System bankowy: Powszechnie uważa się, że aby mógł istnieć system bankowy, muszą występować następujące elementy:

- banki

- prawo bankowe

- nadzór nad bankami

- bank centralny

Prawo Bankowe- nazywamy zbiór ustaw, zarządzeń i rozporządzeń, regulujących pracę banków. Charakteryzuje się ono podstawową cechą: w istocie stanowi wydzielany obszar prawny, obowiązuje wyłącznie banki.

Rola nadzoru nad bankami: początkowo nadzór nad bankami sprawowali dobrze opłacani wyselekcjonowani urzędnicy z ministerstw skarbu lub finansow, a potem stopniowo nadzór przeszedl w ręce banków centralnych.

Od 1. stycznia 2008r działa zintegrowana Komisja Nadzoru Finansowego w ramach której wyodrębniono pion nadzoru bankowego. Komisja Nadzoru Finansowego jest dużą instytucją o rozbudowanym aparacie wykonawczym, złożoną w większości z wyższych urzędników pełniących kierownicze funkcje w zakresie finansów. Ma bardzo duże uprawnienia, m.in. wydaje licencje na działalność banków, towarzystw ubezpieczeniowych i wielu innych instytucji finansowych oraz sprawuje kontrolę nad tymi instytucjami.

W zakresie nadzoru nad bankami Głównym zadaniem Komicji jest dbałość o bezpieczeństwo finansowe banków, natomiast zupełnie nie zajmuje się ona takimi podstawowymi kwestiami, jak wysokość oprocentowania depozytów i kredytów.

Do podstawowych Funkcji nadzoru należą:

-wydawanie rozporządzeń lub zarządzeń

-kontrolowanie banków które musza w wyznaczonych terminach przekazywać komisji rozmaite sprawozdania i wyliczenia

-karanie banków i ich kierownictwa w przypadku stwierdzenia pogwałcenia prawa bankowego, oszustw i nieprzestrzegania norm.

-zmuszanie banków, które znajdują się w trudnej sytuacji do opracowania programów naprawczych

-wprowadzenie na określony czas zarządów komisarycznych w bankach

Bank Centralny: Narodowy Bank Polski nie jest bankiem komercyjnym, jest to potężna instytucja, pełniąca istotną rolę gospodarczą. NBP przysługuje wyłącznie prawo emisji pieniądza oraz ustalenia i realizowania polityki pieniężnej. Narodowy Bank Polski odpowiada za wartość pieniądza.

Organami NBP SA:

-Prezes Narodowego Banku Polskiego

-Rada Polityki Pieniężnej (ustala ona założenia polityki pieniężnej państwa do jej uprawnień należy: Określanie wysokości stóp procentowych NBP, a także ustanawianie zasad utrzymywania i wysokości stóp rezerw obowiązkowych dla banków)

-Zarząd Narodowego Banku Polskiego

Funkcje NBP:

-jest bankiem państwa- prowadzi rachunki bankowe dla środków budżetowch

-jest bankiem emisyjnym

-jest bankiem banków (udziela bankom rozmaitego rodzaju kredytów i prowadzi operacje otwartego rynku)

-jest centralą bankową instytucją dewizową

NBP prowadzi Operacje otwartego rynku wtedy gdy na rynku finansowym jest zbyt wysoka podaż pieniądza, co grozi poważnym spadkiem stóp procentowych, NBP szybko emituje krótkoterminowe przyzwoicie oprocentowane bony i sprzedaje je bankom. Pozwala to na zmniejszenie ilości pieniądza na rynku. Jeśli natomiast na rynku jest zbyt mała podaż pieniądza, grożąca poważnym wzrostem stóp procentowych, NBP zakupuje od banków bony i inne papiery wartościowe. Zapłata za te papiery wartościowe zwiększa ilość pieniądza w obiegu.

Banki komercyjne: W skład systemu bankowego wchodzą obecnie banki dwu podstawowych typów:

-Banki komercyjne

-Banki spółdzielcze.

Podstawowym celem działania banków komercyjnych jest osiąganie maksymalnego zysku. Ma to z kolei pozwolić na realizację większości innych celów, m.in. wzrostu siły banku, rozbudowy sieci placówek. Polskie banki komercyjne są samodzielnymi przedsiębiorstwami, prowadzącymi własną politykę w zakresie podstawowych operacji. Same ustalają założenia polityki depozytów i kredytów, tylko od niech zależy ile płacą za pierwsze i pobierają za drugie. Nie rozporządzenia, ale konkurencja i rachunek ekonomiczny określają wysokość ustalanych przez każdy bank stóp procentowych

Oddziały banków zagranicznych zgodnie z prawem unijnym oddział banku zagranicznego może prowadzić wszystkie operacje bankowe na terenie polski bez licencji udzielanej przez nadzór, jego obowiązki w zakresie sprawozdawczości są mniejsze, ma też korzystniejsza sytuację w dziedzinie podatków.

Banki Komercyjne poważnie się między sobą różnią, dlatego też są w zależności od przyjętych kryteriów- dzielone na różne rodzaje. Banki komercyjne możemy podzielić na spółki akcyjne i banki państwowe (od 2000 r w Polsce istnieje tylko jeden bank państwowy BANK GOSPODARSTWA KRAJOWEGO.

Inny podział to na banki prywatne lub państwowe i banki o kapitale zagranicznym.

Banki uniwersalne- czyli takie które realizują wszystkie podstawowe operacje.

Banki wyspecjalizowane- koncentrują się na określonych operacjach. (np. banki hipoteczne)

Grupy kapitałowe nazywamy zgrupowanie przedsiębiorstw, w ramach którego jedno z nich zwane przedsiębiorstwem kontroluje kapitał innych. Grupa kapitałowa ma istotny przywilej może rozliczać się z podatku CIT wspólnie. Bankowe grupy kapitałowe powstają w wyniku działań o bardzo zróżnicowanym charakterze. Działania te mogą polegać na:

-wykupywaniu przez banki przedsiębiorstw obcych

-tworzeniu od podstaw przedsiębiorstw należących do banku

-przekształceniu komórek bankowych w nowe przedsiębiorstwa, które automatycznie wchodzą w skład grupy kapitałowej.

Podział biur maklerskich:

-bankowe biura maklerskie, stanowiące integralną cześć banków

-bankowe domy maklerskie, które są odrębnymi przedsiębiorstwami o kapitałach kontrolowany przez banki

-niezależne domy maklerskie, należące do innych właścicieli.

Banki spółdzielcze dla tych banków podstawowym celem działalności jest zapewnienie właścicielom (spółdzielcom) dostępu do podstawowych produktów bankowych, a w szczególności do korzystnych kredytów

Banki komunalne czyli gminne. Podstawowym celem działalności takich banków jest ułatwienie rozwoju gospodarczego gminy, zwykle miasta do którego bank należy.

Skok- w istocie są to najprostsze typy banków, w których można składać depozyty otrzymywać kredyty, karty płatnicze i przeprowadzać niektóre operacje bankowe. Instytucje te koncentrują się na kilku typach operacji, co pozwala im uniknąć wysokich kosztów osobowych, dużych nakładów na lokale etc. Dzięki czemu oprocentowanie depozytów jest w nich zwykle wyższe niż w bankach komercyjnych, a oprocentowanie większości kredytów niższe.

Outsourcing bankowy: Wzrost kosztów inwestycji składnia banki do oszczędności w innych dziedzinach. Możliwości takie daje tzw outsourcing czyli przerzucenie działalności bankowej i pomocniczej do innych przedsiębiorstw, najczęściej z resztą należących do banku.

Podstawowe funkcje banków w gospodarce: Funkcje banków można rozpatrywać na podstawie różnych kryteriów. Można twierdzić że najważniejszą funkcją banków jest udzielanie kredytów, co w konsekwencji prowadzi do wzrostu inwestycji i do zwiększenia konsumpcji, przyspieszając przez to rozwój gospodarczy. Istotne znaczenie mają też takie funkcje, jak pośrednictwo banków w obrocie papierami wartościowymi, udzielanie gwarancji, a także realizacja rozliczeń finansowych.

Banki pełnią dwie zasadnicze funkcje, pozwalając na wykorzystanie dla celów gospodarczych olbrzymiej liczby drobnych nadwyżek finansowych. Pierwsza z nich jest realizowana przez banki koncentracja kapitałów, polegająca na wykorzystaniu drobnych oszczędności do wielkich inwestycji bankowych. Transformacja ilościowa pieniądza- bank przekształca więc drobne oszczędności w wielkie inwestycje. Druga z podstawowych funkcji banków jest transformacja pieniądza w czasie. Transformacją pieniądza w czasie nazywamy wykorzystywanie przez bank depozytów bezterminowych(lokat bieżących) i krótkoterminowych do realizacji operacji długoterminowych.

Operacje i produkty bankowe: Bank osiąga zyski głównie dzieki temu że koszt pozyskania przez niego pieniędzy jest znacznie mniejszy niż przychody z dokonywanych dzięki tym pieniądzom inwestycji Zyski czyli dochody równają się różnicy przychodów (wpływów) o koszty (rozchodów). Dla banku największe znaczenie ma marża odsetkowa, równa różnicy między odsetkami wpływającymi do banku a odsetkami wypłacanymi za pozyskane pieniądze

Drugim ważnym źródłem zysku banków są prowizje, czyli opłaty pobierane za czynności bankowe. Różnice między prowizjami i opłatami pozyskiwanymi przez bank a wypłacanymi przez bank nazywamy marżą na prowizjach. Oprócz przychodów odsetkowych i prowizji banki mają także i inne pozycje przychodów, należą do nich np. wpływy osiągane dzięki operacjom walutowym.

Operacje bankowe dzielimy zwykle na 3 typy:

- operacje pasywne(są rejestrowane w pasywach bilansu)

- operacje aktywne(są rejestrowane w aktywach bilansu)

- operacje pośredniczące(to operacje poza bilansowe dokonywane na zlecenie klienta)

Produkt bankowy nazywany jednolity, wyraźnie wyodrębniony pod względem formalnym i cenowym składnik oferty bankowej. Produktem nie będzie więc np. kredyt ani nawet kredyt gospodarczy, bowiem kredyty gospodarce mają różny charakter i rózne są tez zasady naliczania kosztów poszczególnych typów tych kredytów. Produktem będzie natomiast np. kredyt w rachunku bieżącym dla przedsiębiorstw albo długoterminowy kredyt inwestycyjny.

Produkty bankowe są dzielone na kilka podstawowych grup:

-produkty kredytowe np. kredyty lombardowe

-produkty depozytowe np. rachunki walutowe lokat terminowych

-produkty parabankowe np. opracowywanie i opiniowanie biznesplanów

-produkty rozliczeniowe np. polecenia przelewu, skup czeków zagranicznych

-inne produkty bankowe np. skup i sprzedaż walut obcych.

Dla produktów pasywnych banki obliczają średni koszt pozyskania pieniądza w przeliczeniu na skalę roczną i ujmują ten koszt w procentach. Tak też jest podawane np. oprocentowanie depozytów.

Dla produktów aktywnych banki stale przeprowadzają dwa typy obliczeń. Jednym z nich jest obliczanie zysku na produkcie- zysk ten równa się różnicy między rzeczywistymi wpływami ze sprzedaży produktu a poniesionymi nań wydatkami.

Wyliczyć marżę zysku na produkcie. Marżą zysku nazywamy zysk ujęty procentowo w skali rocznej.

Struktura organizacji banków: Walne zgromadzenie Akcjonariuszyrada nadzorczazarządkierownictwo jednostek organizacyjnych banku

Sieć placówek banków banki dążąc do zwiększenia skali peracji, rozbudowują swoją sieć placówek, zwaną siecią terenową. Bankową siecią terenowa stanowią placówki bankowe, do których należą: oddziały, filie, agencje i punkty obsługi klienta. Podstawowym składnikiem sieci placówek bankowych są duże oddziały- placówki znacznej wielkości, realizujące szeroki zakres czynności bankowych.

Filie są w istocie małymi oddziałami, zwykle o kilku lub kilkunastu pracownikach realizujących wybrane czynności bankowe.

Agencje są już placówkami dużo mniejszymi, zwykle mają mniej niż 4 pracowników a małe agencje bankowe w zakładach pracy tylko jednego, działalność agencji często ogranicza się do przyjmowania poleceń przelewu, podejmowania wpłat na konta i wypłacania pieniędzy.

Mimo w sumie wysokich kosztów, polskie banki usilnie dążą do rozbudowy własnych sieci. Dzięki placówkom terenowym bank zapewnia sobie możliwość kontaktów z klientami indywidualnymi, a więc zdobywa depozyty i przyciąga potencjalnych kredytobiorców. Posiadanie własnej sieci oddziałów pozwala na pozyskanie taniego pieniądza z lokat bieżących i depozytów krótkoterminowych. Bez sieci placówek terenowych banki nie mogą tego robić, przez co koszt pozyskania pieniądza jest znacznie wyższy.

Rodzaje ryzyka bankowego:

Istotnym czynnikiem ryzyka bankowego jest koniunktura gospodarcza. W okresie dobrej koniunktury spłacalność kredytów wzrasta, w okresie złej szybko rośnie masa złych kredytów. Jeśli pominiemy ryzyko związane z koninkturą gospodarczą, zwykle uważa się, że największe znaczenie mają następujące typy ryzyka:

-ryzyko złych kredytów

-ryzyko utraty płynności

-ryzyko kursowe

-ryzyko niedopasowania stopy procentowej.

Ryzyko utraty płynności płynność nazywamy zdolność do zapewnienia ciągłości spłat zobowiązań. Bank musi w każdym momencie dysponować odpowiednią ilością gotówki, pozwalającą na realizację wszystkich wypłat. Banki starannie obliczają jaka będzie sytuacja w dziedzinie płynności w przyszłości. Co jakiś czas wyliczenia te wskazują, że dojdzie do wytworzenia się potencjalnej luki płynności, ale bank ma ukryte rezerwy, jakie stanowia rozmaite papiery wartościowe o dużym stopniu rzeczywistej płynności (np. bony, obligacje skarbowe) i sprzedając je w ostatniej chwili odzyskuje wypłacalność. Mówimy więc o „potencjalnej luce płynności” wtedy gdy przewidywane wydatki bieżące SA wyższe od wpływów oraz o „luce płynności” która wystąpić może dopiero wtedy, gdy pasywa wymagalne są wyższe niż aktywa zapadalne.

Jeśli przewidzimy wystąpienie luki płynności bank może podjąć odpowiednie środki zaradcze:

-podniesienie stopy procentowej płaconej za lokaty międzybankowe co dobremu bankowi pozwoli na szybkie pozyskanie dodatkowych środków

Ryzyko kursowe: czyli ryzyko niekorzystnej dla banku zmiany kursu dewiz. Ma ono wiele form; dla banku ryzykowny może być zarówno wzrost jak i spadek kursu. Najprostszą formą zabezpieczenie banku przed ryzykiem kursowym jest równoważne operacje jednego typu operacjami typu przeciwnego.

Ryzyko stopy procentowej: wynika z niekorzystnych zmian stóp procentowych na rynku w sytuacji, gdy bank zaangażował sięw operacje o stałej stopie procentowej, Najlepszym zabezpieczeniem przed ryzykiem niedopasowania stopy procentowej jest zrównanie wielkości pozycji pasywów i aktywów o stałej stopie procentowej. Wtedy przy zmienie stopy procentowej w jakakolwiek stronę bank ponosi stratę przy oprocentowaniu jednych operacji, ale automatycznie tyle samo zyskuje przy innych.

Operacje pasywne banków i ich struktura: Konstrukcja bilansów banków: Aby zrozumieć istotę operacji pasywnych należy najpierw przypomnieć sobie konstrukcje bilansów banku. Pojęcie „bilanse” stosowane jest tu liczbie mnogiej, bowiem banki są zmuszane do opracowywania kilku bilansów, znacznie się między sobą różniących.

Podział pasywów: Wielkość sumy pasywów świadczy o możliwościach finansowych banku i pokazuje, jak wielkimi środkami dysponuje bank w danym momencie. Pasywa można w dużym uproszczeniu podzielić na dwie części:

- kapitały(fundusze) własne

- kapitały(fundusze) obce, czyli zobowiązania.

Kapitały własne obejmują środki finansowe należące do banku, czyli równocześnie do jego właścicieli. Kapitały obce nie należą do banku, prędzej czy później bank jest zobowiązany je oddać. Niski udział kapitałów własnych w pasywach pozwala właścicielom banku na osiągnięcie wyższej stopy zysku. Równocześnie jednak rośnie ryzyko operacji bankowych.

Funkcje kapitałów własnych: Środki własne banku stanowią częściowe zabezpieczenie wartości depozytów. Co się bowiem dzieje, jeśli pewne aktywa banku tracą na wartości? Musimy wtedy wartość tych aktywów zmniejszyć do wartości rzeczywistej, a równocześnie musimy przecież zmniejszyć wartość pasywów. Suma kredytów udzielanych jednemu kredytobiorcy w żadnym momencie nie może przekraczać 25% funduszy własnych banku.

Wymienione powyżej czynniki sprawiają, że banki usilnie starają się zwiększyć swoje fundusze własne. Osiągane jest to głównie dwiema metodami:

-przez przeznaczenie znacznej części zysków netto na zwiększenie fundusz własnych.

-2 przez emisję akcji.

Wielkość kapitałów własnych ma też istotny wpływ na wartość tzw. Współczynnika wypłacalności.

Zgodnie z nim najważniejsze pozycje kapitałów własnych są następujące:

- kapitał (fundusz) podstawowy, którym w prawie wszystkich bankach komercyjnych jest kapitał akcyjny

- kapitał zapasowy

- kapitał (fundusz) rezerwowy.

- niepodzielony wynik finansowy z lat ubiegłych

- zyski z roku bieżącego

- rezerwy (celowe).

Kapitał akcyjny banku: warto przypomnieć że wysokość kapitału akcyjnego jest równa iloczynowi liczby akcji i ich wartości nominalnej. Cena emisyjna akcji= wartość nominalna akcji+ premia emisyjna. Wartość nominalna akcji zasila kapitał akcyjny banku a premia emisyjna zwiększa jego kapitał zapasowy.

Depozyty w polskim systemie bankowym: W większości banków zdecydowanie najważniejszą pozycją pasywów są depozyty, czyli lokaty klientów

Umowa o prowadzenie rachunku depozytowego otwierając rachunek, klient składa wzór podpisu, w przypadku przedsiębiorstwa zwykle składane są dokumenty o pełnomocnictwie w dysponowaniu rachunkiem i podpisy wszystkich uprawnionych. Polskie banki stosują dwa podstawowe typy oprocentowania depozytów.

- oprocentowanie zmienne polega ono na tym że bank ma prawo zmieniać oprocentowanie depozytów zgodnie ze stosowaną przez siebie polityką.

- oprocentowanie stałe bank gwarantuje klientowi niezmienną wysokość oprocentowania przez ustalony okres. Aby zmniejszyć ryzyko strat, jakie by się pojawiły, gdyby stopy procentowe na rynku spadły.

Rachunki depozytowe dzielą się na dwa zasadnicze typy, w odmienny sposób określające obowiązki i prawa stron (to znaczy banku i klienta)

- rachunki lokat bieżących

- rachunki depozytów terminowych.

Bankowy fundusz gwarancyjny podstawowym obowiązkiem banku jest zwrot depozytu klientowi; banki zawsze to czynią jeśli zachowują płynność. BFG został powołany w 1995 w celu obrony systemu bankowego przed ryzykiem upadku banków w wyniku masowego wycofania depozytów przez klientów.

Lokaty Bieżące: podstawową cechą charakterystyczną rachunku bieżącego jest brak określenia terminu na jaki klient składa pieniądze. Oznacza to że pieniądze są pozostawiane do dyspozycji klienta w każdej chwili i bez żadnego uszczerbku na oprocentowaniu. Do banków napływają rosnące ilości środków na rachunki bieżące. Wynika to z dwu czynników:

- poważny szybki wzrost liczby rachunków bieżących przedsiębiorstw i wzrost wielkości przeprowadzonych przez nie operacji co spowodowane jest m.in. przymusem posiadania rachunku bankowego przez większość przedsiębiorstw i przeprowadzania przez ten rachunek wszystkich operacji przekraczających minimum wyznaczone przez ministerstwo

- bardzo szybki wzrost ilości operacji na rachunkach bieżących osób fizycznych m.in. w wyniku upowszechniania się wypłacania przez zakład pracy pensji za pośrednictwem tych rachunków.

Korzyści banków z lokat bieżących: lokaty bieżące mają zasadniczą zaletę: są podstawowym źródłem „taniego pieniądza” dla banku bardzo niskie oprocentowanie lokat pozwala bankom osiągać wysokie zyski dzięki akcji kredytowej i lokatom w papiery wartościowe. Korzyści banków z lokat bieżących zwiększają pobierane przez banki prowizje i opłaty. Należą do nich np. prowizje za przelewy, za zlecenia stałe, za przesyłanie wyciągu z konta.

Depozyty terminowe: to takie dla których podany jest okres przez który deponent zobowiązuje się przetrzymywać pieniądze na swoim rachunku bankowym. Zarówno długość tych okresów, jak i oprocentowanie zależą wyłącznie od banku, stanowią elementy oferty bankowej, którą klient może przyjąć lub odrzucić. Przy depozytach złotowych banki wprowadziły terminy miesięczne, trzymiesięczne, półroczne i roczne. W przypadku bardzo wysokich depozytów banki najczęściej zgadzają się na ustalenie oprocentowania w drodze negocjacji, czyli w praktyce na podwyższenie stawek obowiązujących.

Wysokość oprocentowania depozytów terminowych: zależy przede wszystkim od zakresu umownego. Przy depozytach złotowych przestrzeganą przez wszystkie banki reguła jest wzrost stopy procentowej w miarę wydłużenia się okresu depozytu.

Istotnym elementem oprocentowania depozytu jest kapitalizacja odsetek. Polega ona na włączeniu odsetek do kapitału po określonym terminie, po czym następne odsetki są naliczane od skapitalizowanej sumy. Banki stosują trzy podstawowe typy kapitalizacji:

-kapitalizacja miesięczna lub kwartalna, co oznacza że co miesiąc lub co trzy miesiące naliczane odsetki są włączone do kapitału.

-Kapitalizacja roczna- po roku odsetki są automatycznie doliczane do kapitału.

- kapitalizacja po terminie-odsetki są doliczane do kapitału po upływie okresu umownego, obecnie kapitalizację po terminie stosuje większość polskich banków.

Rezerwa obowiązkowa i podatek od zysku z depozytów terminowych: Podobnie jak w przypadku lokat bieżących, banki muszą cześć sum zebranych z tytułu depozytów terminowych traktować jako przymusową rezerwę obowiązkową. Normy w tym zakresie określa Rada Polityki Pieniężnej. Od 2004r rezerwa obowiązkowa stanowi 3,5% wartości depozytów.

Lokaty międzybankowe lokaty międzybankowe można natomiast uznać za wtórne źródło zasilania, bowiem w istocie są to lokaty nadwyżek z depozytów pozyskiwanych przez jedne banki w innych bankach. Równowagę przywracają dopiero lokaty międzybankowe- banki które w danej chwili mają zbyt dużo pieniędzy, lokują nadwyżkę na określone terminy w innych bankach, a te które mają ich za mało- przyjmują lokaty. Lokaty przyjmowane przez banki nazywamy lokatami biernymi, a lokaty dokonywane przez banki lokatami czynnymi. Lokaty międzybankowe nie są ani depozytem, ani pożyczką. Od depozytu należy odprowadzać rezerwę obowiązkową i podatek od zysku deponenta; pożyczka zwykle udzielana jest zgodnie z umową pisemną. Tymczasem lokaty międzybankowe są wynikiem zwykłego ustnego porozumienia między specjalistami dwu banków, mającymi odpowiednie pełnomocnictwo.

Lokaty międzybankowe pełnią trzy ważne funkcje:

-przywracają równowagę finansową banków

- zapewniają zysk (przy lokatach czynnych), bowiem ich oprocentowanie jest wyższe od przeciętnego kosztu pozyskania pieniędzy

-zwiększają płynność banków.

Koszt lokat międzybankowych: Podstawową transakcji na rynku lokat międzybankowych są średnie stopy procentowe, które w danym momencie duże polskie banki są skłonne zapłacić za pozyskane pieniądze i stopy procentowe, po jakich duże banki są skłonne zapłacić za pozyskane pieniądze i stopy procentowe po jakich duże banki są skłonne sprzedać swoje nadwyżki. Obliczenia dokonuje się codziennie rano na podstawie notowań 15 wybranych banków.

Inne źródła pozyskiwania pieniędzy przez polskie banki: Zasady emisji bonów bankowych: Bony bankowe są emitowane przez liczne banki. Mają one różne, nie zawsze zresztą poprawnie stosowane, nazwy i zróżnicowany charakter. Wiele z nich występuje w formie materialnej i są one wystawione na okaziciela; taki bon można więc sprzedać w każdej chwili i pobrać oprocentowanie, oczywiście zależne od okresu przechowywania bonu. Część bonów jest emitowana w formie zapisu elektronicznego i w praktyce są one realizowane tylko w banku, który je wystawił. Bony bankowe można podzielić o stałym i zmiennym oprocentowaniu. Dla bonów o stałym oprocentowaniu bank z góry podaje wysokość odsetek, jakie wypłacił za przechowywanie bonu przez podany kres.

Obligacje: są papierami wartościowymi dłużnymi o okresie trwania wynoszącym co najmniej jeden rok, są one zwykle wyżej oprocentowane niż bony

Certyfikaty depozytowe: jest bankowym papierem wartościowym, na którym zostało stwierdzone, że klient złożył w danym banku określoną sumę pieniędzy na określony czas i procent. Większość certyfikatów depozytowych to papiery wartościowe emitowane na okres jednego miesiąca do jednego roku.

Operacje aktywne: Podział operacji aktywnych. Operacje aktywne możemy podzielić na sześć grup, o różnym znaczeniu:

- operacje zwiększające majątek trwały banku oraz wartości niematerialne i prawne (do majątku trwałego banku należą m.in. budynki bankowe, wyposażenie centrali i oddziałów, środki transportu, a także rozmaite nieruchomości przyjęte przez bank jako zabezpieczenie kredytów i niesprzedane)

- przechowywanie środków pieniężnych- są to głównie środki znajdujące się w formie gotówki w skarbcach bankowych (do operacji tych zaliczane są także operacje związane z rezerwą obowiązkową w Narodowym Banku Polskim)

- działalność kredytowa

- operacje lokat międzybankowych czynnych (dokonywanie lokat w innych bankach)

- inwestycje w papiery wartościowe

- inne operacje aktywne (w tym rozliczenia międzybankowe)

Aktywa pracujące i niepracujące: operacje przeprowadzone przy użyciu aktywów mają za zadanie przynoszenie zysku; podstawowym kryterium oceny tych operacji jest więc ich dochodowość. Największe dochody przynoszą dwa typy operacji aktywnych:

-akcja kredytowa

- inwestycje w papiery wartościowe

- lokaty międzybankowe

Aktywa Pracujące: aktywa których zadaniem jest generowanie zysku. Zaliczano do nich kredyty, lokaty międzybankowe i papiery wartościowe. Aktywa, które w zasadzie zysku nie przynoszą, zostały nazwane aktywami nie pracującymi należą do nich rzeczowy majątek trwały, wartości niematerialne i prawne, środki pieniężne w kasie i NBP oraz pozostałe aktywa.

Kredyty i pożyczki pożyczki może udzielać każdy, stosunki między pożyczkodawcą a pożyczkobiorcą są regulowane przez kodeks cywilny. Zgodnie z prawem bankowym, banki są jedynymi czynnikami życia gospodarczego mającymi prawo udzielać kredytów. Udzielając kredytu bank musi przestrzegać zasad wynikających z prawa bankowego, nakładających na niego rozmaite obowiązki i ograniczenia, których nie ma przy pożyczkach.

---