Wykład. 20.02.2011r.

POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA

Teoria polityki w nauce o polityce:

TEORIA POLITYKI

System Polityczny (def.):

Ogół organów państwowych, partii politycznych oraz organizacji i grup społecznych uczestniczących w działalnościach politycznych w ramach danego państwa oraz ogół generalnych zasad i norm rególujących wzajemne stosunki między nimi.

Polityka szczegółowa:

System zasad odnoszący się do konkretnej dziedziny życia, na którą chcemy wpływać w dłuższym okresie czasu w celu ukształtowania pożądanych zachowań bezpośrednich uczestników podejmowanych działań.

Myśl polityczna:

Ideologia

Partia polityczna:

Jest to dobrowolna organizacja społeczna o określonym programie politycznym mająca na celu jego realizację poprzez zdobycie i pełnienie władzy lub wywieranie na nią wpływu.

System polityczny:

Układ wzajemnych relacji miedzy partiami.

POLITYKA:

• Walka o władzę,

• Stosunki między organizacjami,

• Sztuka zdobywania i utrzymywania władzy w państwie przez określone czyny społeczne dla realizacji określonych celów.

FUNKCJONALNA STRUKTURA WSPÓLNOTY POLITYCZNEJ

1. 
   UJĘCIE FUNKCJONALNE:

• W tym ujęciu system określa się jako całokształt zorganizowanych zinstytucjonalizowanych działań politycznych wyznaczanych przez potrzeby i interesy grupowe, związane z procesami zarządzania dobrami w ramach systemu społecznego.

2. UJĘCIE DECYZYJNE:

• Typy decyzji politycznych:

• Typ psychologiczny,

• Typ mikrospołeczny,

• Typ organizacyjny,

• Typ matematyczny,

• Typ cybernetyczny,

• Typ kryzysowy,

• Typ makrospołeczny.

3. UJĘCIE BEHAWIORALNE:

• Cechy działań politycznych (świadomych i celowych zachowań):

• Świadomy charakter,

• Ukierunkowanie,

• Zinstytucjonalizowanie,

• Charakter konfliktowy,

• Zamiar wywołania skutków politycznych,

• Związki ze sferą sprawowania władzy politycznej,

• Związki z realizacją potrzeb i interesów potrzeb.

4. UJĘCIE TEORI GIER:

• Polityka jest ujmowana jako gra obejmująca sieć relacji między podmiotami zmierzającymi do realizacji partykularnych interesów grupowych. Wiąże się wyborem działania w szczególnych, interaktywnych warunkach, gdzie decyzje poszczególnych uczestników są wzajemne.

NORMY POLITYCZNE

• Normy polityczne będące regułami działań politycznych wynikających z określonych ideologii, doktryny czy programu politycznego.

• Normy polityczne związane z zasadami podejmowania działań politycznych i reguł zachowań wewnątrz organizacji (np. zapisy statutowe określonej partii, określające prawa i obowiązki jej członków).

• Normy działania politycznego.

• Normy polityczne wynikające z konwencji, umów międzynarodowych i protokołów dyplomacyjnych.

DETERMINATY POLITYKI

• IDEOLOGIA - zbiór porządkowanych idei służących objaśnianiu otaczającego ich świata.

• PRAWO,

• EKONOMIA,

• KULTURA,

• ETYKA

ELEMENTY TEORII POLITYKI

• Władza polityczna,

• System polityczny,

• Państwo,

• Kultura polityczna,

• Wartości polityczne,

• Przywództwo polityczne,

• Legitymizacja polityczna,

• Alienacja polityczna.

WSPÓŁCZESNE DOKTRYNY POLITYCZNE

• LIBERALIZM (wolność nadrzędna wartością),

• KONSERWATYZM (obrona istniejącego porządku społeczno-gospodarczego),

• KOMUNIZM,

• AGRARYZM (rolnictwo)

• RASIZM,

• ANARCHIZM,

• NACJONALIZM,

• FASZYZM,

• KATOLICYZM,

• ISLAMIZM,

• PACYFIZM,

• FEMINIZM,

• EKOLOGIZM,

• POPULIZM.

POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA

Celowo zorganizowana działalność kompetentnych organów państwa, zmierzająca do stałego zapewnienia bezpieczeństwa narodowego, a także współudziału państwa i tworzenie bezpieczeństwa narodowego.

PODSTAWY POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA

• Przetrwanie,

• Integralność terytorialna,

• Niezależność polityczna,

• Jakość życia,

WARUNKI SKUTECZNEJ REALIZACJI POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

1. Zjednoczenie społeczeństwa ponad podziałami do rozwiązywania zadań ogólnonarodowych.

2. Uświadomienie władzy i obywatelom ich własnych interesów.

3. Gotowość do ich obrony i ochrony.

4. Stabilność instytucji państwowych.

5. Zmniejszenie rozpiętości w dochodach i rozwarstwienia miedzy bogatymi i biednymi w naszym społeczeństwie.

6. Rozwój strukturalny nadzorowo-techniczny.

7. Zachowanie stabilności i pokoju w regionie, państwie i świecie.

8. Stabilizacja gospodarcza z priorytetem rozwoju branż zorientowanych na innowacyjność i konkurencyjność.

9. Ustanowienie i utrzymanie dobrosąsiedzkich relacji z sąsiadami.

10. Zabezpieczenie solidnej obrony niepodległości i całości terytorialnej państwa na podstawie umacniania własnego potencjału obronnego w ramach NATO i Unii Europejskiej.

11. Rozwój wysiłków pokojowych w ramach ONZ, OBWE i innych organizacji międzynarodowych.

12. Rozszerzenie procesów zrównoważonego rozwoju we wszystkich sferach działalności państwa.

13. Pogłębianie międzynarodowego procesu zmniejszania zbrojeń i sił zbrojnych do minimalnie wystarczającego poziomu.

14. Zapewnienie dostępu do zasobów naturalnych i zachowanie środowiska naturalnego, w tym na poziomie globalnym.

15. Skuteczne zwalczanie przestępczości zorganizowanej, korupcji oraz terroryzmu i likwidacja (obniżenie poziomu) innych czynników kryminalnych.

POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA (PROCES)

STRATEGIA:

Metoda realizacji polityki, wybór dokonany na podstawie wiedzy i analizy strategicznej środków właściwych i koniecznych a będących w dyspozycji państwa do osiągnięcia celów i realizacji zadań określonych przez politykę bezpieczeństwa.

Istotą strategii jest określenie priorytetów, szukanie tego co jest konieczne.

17.04.2011 r.

Prawne podstawy polityki RP

- Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.

Polityka rozwoju to zespół wzajemnie powiązanych działań podejmowanych i realizowanych w celu zapewnienia trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju spójności społeczno gospodarczej, regionalnej i przestrzennej. Prowadzi się ją na podstawie strategii, prowadzą ją rada ministrów, samorząd województwa, powiatu i gminy.

Zintegrowane strategie rozwoju

Strategia innowacyjności i efektywności gospodarki - Ministerstwo gospodarki

Strategia rozwoju kapitału ludzkiego - Przewodniczący komitetu stałego Rady Ministrów

Strategia rozwoju transportu - Ministerstwo Infrastruktury

Strategia Bezpieczeństwa Energetycznego i Środowiska - Ministerstwo Gospodarki

Sprawne Państwo - Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji

Strategia rozwoju kapitału społecznego - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Krajowa strategia rozwoju regionalnego - Ministerstwo rozwoju regionalnego

Strategia bezpieczeństwa narodowego RP - Prezes Rady Ministrów / Ministerstwo Obrony Narodowej

Strategia zrównoważonego rozwoju wsi i rolnictwa - Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Struktura Rozwoju

Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 Art.. 13 ust 1

Strategia sektorowa zawiera w szczególności:

1) diagnozę sytuacji w odniesieniu do sektora objętego programowaniem

strategicznym;

2) prognozę trendów rozwojowych w okresie objętym strategią;

3) określenie celów strategicznych polityki rozwoju w danym zakresie;

4) określenie kierunków interwencji podmiotów, o których mowa w art. 3,

oraz, o ile będzie to przewidziane, określenie kierunków wspierania rozwoju

regionów środkami pochodzącymi z budżetu państwa lub ze źródeł

zagranicznych;

5) określenie systemu realizacji oraz ram finansowych;

6) wskaźniki realizacji.

Przesłanki

- nierówność tępa rozwoju

- wzrost dysproporcji między regionami

- wzrost dysproporcji między grupami społecznymi

- wzrost dysproporcji między sektorami gospodarki

Welfore State - model oparty na transferach społecznych oraz odpowiedzialności państwa za zapewnienie obywatelom minimalnych dochodów.

Workfore State - Model oparty na założeniu że państwo jako priorytet traktuje stwarzanie możliwości zatrudnienia a zabezpieczenia społeczne są kierowane tylko do tych którzy rzeczywiście nie są w stanie pracować.

Welfore Society - Zakłada się że możliwe jest wytwożenie takiego typu społeczeństwa w którym podejmowanie pracy jest wartością i nie ma potrzeby nadzoru państwa a podstawą relacji między obywatelami jest solidarność.

Raport Polska 2030 Wyzwania rozwoju (zielona księga) - narzędzia które służą rozwojowi

Dyfuzja jest to przenikanie substancji jednej substancji w obręb drugiej przy jednoczesnym zetknięciu tych substancji.

Kluczowe obszary POLSKA 2030

1. Wzrost konkurencyjności

2. Sytuacja demograficzna

3. Wysokość i aktywność zawodowa oraz adaptacyjność zasobów pracy

4. Odpowiedni potencjał infrastruktury

5. Bezpieczeństwo energetyczno klimatyczne

6. Gospodarka oparta na wiedzy oraz rozwoju kapitału intelektualnego

7. Solidarność i spójność regionalna

8. Poprawa spójności społecznej

9. Sprawne państwo

10. Wzrost kapitału społecznego

Podstawowe akty prawne

- Konstytucja RP z 1997

- Strategia bezpieczeństwa narodowego RP

Cele polityki bezpieczeństwa Polski

- Ochrona niepodległości i niezawisłości RP oraz utrzymanie nienaruszalności granic i integralności terytorialnej

- Ochrona demokratycznego porządku ustrojowego bezpieczeństwa obywateli oraz praw człowieka i podstaw wolności.

- Ochrona dziedzictwa narodowego

- Zapewnienie warunków cywilizacyjnego i gospodarczego rozwoju

- Ochrona środowiska naturalnego.

Uwarunkowania Bezpieczeństwa Międzynarodowego

- Opóźnienie w rozwoju społeczno gospodarczym i w funkcjonowaniu państwa w stosunku do państw Europy Zachodniej

- Olbrzymi potencjał ( liczbowy i potencjał działania) młodego pokolenia Polaków

- Szanse wsparcia i zwiększenia wysiłku narodowego przez członków NATO i UE

Polska a procesy bezpieczeństwa w Europie

- Trójkąt Wajmarski

- Grupa Wyszechracka

- Rada Państw Morza Bałtyckiego

Strategia bezpieczeństwa narodowego - Zadania

- Osiągnięcie celów ustalonych przez politykę

- Analiza posiadanych zasobów

- Określenie priorytetów koniecznych nie tylko możliwych

- Wybór właściwych środków do osiągnięcia celów i realizacji zadań określonych przez politykę bezpieczeństwa

Koncepcje Bezpieczeństwa Narodowego:

• Zewnętrzne

• Militarne

• Wewnętrzne

• Obywatelskie

• Społeczne

• Ekonomiczne

• Ekologiczne

• Informacyjno - ekonomiczne

7

SOJCOLOGIA

PSYCHOLOGIA

HISTORIA

PRAWO

FILOZOFIA

EKONOMIA

SYSTEMY POLITYCZNE

STOSUNKI MIEDZY -NARODOWE

POLITYKI SZCZEGÓŁOWE

MYŚL POLITYCZNA

PARTIE I SYSTEMY PARTYJNE

POLITYKA

POTRZEBY I INTERESY. Aspekt antropologiczny.

WARTOŚCI I NORMY. Aspekt aksjologiczny.

ZACHOWANIA I POTRZEBY. Aspekt behawioralny.

INSTYTUCJE I ORGANIZACJE. Aspekt instytucjonalny.

SYSTEM POLITYCZNY

ELEMENTY PODMIOTOWE

ELEMENTY RZECZOWE

Grupy społeczne

Partie polityczne

Grupy interesu (nacisku)

Organy państwowe

Podstawowe zasady i normy działania podmiotu polityki

Interesy grup i wspólnot

Wartości (ideologia, kultura polityczna)

Cele polityki

WEJŚCIE: potrzeby, dążenia, oczekiwania

KOMUNIKACJA: środki masowego przekazu, opinia publiczna

PRZETWARZANIE: rząd, parlament, administracja

WYJŚCIE: strategie, programy

---