Ćwiczenia warg

1. Niesforny balonik - nadymanie jednego policzka i przesuwanie powietrza z jednej strony jamy ustnej na drugą - wargi złączone.

Zmiana:

- nadymanie policzków z uwolnieniem nagromadzonego w jamie ustnej powietrza; schodzące powietrze powoduje szmer, który przypomina wymowę głoski p,

- nadymanie policzków i zatrzymanie powietrza w jamie ustnej - następuje oddychanie przez nos - bez zmiany położenia warg i policzków,

- nadmuchiwanie gumowych zabawek, baloników, puszczanie baniek mydlanych, gra na grzebieniu,

2. Zajączek - wciąganie policzków do jamy ustnej, policzki ściśle przylega do łuków zębowych, wargi tworzą „zajęczy pyszczek”.

3. Całuski - wargi ściągnięte, wywinięte do przodu - jak przy cmoknięciu.

4. Mam wąsy - utrzymanie słomki między nosem a górną wargą.

5. Kto wygra ? Prowadzący opowiada o zwierzętach: koniu, psie, który organizował konkurs na najpiękniejszy uśmiech - kąciki ust maksymalnie oddalone do tyłu, zęby mocno zaciśnięte.

6. Nic nie powiem - mocne zaciśniecie rozciągniętych warg.

7. Rybka - wargi wysunięte do przodu, powolne otwieranie i zamykanie warg - tworzenie kształtu koła.

8. Pajac - wesoła mina: wargi złączone, kąciki uniesione do góry, smutna mina: wargi złączone, kąciki opuszczone w dół.

9. Ptaszki - wargi mocno ściągnięte, wysuwamy do przodu, lekko otwarte - gwiżdżą: fiu, fiu...

Ćwiczenia języka

1. Łakomy mis - oblizywanie warg (szeroko otwarte) ruchem okrężnym - w prawo i w lewo.

2. Bawimy się w chowanego - wysuwanie języka na zewnątrz i cofanie w głąb jamy ustnej; język wykonuje poziome ruchy ze skrajnej pozycji przedniej do skrajnej tylnej.

3. Zmęczony pies - wysuwanie języka na brodę.

4. Wąż - usta złączone; gwałtowne wysunięcie do przodu naprężonego, zaostrzonego języka; gwałtowne cofnięcie do tyłu - usta złączone.

5. Ptaszek z gniazdka - wysuwanie języka do przodu i cofanie w głąb jamy ustnej - bez kontaktu z zębami.

6. Liczymy zęby - dotykanie czubkiem języka kolejnych zębów - górnych i dolnych.

7. Cukierek - wypychanie policzków na zmianę ostrym czubkiem języka; sprawdzamy, czy jest tam „cukierek”, ostukując palcami wypchany policzek.

8. Sztuczki - robienie z języka: „rurki” (unoszenie boków języka), „górki” (czubek języka zaczepiamy o dolne zęby).

9. Ślizgawka - czubek języka „ślizga się” po podniebieniu do tyłu - do przodu.

10. Malarz - język jak pędzel, który maluje różne kształty: kropli, kółka.

11. Jakie smaczne! - przesuwanie czubka języka od zębów, cofanie do tyłu, aż do wytworzenia mlaskania. także mlaskanie środkiem języka.

Przykłady ćwiczeń języka

• Wysuwanie języka - język wąski i szeroki. Kierowanie języka w kąciki ust: w prawo i w lewo - przy szeroko otwartych ustach.

• Unoszenie języka na górną wargę - język wąski i szeroki (usta szeroko otwarte). Ćwiczenia wykonujemy bez pomocy dolnej wargi.

• Unoszenie języka za górne zęby i cofanie go do podniebienia miękkiego.

• Dotykanie językiem zębów trzonowych górnych i dolnych. Dotykanie językiem poszczególnych zębów - po kolei.

• Język w przedsionku jamy ustnej, oblizywanie (ruch okrężny). Oblizywanie warg ruchem okrężnym - usta szeroko otwarte.

• Mlaskanie czubkiem języka. Mlaskanie środkiem języka. Przyssanie języka do podniebienia przy szeroko otwartych ustach.

Przykłady ćwiczeń warg

• Szerokie otwieranie ust i zamykanie. Wysuwanie warg do przodu (jak przy samogłosce u), rozchylanie warg (jak przy samogłosce e). Ruchy wysuwania i rozchylania wykonywać naprzemiennie.

• Złączyć wargi płasko. Rozciąganie warg poprzez cofnięcie kciuków (jak przy samogłosce i).

• Układanie dolnej wargi na górną i górnej na dolną. Wysunąć wargi do przodu, ściągając je i przesuwać w kąciki ust: w prawo, w lewo: następnie wykonywać ruch okrężny.

• Dolną wargą zasłonić dolne zęby: górną - górne zęby.

• Dmuchanie przez złączone wargi, lekko wysunięte do przodu; parskanie, cmokanie.

• Wymawianie samogłosek: i-u, a następnie a, e, u, i, o, y, (zachowywać tę kolejność)

• Przykłady ćwiczeń oddechowych

• Naśladowanie chłodzenia gorącej zupy na talerzu.

• Zdmuchiwanie mlecza, aż spadnie ostatnie nasionko.

• Odtajanie zamarzniętej szyby - chuchanie.

• Gwizdanie na jednym tonie.

• Liczenie na jednym wydechu.

• Powtarzanie zdań szeptem.

• Naśladowanie głosu syreny: eu, eu, eu..

TERAPIA GŁOSKI `R”

• Ćwiczenia usprawniające:

• Wysuwanie języka do przodu: język wysoki i szeroki;

• Unoszenie szerokiego języka na górną wargę;

• Unoszenie szerokiego języka na górne zęby;

• Cofanie szerokiego języka wzdłuż podniebienia;

• Kląskanie językiem, mlaskanie, naśladowanie ssania cukierka czubkiem języka;

• Masaż języka przez wysuwanie i wsuwanie go między lekko rozwarte zęby;

• Masaż końca języka za pomocą palca;

• Ćwiczenia przygotowawcze do „r” rozpoczynamy od szybkiego wymawiania głosek „tttt”, „dddd”, „tdtdtdtd”, „tdntdntdn”, tede - tede, tedo - tedo, tedu - tedu”. Język znajduje się nie przy zębach, ale jest cofnięty do wałka dziąsłowego, co w efekcie daje wymowę „tępą”. Ćwiczenia należy wykonywać przy otwartych ustach, dgyż wtedy zmuszamy język do wykonywania ruchów potrzebnych przy „td”;

• Wymawiając „ddd” przesuwamy szybko palcem pod językiem w prawo i w lewo, pobudzając go do drgań;

• Stosuje się też ćwiczenia w dmuchaniu. Wąski pasek papieru umieszczamy na czubku języka za górnymi zębami (wargi rozchylone) i polecamy dmuchnąć na język energicznie wymawiając „t”, a następnie „tr”. Wówczas papierek odskoczy;

• Prowadzimy też dużo ćwiczeń w postaci drobnych ruchów języka po podniebieniu, wymawiając przy tym „trltrltrl”, język znajduje się za wałkiem dziąsłowym.

tra, tro, tre, tru, try;

dra, dro, dre, dru, dry;

trawa, trasa, tramwaj, tratwa, trampki, tran, troje, trochę, trudny,

truskawka, trybuna;

drabina, droga, drewno, drewniaki, drut;

atra, atro, atre, atru, atry;

otra, otro, otre, otru, otry;

etra, etro, etre, etru, etry;

utra, utro, utre, utru, utry;

ytra, ytro, ytre, ytru, ytry;

strażak, wiatrak, siostra, futro, jutro, lustro, parasol, wątroba, piętro, strona, opatrunek, struś, strumyk, futryna, cytryna, strych;

adra, adro, adru, adry;

odra, odro, odre, odru, odry;

edre, edre, edro, edru, edry;

udra, udro, udre, udru, udry;

ydra, ydro, ydre, ydru, ydry;

kołdra, wiadro, zdrowy, biedronka, landrynki, adres, hydrant.

TERAPIA GłOSKI „S”

• Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne:

• Ćwicz codziennie , nawet 3 razy dziennie, przez 10 minut.

• Wysuwanie języka do przodu, a następnie cofanie go w głąb jamy ustnej. Usta szeroko otwarte. Rozchylanie warg , jak przy uśmiechu. Zęby muszą być widoczne;

• Wysuwanie języka do przodu, na brodę, a następnie cofanie go w głąb jamy ustnej, za dolne zęby;

• Wysuwanie języka do przodu: język szeroki (uśmiech), język wąski (mocno w przód);

• Kierowanie języka w kąciki ust i oblizywanie ich;

• Wymawianie samogłosek, szczególnie „i - u”;

• „Tańcząca świeca” - dmuchanie na płomień świecy, tak delikatnie, aby nie zgasła. Wdech nosem, wydech, długi - ustami.

• Ułożenie narządów artykulacyjnych do wywołania głoski „s”.

• Język leży płasko, jak przy „a”, za dolnymi zębami. Zęby zbliżone do siebie. Wargi rozchylone, spłaszczone przylegają do zębów, zęby widoczne.

• Ćwiczenia rozpoczynamy od syczenia:

sssa, ssso, ssse, sssu, sssy;

asss, osss, esss, usss, ysss;

asssa, ossso, essse, usssu, ysssy;

sssala, ssstołek, lasss, passsta, kasssa;

Sylaby:

sa, sa, sa, sa, sa;

se, se, se, se, se;

su, su, su, su, su;

sy, sy, sy, sy, sy;

Logotomy:

sky,sky, sky, sky, sky;

ski, ski, ski, ski, ski;

ska, ska, ska, ska ska;

ską, ską, ską, ską, ską;

skę, skę, skę, skę, skę;

Ilustracje, wyrazy:

sala, sałata, sanki, sandały, sobota, sok, soda, sople, sowa, ser, sukienka,

---