Mikroekonomia : wykład IV

Elastyczność podaży i popytu

Cenowa elastyczność popytu to miara stopnia, w jakim zmienia się ilość dobra na którą zgłaszany jest popyt, gdy zmienia się cena.

Precyzyjna definicja elastyczności cenowej, mówi że jest to procentowa zmiana pożądanej ilości podzielona przez procentową zmianę ceny.

Czynniki ekonomiczne , określają wielkość elastyczności cenowej popytu na poszczególne dobra.

Elastyczność ma tendencję do ustalania się na wyższym poziomie w odniesieniu do dóbr luksusowych , gdy dostępne są substytuty i gdy konsumenci mają więcej czasu na dostosowanie swego zachowania.

Cenowa elastyczność popytu = Ed = procentowa zmiana ilości popytu / procentowa zmiana ceny.

Elastyczność popytu ( Edp) =	% zmiana wielkości popytu
		% zmiana ceny

Dwie metody obliczania elastyczności: punktowa i łukowa.

- Punktowa może być stosowana jedynie przy bardzo małych zmianach cen.

Gdzie :

- X₁, X₂ - wielkość popytu

- P₁, P₂ - wysokości cen

- Metoda łukowa obliczania elastyczności :

Przydatny okazuje się często następujący wzór na elastyczność cenową popytu :

Przy interpretacji wskaźnika elastyczności bierze się pod uwagę jego wartość bezwzględną.

W zależności wysokości wskaźnika wyróżnia się :

- popyt doskonale nieelastyczny ( sztywny )- [ E_dp] = 0

- popyt nieelastyczny : 0 < [E_dp ] = 1

- popyt elastyczny : [E_dp ] > 1

- popyt doskonale elastyczny : [ E_dp ] =

Trzy przypadki gdy elastyczność jest stała na całej swej długości :

Metody szybkiego szacowania elastyczności dla liniowej krzywej popytu :

Elastyczność cenowa popytu zależy od :

- liczba dostępnych substytutów dobra : im więcej substytutów tym większa elastyczność ( gdy cena danego dobra rośnie , konsumenci łatwiej mogą się przerzucić na tańszy substytut.

- czasu jakim dysponuje nabywca na podjęcie decyzji o zakupie ( im dłuższy tym większa elastyczność - możliwość znalezienia substytutów )

- udziału dobra w całkowitych wydatkach nabywcy; im udział jest większy, tym popyt jest bardziej elastyczny

- skuteczności akcji reklamowej produktu ; skuteczna reklama obniża elastyczność wskutek przyczynienia się do wzrostu zaufania czy przywiązania do znaku firmowego.

Elastyczność cenowa podaży [ Es ] jest dodatnia i mierzona jest jako relacja procentowej zmiany wielkości podaży do procentowej zmiany wysokości ceny. Zgodność kierunku zmiany ceny i wielkości podaży.

Elastyczność podaży ( Esp ) =	% zmiana wielkości podaży
		% zmiana ceny

W zależności wysokości wskaźnika wyróżnia się :

- podaż doskonale nieelastyczna ( sztywny ) : [ Esp ] = 0

- podaż nieelastyczna : 0 < [ Esp ] < 1

- podaż neutralna : [ Esp ] = 1

- podaż elastyczna : [ Esp ] > 1

- podaż doskonale elastyczna : [ Esp ] =

Elastyczność podaży

Elastyczność cenowa zależy od :

- czasu, jakim dysponuje producent na przystosowanie się do zmienionego poziomu cen : im dłuższy, tym elastyczność większa

- zachowania się kosztów produkcji ; wraz ze zmianą skali produkcji : jeżeli wraz ze wzrostem skali produkcji, koszty szybko rosną, podaż jest mało elastyczna.

- podatności danego dobra na magazynowanie i od kosztów tego magazynowania

- specjalizacji produkcji ; im większa tym elastyczność mniejsza

Elastyczność krzyżowa ( mieszana ) popytu : jest to relacja procentowej zmiany popytu na jedno dobro do procentowej zmiany wysokości dobra innego.

Edc =	% zmiana wielkości popytu na dobro X
		% zmiana ceny Y

Elastyczność krzyżowa dóbr komplementarnych jest ujemna , dóbr substytucyjnych - dodatnia.

- Em > 0 dobra substytucyjne, wzrasta ( spada ) cena jednego dobra oraz wzrasta ( spada ) popyt na drugie dobro

- Em < 0 - dobra komplementarne , wzrost ceny jednego dobra powoduje spadek popytu na dobro drugie.

Elastyczność dochodowa popytu jest to relacja procentowych zmian popytu na dane dobro do procentowej zmiany wysokości dochodów realnych.

Edi =	% zmiana wielkości popytu
		% zmiana dochodu

Edi > 1 - dobro luksusowe

0 < Edi < 1 - dobra podstawowe

Edi < 0 - dobra niższego rzędu

- Dobra luksusowe i dobra podstawowe to dobra normalne ( Edi > 0 )

Ernest Engel ( 1821-1896 ) - niemiecki statystyk badał zależności między dochodami a wydatkami na żywność.

Prawo Engla ( w ujęciu pierwotnym ) ; w miarę wzrostu dochodów zmniejsza się procentowy udział wydatków na żywność w całości wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych.

Prawo Engla w rozszerzonej postaci ( zwany prawem Engla - Schwabego )

Wyraża następujące prawidłowości :

- wzrost dochodów nie powoduje większych zmian procentowego udziału wydatku na odzież i obuwie.

- wraz ze wzrostem dochodów rośnie nieznacznie procentowy udział wydatków na mieszkanie, opał, światło.

- w miarę wzrostu dochodów rośnie procentowy udział wydatków na dobra trwałego użytku, a następnie na zaspokojenie potrzeb wyższego rzędu w zakresie kształcenia, ochrony , kultury, wypoczynku ..

WYKŁAD V

Zastosowanie analizy podaży i popytu do rozwiązania bieżących problemów gospodarczych.

Ekonomika rolnictwa :

Rolnictwo było kiedyś największym sektorem działalności gospodarczej. Obecnie mniej niż 3% zatrudnionych w gospodarce narodowej państw wysoce uprzemysłowionych pracuje w rolnictwie . Dochody rolnicze znajdują się w stagnacji.

---