MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI POLITYCZNE

I POLITYKA ZAGRANICZNA

1. Definicja.

Działania podejmowane przez państwa , zmierzające w kierunku realizacji jakiś

celów. Cele możemy podzielić na 2 gr:

- cele uniwersalne (zapewnienie bezpieczeństwa, suwerenności itp.)

- cele indywidualne (charakterystyczne dla danego państwa)

* dla USA zwalczanie terroryzmu, tarcza antyrakietowa,

2. Metody prowadzenia polityki zagranicznej.

1. Metoda dyplomatyczna

1. Nawiązywanie stosunków politycznych,

2. Prowadzenie negocjacji,

3. Podpisywanie umów,

2. Metody o charakterze militarnym

1. pośredni (państwo straszy inne państwo)

2. bezpośredni (zastosowanie, użycie siły)

3. Metoda ekonomiczna

1. Pozytywna (relacje między dwoma państwami układają się dobrze

2. Negatywne (podwyższanie cen, ceł, limity, można nałożyć sankcje np. sprzedaży)

II POLSKA POLITYKA ZAGRANICZNA PO 1989R.

1. Polska polityka zagraniczna po 89r zmieniła się całkowicie. Polska zmieniła swoje cele ze względu na zmianie sytuacji w świecie oraz dzięki zmianie jej sąsiadów.

2. Błędy w polskiej polityce zagranicznej:

1. Źle prowadzone stosunki polityczne i handlowe z Rosją,

2. Wysłanie żołnierzy do Iraku bez zażądania niczego w zamian,

3. Kwestia zadłużenia- 70mld $

4. Nieumiejętna promocja w świecie- odpowiednia promocja przyciąga turystów i inwestorów,

5. Nie potrafimy zadbać o interesy Polski,

6. Często zmieniają się elity rządzące,

7. Brak ambasad w wielu państwach,

8. Stosunki polsko- niemieckie (problem wypędzonych),

9. Polska zależność energetyczna i niemożność, nieumiejętność jej przeciążenia,

10. Zbyt uległa polityka wobec USA,

3. Plusy w polskiej polityce zagranicznej:

1. Członkostwo w NATO,

2. Członkostwo w UE,

3. Otwarcie rynków pracy za granicą,

4. Spełnienie wymogów Shengen,

5. Polska utrzymuje dobre stosunki z krajami Bliskiego Wschodu,

6. Działania na rzecz demokratyzacji na Ukrainie i Gruzji,

7. Przełamanie uprzedzeń między Polska a Litwą, Ukrainą, Niemcami,

8. Organizator Euro 2012,

9. Wycofanie wojsk rosyjskich z terenów Polski,

10. Misje pokojowe i stabilizacyjne:

1. Wzgórza Golan (1992)- 360 osób- 7 ofiar,

2. Liban (1992)- 500 o- 7 of.,

3. Bośnia i Hercegowina (1996)- 205 o- 2 of,.

4. Kosowo (2000)- 300 o.- 3 of.,

5. Irak (2003)- 900 o- 22 of.,

6. Afganistan (2007)- 1200 o- 1 of.,

7. Czad (na przełomie XI-XII 2007)- 150-300 osób,

11. Konkordat,

12. Traktaty dobrosąsiedzkie z nowymi polskimi sąsiadami,

13. Szukanie nowych rynków zbytu,

14. Most energetyczny (4 państwa wybudują wspólnie elektrownie atomową),

15. Przyciąganie zagranicznych inwestorów,

16. Akcje humanitarne,

17. Rozwój sieci placówek dyplomatycznych,

Polityka była prowadzona dość dobrze a główne mankamenty zostaną wkrótce wyeliminowane.

III PROBLEM WOJEN I KONFLIKTÓW WE WSPÓŁCZESNYM ŚWIECIE.

1. W świecie było już ponad 15 tys. wojen i konfliktów. Pochłonęły one ponad 3 mln ofiar. Po II wojnie światowej były nadzieje, że wojen i konfliktów będzie mniej. Obecnie jest ich jeszcze więcej! Na świecie ma miejsce ponad 30 wojen i konfliktów.

2. Elementy współczesnych wojen:

1. Wojny są szczególnie krwawe,

2. Są coraz bardziej kosztowne ( co roku świat przeznacza ponad bilion $ na zbrojenia),

3. Pociągają coraz większe straty wśród cywilów:

1. I wojna św. cywile stanowili 5% ofiar,

2. II wojna św. cywile stanowili 50% ofiar,

3. Wojna koreańska cywile stanowili 60% ofiar,

4. Wojna wietnamska cywile stanowili 70% ofiar,

5. Wojna w Afryce cywile stanowią 90% ofiar,

4. Wpływ na występowanie patologii społecznej np. dzieci - żołnierze (jest ich 300 tys.)

3. Przyczyny współczesnych wojen:

1. Terytorialne,

2. O charakterze etnicznym (narodowościowym)

1. Jest ponad 200 państw a ponad 3,5 tys. narodów

3. O charakterze religijnym,

4. Względy polityczno ideologiczne,

5. Przyczyny ekonomiczne,

6. O charakterze kulturowym,

4. Skutki wojen i konfliktów:

1. Skutki w ofiarach ludzkich,

2. Problem uchodźców,

1. Ludzie są zmuszani do przesiedleń,

3. Straty o charakterze finansowym,

4. Wojny i konflikty prowadzą do obniżenia bezpieczeństwa,

5. Zmiana granic,

6. Patologie,

IV SYNDROM DZIECI ŻOŁNIERZY.

1. Dzieci żołnierze -możliwe, że nawet 300 tys. dzieci (dziewczynki i chłopcy)jest wcielonych do wojska i grup militarnych w takich krajach jak Birma ( gdzie władza oficjalnie wciela dzieci do armii), Somalia, Angola, Burmundia, Demokratyczna Republika Konga, Uganda, Kolumbia itp. Niektóre z rekrutowanych dzieci moją mniej niż 10lat, a dziewczynki są wykorzystywane seksualnie. Dzieci zabierane są siłą z domów często zabija się członków rodziny. W miejscach gdzie nie ma szkół pracy ani żadnych perspektyw na przyszłość dzieci zgłaszają się same tylko wtedy mają szanse na przeżycie. Dzieciom najczęściej podaje się narkotyki a w krótkim czasie uzależniają sie od nich przez co jeszcze łatwiej można nimi manipulować. Uczy sie je używać broni, ładunków wybuchowych i mordować. Dzieckiem łatwiej jest manipulować a ich życie jest tańsze niż normalnego dorosłego żołnierza. Dzieci wykorzystywane są jako żywe tarcze, szpiedzy zwiadowcy, kurierzy, żołnierze- mordercy. W ciągu 15 lat zginęło ponad 2 mln dzieci. !0 mln zostało inwalidami.

2. Dlaczego są rekrutowane?

1. Sytuacja materialna dzieci,

2. Rodzice sprzedają dzieci,

3. Dzieci są porywane,

3. Kto pomaga takim dzieciom:

1. UNICEF,

2. Amnesty International,

3. Human Rights Watch,

4. PAH- Polska Akcja Humanitarna,

5. ONZ,

V AFGANISTAN

1. Afganistan jest jednym z biedniejszych państw, krajowy produkt brutto to 300 $ (Polska 12 tys. $). Średnia długość życia mieszkańców wynosi od 42 do 45 lat. Istnieje tam bardzo wysoki analfabetyzm ok. 40%. Afganistan jest położony na terenie górzystym i jest podzielony na kilka gr. etnicznych: pasz tani 40% populacji (wywodzą się z tąd talibowie), Tadżycy 25 % populacji. Narodową religią jest islam.

2. Wojny w Afganistanie

1. Wojna z ZSRR- 27 IV 1978r. proklamowane Afgańską Republikę Demokratyczną. Afganistan rozpoczął ścisła współpracę z ZSRR. Nowa władza była skłócona. Lewacka polityka doprowadziła do wielu konfliktów wewnętrznych. W 1979r. oddziały radzieckie wkroczyły do Afganistanu, udzielając poparcia Karmalowi. ZSRR wdał się w wieloletnia wojna zakończoną ich klęską. Był to „radziecki Wietnam”. USA popierał afgańskie opozycyjne siły wobec rządu i wojsk radzieckich. Operacja wycofywania wojsk radzieckich rozpoczęło się w 1988r. W tej wojnie zginął co 10 Rosjanin i co 3 Afgańczyk. Wycofanie się ZSRR nie zakończyło konfliktu afgańskiego. Rozpoczęła się wojna domowa pomiędzy siłami afgańskimi a rządem. Niemal cały Afganistan został opanowany przez Talików, skrajnie ekstremistyczne gr. Islamskie. Talibowie wprowadzili wiele ograniczeń:

1. Do kobiet:

1. Zakaz wykonywania pracy zawodowej,

2. Strój (burka),

3. Swoboda obywatelska,

b. Dla mężczyzn:

1. Strój( zasłaniał całe ciało za wyjątkiem głowy),

2. Konieczność posiadania brody,

c. Dla dzieci:

1. Zabraniano zabawek,

2. Brak TV, radia

d. Wymierzanie sprawiedliwości- wieszanie,

b. Wojna z USA- Po zamachu 11 września 2001r. w N. Jorku i Waszyngtonie USA i sojusznicy z NATO wypowiedzieli wojnę terroryzmowi, którym symbolem był Osama ben Laden (szkolił terrorystów w Afganistanie), siły USA i NATO pokonały Talików w Afganistanie. Został utworzony nowy rząd w Kabulu. Do Afganistanu zostały wysłany wojska w celu ustabilizowania nowej władzy.

VI CZECZENIA

Czeczenia to 0,3% terytorium federacji rosyjskiej 1,5 mln ludzi, 60% to Czeczeńcy, 30% to Rosjanie, reszta to mniejsze grupy. Do XVIII w. Czeczeńcy byli niezależni od Rosjan. W połowie XVIII w. zostali podbici. Okres II wojny światowej, lata 40-ste Stallin chce złamać opór Czeczeńców, początkowo zastosowano represje, aresztowania, bicie- ale te metody okazały się nieskuteczne ponieważ Czeczeni utworzyli partyzantkę w górach. Stallin podjął decyzję o deportacji Czeczenów w głąb Rosji (1944), akcja przebiegała następująco:
-otaczano wioski, załadowywano na ciężarówki, ci co nie chcieli byli mordowani, dalej w wagonach jechali w głąb ZSSR, wielu Czeczeńców umiera podczas podróży, deportacja odbywała się zimą-umierali. Byli zostawiani w szczerym polu, bez żadnych środków do życia, deportacja objęła 400 tys. Czeczeńców z tego 200 tys. zmarła w czasie deportacji. , Pozwolono im wrócić do domu pod koniec lat 50-tych, po śmierci Stallina, nie zastali tam swoich domów lub mieszkań, byli tam Rosjanie, nie mogli domów odzyskać co znowu wpłynęło negatywnie na stosunki pomiędzy Czeczeńcami i Rosjanami.
1991r. poszczególne narody mieszkające na terenie ZSSR zaczęły zgłaszać swoje aspiracje niepodległościowe- Ukraińcy, Białorusini
1991r. wybory prezydenckie w Czeczenii i wybranie Dudajeva, obiecał, że odtworzy niepodległą Czeczenię, Rosjanie nie akceptowali tego. Nałożono sankcje gospodarcze, zakazując wwozu i wywozu towarów, bez rezultatów. Rosjanie zatem wysłali do Czeczenii komandosów do stolicy, mieli pojmać prezydenta i opanować sytuację w Czeczenii- akcja okazała się klęską. Rozpoczęły się żmudne negocjacje żeby Rosjanie mogli wrócić do Rosji.

1. I wojna czeczeńska- rozpoczęła się w 1994r. gdy do republiki wkroczyły oddziały rosyjskie. W 1995 roku Rosjanie zdobyli Grozyn. Ode tego momentu rozpoczęła się walka partyzancka, w której w walce z bojownikami czeczeńskimi przegrupowanymi w góry Rosjanie ponosili znaczne straty. Problemem dla sił rosyjskich były zwłaszcza walki w miastach, do których dowódcy i żołnierze rosyjscy byli kompletnie nieprzygotowani, jak też przenoszenie walk poza teren Czeczenii. W grudniu 1995 roku Czeczeni zdobyli drugie co do wielkości miasto republiki Gudermes, jednak po kilku dniach walk zostali zmuszeni do ustąpienia. Po zaskakującym dla wojsk rosyjskich letnim ataku bojowników w sierpniu 1996 r. Czeczenom udało się odbić Grozny. 1996 r. podpisano rozejm kończący pierwszą wojnę czeczeńską. Wg danych strony rosyjskiej, w wojnie zginęło około 10 tysięcy bojowników oraz około 5,5 tysiąca żołnierzy rosyjskich. Nie są znane dokładne straty ludności cywilnej.

2. II wojna czeczeńska- W 1999r. rozpoczęła się 2 wojna. Powodem do kolejnej interwencji wojsk Federacji Rosyjskiej stało się wkroczenie oddziałów czeczeńskich do sąsiedniego Dagestanu. W początkowej fazie konfliktu wykorzystano zmasowane naloty lotnicze na wybrane cele. Oddziały lądowe przekroczyły granicę czeczeńsko-rosyjską w 1999r., szybko zajęły nizinną część republiki. Na początku grudnia pod kontrolą wojsk federalnych znajdowało się już ponad 50% terytorium republiki. W 2000r. siły federalne zajęły ostatnie miasto pozostające w rękach czeczeńskich. Rosja ogłosiła zwycięstwo, które stało się elementem kampanii wyborczej Putina w rosyjskich wyborach prezydenckich w marcu 2000r. W kwietniu 2000r. zakończyły się regularne działania bojowe a wszystkie miasta i wsie obsadziły siły federalne. Walki partyzanckie i zamachy ze stopniowo zmniejszającą się intensywnością trwają do dziś. Część osłabionych separatystów od lat stosuje zamachy na rosyjskich cywilów. Jedną z najgłośniejszych tego typu akcji był atak na moskiewski teatr na Dubrowce w październiku 2002 roku - w czasie akcji odbijania zakładników zginęło ok. 125 osób. W sierpniu 2004 r. nastąpiło wysadzenie dwóch cywilnych rosyjskich samolotów przez kobiety-samobójczynie, tzw. szahidki i zamach w metrze moskiewskim. Najtragiczniejszą jak dotąd akcją było zajęcie szkoły w Biesłanie 1 września 2004 r.

VII IRAK.

1. Położony na Bliskim Wschodzie, sąsiedzi to Iran, Kuwejt, Arabia Saudyjska, Jordania, Syria, Turcja. Jeden z najbiedniejszych państw św. Duży poziom analfabetyzmu. 11% zasobów ropy znajduje się w Iraku.

2. Struktura etniczno religijna- Szyici 60%, Sunnici 20%, Kurdowie 17%. Są silnie skłóceni ze sobą. W 1958r. doszło do zamachu stanu, władzę przejęło wojsko. W 1979r. do władzy doszedł Sadam Husajn.

a. plusy rządów

- zmniejszenie analfabetyzmu,

- zmniejszyło się bezrobocie,

b. minusy

- dyktatura,

- prześladowanie opozycji oraz Kurdów i Szyitów

- ograniczenie wolności słowa,

- zakaz posiadania Tel. Komórkowych oraz anten satelitarnych,

- zamordowane od 20 do 200 tys ludzi,

3. Dążenie do przywództwa regionalnego:

1. (1980- 1990) wojna z Iranem:

Armia Iracka zaatakowała Iran pod pretekstem zagrożenia ze strony fanatycznych ajatollachów irańskich. Irak zażądał od Teheranu powrotu Szatt El Arab. Wojna ta miała dla obu stron niszczycielskie skutki i długo trwała. Państwa Zatoki Perskiej obawiając się wygrania Iranu pomagały finansowo Irak. W 1990r. Iran i Irak doszły do porozumienia w sprawie normalizacji stosunków politycznych.

b. I wojna w Zatoce Perskiej:

W 1990r. Irak zaatakował Kuwejt. W związku z tym koalicja 28 państw włączyło się do walki o wyzwolenie Kuwejtu. Operacja „Pustynna Burza” zakończyła się klęską Iraku i wyzwoleniem Kuwejtu. Przegrany Irak spotkał się z dotkliwymi sankcjami nałożonymi przez ONZ.

c. II wojna w Zatoce Perskiej

Powstała antyiracka koalicja na czele z USA, cel-obalenie Husseina;
pierwszym powodem było to, że Irak posiadał broń masowego rażenia, broń ABC- atomowa, biologiczna, chemiczna- nie udało jej się odnaleźć; zarzuty wobec Iraku- łamanie praw człowieka- oskarżanie o prześladowania Szyitów i Kurdów; finansowanie terroryzmu z ugrupowań palestyńskich lub Europy Zach. z ugrupowań komunistycznych (nie było natomiast związku z Alkaidą); ropa naftowa mogła być kolejną przyczyną ataku na Irak; wojna to świetny biznes dla pewnych grup biznesmenów ( sprzęt i zamówienia), amerykanie chcieli potraktować Irak jako przyczółek, chcieli mieć tam swoje bazy przy granicy z Iranem; jeżeli pokazanie światu, że jeżeli ktoś jest przeciwko USA to oni siły użyć mogą i użyją; po 11 września amerykanie chcieli zmienić wizerunek państwa najbezpieczniejszego; Bush stworzył program „mapa drogowa na Bliski Wschód”, pierwszym punktem miał być Irak- zaprowadzenie demokracji, plan nie wypalił, sytuacja w Iraku wymknęła się spod kontroli amerykanów, (Bush chciał zostawić po sobie dobre skojarzenia, a nie tylko skojarzenia z 11 września); część pierwsza- atak; część druga- operacja lądowa, siły koalicyjne, kluczową rolę pełniły wojska amerykańskie, 20 marca 2003 zaczęła się a 1 maja 2003 skończyła; podjęto inicjatywy- nowy rząd, parlament, prezydent, armia, policja, został podzielony na strefy kontrolne- północna, środkowa, środkowo-południowa (kontrolowana przez polaków), południowa; polska strefa jest najbezpieczniejsza i najmniejsza, miernikiem są incydenty, w ciągu roku ok. 200 ( w samym Bagdadzie tygodniowo 200), zginęło do tej pory 22 polskich żołnierzy
Zadania sił polskich, brytyjskich, amerykańskich:
-konfiskata broni
-wystawianie posterunków
-kontrolowanie osób i samochodów
Sytuacja w Iraku jest niebezpieczna- siły koalicyjne walczą z;
-siłami Alkaidy z Iraku
-oficerowie armii irackiej, służb specjalnych lojalni w stosunku do Husseina, zdesperowani nie chcą ponosić odpowiedzialności
-fundamentaliści- fanatycy religijni, zadaniem ich jest destabilizacja sytuacji w Iraku
Przemoc w Iraku rośnie od 2003r., apogeum od 2006r., teraz tendencja spadkowa, ilość zabitych także wzrasta.
Siły tworzące siły koalicyjne- USA (ok. 150 tys.), Anglia, Polska (900 )
Przyszłość Iraku zależy od:
-zbliżających się wyborów w USA- jeżeli siły amerykańskie wyjadą zbyt szybko to irackie siły sobie nie poradzą
-czy rządowi irackiemu uda się pogodzić Kurdów, Szyitów i Sumitów- jeśli się nie uda to Irak podzieli się na 3 części.
Bezpieczny i stabilny Irak jest potrzebny aby neutralizować zagrożenie jakim jest Iran.

VIII PROBLEMU GLOBALNE WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA.

1. Problemy demograficzne i żywnościowe.
150 lat temu żyło na świecie niewiele ponad miliard ludzi, 50 lat temu - już 2,5 mld, a obecnie - ponad 6 mld. Czy grozi nam przeludnienie? Od szeregu lat wolniejszy wzrost produkcji żywności niż przyrost ludności w skali światowej powoduje, że z głodu umierają miliony ludzi. Problem przeludnienia dotyczy krajów słabo rozwiniętych, gdzie zamieszkuje przeszło trzy czwarte ludności świata. Tam przyrost naturalny jest najwyższy, sięga nawet 3 - 4 proc. rocznie. Przeludnienie w tych krajach stanowi główną przeszkodę w rozwoju gospodarczym. Rosnąca liczba ludności świata zwiększa popyt na żywność. Przodują w tym gęsto zaludnione regiony Trzeciego Świata. Rolnictwo w tych krajach jest zacofane: zatrudnia 60 - 70 proc. ogółu ludności; praca jest mało wydajna, bowiem stosowane techniki upraw, narzędzia i środki są prymitywne, nie mówiąc już o suszach, które szczególnie dotykają te kraje. Dzięki nadwyżkom produkcyjnym żywności w Ameryce Północnej, Australii i Europie Zachodniej światowy rynek żywności jest zbliżony do stanu równowagi. Jednak z przykrością trzeba podkreślić, że mimo nadprodukcji żywności w tych krajach wciąż panuje głód na obszarze 50 - 70 proc. naszego globu.

2. Problemy surowcowo-energetyczne.

W krajach uprzemysłowionych, w odróżnieniu od krajów zacofanych, występuje niskie tempo przyrostu ludności, a w niektórych - ujemny przyrost naturalny. wysoki poziom życia w krajach zamożnych stwarza ciągłe zapotrzebowanie na coraz większą ilość towarów, energii i innych zasobów naturalnych. Ludność Ameryki Północnej, która stanowi obecnie około 5 proc. ludności Ziemi, konsumuje 35 proc. światowych zasobów naturalnych. A przecież stale ich ubywa i są one ograniczone. Światowe zasoby wielu surowców naturalnych są ograniczone i w ciągu najbliższych 100 lat całkowicie się wyczerpią. Racjonalne i oszczędne gospodarowanie wszelkimi zasobami, uwzględniające potrzeby obecnego i przyszłych pokoleń, staje się nie tylko przywilejem wybranych jednostek czy narodów, ale obowiązkiem ludzi na całym świecie.

3. Problemy ekologiczne.

Niemal wszyscy ekonomiści - ekolodzy wskazują, że to działalność gospodarcza człowieka w sposób istotny przekształciła i zanieczyściła środowisko przyrodnicze. Rozwój gospodarczy, wzrost liczby ludności, wzrost tempa procesu industrializacji, urbanizacji, motoryzacji oraz chemizacja rolnictwa w sposób bezpośredni lub pośredni zatruwają środowisko, co zakłóca harmonię natury i równowagę w przyrodzie. Zagrożeniu podlega każdy fragment środowiska: ziemia, powietrze i woda w postaci gazów, pyłów, ścieków i pozostałości stałych. Wiele zagrożeń ma specyficzny “ponadnarodowy” charakter, występuje nie tylko w miejscu skażenia, ale rozprzestrzenia się daleko poza nim. Zastrzeżenia budzi nie tylko dotychczasowy sposób gospodarowania środowiskiem naturalnym, ale również realizowane w różnych częściach świata modele konsumpcji. Nadkonsumpcja i wzrost pseudopotrzeb w krajach bogatych oraz produkcja dóbr bezużytecznych to marnotrawienie ograniczonych zasobów i jednocześnie przyczyna rosnącego skażenia środowiska. Poważnym problemem rozważanym przez ekologów i klimatologów na całym świecie jest pośredni wpływ produkcyjnej działalności człowieka na klimat Ziemi. Coraz częściej mówi się o efekcie cieplarnianym, który wynika z gromadzenia się i ulatniania do atmosfery gazów przemysłowych (dwutlenku węgla, metanu, nadtlenku azotu i freonu). Gazy te, zatrzymując produkcji żywności, a także przemieszczanie się ludności z obszarów nadmorskich oraz wysp w głąb lądów.

4. Problem zadłużenia zagranicznego- wszystkie Państwa na świecie maja zadłużenie w wysokości ponad bilion dolarów.

5. Problem analfabetyzmu- prawie miliard ludzi na świecie nie potrafi czytać i pisać.

IX KOLONIALIZM, DEKOLONIALIZM, NEOKOLONIALIZM.

1. Kolonializm: była to polityka państw bogatych, wysoko rozwiniętych zmierzających do podboju i podporządkowaniu państw biednych (pierwsze państwa to Hiszpania i Portugalia XV i XVI w.). Największe imperium posiadała W. Brytania.

1. Czynniki:

1. Pozyskanie surowców,

2. Tania siła robocza,

3. Prestiż,

4. Przyczółki,

5. Nowe rynki zbytu,

6. Siła wojskowa,

2. Dekolonializm: (po II wojnie św. polityka zmierzająca do rozpadu wielkich imperiów kolonialnych, przyznanie suwerenności, niepodległości dawnym koloniom), przebiegał w 3 etapach: 1945- 1955r.- 12 koloni; Indie wyzwoliły się spad W. B.; 1955- 1985r.- ponad 40 koloni niezależnych; po 1985r.- nieliczne kolonie;

1. Przyczyny: osłabienie potęg kolonialnych, działania USA i ZSRR zmierzające ku upadkowi systemu kolonialnemu, powstanie organizacji ONZ, wzrost samoświadomości wśród koloni,

3. Neokolonializm: ( lata 80te.)- państwa bogate zaczęły zmierzać w kierunku podporządkowania państw biednych.

1. cele polityki:

1. rynki zbytu,

2. aspekt wojskowy,

3. prestiż,

4. tania siła robocza,

5. pozyskanie surowców,

SYTUACJA W AFRYCE:

14% ludzi mieszka w Afryce. Na całym kontynencie żyje ponad 2000 szczepów i plemion. Afryka jest najbiedniejszym kontynentem. CO 5 sekund z powodu głodu umiera tam człowiek, W ciągu roku ginie tam tylu ludzi ile żyje w 6 największych miastach Polski. Z powodu braku wody co 10 sekund umiera tam osoba. Występuje tam problem medyczny, jest bardzo ograniczony albo w ogóle go nie ma. W Afryce średnio 25 mln ludzi jest zarażone wirusem HIV. Każdego dnia na HIV zapada 8 tys. z tego umiera 6 tys. Co 3cia kobieta w ciąży jest zakażona HIV. W Afryce jest ograniczony dostęp do prądu. Występują liczne konflikty na tle etnicznym, terytorialnym(Etiopia z Eryteą), religijnym(Sudan), ideologicznym(Nigeria), terrorystycznym, oraz o przebieg granic. Pozytywnymi elementami są demokratyzacja oraz zmniejszanie się wydatków na zbrojenia. W Afryce można było zaobserwować kolonializm, de kolonializm, oraz teraz neokolonializm.

X ZIMNA WOJNA.

1. Zimna wojna- stan wrogości, rywalizacji, który wystąpił po 2 wojnie św. miedzy USA a ZSRR. Początek to 1946r. Wystąpienie Churchilla; wezwał on USA i W. Brytanie do wspólnej walki z komunizmem; koniec to 1989r kiedy zostały zapoczątkowane przemiany w Europie Środkowej. Przyczyny Zimnej Wojny: syndrom wspólnego wroga, różnice ustrojowe, inna wizja świata, aspiracje polityków, podejrzliwość. Zimna Wojna przekształciłaby się w Gorącą gdyby USA i ZSRR zaczęłyby ze sobą walczyć. Skutki Zimnej Wojny: wzrost napięcia w świecie, wyścig zbrojeń, ryzyko wybuchu 3 wojny św., przy pomocy Zimnej Wjny tłumaczono np. silne zbrojenie, wytworzenie silnych stereotypów: ZSRR- USA źli; USA- ZSRR źli.

---