Pytania kontrolne na zaliczenie z przedmiotu Polityka społeczna

1. Co rozumiemy pod pojęciem „polityka społeczna”?

Działalność państwa, samorządów i organizacji pozarządowych zmierzających do kształtowania ogólnych warunków pracy i bytu ludności, prorozwojowych struktur społecznych oraz stosunków społecznych opartych na równości i sprawiedliwości społecznej, sprzyjających zaspokajaniu potrzeb społecznych na dostępnym poziomie.

2. Jakie są cele polityki społecznej?

1. Kształtowanie odpowiednich warunków pracy i bytu ludności - państwo tworzy ogóle podstawy zapewniające społeczeństwu zaspokajanie swoich potrzeb przez pracę zarobkową, a niepracującym już zawodowo możliwość utrzymania się z rent i emerytur lub innych świadczeń społecznych.

2. Kształtowanie prorozwojowych struktur społecznych - kształtowanie struktury rodziny zapewniającej zastępowalność pokoleń, odpowiedniej struktury wykształcenia ludności i struktury zawodowej, niezbędnych dla realizacji bieżących i strategicznych zadań rozwojowych.

3. Kształtowanie sprawiedliwych stosunków międzyludzkich - państwo tworzy odpowiednie prawa, zapewniające wszystkim obywatelom równe możliwości.

3. Jaki jest zakres przedmiotowy polityki społecznej?

1. Potrzeby związane ze sferą bytu (wyżywienie, pomoc materialna w przypadku zdarzeń losowych, niezdolności do pracy).

2. potrzeby sfery pozamaterialnej (ochrona zdrowia, edukacja, usługi i działalność kulturalna).

3 Potrzeby o charakterze psychospołecznym (aktywność społeczna, satysfakcja z pracy, uznanie, poczucie bezpieczeństwa ekonomicznego).

4. Proszę wymienić 6 przykładów podstawowych dziedzin polityki społecznej.

1. polityka ludnościowa i rodzinna,

2. polityka w dziedzinie zatrudnienia, płac, warunków i ochrony pracy,

3. polityka mieszkaniowa,

4. polityka (ochrony) zdrowia,

5. polityka oświatowa,

6. polityka kulturalna,

7. polityka zabezpieczenia społecznego i opieki społecznej,

8. polityka ochrony środowiska naturalnego,

9. prewencja, zwalczanie zjawisk patologii społecznej.

5. Czym jest kwestia społeczna?

Zjawisko negatywne, którego skala utrudnia normalne funkcjonowanie społeczeństwa lub wręcz mu zagraża.

6. Proszę wyjaśnić pojęcie „podmioty polityki społecznej”?

Wszystkie organy, instytucje i organizacje, których zadaniem jest kształtowanie zasad polityki społecznej oraz realizacji ich celów.

7. Proszę podać 5 podstawowych grup podmiotów polityki społecznej.

1. Międzynarodowe: Rada Gospodarczo-Społeczna w ramach ONZ, Organizacja ds. Wyżywienia i Rolnictwa, Międzynarodowa Organizacja Pracy, Światowa Organizacja Zdrowia, UNICEF, WHO, Komitet Ekonomiczno-Społeczny UE, Rzecznik Praw Obywatelskich w UE.

2. Państwo i jego instytucje: PZU, Sejm, Senat, Prezydent, Rada Ministrów, ministerstwa, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych

3. Pozapaństwowe organizacje społeczne: PCK, stowarzyszenia, fundacje, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, organizacje kombatanckie

4. Lokalne: samorządy terytorialne,

5. Zakłady pracy.

8. Czym zajmuje się demografia?

Jest dziedziną nauki, która zajmuje się: życiem, powstawaniem i przemijaniem społeczności ludzkiej, w równej mierze jej opisem liczbowym (przyrostem naturalnym, migracjami), strukturą (wieku, płci, zawodową, narodowościową, wyznaniową), jak również jej rozmieszczeniem przestrzennym i dalszymi czynnikami, w szczególności społecznymi i socjologicznymi, które wpływają na jej zmiany. W śledzeniu i odkrywaniu praw rządzących tymi zmianami, jak również w ich prognozowaniu, demografia stosuje metody statystyczne.

9. Czym charakteryzuje się modelowa piramida wieku przedstawiająca strukturę

progresywną?

Struktura progresywna (rozwojowa) ma klasyczny kształt piramidy, której szeroka podstawa informuje o licznych rocznikach dzieci i młodzieży. Piramida zwęża się ku górze z uwagi na wymieranie pokoleń ludzi starszych. Tego typu struktura występuje w krajach charakteryzujących się „eksplozją demograficzną”.

10. Czym charakteryzuje się modelowa piramida wieku przedstawiająca strukturę zastojową?

Struktura zastojowa (stacjonarna) obrazuje sytuację wymienialności pokoleń. Zbliżone wartości wskaźników urodzeń i zgonów przesądzają o zerowym przyroście naturalnym i tendencji do starzenia się populacji. Taki kształt piramidy zalecany jest przez wielu demografów dla celów polityki ludnościowej. Występująca w tych warunkach pewność procesów prognozowania ma umożliwiać skuteczne planowanie społeczne i gospodarcze oraz najbardziej racjonalne wykorzystanie infrastruktury społecznej i gospodarczej.

11. Czym charakteryzuje się modelowa piramida wieku przedstawiająca strukturę

regresywną?

Struktura regresywna obrazuje typ ludności starej oraz zawiera niebezpieczeństwo depopulacji. Struktura tego typu jest charakterystyczna dla wielu prymitywnych społeczności plemiennych czy rodowych, odległych obszarów etnograficznych zagrożonych wymarciem substancji biologicznej narodu.

12. Proszę zdefiniować politykę ludnościową?

Polityka ludnościowa to oddziaływanie państwa za pomocą odpowiednich bodźców na kształtowanie się stosunków ludnościowych w celu osiągnięcia założonej liczby oraz (lub) struktury ludności według płci i wieku, a także (lub) założonego tempa wzrostu (dodatniego klub ujemnego) ujemnego rozmieszczenia terytorialnego.

13. Proszę wskazać dwa główne kierunki polityki ludnościowej.

1. Polityka odpowiadająca na zapotrzebowania ludności wynikające z istniejącej struktury ludności (wg płci i wieku); polityka ludnościowa odpowiadająca na potrzeby ludności wynikające z istniejącej struktury ludności według płci i wieku, w tym ujęciu polityka ludnościowa jest polityką społeczno-ekonomiczną wymuszaną przez procesy i struktury demograficzne.

2. Polityka, której celem jest wpływanie na kształtowanie się procesów demograficznych. Polityka ludnościowa ma wpływać na zachowania demograficzne ludności dla osiągnięcia określonego celu.

14. Jakie trzy kierunki polityki ludnościowej wpływają na poziom dzietności?

- polityka pronatalistyczna

- polityka antynatalistyczna

- polityka neutralna (umiarkowana)

15. Jaki cel ma pronatalistyczna polityka ludnościowa?

Działanie zmierzające do zwiększenia liczby urodzeń.

16. Jaki cel ma antynatalistyczna polityka ludnościowa?

Działanie zmierzające do ograniczenia wzrostu liczby ludności , czyli utrzymania reprodukcji ……….

17. Jaki cel ma neutralna polityka ludnościowa?

Dąży do zachowania istniejącej sytuacji ludnościowej, czyli utrzymania reprodukcji prostej.

18. Jaka wartość wskaźnika dzietności gwarantuje prostą zastępowalność pokoleń?

Wskaźnik >= 2,1, tzn, że na jedną kobietę przypada 2,1dziecka.

Najbardziej korzystna sytuacja demograficzna określa współczynnik kształtujący się na poziomie 2,1 - 2,15

19. Co oznacza „dodatni przyrost naturalny”?

Lu > Lz, przewaga urodzeń nad zgonami.

20. Co oznacza „ujemny przyrost naturalny”?

Lz > Lu, przewaga zgonów na urodzeniami.

21. Czym jest bezrobocie w skali makro?

W skali makro - jest to pozostawanie poza zatrudnieniem znacznej liczby osób zdolnych do podjęcia pracy, na określonym obszarze geograficznym.

22. Czym jest bezrobocie w skali mikro?

W skali mikro - jest to utrata pracy z powodu braku kwalifikacji lub zaniku innych umiejętności pozwalających objąć i utrzymać stanowisko.

23. Jak obliczamy stopę bezrobocia rejestrowanego?

Stosunek liczby zarejestrowanych bezrobotnych do zasobu siły roboczej lub do ludności w wieku produkcyjnym.

24. Kogo zaliczamy do grupy osób czynnych zawodowo?

Część społeczeństwa w wieku 15 lat i więcej, zdolna do wykonywania zajęć zarobkowych, która:

• wykonuje pracę przynoszącą zarobek lub dochód bez względu na miejsce i czas trwania tej pracy,

• bezpłatnie pomaga w prowadzeniu rodzinnej działalności gospodarczej,

• poszukuje pracy i jest zdolna do jej podjęcia (bezrobotni).

25. Kogo zaliczamy do grupy osób biernych zawodowo (definicja i 4 przykłady)?

Część społeczeństwa w wieku 15 lat i więcej, (nieaktywna) są to ludzie nie pracujący i nie poszukujący pracy; osoby utrzymujące się ze źródeł o charakterze niezarobkowym oraz osoby wchodzące w skład rodzinnego gospodarstwa domowego i nie posiadające własnego źródła dochodu.

Do ludności biernej zawodowo należą :

• osoby otrzymujące emeryturę, rentę, alimenty, stypendium, pomoc opieki społecznej lub posiadające inne nie zarobkowe źródło utrzymania,

• osoby odbywające karę pozbawienia wolności,

• zakonnicy i zakonnice,

• osoby uzyskujące dochód m.in. z dzierżawy, wynajmu lokali, sprzedaży rzeczy własnych, bądź z kapitału,

• osoby przebywające na urlopie wychowawczym,

• osoby pozostające na utrzymaniu innych osób,

• osoby przebywające w domach opieki,

• uczniowie, którzy zawarli z zakładem pracy umowę o pracę na okres nauki zawodu lub przyuczenia do określonej pracy.

26. Proszę wymienić 15 rodzajów bezrobocia.

1. dobrowolne

2. przymusowe

3. jawne

4. ukryte

5. frykcyjne

6. fikcyjne

7. technologiczne

8. strukturalne

9. pokoleniowe

10. strukturalno-patologiczne

11. koniunkturalne

12. sezonowe

Ze względu na czas pozostawania bez pracy:

13. krótkookresowe

14. średniookresowe

15.długookresowe

27. Proszę scharakteryzować bezrobocie dobrowolne.

Polega na tym, że osoba po utracie pracy nie decyduje się podjąć innego rodzaju pracy za mniejsze wynagrodzenie czy też nie godzi się na obniżenie płac do poziomu rentowności przy zachowaniu poprzedniego zatrudnienia i produkcji.

28. Proszę scharakteryzować bezrobocie przymusowe.

Polega na tym, że osoba gotowa jest zaakceptować pracę za obowiązującą na rynku płacę, a mimo to nie może znaleźć zatrudnienia.

29. Proszę scharakteryzować bezrobocie krótko-, średnio i długookresowe.

Krótkookresowe - pozostawanie bez zatrudnienia do 3 miesięcy,

Średniookresowe - pozostawanie bez zatrudnienia od 3 do 12 miesięcy,

Długookresowe - pozostawanie bez zatrudnienia powyżej 12 miesięcy.

30. Proszę scharakteryzować bezrobocie jawne.

Liczba osób bezrobotnych, czyli posiadających określone w ustawie cechy, zarejestrowanych w Urzędach Pracy.

31. Proszę scharakteryzować bezrobocie ukryte.

Pewna, nieokreślona liczba osób, które w myśl ustawy nie mogą zarejestrować się jako bezrobotne albo wykonywana przez nich praca nie jest niezbędna z punktu widzenia zatrudniającego.

32. Proszę scharakteryzować bezrobocie frykcyjne.

Pojawia się, gdy ludzie zmieniają miejsca zamieszkania, poszukują pracy lub gdy kończą pracę sezonową; jest ono w dużym stopniu związane z brakiem mobilności osób, które poszukują zatrudnienia.

33. Proszę scharakteryzować bezrobocie fikcyjne.

Obejmuje osoby rejestrujące się w Urzędach Pracy pomimo posiadania innych źródeł zatrudnienia i dochodu („praca na czarno”), np. w celu niepłacenia podatków i dostępu do świadczeń społecznych (dostępu do świadczeń służby zdrowia).

34. Proszę scharakteryzować bezrobocie technologiczne.

Związane z wprowadzeniem postępu technicznego, zastępowaniem pracy ludzkiej pracą maszyn i urządzeń.

35. Proszę scharakteryzować bezrobocie strukturalne.

Związane z ograniczeniem produkcji lub zanikaniem pewnych dziedzin działalności gospodarczej, w związku z czym powstaje nadmiar pracowników reprezentujących konkretne zawody.

36. Proszę scharakteryzować bezrobocie pokoleniowe.

Bezrobocie dotykające całe rodziny, gdzie negatywne wzorce zachowań związane z długotrwałym bezrobociem są dziedziczone przez dzieci i/lub współmałżonków.

37. Proszę scharakteryzować bezrobocie koniunkturalne.

Powstaje w wyniku zmniejszenia popytu globalnego, czego następstwem są kłopoty ze sprzedażą wyprodukowanych dóbr, zmniejszenie produkcji, a w konsekwencji zwolnienia i wzrost bezrobocia.

38. Proszę scharakteryzować bezrobocie sezonowe.

Wynika z sezonowości pewnych działów gospodarki.

39. Proszę wymienić 6 proponowanych sposobów przeciwdziałania bezrobociu.

1. Model substytucyjny - nastawiony jest na łagodzenie skutków bezrobocia. Rynek pełni rolę substytutu polityki społeczno-gospodarczej. Polega na udzieleniu pomocy bezrobotnym w oparciu o fundusze publiczne.

2. Model komplementarny - polega na promowaniu zatrudnienia i ograniczeniu przyczyn bezrobocia. Uzupełnia on politykę gospodarczą, promuje aktywne formy walki z bezrobociem oraz integruje rynek pracy z ogólna polityką państwa.

3. Model europejski - dominuje działalność osłonowa oparta na przeznaczeniu z budżetu środków na zasiłki i pomoc socjalną. Występuje tu stosunkowo mała elastyczność rynku pracy, duże znaczenie związków zawodowych, mała skłonność do tworzenia nowych miejsc pracy

4. Model amerykański - minimalna rola państwa, duża elastyczność rynku pracy, występują o wiele większe nierówności płacowe.

5. Model japoński - większe „uzwiązkowienie” niż w modelu amerykańskim, sztywne zatrudnienie, duże przywiązanie pracowników do firmy, nierówności płacowe mniejsze niż w USA.

Przeciwdziałanie bezrobociu:

• Zastosować na obszarach dużego bezrobocia pracochłonne techniki produkcji,

• zwiększyć nakłady na infrastrukturę i budownictwo mieszkaniowe,

• zwiększyć tempo wzrostu eksportu,

• zmniejszyć podatki dla przedsiębiorstw inwestujących w miejsca pracy,

• zwiększyć nakłady na aktywne programy ograniczenia bezrobocia,

• ograniczyć bariery rozwoju sektora MSP,

• rozwijać różne formy kształcenia,

• zwiększyć elastyczność rynku pracy

• obniżyć koszty pracy

• zwiększyć tempo wzrostu inwestycji.

Pasywne formy przeciwdziałania bezrobociu:

• zasiłki dla bezrobotnych,

• zasiłki przedemerytalne,

• świadczenia przedemerytalne.

40. Czym jest EURES? Jakie oferuje usługi?

Europejski Portal Mobilności Zawodowej

EURES został ustanowiony w 1993 r. i jest siecią współpracy Komisji Europejskiej, publicznych służb zatrudnienia państw członkowskich EOG (kraje UE oraz Norwegia, Islandia i Liechtenstein) i innych organizacji partnerskich. W EURES uczestniczy także Szwajcaria. Wspólne zasoby organizacji członkowskich i partnerskich EURES stanowią solidną bazę dla sieci EURES i pozwalają zaoferować wysokiej jakości usługi dla pracowników i pracodawców.

Celem EURES jest dostarczanie informacji i porad oraz świadczenie usług w zakresie rekrutacji/miejsc pracy (dopasowywanie pracy do profilu) na rzecz pracowników i pracodawców, jak i wszystkich obywateli pragnących korzystać z prawa do swobodnego przepływu osób.

EURES posiada sieć ponad 700 doradców EURES, którzy codziennie utrzymują kontakt z osobami poszukującymi pracy i pracodawcami w całej Europie.

W europejskich regionach transgranicznych EURES odgrywa ważną rolę źródła informacji o wszelkich problemach związanych z pracą transgraniczną, na które mogą napotkać pracownicy i pracodawcy, jak i o pomocy w ich rozwiązywaniu.

41. Co oznacza „ubóstwo”?

Ubóstwo, to zjawisko społeczne polegające na braku dostatecznych środków materialnych do zaspokojenia potrzeb życiowych jednostki lub rodziny.

42. Jakie 4 podstawowe rodzaje ubóstwa wyodrębnia się w badaniach?

- absolutne,

- względne,

- subiektywne,

- urzędowe (ustawowe)

43. Co oznacza ubóstwo absolutne?

Ubóstwo absolutne dotyczy stanu niezaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, uznanych za minimalne w danym społeczeństwie i czasie. Opiera się na kategoriach ilościowych i wartościowych. Ubogimi określa się ludzi, których potrzeby nie są zaspokojone w sposób wystarczający

44. Co oznacza ubóstwo względne?

W ujęciu względnym (relatywnym) ubóstwo to naruszenie zasad sprawiedliwości społecznej przez istnienie nadmiernego dystansu pomiędzy poziomem życia poszczególnych grup ludności. Odnosi poziom zaspokajania potrzeb jednostek do poziomu ich zaspokojenia przez innych członków społeczeństwa. Ubóstwo w tym ujęciu może być zmniejszone jedynie przez niwelowanie nierówności w poziomie zaspokajania potrzeb, a nie całkowicie wyeliminowane.

Linię ubóstwa relatywnego w pomiarze statystycznym wyznacza relacja do poziomu przeciętnego w danym kraju. Powszechnie stosuje się 50% przeciętnych (lub medianę) dochodów jako próg oddzielających ubogich od nieubogich.

45. Co oznacza ubóstwo subiektywne?

Ubóstwo subiektywne jest to indywidualne postrzeganie tego problemu przez poszczególne osoby. Pomiar ubóstwa powinien uwzględniać także społeczną ocenę, uzyskiwaną przez badania opinii.

Granicą ubóstwa subiektywnego jest suma odpowiedzi na pytanie o minimalny, niezbędny dochód do dyspozycji w warunkach konkretnego gospodarstwa.

46. Jak określa się ubóstwo urzędowe?

Ubóstwo urzędowe określane jest przez Ustawę o pomocy społecznej. Według tej koncepcji osoby ubogie to takie, które oficjalnie zgłaszają się po pomoc.
Nie są już w stanie poradzić sobie z brakami i kłopotami w codziennym funkcjonowaniu i przezwyciężając wstyd zgłaszają się po pomoc do instytucji.

Ustawowa granica ubóstwa to kwota dochodów, która zgodnie z obowiązującą ustawą o pomocy społecznej uprawnia do ubiegania się o przyznanie świadczenia pieniężnego.

47. Proszę zdefiniować minimum egzystencji.

Minimum egzystencji to koszyk dóbr, niezbędnych do podtrzymania funkcji życiowych człowieka i sprawności psychofizycznej. Uwzględnia on jedynie te potrzeby, których zaspokojenie nie może być odłożone w czasie, a konsumpcja niższa od tego poziomu prowadzi do biologicznego wyniszczenia i zagrożenia życia. Jest miernikiem mierzącym skrajny rodzaj ubóstwa.

Kwota graniczna (minimalna) to 300 zł miesięcznie

48. Proszę zdefiniować minimum socjalne?

Minimum socjalne to wskaźnik określający koszty utrzymania gospodarstw domowych na podstawie "koszyka dóbr" służących do zaspokojenia potrzeb bytowo-konsumpcyjnych na niskim poziomie. Przyjęte składniki koszyka wystarczają nie tylko dla podtrzymania życia, lecz dla posiadania i wychowania dzieci, a także dla utrzymania minimum więzi społecznych.

W Polsce do pomiaru ubóstwa najczęściej wykorzystuje się minimum socjalne.

minimum racjonalne = minimum egzystencji + fundusze

49. Jakie trzy podstawowe charakterystyki stosujemy do pomiaru ubóstwa?

- zasięg, - głębokość, - dotkliwość

50. Czym jest zasięg ubóstwa?

Zasięg mówi ilu jest ubogich, mierzy rozległość sfery ubóstwa

51. Czym jest głębokość ubóstwa?

Głębokość odpowiada na pytanie o ile przeciętny poziom życia ubogich różni się od granicy ubóstwa.

52. Czy jest dotkliwość ubóstwa?

Dotkliwość opisuje zróżnicowanie poziomu życia ubogich, a także głębokość i rozległość sfery ubóstwa

53. Proszę scharakteryzować ubóstwo w Polsce (4 cechy wybrane spośród omówionych).

- bieda jest przede wszystkim biedą wsi

- obecna bieda jest zjawiskiem przedłużającym się, uporczywym, chronicznym lub nawet przekazywanym z pokolenia na pokolenie

- koncentracje ubóstwa i powiązanych z nim negatywnych zjawisk prowadzących do wykluczenia społecznego (takich jak bezrobocie, niski poziom edukacji i kwalifikacji, etc.) w pewnych regionach i miejscach na społecznej mapie Polski

- juwenitizacja polskiej biedy (ubóstwo dzieci, ubóstwo rodzin wielodzietnych, bezrobocie młodego pokolenia i inne)

- specyficzna postać feminizacji ubóstwa w wersji polskiej oraz zróżnicowanie ubóstwa w mikroskali rodziny i gospodarstwa domowego

- ubóstwo jako pochodna bezrobocia (ale także zjawisko working poor - najniższe stawki)

54. Co oznacza pojęcie „warunki życia”?

Całokształt obiektowych warunków o charakterze infrastrukturalnych, w jakich żyje społeczeństwo. Wiążą się one głównie z kondycją materialną, zabezpieczeniem egzystencjonalnym i środowiskowym życia jednostek.

55. Proszę podać definicję gospodarstwa domowego wykorzystywaną przez GUS.

Zespół osób spokrewnionych ze sobą lub niespokrewnionych , mieszkających razem i wspólnie utrzymujących się (gosp. domowe wieloosobowe) lub osoba utrzymująca się samodzielnie, bez względu na to, czy mieszka sama czy też z innymi osobami, nie łącząc jednak z nimi swoich dochodów (gosp. domowe jednoosobowe).

Gospodarstwo domowe oznacza zespół osób spokrewnionych lub spowinowaconych, a także niespokrewnionych, razem mieszkających i utrzymujących się wspólnie. Definicja ta znajduje zastosowanie w kwartalnym Badaniu Aktywności Ekonomicznej Ludności, przeprowadzanym przez Główny Urząd Statystyczny.

56. Jak dzielimy gospodarstwa domowe?

- jednoosobowe,

- wieloosobowe,

- rodzinne,

- nierodzinne

57. Proszę wymienić 5 typów gospodarstw domowych wg grup społeczno-ekonomicznych.

- gosp. domowe rolników,

- gosp. domowe pracowników,

- gosp. domowe pracujących na własny rachunek,

- gosp. domowe emerytów i rencistów,

- gosp. domowe utrzymujących się z niezarobkowych źródeł dochodu.

58. Czym jest edukacja?

Z def. Polityki społecznej: działalność (przede wszystkim) państwa, które stawia sobie za zadanie wyrównanie szans edukacyjnych ludzi na różnych etapach ich rozwoju.”

EDUKACJA

- wychowanie, wykształcenie, nauka; kształcenie i proces zdobywania wiedzy, umiejętności.

proces przekazywania następnym pokoleniom własnych (charakterystycznych dla danej kultury) wartości, przekonań i zwyczajów.

- Inwestycje w kwalifikacje człowieka (publiczne i prywatne) są najtańszym sposobem podnoszenia konkurencyjności gospodarki i przyspieszenia tempa rozwoju gospodarczego

59. Jaki jest zakres polityki oświatowej?

Polityka oświatowa zajmuje się ustalaniem optymalnych zasad upowszechniania oświaty wśród dzieci, młodzieży i dorosłych z punktu widzenia przygotowania ich do życia, zawodu i aktywnego uczestnictwa w kulturze.

60. Jak obliczamy wskaźnik skolaryzacji brutto?

Relacja liczby osób uczących się na danym poziomie kształcenia (niezależnie od wieku) do liczby ludności w grupie wiekowej odpowiadającej danemu poziomowi nauczania

61. Jak obliczamy wskaźnik skolaryzacji netto?

Stosunek liczby uczących się w nominalnym wieku danego poziomu kształcenia do liczby ludności w grupie wiekowej odpowiadającej danemu poziomowi nauczania

62. Od jakich czynników uzależniona jest jakość kształcenia?

63. Czym jest kształcenie ustawiczne?

Kształcenie ustawiczne - wielka aktywność w zakresie nauczania, podejmowania przez całe życie , której celem jest doskonalenie, pogłębianie wiedzy umiejętności i kompetencji z perspektywy osobistej (indywidualnej), obywatelskiej i społecznej.

64. Czym jest EUCEN?

Europejskie Stowarzyszenie na Rzecz Kształcenia Ustawicznego Uniwersytetu

EUCEN powstało w 1991 roku i jest obecnie największym europejskim interdyscyplinarnym Stowarzyszeniem. Jest zarejestrowane w Belgii, zrzesza międzynarodowe organizacje non-profit i ma 212 członków z 42 krajów.

Cele:

- przyczynić się do gospodarczego i kulturalnego rozwoju Europy poprzez promowanie i rozwój kształcenia ustawicznego w instytucjach szkolnictwa wyższego w Europie i poza nią

- wspieranie wpływu Uniwersytetu na rozwój wiedzy i polityki w całej Europie.

65. Czym są patologie społeczne?

Wszystkie zachowania aspołeczne, niezgodne z normami prawa, zwyczaju i obyczajowości, godzące w najwyższą wartość, jaką jest życie we wszystkich jego przejawach.

66. Proszę wymienić trzy główne rodzaje patologii społecznej.

- patologia indywidualna,

- patologia rodziny (małej grupy społecznej),

- patologia struktur organizacyjnych.

67. Proszę podać 3 przykłady przejawów patologii indywidualnej.

- uzależnienia (narkomania, alkoholizm, lekomania),

- samobójstwa,

- przestępczość ( w tym - nieletnich),

- prostytucja,

- dewiacje seksualne

68. Proszę podać 3 przykłady przejawów patologii rodziny.

- rozpad rodziny,

- przemoc w rodzinie,

- pozbawienie praw rodzicielskich,

- osłabienie funkcji wychowawczej rodziny, sieroctwo społeczne

69. Proszę podać 3 przykłady przejawów patologii struktur organizacyjnych.

- biurokracja,

- korupcja,

- bezrobocie,

- ubóstwo,

- nieuzasadnione, nadmierne zróżnicowanie społeczne, brak szans równego startu życiowego dla młodzieży.

70. Czym jest system świadczeń emerytalnych?

System zabezpieczenia emerytalnego - to ogół rozwiązań instytucjonalnych, zmierzających do zapewnienia na okres starości uczestnikom systemu emerytalnego odpowiednich dochodów w postaci świadczeń emerytalnych, poprzez ustalenie zasad:

1. gromadzenia środków emerytalnych,

2. powstawania uprawnień i kapitałów emerytalnych oraz

3. wypłat świadczeń emerytalnych

71. Na jakich zasadach opiera się I filar systemu emerytalnego w Polsce?

Filar I: obowiązkowy, repartycyjny (oparty na zobowiązaniach międzypokoleniowych, tzn. że ze składek pokolenia `młodszego' tworzony jest fundusz, z którego wypłacane są na bieżąco (pay as sou go - PAYG) świadczenia emerytalne należne aktualnym emerytom. Przyszły emeryt gromadzi na indywidualnym koncie uprawnienia emerytalne, które są cały czas waloryzowane. Dożywotnią emeryturę z FUS będzie wypłacał ZUS.

NOTATKI: Filar I zreformowany FUS (ZUS), składka obowiązkowa, gromadzimy uprawnienia emerytalne, które są waloryzowane.

Finansowanie repartycyjne: (PAYG - pay ad you go) bieżące finansowanie świadczeń emerytalnych bezpośrednio z funduszu składkowego.

72. Na jakich zasadach opiera się II filar systemu emerytalnego w Polsce?

Filar II: obowiązkowy, kapitałowy (fundusz składkowy jest inwestowany w celu zgromadzenia jak największego kapitału na przyszłe świadczenia emerytalne). Są to Otwarte Fundusze Emerytalne (OFE) zarządzane przez Powszechne Towarzystwa Emerytalne (PTE).

NOTATKI: Filar II Otwarte Fundusze Emerytalne zarządzane przez Towarzystwa Emerytalne. Gromadzimy kapitał emerytalny na indywidualnym rachunku w wybranym OFE.

73. Co oznacza finansowanie repartycyjne?

Finansowanie repartycyjne polega na wypłacie świadczeń z bieżących składek. To oznacza, że bieżące składki pracujących ubezpieczonych służą finansowaniu świadczeń dzisiejszych emerytów. Kwota należnych składek jest odnotowywana na koncie ubezpieczonego pracownika i będzie stanowić podstawę do obliczenia wysokości jego przyszłej emerytury. Takie ścisłe uzależnienie wysokości emerytury od wysokości składek jest charakterystyczne dla systemu emerytalnego o zdefiniowanej składce (w przeciwieństwie do systemu o zdefiniowanym świadczeniu, gdzie świadczenie nie jest wprost uzależnione od sumy wpłaconych składek). Składki odnotowywane na koncie ubezpieczonego podlegają indeksacji wskaźnikiem przeciętnego wzrostu płac w gospodarce. Kwota odnotowana na koncie po indeksacji należnych składek stanowi podstawę do obliczenia emerytury z I filara.

74. Na jakich zasadach opiera się III filar systemu emerytalnego w Polsce?

Filar III: dobrowolny, kapitałowy. Filar III to Pracownicze Programy Emerytalne (PPE). Można je realizować jako:

1. pracowniczy fundusz emerytalny,

2. umowę o wnoszenie przez pracodawcę składek pracowników do funduszu inwestycyjnego,

3. umowę grupowego inwestycyjnego ubezpieczenia na życie pracowników z zakładem ubezpieczeń,

4. umowę grupowego inwestycyjnego ubezpieczenia a życie pracowników z towarzystwem ubezpieczeń, na podstawie którego pracownicy staną się jego członkami.

---