Wykład 1
Prawo- zespół norm prawnych obowiązujących na terenie danego państwa.
Norma Prawna- zachowanie wynikające z przepisu prawa: reguła postępowania ustanowiona przez państwo, często nie posiada sankcji.
Przepis prawa- samodzielna jednostka redakcyjna tekstu prawnego wskazująca sposób postępowania. Często jest wyodrębniony formalnie i opatrzony nazwą indywidualizującą, taką jak artykuł, paragraf, czy ustęp.
Ustanowienie prawa- określone działanie organów państwowych, którym przyznano kompetencje do wydawania określonych przepisów prawnych. Ustanowienie prawa jest procesem, który zakłada istnienie pewnych norm prawnych określających warunki, na podstawie, których dochodzi do ustanowienia prawa.
Źródła prawa- formy, w jakich przejawia się obowiązujące prawo.
a) warunki formalne- określają procedura, zgodnie z którą prawo ma być stanowione.
b) warunki materialne- określają rodzaj sprawy, w której przepis może być ustanowiony.
Źródła prawa w PL: 1.Konstytucja 2.Ratyfikowane umowy międzynarodowe 3.Prawo wspólnotowe 4.Ustawy 5.Rozporządzenia 6. Akty prawa miejscowego.
Wykładnia prawa(interpretacja)- proces zmierzający do ustalenia znaczenia norm prawnych wynikających z przepisów prawa. Wyróżniamy: językową, funkcjonalną, celowościową, systemową, logiczną i historyczną.
Stosowanie prawa- podciągnięcie stanu faktycznego pod odpowiednią normę prawną.
Wykład 2
Etapy stosowania prawa
1. Ustalenie stanu faktycznego- zebranie wiadomości o faktach, z którymi mają być związane skutki prawne.
2. Odpowiedzieć na pytanie, jakie przepisy i normy odnoszą się do stanu faktycznego.
3. Interpretacja prawna- dekodowanie przepisów w celu ustalenia normy prawnej
4. Subsumpcja- podciągnięcie stanu faktycznego pod normę prawną
5. Podjecie decyzji lub wydanie orzeczenia(sądowe stosowanie prawa).
Czynności prawne- czynności konwencjonalne podmiotu prawa cywilnego, których treść określa co najmniej konsekwencje prawne tego zdarzenia prawnego.Czynnośc prawna wywołuje skutki: co najmniej wyrażone, le także wynikające z ustawy, zasad współżycia społecznego <zasady moralne, etyczne i socjologiczne, kształtowane przez oceny społeczne> i zwyczajów <rodzaj postępowania charakteryzujący się powtarzalnością zachowania określonych podmiotów>.
Poprzez czynność prawną nie można ograniczyć prawa zbywalnego poprzez: wyłaczenie zbywalności, ograniczenie prawa do przeniesienia, obciążenie, zniesienie, zmianę prawa.
Bezprawność czynności- czynność prawna sprzeczna z ustawą mająca na celu jej obejście, jest nieważna, chyba e przepis przewiduje inne skutki. Czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego również jest nieważna.
Podział czynności prawnych ze względu na strony
a) jednostronne- dochodzą do skutku poprzez złożenie oświadczenia woli przez tylko jedną stronę.
b) umowne <zobowiązania>- dochodzą do skutku poprzez zgodne oświadczenie woli dwóch lub więcej podmiotów.
c) uchwały- czynności organów działających kolegialnie
Oświadczenie woli- każde zachowanie się podmiotu, które w sposób czytelny dla osob trzecich ujawnia jego wolę.
Wykład 3
Podział czynności prawnych- ze względu na występowanie dodatkowego elementu obok oświadczenia woli w postaci tzw. Elementu realnego:
a.realne- do skutku wymagają wydania rzeczy: zastaw umowa przechowania.
b. Konsensualne- do skutku wymagają tylko porozumienia, element realny nie jest konieczny, wystarczy samo oświadczenie woli: zakup lodówki na allegro.
Podział czynności prawnych ze względu na status stron:
a.miedzy żyjącymi
b.na wypadek śmierci- testament lub zrzeczenie się dziedziczenia
Podział czynności prawnych ze względu na skutek prawny jaki czynność wywołuje w sferze majątkowej osoby składającej oświadczenie woli:
a.zobowiązujące: pociągają za sobą powstanie zobowiązania np. poyczka
b.rozporządzające: pociągają za sobą zniesienie, obciążenia lub przeniesienie prawa
c.zobowiązująco-rozporządzające- sprzedaż
Forma czynności prawnej- jest to sposób, w jaki czynność prawna zostaje wyrażona na zewnątrz. Umowa może być zawarta w formie dowolnej, byleby jej treść nie sprzeciwiała przepisom prawa i zasadom współżycia społecznego.
1.Forma ustna
2. Forma pisemna- polega na zamieszczeniu własnoręcznego podpisu przez osobę dokonującą czynności na dokumencie zawierającym jej oświadczenie woli.
3. Forma szczególna
a) Forma aktu notarialnego
b) Forma pisemna z podpisami notarialnie poświadczonymi
Wady oświadczenia woli
1. Brak świadomości lub swobody- osoba składająca oś.woli znajduje się wstanie wyłączającym świadome lub swobodne wyrażenie woli czy podjęcie decyzji- powoduje nieważność umowy.
2. Groźba- gdy ktoś złożył oświadczenie woli pod wpływem groźby. Można się uchylić od skutków oświadczenia woli jeżeli groziło niebezpieczeństwo tej osobie lub inne poważne i osobiste lub majątkowe.
3. Błąd, co do treści czynności prawnych- można się od skutków prawnych takiego oświadczenia woli uchylić na piśmie.
4. Czynność pozorna- czynność wykonana dla pozoru, za zgodą drugiej strony jest nieważna.
5. Zniekształcenie czynności prawnej- jeżeli posłaniec zniekształci czynność prawna to występują takie skutki jak przy błędzie.
Warunek- czynność prawna dokonana pod warunkiem, z zastrzeżeniem warunków wskazanych w ustawie. Czynność prawna ( jej skutek) można uzależnić od zdarzenia przyszłego i niepewnego ( np. polisa ubez.) ziszczenie się warunku nie ma mocy wstecznej, ale warunek sprzeczny z ustawą, niemożliwy do spełnienia i sprzeczny z zasadami współżycia powoduje nieważność czynności warunkowej.
Wykład 4
Przedstawicielstwo- do dokonania czynności prawnej można ustanowić przedstawiciela, czyli osobę, która dokonuje czynności prawnej w imieniu reprezentowanego. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie, czynność wykonywana przez przedstawiciela wywołuje bezpośrednie skutki prawne dla reprezentowanego. Przedstawiciel jest mocodawcą.
Przedstawicielstwo podział- ogólne <do wszystkich czynności zwykłego zarządu> oraz szczególne < do dokonywania konkretnej czynności prawnej>.
Pełnomocnik działa w imieniu i na rachunek mocodawcy. Pełnomocnictwo może być w każdej chwili odwołane. Wygasa najpóźniej z chwilą śmierci mocodawcy lub pełnomocnika.
Przypadek przekroczenia umocowania bądź braku umocowania: w takim wypadku ustawa wymaga potwierdzenia tej czynności przez mocodawcę. Brak potwierdzenia powoduje zwrot wszystkiego, co zyskał pełnomocnik także obowiązek naprawienia wynikłej z niej szkody.
Wykład 5
Umowa- zgodne oświadczenie woli dwóch lub więcej podmiotów zmierzające do powstania zniesieni bądź zmiany wzajemnych praw i obowiązków o charakterze majątkowym.
Rodzaje umów:
a. wzajemne- świadczenie jednej strony jest odpowiednikiem świadczenia drugiej. Świadczenia są ekwiwalentne tzn. równowartościowe.
b. realne- umowa przechowania składu
c. konsensualne- np. umowa sprzedaży
d. nazwane: mają swoją nazwę i sa rgulowane w KC. Do ich zawarcia wystarczy, że strony określą istotne elementy umowy. Wszystkich nie trzeba bo z pomoca przychodzi KC regulacja KC>.
e. nienazwane- nigdy nie regulowane. Do ich zawarcia strony muszą bezwzględnie określić wszystkie elementy umowy.
f. mieszane- łączą w sobie elementy kilku umów nazwanych.
Zasada swobody umów KC art. 353: strony mogą ułożyć stosunek prawny wg własnego uznania byleby jego treść i cel nie sprzeciwiły się: własnościom stosunków( jego naturze) zasadom współżycia społecznego i przepisom prawa.
Przygotowanie do zawarcia umowy:
Umowa przedwstępna- umowa o umowę. Może poprzedzać każda umowę, byleby niesiebie. Jest to umowa, w której strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości konkretnej umowy oznaczonej tzw. Docelowej.
Przydatność- gdy zawarcie umowy docelowej jest niewygodne dla stron lub niemożliwe. Musza być ustalone w niej wszystkie elementy umowy finalnej. Może być uzależniona od zaliczek
Zaliczka- nie wywiązanie się-> zwrot-> zadatek.
Wykład 6
Świadczenie- zachowanie się dłużnika zgodnie z treścią obowiązania zadośćuczynienia godnemu ochrony interesowi wierzyciela, zawarcie umowy finalnej.
Tryby zawierania umowy:
1. Oferta- towar wystawiony na widok publiczny z podaniem ceny (z KC). Umowa zawarta jest w 2 fazach- złożenie oferty przez oferenta i jej przyjęcie przez oblata. Aukcja „Kup teraz” to oferta a nie aukcja ( w rozumieniu KC). Przy ofercie brak jest elementów negocjacji Ne tylko co do ceny ale także do warunków zawarci umowy.
2. Negocjacje- strony ustalają miedzy sobą wszystkie elementy umowy, także cenę.
3. Przetarg albo aukcja
a. przetarg- oferta przestaje wiązać, gdy zostanie wybrana inna oferta lub zamknięty przetarg bez wybrania ofert. Umowa zostaje zawarta z chwilą wybrania najkorzystniejszej oferty.
b. aukcja- wygrywa oferta najwyższa, a poprzednia przestaje wiązać, gdy zostanie złożona korzystniejsza. Zawarcie umowy następuje z chwilą przebicia.
Przy zawieraniu umów elementem niezwykle istotnym jest właściwa reprezentacja stron:
a. Przedsiębiorstwo państwowe- dyrektor, działa samodzielnie. Reprezentacja łączna przy transakcjach znacznej wartości.
b. Spółdzielnie- zarząd, gdy zarząd jest wieloosobowy to potrzeba 2 członków lub 1 i jego pełnomocnika.
c. Prokura- szczególne pełnomocnictwo udzielane przez przedsiębiorcę podlegającego wpisu do KRS do wszystkich czynności sądowniczych i pozasądowych przedsiębiorstwa.
Zasady związane z wykonywaniem umów:
1.Umow należy dotrzymywać
2. Wykonywanie umów przez dłużnika (jak?)
a. zgodnie z prawem, z jego treścią, z zasadami współżycia społecznego, z zwyczajami i w sposób odpowiadający społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu rzeczy.
3. Kiedy wierzyciel może żądać osobistego spłacenia świadczenia od dłużnika?
a. gdy wynika to z treści umowy, przepisów prawa bądź właściwości świadczenia.
b. jeżeli w umowie ni jest napisane jaki przedmioty dłużnik ma świadczyć to świadczy rzeczy średniej jakości.
4. Miejsce spełnienia świadczenia:
Pieniężne: pieniądz, miejsce zamieszkania i siedziba wierzyciela
Niepieniężne- miejsce zamieszkania i siedziba dłużnika.
5. Zasada walutowości: świadczenie wyrażone w pieniądzu na terytorium RP wyrażone są w złotówkach.
Wykład 7