1.Pedagogika w systemie nauk.

- nauki empiryczne- doświadczalne poznawanie rzeczywistości; nauki te sprawdzają prawdziwość formułowanych praw i prawidłowości w praktyce

- nauki formalne - (na przykład logika czy matematyka) nauki te nie opierają swoich założeń na doświadczeniu, lecz na tak zwanych aksjomatach, nie wymagających uzasadnienia twierdzeniach pierwotnych

- nauki przyrodnicze- ich przedmiot badań stanowi medycyna i wszelkie inne nauki, wiążące się z poznawaniem biologicznej sfery człowieka

- nauki społeczne - ich przedmiot badań stanowi człowiek w aspekcie jego wnętrza, które badają filozofia czy etyka; badania społeczne zmierzają do poznania rzeczywistości społecznej wraz z wszelkimi procesami nią rządzącymi

2. Pedagogika : definicja jako nauki.

Posiada przedmiot badań. Pedagogika zajmuje się człowiekiem na różnych etapach jego życia i rozwoju - od urodzenia aż do śmierci; zajmuje się procesami edukacyjnymi czyli nauczaniem i wychowaniem. Jest nauką empiryczną i społeczną (miejsce zajmowane w systemie nauk).Posiada swoisty przedmiot badań. Bada człowieka w aspekcie społecznym tj. bada jak jeden człowiek zmienia się pod wpływem drugiego człowieka.Posiada swój warsztat metodologiczny. Do metod badań pedagogiki należą następujące metody: obserwacja pedagogiczna, eksperyment pedagogiczny, monografia pedagogiczna, analiza dokumentów i tworów ucznia.Ma swój własny system pojęć. Są to pojęcia: wychowanie, uczenie się, nauczanie, wykształcenie, osobowość, środowisko wychowawcze, kultura, czas wolny.

3. Relacja teoria a praktyka w pedagogice.

związek teorii z praktyka musi być respektowany przez teoretyków i przez praktyków. Obie strony nie chcą widzieć złożoności problemu - ze złożoności owego związku.

Pedagogika praktyczna - opisy pojedynczych doświadczeń i sprawozdania z bezpośredniej działalności dydaktyczno- wychowawczej. Jest potoczną refleksją nad wychowaniem. Opis doświadczenia, który mógłby być przydatny do celów naukowych wymaga dysponowania przez opisującego pewnymi kompetencjami teoretyczno-metodologicznymi - oprócz umiejętności pisania.

Pedagogika teoretyczna (ogólna) - jednolita teoria rozwoju człowieka i uwarunkowań tego rozwoju przez uogólnianie zjawisk wychowawczych i poszukiwanie najogólniejszych pojęć ujmujących proces rozwojowy człowieka.

Głównym zadaniem teorii - jest obiektywne poznanie zjawisk i procesu rzeczywistości oraz wyjaśnienie i przewidywanie zachodzących w niej przemian. Głównym zadaniem praktyki - jest praktyczne stosowanie prawd i na ich podstawie planowe i racjonalne przekształcanie rzeczywistości. Występuje sprzężenie zwrotne (teoria - praktyka - teoria). Teoria formułuje podstawy do planowej działalności wychowawczej - do realizacji określonych zamierzeń wychowawczych.

4.Nauki pedagogiczne a metody badawcze.

Metody badawcze są warunkiem wszelkiego postępu, wiedzy i działalności ludzkiej. Wszystkie rozwijające się w historii nauki korzystały z metod badawczych w sposób świadomy i celowy. Nie we wszystkich naukach metody, techniki i narzędzia badawcze są możliwe do jednoznacznego określenia. Przykładem takiej dyscypliny naukowej jest pedagogika.

5.Podstawowe znaczenie dla współczesnej pedagogiki mają?

6.Pedagogika a typy poznania.

-dyskursywne-polega na przetwarzaniu danych im manualnych umysłowi ludzkiemu

-intuicyjne-polega na oglądzie lub wglądzie w istotę poznawanej rzeczywistości

-kontemplacyjne-ogląd rzeczywistości bez świadomości samego poznania

-objawienie-przyjęcie za prawdę podanych nam informacji

Taka wielorakość poznania jest czymś wskazanym i koresponduje z poszukiwaniem interdyscyplinarnego sposobu rozwiązywania problemów.

7.Pewność poznania w naukach pedagogicznych.

Poznanie - świadoma czynność uzyskiwania informacji o jakimś przedmiocie lub fragmencie rzeczywistości. Poznanie jest organizowane specjalnie lub niezależnie od naszej woli; rezultatem czynności poznawania jest uzyskanie informacji czyli wiedza.

8. Pedagogika jako zespół o wychowaniu.

Na jej gruncie formułuje się istotę, cele, treści, metody, środki i formy organizacyjne procesów wychowawczych. Pedagogika odnosi się głównie do młodego pokolenia, które dzięki oddziaływaniom wychowawczym winno osiągnąć optymalny rozwój osobowości, ukształtować wiedzę o rzeczywistości, przygotować się do funkcjonowania w życiu społecznym.

9.Wychowanie jako pojęcie pedagogiczne.

Wychowanie - to świadome i ceowe działanie pedagogiczne zmierzające do osiągnięcia względnie stałych skutków w osobowości wychowanka (oddziałuje na osobowość wychowanka)

10.Źródła wychowania.

11.Stanowiska wobec skuteczności wychowania.

Skuteczność wychowania należy do zasadniczych problemów pedagogiki,
a poprzez swoistą złożoność swojej materii (wychowanie i jego podmioty) należała i należy
po dzień dzisiejszy do problemów otwartych zarówno samych teorii wychowania
jak i praktyki wychowawczej. Skuteczność wychowania zależy jednakże nie tylko od oddziaływań wychowawczych czyli sposobów realizacji określonych celów i zadań, ale także od uwarunkowań psychologicznych, społecznych i kulturowych.

12.Socjalizacja.

to ogół wpływów środowiska społecznego na jednostkę, w wyniku których nabywa ona zdolności do życia w społeczeństwie i pełnienia w nim powszechnie obowiązujących ról. Tak rozumiana socjalizacja obejmuje swym zakresem zarówno wpływy niezamierzone jak i zamierzone, a wiec wychowanie w szerokim znaczeniu. jest wpisana w życie każdego człowieka od chwili narodzin jest procesem długotrwałym , zmierza do kształtowania pewnych zachowań

13.In(a)kulturacja.

jest procesem uświadamianym oraz procesem mimowolnym. Dokonuje sie przez bezpośrednie wskazówki które realizowane są w procesie wychowania i nauczania oraz świadomą obserwację i naśladownictwo oraz przez mimowolne naśladownictwo i absorpcje (np. grupa rówieśnicza nastolatków). Przebiega w toku biologicznego dojrzewania jednostki od urodzenia do śmierci. Ma charakter adaptacyjny . Jest instrumentem przystosowania jednostki do życia w danym społeczeństwie , pozostawia jednostce zawsze możliwość wyboru zachowań w granicach danego wzorca kulturowego

14.Edukacja.

to ogół oddziaływań służących formowaniu się zdolności życiowych człowieka.

15.Pedagogika ogólna jako subdyscyplina pedagogiczna.

Według M. Nowaka pedagogika ogólna stanowi kręgosłup, punkt centralny, koordynujący i chroniący nauki pedagogiczne przed niebezpieczeństwem rozproszenia lub zagubienia swojego pedagogicznego charakteru. Poszukuje logicznej, krytycznej i usystematyzowanej oraz ogólnie ważnej wiedzy w odniesieniu do tego wszystkiego, co określamy edukacją, a co szczególnie ukazuje się w konkretnej sytuacji określanej jako sytuacja wychowawcza. Jest teorią o procesie wychowania lub teorią o rzeczywistości wychowania. Pedagogika widziana jako całość ( w sensie globalnym), uważana jest za dyscyplinę praktyczną. Pedagogika ogólna często prowadzi analizę porównawczą systemów wychowania, wskazując na ich specyfikę i jedność pedagogiki i podstawowych jej problemów pomimo wielości ujęć teoretycznych. Współczesne uwarunkowania w pedagogice ogólnej to przede wszystkim rozszerzenie się zakresu zainteresowań pedagogiki. Wychowanie jest widziane jako działalność i jako zadanie. To proces, który wprowadza w relację komunikacji, wymiany i wzajemnych wpływów, modyfikacji.

16.Rozwój pedagogiki ogólnej w Polsce.

Okres między wojenny
Hessen Sergiusz Mysłakowski Zygmunt
*poszukiwanie podstaw wychowania i tego co podstawowe i ogólne w wychowaniu- niezależnie od czasu
i miejsca

Okres powojenny
A)- J.Pieter AB.Dobrowolski Kazimierz Sośnicki
*podzielenie filozoficznych podstaw wychowania…………….. teori szerokiego lub zmniejszającego zasięgu ogólności
B)- Helidor Muszyński
*odrzucanie dotychczasowego dorobku pedagogiki ogólnej i pedagogiki socjalistycznej -Jedyną „słuszną” formą uprawiania pedagogiki

Okres współczesny (1989r)
I Ogólnopolski Zjazd Pedagogiczny
1993r H. Muszyński
Powołanie Zespołu Pedagogiki ogólnej KNPPAN(1993/94)Poszukiwanie filozoficznych podstaw wychowania, budowanie teorii średniego lub wyższego zasięgu ogólności.

17.Teoria poznania i zagadnienia prawdy i prawdziwości a pedagogice.145

teoria filozoficzna usiłująca sformułować odpowiedź na pytania: czym jest poznanie, jaka jest jego geneza, jakie są jego warunki, czym jest podmiot, przedmiot i akt poznania, czy istnieją granice poznania.

Pojęcie prawdy jest używane prawie we wszystkich dziedzinach życia i prawie przez wszystkie możliwe kategorie ludzi, a zatem przez ludzi prostych oraz wykształconych, począwszy od kilkuletniego dziecka aż do sędziwego starca.

18.Pedagogika wobec antropologii.

biologiczna nauka porównawcza o człowieku, jego pochodzeniu (antropogeneza), rozwoju osobniczym i rodowym oraz zróżnicowaniu rasowym.

19.Pedagogika wobec aksjologii.

Aksjologia pedagogiczna- wyodrębniony dział refleksji nad wartościami w aspekcie ich znaczenia i roli dla procesu wychowania

20.Problem języka pedagogiki.

Język pedagogiki jako nauki jest bezosobowy i bezpodmiotowy w sensie egzystencjalnym.

21.Czynniki cywilizacyjno-kulturowe przeobrażeń edukacji.

---