Co to jest Wicca

Wicca jest neopogańską religią Czarownic. Na początek spróbujmy rozszyfrować to słowo. Termin Wicca wywodzi się prawdopodobnie od indoeuropejskiego słowa "weik" od którego pochodzi wiele innych, zawsze związanych z magią, bądź religią słów, np. "wikk" oznacza magię, germańskie "widden" przepowiadać, przewidywać, a staro angielskie "wicce" lub "wicca" mądrą kobietę lub mężczyznę o zdolnościach magicznych. Obecnie jest to nazwa bardzo popularnego, szczególnie w USA, kultu neopogańskiego.

Wicca często nazywana jest Czarostwem, Czarownictwem. Te nazwy są polskim odpowiednikiem tego, co w języku angielskim nazywa się Witchcraft. Witchcraft to praktyki Czarownic, ale także ruch, który mimo iż powstał w Anglii w okresie międzywojennym pod wpływem książki Margaret Murray i Geralda Gardnera, można nazwać ruchem prareligijnym, jako że jego korzenie sięgają paleolitu, bowiem czczono wówczas Boga - Łowcę i Boginię Płodności. Wyznawcy Witchcraftu stworzyli legendę, jakoby ich tradycje były prastare i ciągłe. Marion Weinstein, autorka książki "Positive Magic"(Magia pozytywna) pisze, że Czarostwo to właściwie rodzaj starej celtyckiej magii religijnej. Tłumaczone dosłownie z celtyckiego (Wicca Craft) angielskie słowo Witchcraft (witch - czarownica; wiedząca, mądra kobieta; craft - kunszt, rzemiosło) znaczy: "rzemiosło tego, który jest mądry" lub "rzemiosło poświęconego". Weinstein uważa, że termin ten wziął się prawdopodobnie stąd, że Czarownice miały swoje własne kulturowe dziedzictwo i jako nieliczne w europejskiej społeczności umiały czytać i pisać. Niektórzy ludzie nadal nazywają Wicca Rzemiosłem lub Sztuką. Na Wyspach Brytyjskich, gdzie religia ta najszybciej przybrała formy ustabilizowane, często określa się Czarownictwo jako "Starą Religię", która na przestrzeni wieków rozprzestrzeniła się w kilku wariantach w całej Europie i dotarła nawet do Stanów Zjednoczonych.

Wicca opiera się na tradycjach przedchrześcijańskich. W odróżnieniu od innych religii nie postrzega bóstwa jako istoty oddalonej. Zarówno Bogini jak i Bóg istnieją w nas i manifestują się w całej naturze. Cale istnienie jest w boskiej proweniencji. Wicca jest religią Czarownic, religią radości, zasadzającą się na więzi z naturą. Duchowymi korzeniami sięga szamanizmu i najwcześniejszych form kultu przyrody. Większość tradycji Wicca ma swoje korzenie w dawnych brytyjskich wierzeniach. Składają się na nie wierzenia Piktów (którzy żyli jeszcze przed narodzeniem się celtyckiej kultury), wczesnych Celtów, a także niektóre wybrane aspekty Druidyzmu Celtów. Wicca amerykańskie wywodzi się z brytyjskiego, a sprowadzone zostało przez angielskich i amerykańskich wtajemniczonych z Gardneriańskiego, Aleksandryjskiego i Celtyckiego Wicca w późnych latach 50- tych XX wieku.

Wicca jest religią, która posiada swoje wyznanie wiary, system etyczny i obrzędy. Oznacza obecnie jeden z największych odłamów neopogaństwa na świecie. Liczba wyznawców Wiccanizmu jest trudna do określenia. Jedni szacują, że jest to 5 do 10 tysięcy Czarowników w samej tylko Anglii, zaś w USA blisko dwa razy tyle. Inni natomiast twierdzą, że w samych Stanach Zjednoczonych zarejestrowanych jest około 200000 Wiccan, co stanowi najliczniejszą w kraju grupę wyznaniową po chrześcijaństwie i islamie. Istnieje wiele odmian Wicca, nie tylko grupy ale także szereg osób samotnie praktykujących, co powoduje, że objęcie tego zjawiska w całości graniczy z niemożliwością. Obecnie Wiccanie są aktywni we wszystkich krajach europejskich i w USA, gdzie jest ich najwięcej. Współcześni Wiccanie odwołują się do tak wielu tradycji i mitologii, że nie można jednoznacznie zakwalifikować ich jako jednej religii. Na przykład na Wyspach Brytyjskich przeważają największe tradycje: Wicca Gardneriańska, Aleksandryjska. (jak wygląda każda z nich można przeczytać w Odmianach Wicca).

Wiccanie wierzą w Boga i Boginię, którzy są emanacjami męskich i żeńskich cech i sił natury. Jednakże w różnych tradycjach wygląda to trochę inaczej. Ogólnie rzecz biorąc przeznaczeniem Wicca jako kunsztu jest osiągnięcie praktycznych zamierzeń, w psychicznym rozumieniu, dla dobrych, użytecznych i leczniczych celów. Wicca jako religia opiera się na harmonijnej relacji z bóstwem, najwyższą siłą uosabianą przez Boga i Boginię. Większość Wiccan nie używa imion konkretnych bóstw, aby nazwać Starsze Istoty (gdyż tak też bywają określane). Zakłada się, że wszyscy Bogowie są jednym Bogiem, a wszystkie Boginie - jedną Boginią. Bywają oczywiście wyjątki co do tej reguły, a imionami, jakimi posługują się najczęściej Wiccanie, są imiona bogów greckich, rzadziej pogańskich (np. Swarożyc). Codziennością dla jej wyznawców jest oddawanie czci istotom boskim, celebrowanie cyklów ziemi, posługiwanie się magią. Obecnie istnieje dość sporo kowenów na całym świecie. Większość z nich nie podąża ścieżką konkretnej tradycji, korzysta z wielu źródeł, np. książek Cunninghama (szczególnie polecam "Wicca", wyd. Astrum). Warto jednak wspomnieć o konkretnych tradycjach tej religii. Zapraszam zatem do przeczytania Odmian Wicca.

Nie tylko kult Bogini i Boga jest charakterystycznym elementem Wicca, ale również idea reinkarnacji, magia, rytualne obchody pełni Księżyca i zjawisk astronomicznych. Pierwsze religie kształtowały się wokół otaczających ludzi sił natury. Człowiek zaczynał je nazywać i czcić. Któż z nas nie słyszał o religiach solarnych (słonecznych) czy lunarnych (księżycowych), które chwaliły te ciała niebieskie. W późniejszych czasach księżyc stał się Boginią zaś słońce Bogiem. Nazywano ich różnie, choć najbardziej popularne były imiona Luna i Helios (starożytność). Wraz z nastaniem epoki średniowiecznej kulty te nazwano pogańskimi. To one królowały, aż do pojawienia się chrześcijaństwa, które wyparło stare religie. Jak się obecnie okazało religie te jednak przetrwały aż do dni dzisiejszych, zmieniając oczywiście nieco swoje oblicza.

W związku z bliskim powiązaniem magii i Wicca, religię tę, jak już wcześniej wspomniałam, często nazywano Religią Czarownic, Kunsztem, Sztuką czy Czarostwem. I właśnie przez te fakty nie można dokładnie określić historii Wicca, gdyż wszelkie magiczne działania były tępione przez Inkwizycję, zaś "oficjalna historia" działań Czarownic spisywana przez "oficjalnych kronikarzy", a mianowicie łowców Czarownic i tych wyżej wymienionych. Średniowieczne źródła są zatem tak stronnicze, tak przepełnione inwektywami i dziwacznymi twierdzeniami, że współcześni historycy traktują je z najwyższym niedowierzaniem. Skoro łowcy Czarownic byli obłąkanymi misjonarzami i propagandystami, a ofiarą mógł stać się każdy, kto popadł w polityczną niełaskę, to można wnioskować, że w Europie w ogóle nie było żadnych Czarownic. Jednak trudno przychylić się do tego zbyt ogólnikowego twierdzenia. A to za sprawą Margaret Murray, autorki "The Witch Cult in Western Europe" (Kult czarownic w Europie Zachodniej) z 1921 roku. Ukazanie się tej książki uważa się za bezpośredni impuls, który spowodował większe zainteresowanie "Kultem Czarownic". Murray doszła do wniosku, iż "Kult Czarownic" rzeczywiście istniał i że nie miał on nic wspólnego z kultem Szatana. Twierdziła, że korzenie Czarostwa sięgają pogańskich tradycji paleolitu. Przyglądając się historii Czarostwa bystrym i nie uprzedzonym okiem, dr Murray zidentyfikowała Rogatego Boga jako Cernunnosa lub Pana, tym samym ukazując powiązanie z religiami celtyckimi. Jednak muszę tu zaznaczyć, że wielu naukowców weryfikowało tezy Murray dowodząc, iż ich autorka wyciągała zbyt daleko idące wnioski z niezbyt przystających do siebie faktów, co jednak nie zmienia tego, iż to właśnie dzięki niej zaczęło się odradzać zainteresowanie Czarostwem.

A oto jej podstawowe tezy (według opracowania F.Kinga). Murray uważała procesy Czarownic (późne średniowiecze, renesans) za wynik konfliktu pomiędzy chrześcijaństwem a jego zorganizowaną kontrreligią. Murray nazywała ją "kultem Diany" , który wywodzi się z przedklasycznych wierzeń o Wielkiej Matce i Boskim Królu. Kult Diany zachował swoją hierarchię religijną aż do XVII wieku. Miał swoje święte miejsca, uroczystości i strukturę trzynastoosobowych kowenów. Nawet niektórzy z królów Anglii byli wyznawcami kultu, np. William Rufus.

Według Kinga Murray czerpała w swojej pracy z pism dziewiętnastowiecznego pisarza różokrzyżowego - Hargrave'a Jenningsa . Murray była z wykształcenia egiptologiem, interesowała się antropologią i religioznawstwem. Temat ten poruszała jeszcze wielokrotnie między innymi w "The god of the wiches" (Bóg czarownic)z 1931 roku.

Czarostwo powstało w czasach, kiedy religia, filozofia, nauka, sztuka i magia tworzyły w świadomości człowieka jedno. Może się to pozornie wydać dziwne, ale Czarostwo można rozpatrywać w dwóch aspektach: pogańskim i monoteistycznym. Jest ono monoteistyczne, gdyż opiera się na wierze w Jedną Siłę Życia, Jedną Moc, Jedną Esencję i Jedno Źródło Energii Kosmosu. Jest także pogańskie, ponieważ przyjmuje dwa podstawowe bóstwa: męskie i żeńskie, Boga i Boginię. Co więcej, jest również politeistyczne, ponieważ afirmuje Jedną Moc, jednak przejawiającą się w każdej formie życia - nie tylko ubóstwionej, lecz także w każdym człowieku, zwierzęciu, przejawie życia duchowego czy siłach natury. Interesujące, prawda? Dodam jeszcze, że Wicca nie zakłada istnienia piekła czy nieba. Stara Religia przyjmuje istnienie Świata Niewidzialnego i Świata Formy, nadając obu równą wartość (więcej na temat Wicca i jej zasad zamieściłam w Podstawowych Zasadach Czarostwa).

Mimo że Wicca jest rekonstrukcją religii pierwotnej, sprawdza się również doskonale w naszych czasach. Warto się jej bliżej przyjrzeć, gdyż często wiccański system moralny odpowiada temu, co wiele osób uznaje, nie zdając sobie z tego sprawy. Kiedy poznałam Wicca poczułam się tak, jakbym wróciła do domu, do którego dawno temu zagubiłam ścieżkę gdzieś we mgle...

Jak nazywa się praktykujących Wicca?

Wiccanami, ale nie tylko. Można ich także nazwać Czarownicami, Wiedźmami (Witches), tymi którzy znają się na sztuce czarowania. Jednak trzeba pamiętać, że istnieją ludzie, którzy nazywają siebie Wiedźmami czy Czarownikami, a nie mają kompletnie nic wspólnego z Wicca. Także anglojęzyczni Masoni używają w odniesieniu do siebie słowa Craft, z powodów dobrze ugruntowanych historycznie. Wszystko zależy od tego, jak dany Wiccanin pragnie siebie nazywać: niektórzy często nazywają się Wiedźmami, zaś pewien procent kojarzy tę nazwę z praktykami magii negatywnej, co moim zdaniem jest jak najbardziej nie uzasadnione, bowiem Wiedźma to inaczej Wiedząca, czyli mądra kobieta o dużej wiedzy. Zatem nazwanie Wiedźmą powinno być raczej powodem do dumy. :-)

Również na temat użycia terminu "Wicca" toczą się liczne spory. Istnieje rzesza osób, które uważają, że nazwa Wicca odpowiada tylko Wicca Gardneriańskiej, jako że jej twórca Gerald Gardner jako pierwszy posłużył się tym terminem, a kolejne odmiany wyewoluowały z tej pierwszej. Ja terminy Wicca i Czarostwo będę stosować wymiennie, a nazywać tak będę religię opierającą się na Podstawowych Zasadach Czarostwa, wyznającą kult Bogini i Boga i korzystającą z magii. Nie będę oceniać żadnej z odmian Wicca i sądzę, że każdy wyznawca Wicca (bez względu na odmianę) ma prawo tak siebie tytułować, jeśli czuje się Wiccaninem i przestrzega Podstawowych Zasad Czarostwa.

W Polsce także istnieją wyznawcy Wicca, jednak zajmują się tym "po cichu". Elwira D'Antes dotarła do pewnego utajnionego zgromadzenia Wicca w Polsce. A dlaczego tajnego? "Jeśli zmieni się nastawienie ludzi do Wiccan, jeśli nasz proboszcz przestanie grzmieć z ambony na ciemne siły i powrót do pogaństwa, ujawnimy się, przyjmiemy innych do kręgu - mówi założycielka tego zgromadzenia. - Na razie jednak odbywa się w Polsce kolejne polowanie na Czarownice. Być może stosy nie płoną, ale za to języki wykonują nie gorszą robotę. Pewien mój znajomy, młody ksiądz, powiedział mi, że to wszystko dzieje się - jak za dawnych czasów - ze strachu. Tylko nie wiem - czego oni się boją? Może tego, że zabierzemy im wiernych? W końcu wiara w siły Natury, w Boga i Boginię, jest wiarą najdawniejszą."

Zainteresowanie ezoteryką sprawiło, że termin "Wicca" jest coraz bardziej znany, jednak wiele jeszcze wody w rzece przepłynie, zanim wiedza na jej temat dotrze do ludzi zupełnie niezorientowanych i przestanie się im kojarzyć z ciemnymi siłami. Czego sobie i im życzę.

do góry

do góry

"Religia, magia i mądrość jednoczą się dla nas w światopoglądzie

i filozofii życia, którą nazywamy Czarownictwem, Drogą Wiccan."

(Jest to punkt siódmy tekstu dotyczącego podstaw wiary ruchu Wicca. Zredagowali go uczestnicy Amerykańskiego Zjazdu Czarownic z 1974 roku.)

PODSTAWOWE ZASADY CZAROSTWA

Prawo czci i szacunku wobec całej natury

Jesteśmy częścią przyrody i bez niej nie moglibyśmy istnieć. Od niej napływa moc, energia i wsparcie. Należy ją szanować. Nasza ludzka inteligencja obarcza nas szczególną odpowiedzialnością za środowisko, w którym żyjemy. Staramy się żyć w harmonii z Naturą i w ekologicznej równowadze.

Wiara w istnienie zarówno Bogini jak i Boga

Czarostwo koncentruje się wokół naczelnej zasady, która uznaje istnienie we wszystkich istotach i poza nimi Jedynej Siły, Boskiej Mocy. Nieważne jak tę moc się nazwie: Absolutem, Bogiem, Siłą Sprawczą, Demiurgiem - to ona dała pierwszy impuls do zaistnienia Wszechświata. Ważne jest, by umieć odczuć jej istnienie i składać hołd wdzięczności, miłości i szacunku. Siła ta dzieli się symbolicznie na dwie zasady: męską i żeńską, Boga i Boginię. I oba te pierwiastki pozostają w równowadze. Bóg i Bogini - żadne z nich nie jest ważniejsze niż drugie, tworzą razem pełnię i przejawiają się we wszelkich aspektach życia.

Wiele pogańskich wierzeń czci przeróżne boginie, lecz Czarostwo tym się od nich różni, że zawsze występowała tu jedna Bogini. Występuje jednak pod wieloma imionami. Więcej na ten temat w dziale: Bogini i Bóg.

Prawo siły jednoczącej to, co widzialne i niewidzialne

Filozofia Czarownictwa obejmuje wiarę w istnienie jednego, zwartego ogniwa, które łączy życie człowieka z wszelkim życiem, w tym także z niewidzialnymi siłami. Czarownice wierzą, że Jedyna Siła może objawiać się w naturze zarówno w sposób widzialny, jak niewidzialny, a istoty ludzkie są po prostu tylko jedną z manifestacji tego źródła pierwotnej Mocy. Dlatego właśnie osoby zajmujące się Czarownictwem czują się zjednoczone z wszelkimi przejawami życia.

Wszystko, co istnieje we Wszechświecie jest jedną wielką całością, makrokosmosem, który znajduje odbicie w najmniejszej cząsteczce, w mikrokosmosie. "To, co znajduje się na dole, równe jest temu, co znajduje się na górze. A to, co jest na górze jest równe temu, co na dole, aby wypełnić cudowne dzieło jedności."- mówił starożytny mędrzec Hermes Trismegistos ( można o nim przeczytać więcej przy pojęciu "wiedza hermetyczna" w dziale Magia).

Prawo Przyczyny i Skutku

Nic nie dzieje się bez powodu: wszystko ma swoja przyczynę i skutek. Na przykład, jeśli dziś komuś dodałam otuchy, ktoś jutro w moim nieszczęściu przyniesie mi pociechę, lecz jeśli dziś zakryłam obcasem jedną z monet, która wraz z innymi wysypała się starszej pani z na ziemię, to jutro mogę zgubić swój portfel. Nie ma przypadków: to, co się posieje, to i zbierze.

Prawo Potrójnego Oddziaływania

Zasada ta stanowi fundamentalną zasadę filozofii Czarownictwa. Zgodnie z tym prawem, wszystko, co uczynisz, powraca do Ciebie potrójnie wzmocnione. Spróbuję wytłumaczyć tę zasadę na przykładzie. Jeśli Czarownica rzuci zaklęcie, które zapewni rolnikowi pomyślne zbiory, to ekwiwalent owej pomyślności powróci do niej np. na trzy różne sposoby lub też w trójnasób wzmocnione. Jednak jeśli z powodu rzucenia zaklęcia zaszkodzi ona zbiorom, to krzywda, którą wyrządziła, też do niej powróci - za każdym razem dotykając czarownicę tak, jak przeklęcie zbiorów dotknęło rolnika.

Dlaczego akurat cyfra trzy? Symbolizuje ona każdy z działających tu magicznych procesów:

Zaklęcie zostaje wypowiedziane i wysłane do Niewidzialnego Świata,

Zaklęcie powraca do Świata Formy, by zadziałać w żądany sposób,

Zaklęcie odbija się na życiu osoby uprawiającej czary.

Stosując się do tej zasady, czyli czyniąc dobro, możesz być pewny, że Twoje życie napełni się pozytywnymi wibracjami, które przyciągną do Ciebie radość, powodzenie, satysfakcję, bezpieczeństwo, dostatek. Jeśli natomiast będziesz czynić zło, nie dziw się temu, że nie otrzymasz tego o czym marzysz, czego pragniesz...

Moralność wicca

Opiera się na jakże prostym stwierdzeniu: czyń, co chcesz, pod warunkiem, że nie szkodzisz drugiej osobie i nie czynisz niczego, co by szkodziło Tobie samemu.

Przytoczę jeszcze kilka punktów, które nie zostały poruszone powyżej, a składają się na podstawy wiary ruchu Wicca spisane przez uczestników Amerykańskiego Zjazdu Czarownic:

"Praktykujemy rytuały w celu dostrojenia się do naturalnego rytmu sił życiowych, który wyznaczany jest fazami księżyca oraz czterema porami roku i ich przesileniami." Więcej na ten temat w dziale Sabaty.

"Wierzymy w istnienie ukrytej siły, która jest znacznie potężniejsza, niż to wydaje się przeciętnym ludziom. Ze względu na tę niezwykłą moc, jest ona czasami nazywana "nadnaturalną", lecz według nas jest ona dostępna każdemu po odpowiednim przygotowaniu.

Uznajemy istnienie tak świata zewnętrznego jak świata wewnętrznego, świata psychicznego, zwanego też światem duchowym, nieświadomością zbiorową, planami wewnętrznym i itd. To właśnie na styku tych dwóch światów pojawiają się zjawiska paranormalne i odbywają działania magiczne. Oba te światy niezbędne są dla naszego spełnienia.

Nie wystarczy nazywać się "wiedźmą", by nią być. Potrzebna jest do tego ciągła praca nad sobą, doskonalenie swoich umiejętności i wiedzy, oraz przechodzenie kolejnych szczebli inicjacji.

Czarownica/Czarodziej stara się panować nad znajdującymi się w niej siłami, dzięki czemu może żyć mądrze, nie szkodząc innym, oraz w harmonii z naturą.

Cieszymy się życiem, a spełnienie w nim postrzegamy jako proces ewolucyjny obejmujący coraz lepsze rozumienie świata i miejsca, które w nim zajmujemy.

Nasz niechęć do chrześcijaństwa, czy do innych religii i filozofii życia dotyczy tylko instytucji, które uważają iż wytyczają "jedyną słuszną drogę", wzbraniając innym ich swobód i tłumią inne przejawy praktyk i wierzeń religijnych.

Nie wierzymy w istnienie absolutnego zła ani też nie oddajemy czci chrześcijańskim wyobrażeniom "Szatana" i "Diabła".

Wierzymy, że w naturze powinniśmy szukać tego, co jest dobre dla naszego zdrowia i sprzyja naszemu dobrobytowi.

Trzynaście celów Czarownicy

I.

Poznaj siebie.

II.

Poznaj swój Kunszt (Wicca).

III.

Pogłębiaj swoja wiedzę.

IV.

Łącz wiedzę z mądrością.

V.

Osiągnij równowagę.

VI.

Zachowaj czystość wypowiedzi.

VII.

Zachowaj czystość myśli.

VIII.

Celebruj życie.

IX.

Dopasuj się do cykli Ziemi.

X.

Prawidłowo oddychaj i odżywiaj się.

XI.

Ćwicz swoje ciało.

XII.

Uprawiaj medytację.

XIII.

Czcij Boginię i Boga.

do góry

do góry

Odmiany Wicca

Wicca Gardneriańska

Tradycja gardneriańska została zapoczątkowana przez Geralda Gardnera w połowie lat pięćdziesiątych XX wieku, jednak wyznawcy tej tradycji utrzymują, że powstała ona znacznie wcześniej i pozostawała w ukryciu od czasu prześladowań Czarownic w epoce średniowiecza aż po połowę ubiegłego wieku. Ta pierwsza tradycja Wicca wywarła wielki wpływ na kształtowanie się tradycji Wicca w ogóle. Wielu członków tradycji odeszło od grupy, tworząc później własne odłamy, jednak opierając swe teorie właśnie na naukach nabytych u Gardnerian. Przyjrzyjmy się zatem dokładniej powstaniu i samej tradycji gardneriańskiej.

Jak już wcześniej wspomniałam za twórcę współczesnego Czarostwa - Wicca uznaje się Geralda Brosseau Gardnera (1884 - 1964), emerytowanego brytyjskiego urzędnika kolonialnego (celnego), z zamiłowania spirytystę i okultystę. Interesujący się antropologią i folklorem wydał w 1945 roku dzieło pod tytułem "Witchcraft Today" (Dzisiejsze Czarostwo). W dziele tym autor powtarza tezy Margaret Murray, prezentuje także pogląd, iż sabaty mają miejsce nadal, a on sam doświadczył tego w 1939 roku w New Forrest w Anglii - został inicjowany w tradycje Starej Religii przez Dorothy Clutterbuck (1880 - 1951) - Największą Kapłankę jednego z ostatnich kowenów Starej Religii. W 1949 roku napisał "High Magic Aid"- powieść mówiącą o średniowiecznym Czarostwie i opisał w niej wiele praktyk kowenu z New Forrest. W 1951 roku w Anglii zniesiono ostatnie z praw zakazujących praktykowania czarów za sprawą Kościoła Spirytualistycznego, który mógł się uprawomocnić dopiero po zniesieniu tego martwego przepisu prawnego. Gardner wykorzystał tę okazję, publikując właśnie wspomniane powyżej " Witchcraft Today", gdzie szczegółowo opisał praktyki swojego kowenu. Gardner studiował w okultystycznej loży Ordo Templis Orients, miał duże doświadczenie w magii rytualnej, był także niezłym antropologiem amatorem i znał Aleistera Crowleya - najsłynniejszego okultystę XX wieku. Można zatem wnioskować, iż rytuały, które stworzył, miały swoje źródła nie tylko w kowenie z New Forrest, ale także w klasycznej magii rytualnej i wiedzy antropologicznej. Uważa się za prawdopodobne, że Crowley był konsultantem Gardnera w tworzeniu podstaw Wicca. Jednakże początkowe rytuały Gardnera różnią się znacznie od wersji ostatecznej. Wynika z tego, że nawet jeżeli Crowley próbował użyć Wicca jako przedsionka dla pozyskiwania wyznawców swojej Thelemy, to pomysł ten został szybko odrzucony przez Gardnera. Również "Księga Cieni" budzi trochę kontrowersji, gdyż zawiera dużo cytowanych materiałów z dzieł W. Blake, W. B. Yeat`sa i właśnie Crowleya. Jednak późniejsze publikacje zostały oczyszczone z tych naleciałości, a stało się to za sprawą jego najzdolniejszej uczennicy Doreen Valiente (1922 - 1999).

Głową kowenu w tradycji gardneriańskiej jest Najwyższa Kapłanka. Wyznawcy bardzo mocno trzymają się rytuałów stworzonych przez Gardnera, co nie oznacza, że nie tworzą nowych w miarę potrzeby. Po prostu nigdy nie zmieniają samego rdzenia tradycji.

Miłość i szczerość to główne wartości. Najważniejszymi tematami w tej tradycji są reinkarnacja i wiccańskie przykazanie (Wiccan Rede) : As it harm none do what you will (Czyń swą wolę dopóki nie krzywdzisz tym innych).

Wicca Gardneriańska działa w zorganizowanych grupach, zwanych zgromadzeniami, które nie są ze sobą powiązane żadnymi zależnościami. Jednakże Najwyższa Kapłanka zawsze może się zwrócić po pomoc czy poradę do Najwyższej Kapłanki swego kowenu macierzystego, co tworzy możliwość utrzymania ciągłości przekazu i wspólnoty samopomocy. Tradycja ta jest bardzo zamknięta i niechętna do dyskusji na swój temat z osobami z zewnątrz. Dlatego też Gardnerianie są często niechętnie traktowani przez innych Wiccan, którzy często żartują z ich rzekomego snobizmu. Gardnerianie szczycą się faktem, że mają tzw. "czystą linię przekazu" od Kapłanki "Old Dorothy" Clutterbuck, która jak już wiemy inicjowała Gardnera.

Gardnerianie postrzegają Boginię w jej trzech aspektach (panny, matki i staruchy), zaś jej parterem jest Bóg o dwóch obliczach - młody król lata i stary król zimy.

Kobiety w tej tradycji mają trochę więcej do powiedzenia, jednak koweny w miarę możliwości składają się z małżeństw, albo przynajmniej z wypośrodkowanej liczby mężczyzn i kobiet. Chodzi tu o równowagę energetyczną. Większość rytuałów opiera się na energii wyzwolonej w interakcji Pani i Pana, przejawiających się w oddziaływaniach męskich i żeńskich energii uczestników. Wiele jest w ich działaniach tańców, śpiewów i innych wspólnych aktywności. Działania magiczne odprawiają nago (skyclad - strój z nieba; ubrani w niebo).

Koweny gardneriańskie mają trzystopniową strukturę inicjacyjną. W rytuałach pobrzmiewają dawne echa szamańskich prób odwagi np. poprzez symboliczny rytuał chłosty (oczywiście nikomu nie dzieje się żadna krzywda).

Trzeci stopień inicjacyjny oznacza, że dana osoba staje się Najwyższą Kapłanką/Kapłanem i zyskuje prawo przewodzenia grupowym obrzędom, trenowania innych a także otrzymuje miano Strażniczki/ Strażnika tradycji.

Wicca Gardneriańska odznacza się wielką tajemniczością dotyczącą siedzib i miejsc spotkań, jak również rytuałów. Zresztą wiele rytuałów nie zostało ujawnionych, zatem poznać je można dopiero po inicjacji, na którą naprawdę bardzo trudno zasłużyć.

Wicca Aleksandryjska (Aleksandriańska).

Tradycja aleksandryjska powstała z tradycji gardneriańskiej. Jest mocno zmieniona w stosunku do oryginału. Tradycja ta została stworzona przez Aleksandra Sandersa, później dołączyła jego żonę Maxime. Alex twierdził, że w 1933 roku w Starą Wiarę wtajemniczyła go babcia. Sanders przybrał tytuł "Wielkiego Kapłana i Króla Czarownic" i stworzył własną wersję "Księgi Cieni". Krążą opinie, że skopiował rytuały od Gardnera i po prostu je zmodyfikował i rozwinął.

W tradycji aleksandryjskiej kładzie się większy nacisk na magię rytualną, ceremonialną. Obie płcie są sobie równe i mają takie same prawa. Tradycja aleksandryjska jest bardziej liberalna, eklektyczna , otwarta na zmiany. Aleksandrianie odnoszą się do nagości bardziej uznaniowo (tzn. stosują ją tylko według uznania) i często podczas rytuałów noszą habity, dekorowane płaszcze. Grupy aleksandryjskie są silne w Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech, a także w USA, gdzie wychodzi kwartalnik "Alexandrian Newsletter"(Nowości Aleksandryjskie). W Stanach Zjednoczonych powstała też tradycja łącząca Wicca Gardneriańską i Aleksandryjską - nazywa się Algard (założyła ją inicjowana w obu rytach Mary Nesnick). Aleksandrianie używają tzw. "kondensatorów fluidów" - są to pewne ekstrakty ziołowe.

Rok liturgiczny u Aleksandrian opiera się głównie o dwa wielkie cykle mitologiczne zaczerpnięte z dawnych celtyckich wierzeń. Pierwszą połowę roku ma we władaniu Król Ostrokrzewowy, zaś drogą - Król Dębowy. Opiera się na tym parę, ważnych w tej tradycji, rytualnych przedstawień, dotyczących śmierci i zmartwychwstania Boga.

Wspomnę jeszcze tylko, że niektórzy uważają również, że Aleksandrian Wicca wywodzi się bezpośrednio z tradycji starożytnej Aleksandrii...

Wicca Celtycka

Kościół Wicca - Szkoła Wicca Frostów

Celtic Wicca (Wicca Celtycka) to tradycja założona przez małżeństwo: Gavina i Yvonne Frost. Kościół Celtic Wicca odwołuje się do tradycji i praktyk pochodzących od przedchrześcijańskich Celtów z terenów Irlandii, Walii, Szkocji, a także niektórych elementów folkloru teutońskiego (np. używanie run). Zawierają się tu też niektóre elementy praktyk druidzkich. Jest to tradycja najbardziej skierowana "ku naturze" i posiadająca najwięcej "religijnych aspektów Mocy". Frostowie oferują korespondencyjne kursy w ich odmianie Wicca. Ich tradycja to połączenie Wysokiej Magii Hermetycznej, eklektycznej Wicca i celtyckich wierzeń. Uważa się ją za jedną z najbardziej niezwykłych i kontrowersyjnych odmian Wicca. Jako że jest to bardzo otwarta tradycja, publikująca wiele materiałów i ogłaszająca swoje szkolenia nawet w poważnych i szanujących się czasopismach, jest bardzo krytykowana przez Gardnerian, którzy są bardzo wyczuleni na punkcie tajemnicy. Szkoła Wicca Frostów jest bodajże największą szkołą Czarownictwa w Stanach Zjednoczonych. Z charakterystycznych cech można wymienić używanie trzech kręgów. Tworzą je z soli, siarki i ziół, a wszystko to jest udekorowane magicznymi glifami. W rytuałach używają sztyletu (athame) z białą rączką, zamiast tradycyjnie czarnej.

Wicca Dianiczna (Dianic Wicca)

Ta tradycja ma dwa główne nurty. Pierwsza to "Old Dianic Wicca" (Wicca Staro-Dianiczna). Zapoczątkowana została w USA w Teksasie przez Morgana Mc Farlanda i Marka Robertsa, którzy w swojej teologii faworyzują Boginię. Stara Dianiczna Tradycja daje pierwszeństwo Bogini (Dianie), zaś Boga czci jako jej ukochanego partnera i kochanka. Koweny są mieszane, składają się z przedstawicieli obu płci.

Druga gałąź "Dianic Wicca" jest feministyczną odmianą kultu Czarownic. Całkowicie skupiona na postaci Bogini, wyklucza mężczyzn i pała do nich dużą niechęcią. Jest eklektyczną mieszaniną różnych tradycji rytualnych, jednakże zasadą jest tu, że w zgromadzeniach (kowenach) udział biorą jedynie kobiety. Stanowią luźne struktury, bez hierarchii, mocno anarchistyczne. Ta feministyczna odmiana Wicca nie ma stałych rytuałów. Jej wyznawczynie bardziej eksperymentują i bawią się tematem, niż trzymają się jakiś określonych reguł czy tradycji. Często są to działaczki polityczne na gruncie feminizmu, które wykorzystują wiccańską symbolikę jako ikonę w swych politycznych akcjach. Uważa się, że wiele z nich to lesbijki, choć koweny są otwarte na kobiety o różnych orientacjach. Ich organizacja to "Re-reformed Congregation of the Goddess" w USA wydająca pismo "OF a LIKE MIND"(Od Ulubionego Ducha) i sponsorująca konferencje i spotkania na temat Dianicznego Czarostwa. Większość złej prasy na temat Wicca, uznającą ją jako religię kobiet zaślepionych niechęcią do mężczyzn i wyznającą Ubóstwioną Kobiecość, pochodzi właśnie z obserwacji akcji dianicznych Wiccanek. Wspólnota religijna Tradycji Dianicznej traktowana jest jako "sisterhood" (siostrzeństwo). Jej wyznawczynie dużą wagą przywiązują do aspektu ekologicznego - "ochrona Ziemi przed gwałtem nowoczesnej cywilizacji". Do grup czysto kobiecych można też zaliczyć "Isis Fellowship" (Towarzystwo Iris) - założone w 1976 roku w Denbigh w Wielkiej Brytanii (wydawany jest przez nie magazyn "Sirius").

Solitary Wicca (Samodzielna, Indywidualna Wicca)

Nazywa się tak samodzielnych ludzi, którzy nie są związani z żadną tradycją i podążają ścieżką Wicca adaptując podstawowe zasady wiccańskiej struktury wierzeń, różne elementy mitologiczne i praktyki według potrzeb. Samodzielna Wicca jest obecnie jedną z najpopularniejszych form kultu Wicca i choć zakłada możliwość wspólnego odprawiania niektórych ceremonii, to pomyślana jest raczej jako zbiór nauk i praktyk dla indywidualnych Wiccan. Prawdopodobnie tak właśnie dawniej odbywały się rytuały, bowiem wyznawcy Starej Religii mieszkali najczęściej zbyt daleko od siebie, co zmuszało ich do praktyk indywidualnych. Tylko od czasu do czasu wyznawcy Solitary Wicca spotykają się w grupkach w celu odbycia jakichś ceremonii, jednak najczęściej nie są to zgromadzenia o ustalonym składzie.

Najpopularniejsze książki dotyczące tej tradycji pisał nieżyjący już Scott Cunningham. Jego najlepsze dzieła na ten temat to "Wicca. A Guide For The Solitary Pracititioner" (Wicca. Przewodnik dla osób indywidualnie praktykujących magię) i "Living Wicca" (Żyjąc Wicca). Także "Moc Ziemi" i "Moc Żywiołów" to cenne pozycje będące wspaniałym wstępem do wiccańskiego rozumienia magii. Również Gerina Dunwich propaguje tę odmianę Wicca.

Seax Wicca (Wicca Saksońska)

Raymond Buckland połączył Wicca Gardneriańską z Wicca Celtycką tworząc w ten sposób właśnie Seax Wicca. W przeciwieństwie do większości tradycji, w których uznaje się zgromadzenie za podstawową "jednostkę administracyjną", Wicca Saksońska kładzie nacisk na samotnych adeptów, zwanych czasem "samotnikami". Innym wyróżnikiem jest brak konieczności rytualnej inicjacji do społeczności Wicca, a promowanie w zamian samoinicjacji. W większości tradycji nie dość, że nowy członek powinien być rytualnie wprowadzony do zgromadzenia, to jeszcze przez rok od ceremonialnej inicjacji nie mógł ustanowić własnego zgromadzenia. W tradycji saksońskiej zgromadzenie może założyć każdy, kto uzna, że sprosta takiemu wyzwaniu.

Wicca Teutońska lub Północna

(Teutonic Wicca lub Norse Wicca i Asatru Wicca)

Ta odmiana Wicca odwołuje się do tradycji i mitologii germańskich. Bogowie (siły) otrzymują imiona i atrybuty czerpane z tradycji ludów północy. Bóg to na przykład Odyn (pierwiastek męski) a Bogini to Freya (pierwiastek żeński). Wyznawcy tej grupy często uprawiają magię runiczną i używają takich symboli jak Młot Thora (Miolnir) na równi z symbolami właściwymi Wicca (np. pentagram). Wyznawcy religii Asatru często dystansują się do Norse Wicca zarzucając im mieszanie tradycji, przynależność do ruchu New Age a nawet brak własnej głębokiej tradycji (uważają, że jest to religia wymyślona - "made up religion"). Na styku obu tych nurtów mieści się działalność Freyi Aswynn z "Ring of Throt", która zwraca uwagę na szczególną rolę kobiet w dawnych społeczeństwach pogańskich.

Ceremonial Wicca (Wicca Ceremonialna)

Jest to odmiana ezoteryczna, kładąca duży nacisk na naukę magii. Tradycja ta kultywuje ekstremalne techniki wykorzystania mocy. Ceremoniały są bardzo silnie związane z naturą i bazują na rytuałach pochodzących z okultyzmu.

Stragheria (Strega)

Jest to włoski ludowy kult mocy. Z tego względu, że jest bardzo podobny do Wicca, można go traktować jako jedną z odmian Wicca. Jest to system wywodzący się z czasów poprzedzających XIV wiek, oparty na "Ewangelii Czarownic" autorstwa Lelanda (z materiałami Maddaleny).

Dziedziczna Wicca (Hereditary Wicca)

Dziedziczona rzekomo rodzinnie i przekazywana dzięki więzom krwi i mariażom rodzinnym. Tutaj można dopisać tzw. Dziedziczne Czarownice oraz Tradycje Rodzinne (FamTrad - Family Tradition) - zdaniem członków tych tradycji, odziedziczone po babkach Czarownicach.

Tradycjonaliści

Jest wiele odmian, na przykład: grecka, szkocka, irlandzka, walijska i inne.

Jest to podobnie, jak ruch dianiczny, odłam Wicca, który obejmuje różne tradycje. Każda grupa tradycjonalistów bazuje na własnych, czyli powstałych na danym obszarze, mitach, literaturze, folklorze, tradycji. Różnorodność tych odmian jest najlepiej widoczna na przykładzie różnorodności imion tych samych lub pełniących podobne funkcje bogiń i bogów.

Faery Wicca

Tradycja propagowana przez Corę Anderson i Victora Andersona - nauczyciela Francesci de Grandis (w Polsce ukazała się jej książka "Zostań Boginią" - bardzo cenna pozycja zarówno dla kobiet jak i mężczyzn) i Starhawk. Faery Wicca bazuje na szamaniźmie.

Wspólne wierzenia, ideały

Wicca nie uznaje dogmatów, a jej odłamy wierzą w nieco inne rzeczy. Jednak istnieją pewne wspólne ideały i zasady wynikające z ogólnej filozofii, które je łączą. Najlepszym tego przykładem jest podstawowa zasada wiccańska (The Wiccan Rede), uniwersalnie akceptowana przez wszystkie grupy, tradycje, odłamy, a mianowicie: "Czyń, co chcesz, bylebyś nie krzywdził nikogo". Grupy przeważnie wyznają panteizm, czyli wszechobecność boskiego pierwiastka w przyrodzie. Często wyznawany jest też animizm - wiara związana dość ściśle z szamanizmem, mówiąca że każde zwierzę czy przedmiot ma swojego ducha. Cechą wspólną wiccańskich tradycji jest także to, że żadna z nich nie nawraca i nie namawia do przyłączenia się, a raczej wprost przeciwnie - uważa się, że adept sam musi trafić do grupy, kierując się głosem serca, lub, jak określają to niektórzy, za głosem Bogini wołającej swoje dzieci. W przeważającej większości tradycji natura jest niezwykle istotna i to pod wieloma względami: jako źródło mocy, bezpośrednia personifikacja Boga i Bogini, nieodłączny element naszego życia. Warto zajrzeć do Podstawowych Zasad Czarostwa, gdzie przedstawiłam dokładniej główne prawa, jak na przykład prawo trójpowrotu, które najogólniej mówiąc sprawia, że czynienie zła staje się co najmniej nieopłacalne.

Informacje są bardzo ogólne, jeśli moglibyście dodać jakieś informacje na temat odmian Wicca - napiszcie do mnie.

---