Gospodarka odpadami 13.10.10
Wykład 1
Odpady- oznaczają każdą substancje lub przedmiot należący do 1 z kategorii, określanych w załączniku nr1 do ustawy o odpadach których posiadacz pozbywa się, zamierza pozbyć się lub do ich pozbycia się jest zobowiązany.
Katalog odpadów- Podział odpadów na grupy, podgrupy oraz rodzaje z uwzględnieniem źródła powstawania odpadów
źródło Dz.U z 2001 r. Nr 112, poz 1206
Katalog odpadów dzieli odpady w zależności od źródła ich powstania na 20 grup np. grupa 20- odpady komunalne
Odpady niebezpieczne są to odpady:
Należące do kategorii lub rodzajów odpadów określanych na liście A zał. Nr2 do ustawy oraz posiadające co najmniej 1 z właściwości wymienionych w załączniku nr4 do ustawy lub
Należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście B załącznika nr 2 do ustawy i zawierające którykolwiek ze składników wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedno z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy
Własności odpadów, które powodują że odpady są niebezpieczne (oznaczamy je literka H i dodajemy liczbę od 1 do 11)
Wybuchowe
Utleniające
Wysoko łatwopalne
Łatwopalne
Drażniące
Szkodliwe
Toksyczne
Rakotwórcze
Żrące
Zakaźne
Działające szkodliwie na rozrodczość
Mutagenne
Gospodarka odpadami- zbieranie, transport, odzyski unieszkodliwienie odpadów w tym również nadzór nad takimi działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania odpadów.
Odpady komunalne- powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych
Dz.U. 2001 nr62 poz 628 Ustawa z 27.04.2001 o odpadach
Według GUSu- Ochrona Środowiska 2008 ilość odpadów komunalnych wynosi 10ml ton, na 1 mieszkańca wynosi 265kg rocznie.
Średni skład morfologiczny wytworzonych zmieszanych odpadów komunalnych wytworzonych w miastach [KPGO 2010- krajowy plan gospodarki odpadami]
Frakcje |
% |
Odpady kuchenne ulegające biodegradacji |
33 |
Odpady zielone |
2 |
Papier i tekstura |
20 |
Drewno |
2 |
Odpady wielomateriałowe |
4 |
Tworzywa sztuczne |
14 |
Szkło |
8 |
Metal |
5 |
Odzież, tekstylia |
1 |
Odpady mineralne |
10 |
Odpady niebezpieczne |
1 |
Razem |
100 |
513 000 ton- ilość odpadów zebranych
Selektywna zbiórka odpadów (s.z.o) w Polsce wg GUS 2008
W 2290 gminach tj. 90% gmin prowadzone s.z.o i zebrano ok.0,7 mln Mg surowców wtórnych co stanowi ok. 7% odpadów komunalnych
zebrano selektywnie ok. 682,5 tys. czyli około 6,8% odpadów— w tym szkło, tworzywa sztuczne, papier, metale stanowią ok. 410tyś Mg tj. ok 4%
odzyskano ok. 355tyś Mg tj ok 3% surowców wtórnych z odp. komunalnych niesegregowanych
Nowa ramowa dyrektywa odpadowa- założenia do 2020- a selektywna zbiórka odpadów
Wg tej dyrektywy 2008/98/We w sprawie odpadów z dnia 19.11.2008r., naczelnym priorytetem w g.o powinno być:
zapobieganie ich powstawaniu a ponowne wykorzystanie i recykling materiałów powinny mieć pierwszeństwo przez odzyskiem energii z odpadów
do 2020r. z odpadów z gospodarstw domowych należy przygotować do ponownego wykorzystanie i recykling co najmniej 50% wagowych każdej frakcji materiałowej: papieru, tworzyw sztucznych, metali, szkła
Odzysk frakcji materiałowych:
-tetra
-papier
-folia PE
-drewno
-pp, pe
Odpady obojętne- nie ulegają istotnym przemianom fizycznym, chemicznym lub biologicznym, są nierozpuszczalne, nie wchodzą w reakcje fizyczne ani chemiczne, nie powodują zanieczyszczenia środowiska lub zagrożenia dla zdrowia ludzi, nie ulegają biodegradacji i nie wpływają niekorzystnie na materię, z którą się kontaktują, ogólnie zawartość zanieczyszczeń w tych odpadach oraz zdolność do ich wymywania, a także negatywnie oddziaływanie na środowisko odcieku muszą być nieznaczne, a w szczególności nie powinny stanowić zagrożenie dla jakości wód powierzchniowych, podziemnych gleb, a w szczególności nie powinny stanowić zagrożenie dla jakości wód powierzchniowych, podziemnych gleb i ziemi.
Odpady ulegające biodegradacji- odpady, które ulegają rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów.
Kompostowanie -przy udziale tlenu
Fermentacja- bez udziału tlenu
Odpady ulegające biodegradacji- odpady zielone i kuchenne
Odzysk- wszelkie działania nic stwarzające zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części lub prowadzące do odzyskania odpadów substancji, materiałów lub energii i ich wykorzystania, określane w zał. nr5 do ustawy
Procesy odzysku załącznik 5
R1- wykorzystanie jako paliwa lub innego środka wykorzystanie energii
R2- regeneracja lub odzyskanie rozpuszczalnika
R3- recykling lub regeneracja substancji organicznych które nie są stosowane jako rozpuszczalniki (włączając kompostownie i inne procesy biologiczne przekształcenia)
R15- przetwarzanie odpadów w cel ich przygotowanie do odzysku w tym do recyklingu
Odzysk energii-termiczne przekształcenie odpadów w celu odzyskania energii
Recykling- to taki odzysk który polega na powtórnym przetwarzaniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczenie w tym też recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku energii.
Recykling organiczny- obróbka tlenowa (w tym kompostowanie) lub beztlenowych odpadów, które ulegają rozkładowi biologicznemu w kontrolowanych warunkach przy wykorzystaniu mikroorganizmów w wyniku której powstaje materia organiczna lub metan, składowanie na składowisku odpadów nie jest traktowane jako recykling organiczny.
Unieszkodliwianie odpadów- poddanie odpadów procesom przekształceń biologicznych, fizycznym lub chemicznym określanym w zał. 6 do ustawy w celu doprowadzenia ich do stanu, który nie stwarza zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska
Procesy unieszkodliwiania odpadów załącznik nr 6:
D1- składowanie na składowiskach odpadów obojętnych
D2- obróbka w glebie i ziemi (biodegradacja)
D3- termiczne przekształcenia odpadów obojętnych
Składowanie- proces unieszkodliwiania odpadów
Podział odpadów :
komunalne - konsystencja stała/ ciekła- niebezpieczne
przemysłowe - stałe/ciekłe
ściekowe - niezależnie od konsystencji
Podział odpadów ze względu na źródła ich powstawania:
komunalne i komunalno podobne - z gospodarstw domowych , zakład infrastruktury miejskiej, z ulic, placów, jednostek osiedlowych
przemysłowe i pochodzące z rzemiosła - z procesów technologicznych przetwórczych, wydobywanych
niebezpieczne- z oczyszczalni ścieków z sektora medycznego przeterminowane środki ochrony roślin, ziemia skażona substancjami ropopochodnymi, metalami ciężkimi
Właściwości technologiczne odpadów
wskaźniki nagromadzenia w jednostkach objętościowych [m3/M. rok]
wskaźniki nagromadzenia w jednostkach wagowych [kg/M. rok]
M- mieszkańcy
Wskaźniki zwane umownie fizycznymi
gęstość kg/m3
podział frakcyjny %
skład morfologiczny %
Wskaźniki charakterystyczne właściwości nawożenia:
substancje organiczne [% s.m]
węgiel organiczny [% C s.m]
azot organiczny [% N s.m]
fosfor [% P2O5 s.m]
potas [% K2O s.m]
Metale ciężkie Cd, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn s.m- sucha masa
Hierarchia postępowania
Poziom preferencji
Dyrektywa 200898/WE z dnia 19.11.2008 w sprawie odpadów