak [know - how], odnosi się do umiejętności ludzi i zespołów zdolności określonych działań, często wyrasta ze szczególnych uzdolnień i specyficznego doświadczenia
wiedzieć kto [know - who], opisuje posiadaczy wiedzy i jej rodzaj , to problem źródeł wiedzy.
Rodzaje wiedzy:
wiedza jawna/formalna [explicite knowledy], jasno sprecyzowana i usytuowana, łatwo dostępna, opiera się na dokumentach, bazach danych, to każda formuła informacyjna uznana za trwała i możliwą do upoważnienia
wiedza cicha/ukryta [tacit knowleglge], wiedza trudna do określenia i formalizacji, gromadzona poprzez doświadczenie w każdym człowieku, nierozerwalnie związana z osobą niepowtarzalną.
Modele zarządzania wiedzą
Model japoński „spirala wiedzy”
Punkt wyjścia podział wiedzy na jawną i ukrytą
- Główny akcent, kierowanie wiedzą w oryginale polega na interakcjach między wiedzą ukrytą i jawną
- Teza: istnieje cyrkulacja wiedzy od ukrytej do jawnej i odbywa się w procesach.
Cyrkulacja wiedzy:
Wiedza wiedza ukryta wiedza dostosowana
Ukryta (socjalizacja) (eksternalizacja)
w społeczeństwie wiedza pojęciowa
Do
Od
Wiedza internalizacja kombinacja
Dostępna wiedza operacyjna (wiedza usystematyzowana)
Ad. 1. Tworzenie nowej wiedzy.
Ad. 2. Tworzenie wiedzy w celu upowszechnienia nowej wiedzy.
Ad. 3. Dalsza formalizacja no. Poprzez dokumentację.
Ad. 4. Wiedza ponownie staje się ukryta bo zostaje, przyswojona na poziomie operacyjnym.
Strategie zarządzania wiedzą
Kodyfikacja, personalizacja
- strategie kodyfikacji: scentralizowany, odporny system zarządzania wiedzą [np. Ernst &Jana!]
- strategia personalizacji: oddalony, zdecentralizowany system [W. Mokinsey]
- koncentracja na sposobach gromadzenia, przechowywania i udostępniania informacji
- szczególnie zaangażowanie w tworzenie, wiedzę, rozbudowę i doskonalenie.
Efekty kodyfikacji:
- łatwy dostęp do bieżących nakładów informacji
- oparty na scentralizowanym systemie łączącym bazy danych
- możliwość wielokrotnego użytkowania wiedzy jako standard apletu i procedur.
Narzędzia strategii personalizacji:
- koszty osobiste i grupowe
- narzędzia komunikacyjne
- tworzenie „wspólnot wiedzy”
- tworzenie kultury organizacyjnej.
KIERUNEK
FINANSE
KIERUNEK KLIENCI
KIERUNEK PROCESY
INNOWACJE I ROZWÓJ
HISTORIA
TERAŻNIEJSZOŚĆ
PRZYSZŁOŚĆ
KIERUNEK
LUDZIE
Kap.
intelektualny