Jakie sa zadania andragogiki jako nauki?
Andragogika bada wszelkie zjawiska wychowawcze dotyczące młodzieży pracującej i dorosłych. Przedmiotem badań są zarówno procesy planowego i celowego wychowania człowieka, jak i wpływy wychowawcze niezamierzone i żywiołowe. Andragogika nie tylko opisuje fakty wiążące się z edukacją dorosłych, ale je wyjaśnia i poszukuje odpowiedzi na pytanie, jak powinny być organizowane procesy oświatowo wychowawcze, aby zapewnić harmonijny fizyczny i duchowy rozwój jednostki, znajdującej sens życia w więzi z innymi ludźmi, dorównującej kroku rozwojowi współczesnej cywilizacji oraz co można i powinno się zrobić w kształtowaniu instytucji kulturalno- oświatowych, aby uzyskać jak najlepszą efektywność zaspokajania edukacyjnych potrzeb ludzi dorosłych. Opisuje rzeczywistość.
Zadania Andragogiki:
- deskryptywne- opisujące jak jest?
-eksplanacyjne- wyjaśniające dlaczego?
- predyktywne- myślenie przyszłościowe, przewidywanie
- oceniające- rozwijanie
-praktyczno- innowacyjne- co zmienić?
Co badają antropolodzy?
Problemy związane z uczestnictwem w edukacji.
Jaki jest kontekst interdyscyplinarny andragogiki? Z jakimi innymi naukami społecznymi andragogika ma cos wspólnego?
Najbardziej widoczny związek łączy andragogikę z naukami pedagogicznymi, w tym przede wszystkim pedagogiką ogólną. Zanim bowiem andragogika stała się samodzielną dyscypliną naukową, problematyka ją nurtująca była rozważana na gruncie pedagogiki ogólnej. Ta ostatnia stanowiła dla andragogiki rodzaj wzorca, tak metodologicznego, jak i pojęciowego. Nie można pominąć także innych, mających dla andragogiki duże znaczenie nauk pedagogicznych, chociażby teorii wychowania moralnego i estetycznego, pedagogiki społecznej, czy pedagogiki pracy.
Poza naukami pedagogicznymi, andragogika pozostaje także w związku z naukami filozoficznymi, tj. przede wszystkim: antropologią filozoficzną, ontologią, etyką, estetyką, epistemologią.
Do nauk, z którymi łączą andragogikę szczególnie bliskie powiązania, zaliczyć należy nauki psychologiczne, dostarczające zintegrowanej wiedzy o prawidłowościach rozwoju psychiki człowieka w różnych fazach jego życia. Duże znaczenie dla rozwoju teorii andragogicznych ma przede wszystkim psychologia osobowości, psychologia społeczna, jak również efekty badań psychologicznych nad myśleniem, pamięcią, motywacją, uczeniem się.
Jak zmieniała się edukacja dorosłych?
Przejście od - do. Nowe media, e-learning. Kompensowanie braku dostępu do edukacji, możliwość integracji społecznej. Cało rzutowa intencjonalna i nie intencjonalna aktywność związana z uczeniem się, dostosowanie do systemów europejskich, pojawienie się społeczeństwa wielokulturowego.
Ewolucja przedmiotu badań w andragogice od nauczania ku całościowemu uczeniu się.
Szczegółowe przyczyny pojawiania się potrzeby edukacji to:
potrzeba uzupełnienia kwalifikacji lub wykształcenia
potrzeba rozwoju umiejętności
potrzeba przekwalifikowania lub przezawodowienia,
chęć pełniejszego uczestniczenia w życiu społecznym,
ciekawość świata,
wtórny analfabetyzm.
W jaki sposób andragogika tłumaczy pojęcie dorosłości?
Kryteria dorosłości.
W andragogice przyjmujemy trzy definicje dorosłości:
- dorosłość jako stan
- dorosłość jako proces rozwojowy
- dorosłość jako proces społeczno kulturowy
W. Szewczuk uważał, iż człowiek dorosły, sam jest za siebie odpowiedzialny; jest on podmiotem produkcyjnej działalności, musi decydować o własnym planie życiowym, rozwiązywać problemy związane z jego realizacją, sam również odpowiada on za podejmowaną przez siebie działalność wobec społeczeństwa. Z kolei D. Kimmel twierdził, iż bycie dorosłym oznacza nie zaprzestawanie działań, akceptację własnych granic, umiejętność realizacji wydarzenia jak i stawanie się zdolnym do wewnętrznej autonomii oraz przeżywania samotności. Dorosłość oznacza również pełnienie podstawowych ról społecznych, umiejętność łączenia teorii z praktyką, oraz panowanie nad własnymi emocjami tak, by nie ranić innych osób.
Człowiek dorosły:
-potrafi formułować odpowiedzi na pytania dotyczące jego jako osoby, oraz członka społeczeństwa i istoty we wszechświecie
-jest przygotowany do podjęcia wykonywania danej pracy zawodowej
potrafi podnosić własne kwalifikacje
-potrafi dokonywać wyborów wartości oraz własnego miejsca w świecie
-ma zdolność obiektywnej oceny zarówno siebie jak i innych osób
-aktywnie uczestniczy w procesach interakcji społecznych
-odgrywa znaczącą rolę w więziach uczuciowych, które łączą go z innymi osobami
-powoli dochodzi do szczytu swoich możliwości, odpowiedzialności i władzy, poszerza swoje społeczne kontakty
-jego społeczną pozycję określa swoisty zegar społeczny
-zdobywa on doświadczenie poprzez uczestnictwo w różnego rodzaju sytuacjach, poprzez styczność z innymi ludźmi oraz wewnętrzne przeżycia i własne postępowanie
-posiada on zdolność do abstrakcyjnego myślenia
-jest on przygotowany, by zajmować stanowisko wobec innych - osób, problemów czy wartości
-kolejne życiowe doświadczenia, wpływają na ukształtowanie się jego poczucia tożsamości oraz samooceny swojego rozwoju
Kryteria dorosłości:
1. Kryterium wiekowe (lub biologiczne) - osoba dorosła to ta, która ukończyła 18 r. ż. Od tego momentu człowiek jest pełnoprawnym obywatelem.
2. Kryterium psychologiczne - cechuje go odpowiedzialność, adekwatne reakcje do bodźców, krytycyzm myślenia.
3. Kryterium społeczne - dojrzałość psychiczna, przekłada się na społeczną. Wypełnia się wówczas odpowiednie role np. mąż - żona, rola zawodowa, itp.
5. Jakie są warunki skutecznego uczenia się w okresie dorosłości?
Ustalić o jakiego dorosłego chodzi (wczesna dorosłość) Największa chłonność i tempo przetwarzania wiadomości. Młody dorosły stanowi ujednolicony materiał, później jest dużo różnic indywidualnych. Jakie ma zaplecze, jakość wiedzy, z czym wraca do edukacji. Są czynniki skutecznego uczenia się zależne od uczącego się- jakie stawia sobie cele, czy ma dobre rozeznanie w swoich plusach i minusach, samodyscyplinę i motywowanie się jak i poziom jego zdolności zależnych od dziedziczenia genetycznego. Również rodzaj wykonywanej pracy zawodowej , cele kształcenia- świadomość tego wpływa na skuteczność nauczania.
Uczenie się - to przechodzenie ze stanu ignorancji do stanu biegłości.
1. uczeń dorosły w działaniach na rzecz skutecznego uczenia się koniecznie powinien rozumieć sens i potrzebę zdobywania wiadomości i umiejętności. Uczenie się winno leżeć w planie jego osobistych potrzeb życiowych a treści uczenia się powinny być czynnikiem motywacyjnym oraz przydatnym w dalszej działalności.
2. skuteczne uczenie się zależy od uprzednich, minionych doświadczeń edukacyjnych oraz od umiejętności logicznego opracowania treści nauczania.
3. skuteczność uczenia się wzrasta w zależności od przydatności treści nauczania
4. skuteczność uczenia się dorosłych jest tym większa im osiągane korzyści są bardziej wymierne (realne) i nieodległe w czasie
5. jednym z dalszych warunków skutecznego uczenia się jest utrzymanie stałej aktywności intelektualnej, niezależnie od wieku.
6. umiejętność organizacji własnej pracy intelektualnej, opracowanie zasad autodydaktyki podnosi skuteczność uczenia się
6.Jaki jest kontekst andragogiczny uczenia się dorosłych? Co wiąże się z gotowością do uczenia się?
Gotowość do uczenia się
Dorośli uczą się, gdy mają potrzebę nauki. Proces uczenia się musi uwzględniać indywidualne potrzeby, możliwości i gotowość dorosłych do uczenia się.
Dzięki niej osoby dorosłe posiadają zewnętrzną motywację do podjęcia wysiłku w celu powiększenia wiedzy lub wzmocnienia umiejętności. Chcą się nauczyć czegoś nowego, bo przyda im się to w pracy lub w domu.
Dorośli stają się gotowi do uczenia się tych rzeczy, które potrzebują wiedzieć i które muszą umieć robić, aby skutecznie radzić sobie z sytuacjami życiowymi. Dorośli są podatni na pewne czynniki motywacji zewnętrznej (lepszą pracę, awans , wyższą pensję itp.), ale najsilniej działającymi stymulatorami są naciski wewnętrzne (pragnienie większego zadowolenia z pracy , podwyższenia poczucia własnej wartości , jakości życia). Wszyscy zdrowi dorośli mają motywację do ciągłego rozwijania się, ale ta motywacja często jest blokowana przez takie bariery jak choćby negatywny obraz samego siebie jako osoby uczącej się, brak dostępu do szans bądź zasobów, ograniczenia czasowe i naruszanie przez programy zasady uczenia się dorosłych.
Stąd też wielki wpływ na skuteczność inicjatyw edukacyjnych dorosłych ma stworzenie klimatu sprzyjającego uczeniu się: nakłanianiu do powiększania wiedzy poprzez np. dofinansowanie kursów, przeznaczenie pewnej ilości czasu pracy na naukę, nagradzaniu uczenia się oraz zapewnienia możliwości wykorzystywania nowej wiedzy i nowych umiejętności w praktyce.
7. Jakie są społeczne, kulturowe, edukacyjne warunki uczenia się?
Czym zajmuje się gerontologia? Eurosieroty, feminizacja, niepełnosprawność, wydłużanie się życia, co nie idzie z jakością życia. Podejście do starzenia się.
edukowanie ludzi dorosłych, procesów przebiegających w różnych formach aktywności oświatowej i kulturowej- w edukacji szkolnej dorosłych na różnych jej szczeblach, od szkoły podstawowej do szkoły wyższej dla pracujących, w pozaszkolnej edukacji zawodowej dorosłych, mającej na celu głównie doskonalenie i modernizację kwalifikacji, w pozaszkolnej ogólnokształcącej edukacji dorosłych, związanej przeważnie z osobami, indywidualnymi potrzebami i zainteresowaniami, a także w różnych edukacyjnych przejawach uczestnictwa w kulturze. Zgodnie ze społeczno-kulturową teorią uczenia się, umiejętności uczenia się nabywa się od otaczających osób - ze społecznego, kulturowego i edukacyjnego kontekstu ich życia. Istotą uczenia się nie jest zatem jakiś określony obszar wiedzy czy zestaw umiejętności, lecz uniwersalne, wyższe funkcje mentalne, wymagane do analizy rzeczywistości, działania w niej i życia wspólnie z innymi. Uczenie się stanowi wewnętrzną cechę osoby, jest osobiste i subiektywne.
Funkcjonowanie w świecie wymaga, aby dysponować odpowiednimi „narzędziami” do zapanowania nad światem zewnętrznym i wewnętrznym. Oznacza to w praktyce większą koncentrację na uczeniu właściwych zachowań, niż na wyposażaniu w informacje. zanurzeni w świecie nowych
technologii mają inne wymagania edukacyjne: są bardziej pragmatyczni, zorientowani na bodźce wizualne, wymagają interakcji i personalizacji, chcą więcej materiału w krótkim czasie i są bardzo przywiązani do komputera.
Gerontologia - nauka o procesach starzenia się. Jest to interdyscyplinarny splot biologii, medycyny, kulturoznawstwa, psychologii i zasadniczo antropologii kulturowej w terenie.