1. Następstwa zmniejszonej aktywności ruchowej.
- 2,3 doba zwiększa się diureza, zmniejszają się ilości płynów ustrojowych
- 7 doba czas krzepnięcia krwi, zmniejsza się wydolność organizmu
- upośledzona peralstyka jelit (wentylacja upośledzona), spadek ruchomości przepony
- zwiększa się zapotrzebowanie energetyczne ustroju
- występują dreszcze
- spada masa ciała
2. Mechanizm powstawania powikłań płucnych
- ból pooperacyjny, skrócenie oddechów
- osłabienie mięśni oddechowych
- przepona wysoko ustawiona, która zmniejsza oddechowość
- niekorzystna pozycja do oddychania
- zatkanie się oskrzelika, wtedy dochodzi do zakażenia odmowego następnie dochodzi do zapalenia płuc - ropień płuc powoduje do śmierci
3. Krążeniowe powikłania pooperacyjne.
- wstrząs - niedostatecznym przepływem krwi (zmniejszenie ciśnienia tętniczego)
dipopolemiczny - w czasie jednego zabiegu - brak krwi
kardiogenny - za mała ilość krwi dopływa do narządów
septyczny - gdy ciśnienie krwi w sercu jest prawidłowy
zakrzepica żył głębokich - po zabiegach na dużych obszarach ciała, nie robimy żadnych ćw p/zakrzepowych stosujemy ćw oddechowe
- zmiany w składzie krwi
- uszkodzenie śródbłonka
- zwolnienie przepływu krwi
4. Powikłania pooperacyjne zakrzepowo - zatorowe.
Wstrząs chipowoleczniczy, wstrząs septyczny, zakrzepica żył głębokich, żylaki, oderwany zakrzep może powodować zatory tętnicy płucnej co może doprowadzić do niewydolności prawokomorowej serca.
5. Cele rehabilitacji w chirurgii.
- zapobieganie pooperacyjnym powikłaniom
- leczenie pooperacyjnym powikłaniom
- przywrócenie sprawności z przed rokiem (zadbać o zwiększenie wentylacji płuc, zwiększenie siły mięśni oddechowych, zmuszenie do skutecznego kaszlu, utrzymanie formy mięśniowej kończyn dolnych, ćwiczenia ogólnej sprawności)
6. Rehabilitacja w okresie przedoperacyjnym
uczymy pacjenta co ma robić okresie pooperacyjnym, ćw oddechowych, skutecznego kaszlu, p/zakrzepowe, zmiany pozycji, ćw ogólnousprawniające
7. Rehabilitacja w przypadku pooperacyjnych powikłań płucnych.
- wysokie ułożenie
- inhalacje
- ćw oddechowe
- ułożenie w pozycji drenażowych
- oklepywanie
- ćw efektywnego kaszlu
8. Rehabilitacja w przypadku pooperacyjnych powikłań naczyniowych
- przeciwwskazania do ruchów i ćw p/zakrzepowe
- można prowadzić ćw oddechowe
- ćw kkg/kkd (w zależności gdzie jest skrzep)
9. Budowa klatki piersiowej.
Szkielet kostny tworzą;
- mostek
- 12 par żeber
- 12 kręgów piersiowych
Jama klatki piersiowej:
- płuca
- śródpiersie (serce, przełyk, tchawica, duże naczynia oraz nerwy)
10. Choroby w obrębie klatki piersiowej wymagające leczenia chirurgicznego.
- nowotworowe - rak płuca, przełyku, węzłów chłonnych, grasice, torbiele, tarczyca
- zniekształcenia wrodzone - lejkowata, kurza klp, urazy klatki piersiowej, szkieletu klatki piersiowej, złamania mostka
- urazy narządów wewnętrznych - uszkodzenia serca, przepony
- krwawienia i odma płucna - powietrze dostaje się do jamy opłucnowej: zagraża życiu pacjenta
11. Rodzaje leczenia operacyjnego i dostępy operacyjne.
Rodzaje:
- wycięcia i resekcje - częściowe lub całkowite
- rekonstrukcyjne przełyku
Dostępy operacyjne:
- terakotomia - do płuc: przednio-boczna, tylno-boczna
- sternotomia - przez mostek do zabiegu do serca przy zabiegach dużych: częściowa, całkowita
- mediastinoskopia - przy mostkowa cięte są tylko chrząstki, wzdłuż przełyku
- torakolaparotomia - cięcie klatki piersiowej i brzucha, przy chorobach złośliwych
12. Rehabilitacja przedoperacyjna i pooperacyjna w torakochirurgii.
- przedoperacyjna - 2 tyg przez zabiegiem
- operacyjna - nauka oddychania torem brzusznym, w pozycji leżącej, efektownego kaszlu w pozycji drenażowej, nauka stabilizacji, ćw p/zakrzepowe, ćw ogólnokształtujące, ćw klatki piersiowej, zwiększające siły obręczy barkowej
- pooperacyjne - 2 dreny odprowadzające, wydzieliny, krew i powietrze, podawanie środków p/bólowych, ćw oddechowe, efektywnego kaszlu, p/zakrzepowe
1 doba - pozycja półsiedząca, wykonuje ćw torem brzusznym, ćw kaszlu stabilizacja ręką przeciwną. Jeśli podczas ćw występuje świeża krew przerywamy ćwiczenia, pogłębianie oddechu powoduje szybsze cofanie się odmy, ćw ogólnokondycyjne, ćw mięśni brzucha, ćw rozciągające klatkę piersiową, zalecana jest pionizacja, może mieć zaburzenia równowagi
3 doba - usuwamy dreny, ćw oddechowe, ćw zwiększające ruchomość klatki piersiowej, ćw wspomagane, musi zadbać o bliznę pooperacyjną, masaż blizny
13. Podstawowe zagadnienia z anatomii narządu rodnego kobiety.
Dźwigacz odbytu, miednicy - przepona miednicy
Przepona moczowo - płciowa - zwieracz cewki
Synergistyczne mm krocza - brzucha, pośladków, przywodziciel ud
14. Statyka kobiecych narządów płciowych.
położenie i stan narządów, siła oraz kierunek działania tłoczni brzusznej, zależy od:
- prawidłowej budowy miednicy
- mm dna miednicy
- więzadeł
- powięzi
- tkanki łącznej
- wydolności przepony moczowo - płciowej
- siły mm dna i krocza
- ciśnienia
- napięcia mm w obrębie miednicy
- odporność gospodarki hormonalnej
15. Choroby narządów rodnych wymagające interwencji chirurgicznej.
- rak sromu, marskość, torbiele, zrogowacenia
- pęknięcie szyjki, polipy, dysplazje, rak szyjki i miednicy, endometrioza, mięśniaki
16. Dostępy operacyjne i podstawowe zabiegi chirurgiczne.
Dostęp:
- powłoki brzuszne - porażenie jelit
- pochwa - nie ma blizny, szybkie gojenie się ran, mniej powikłań, nie ma perystaltyki jelit
Zabiegi przez powłoki brzuszne:
- niepłodność
- endometrioza
- ciąża pozamaciczna
- mięśniaki
Zabiegi przez pochwę:
- nowotwory - sromu, macicy
- stany zapalne szyjki
- wysiłkowe nie trzymanie moczu
- wady rozwojowe (wycięcie, plastyka)
Cięcie pośrodkowe - przebiega przez wszystkie powłoki brzuszne - na wysokości kresy białej uszkodzone są nerwy i naczynia, przecina się tylko od pępka wyżej powstają przepukliny
Cięcie przyśrodkowe - obok m prosty brzucha jest odciągany w bok
Cięcie Forestila - półłukowate, ponad spojeniem łonowym w obrębie miednicy mniejszej, cesarka
Inne rodzaje leczenia:
- łyżeczkowanie
- biopsja
- amputacja szyjki
- szwy szyjkowe
EPIZJOTOMIA - nacięcie krocza przy porodzie
17. Cele rehabilitacji przed i po operacjach ginekologicznych.
Rehabilitacja pooperacyjna:
- gojenie się ran w odpowiednim czasie
- zmniejszenie liczby powikłań związanych z krążeniem obwodowym
- zapobieganie żylakom kkd
- zapobieganie powikłaniom płucnym
- zapobieganie skutkom długotrwałego bezruchu
- przywracanie ogólnej sprawności psycho-fizycznej, tworzą się zrosty
- wzmaganie przepływu krwi
- rozciąganie zrostów, blizn
18. Zadania ćw terapeutycznych w poszczególnych okresach pooperacyjnych i sposoby ich realizacji.
Zadania do ćw w modelu a(0 i 1 doba):
- profilaktyka zakrzepowego zapalenia żył
- ułatwienie oddychania
- ułatwianie defekacji i miucji
- wczesna pionizacja
- szybkie usunięcie leków narkotycznych z organizmu
- profilaktyka obniżania narządu rodnego
- poprawa perystaltyki jelit
Zadania w modelu b(2 i 3 doba):
- aktywizacja układu krążenia i oddychania
- aktywizacja mm brzucha
- nawyk prawidłowej postawy
- ćw oddychania
- ćw izometryczne (kkd, grzbietu, brzucha)
- ćw synergistyczne mm brzucha
- ćw synergistyczne mm krocza (pośladkowe, przywodzicieli ud, brzucha)
- czynne wolne pośladków
Zadanie w modelu c(4 i 9 doba):
- ćw aktywizujące mm brzucha - zestaw do domu
- ćw zapobiegające bólom narządów rodnych
- zapobiegające obniżeniom się narządów
19. Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka piersi i podstawowe badania diagnostyczne.
- wiek >40 lat
- klimakterium
- nieuczęszczania na badania okresowe
- czynniki genetyczne
Badania:
- biopsja cienkoigłowa i gruboigłowa
- mammografia
- badanie krwi na obecność komórek nowotworowych
- badanie palpacyjne
- rezonans
20. Sposoby leczenia i rodzaje rekonstrukcji
Rekonstrukcja piersi - zależy od tego czy wykorzystujemy tkankę własną czy ekspandery.
Tkanka własna - przeszczep m.najszerszego grzbietu
Tkanka z powłok brzusznych ma więcej pościałki tłuszczowej
Przy użyciu endoprotez - klatka płaska, nie ma mięśni
21. Cele i zadania rehabilitacji po mastektomii.
- zapobieganie ruchomości klatki piersiowej
- zapobieganie przykurczom obręczy barkowej po stronie operowanej
- zapobieganie zrostom blizny z opłucną
22. Postępowanie terapeutyczne po mastektomii.
- pozycja ułożeniowa zapobiegająca obrzękom limfatycznym
- ćw czynne na klinie w pozycji leżącej
- ćw oddechowe
- ćw czynne wspomagane w płaszczyźnie strzałkowej
- w 3 - 7 dobie wykonujemy ćw czynne w pozycji siedzącej
- ćw czynne wspomagane przy ścianie
- ćw w systemie bloczkowym
- ćw autoredresyjne
23. Mechanizm powstawania obrzęku limfatycznego i przyczyny utrudniające przepływ chłonki.
Bezpośrednie
wycięcie węzłów chłonnych
powstanie blizn
zakażenie przy operacji
Pośrednie
zwłóknienie tkanek
zmniejszenie światła tętnic i żył
zakażenie wtórne
przeżuty
otyłość
ucisk na żyły
mała aktywność ruchowa
Przyczyny utrudniające przepływ chłonki:
- zwłóknienia tkanki łącznej
- otwory międzykomórkowe rozszerzają się
- naruszenie łożyska naczyniowego
- stany zapalne tkanki łącznej
- zastawkowa niewydolność przepływu chłonki
- wzmożone ciś tętnicze
- wysokie ciś żylne
24. Przyczyny powstawania obrzęku kg po mastektomii, profilaktyka i leczenie.
Główną przyczyną powstawania obrzęków po mastektomii jest barak odpływu chłonki z kończyny po stronie operowanej powodowane jest to barakiem aktywności ruchowej tej kończyny. Profilaktyka opiera się na ćwiczeniach czynnych, biernych, samo wspomaganych, oraz odpowiednim ułożeniu kończyny.
Leczenie:
ćwiczenia czynne
ćwiczenia bierne
czynne z oporem
samo wspomagane
odpowiednie ułożenie kończyny
masaż wirowy
drenaż limfatyczny
bandażowanie
masaż uciskowy
elektrostymulacja
25. Okolice w obrębie brzucha i narządy w nim położone.
- wątroba, pęcherzyk żółciowy, jelito ślepe, wyr robaczkowy, odbytnica, przełyk, żołądek, jelito czcze, esica
26. Choroby w obrębie jamy brzusznej wymagające leczenia chirurgicznego oraz rodzaje leczenia operacyjnego.
- zapalenie wyr robaczkowego, zapalenie trzustki, mechaniczna niedrożność jelit, przepuklina uwięźnięta, zapalenie otrzewnej
Zabiegi operacyjne:
- plastyka przepuklin brzusznych, pachwinowych i udowych
- całkowite/częściowo usunięcie narządu
- przywracanie drożności jelit
- przeszczepy narządów wew
- alloplastyka
- zabiegi kończą się drenażem klatki piersiowej
27. Rehabilitacja przed zabiegami planowymi w obrębie brzucha.
- ćw kondycyjne
- nauka ćw oddechowych i p/zakrzepowych
28. Rehabilitacja pooperacyjna i różne postępowania w chirurgii jamy brzusznej.
Znieczulenie: ogólne, opóźniona pionizacja, zewnątrzotrzewnowe
Doba 0
- ćw efektywnego kaszlu, p/zakrzepowe ze stabilizacją rany
- oddychanie torem piersiowym i brzusznym po wycięciu woreczka żółciowego ba masuje
Doba 1
- ćw mm brzucha dla polepszenia perystaltyki, unoszenie głowy, nóg
Po operacjach przepukliny ważna jest stabilizacja rany, przy uciskające powłoki brzuszne, przy pionizacji nie napinamy mm brzucha wstajemy przez podpieranie się rekami z tyłu
29. Anatomia układu naczyniowego.
Składa się z układu krwionośnego (serce i naczynia krwionośne tętnice, żyły, naczynia włosowate) i układu chłonnego (śledziona i naczynia chłonne). Układ krwionośny rozprowadza krew zawierającą składniki odżywcze i tlen po całym ustroju, doprowadzając ją do każdego narządu. Krew odprowadza również z tych narządów wytwory przemiany materii. Układ chłonny drenuje soki międzytkankowe i odprowadza niektóre składniki odżywcze z układu pokarmowego do krwi, ma także znaczenie w mechanizmach odporności organizmu.
30. Choroby układu tętniczego.
- miażdżyca zarastania tętnic
- zakrzepowe zarastanie zapalenie naczyń dolnych układu tętniczego
- choroba Raneuda
31. Leczenie operacyjne chorób układu tętniczego.
- operacyjne udrażnianie tętnic
- wykonywanie pomostów omijających: z wykorzystaniem protez, bądź z materiału własnego(żyły) tzw bajpasy
- odnerwienie współczulne
32. Rehabilitacja w okresie przedoperacyjnym w niewydolności tętniczej.
- unikanie wilgoci
- nie zakładać nogi na nogę
- wygodne obuwie
- unikanie otarć i skaleczeń
- nauka ćw p/zakrzepowych
- nauka ćw oddechowych
- wzmacnianie siły mm
- kompresja pneumatyczna
33. Rehabilitacja pooperacyjna i postepowanie po amputacjach naczyniowych
- ułożenie p/przykurczom
- kikut wyżej (żeby nie było obrzęku) na brzuchu
- ćw czynne
- 2-3 doba - hartowanie kikuta
- opukiwanie kikuta
- nacisk na podłożę
- modelowanie kikuta
- nauka chodu w protezie
- zapobieganie następstwom ogranicz. ruch.
- poprawa siły mm
- poprawa krążenia obwodowego
- trening marszowy
- ćw p/zakrzepowe
- ćw ogólnousprawniające
- ćw Raczowa - Burgera
- ćw rozluźniające
34. Choroby układu żylnego.
ŻYLAKI
35. Sposoby leczenia operacyjnego chorób układu żylnego.
Zachowawcze
- ułatwienie odpływu krwi żylnej (kompresjoterapia)
- pończochy p/żylakowe
- odpowiednie ułożenie kończyn dolnych
- aktywność fizyczna
Operacyjne
- striping (wyrywanie żył)
- skleroterapia
36. Rehabilitacja po operacyjnym leczeniu chorób żyl.
- ocena pacjenta klasyfikacja hawajska CAEP - kliniczna
C0 - brak objawów
C1 - widoczne pajęczaki żylne
C2 - widoczne żylaki
C3 - utrwalony obrzęk
C4 - przebarwienia i wypryski
C5 - blizny
C6 - przewlekła niewydolność żylna
- C0-C3 - tylko ćwiczenia kompresjoterapja i leki
- C4 i wyżej - operacja
- ćw fizyczne czynne kończyn dolnych
- cw p/zakrzepowe
- pionizacja
- kompresjoterapia
- ćw oddechowe