Kalibracja spektrometru IR. Wyznaczanie grubości kiuwet. Oznaczanie zawartości naftalenu w roztworach.
Całkowita energia cząsteczki jest sumą trzech energii: elektronowej, oscylacyjnej i rotacyjnej.
Energia elektronowa związana jest z ruchem elektronów, energia oscylacyjna z ruchem oscylacyjnym natomiast energia rotacyjna z ruchem rotacyjnym.
Ruch oscylacyjny jest to ruch atomów danej cząsteczki wzdłuż wiązań i w różnych kierunkach w stosunku do nich.
Ruch rotacyjny jest to obrót cząsteczki jako całości wokół osi przechodzącej prze środek masy cząsteczki.
Energie cząsteczki różnią się wartościami.
Ee>>Eos>Erot Ee:Eos:Erot = 1000:10:1
Spektroskopia w podczerwieni wykorzystuje zjawisko absorpcji promieniowania podczerwonego prze cząsteczki, w wyniku czego następuje zmiana energii.
W przypadku zaabsorbowania promieniowania podczerwonego w zakresie dalekiej podczerwieni następuje zmiana energii rotacyjnej, którą przedstawia widmo rotacyjne. Zaabsorbowanie promieniowania podczerwonego w zakresie bliskiej podczerwieni powoduje zmianę energii oscylacyjnej a także rotacyjnej czemu odpowiada widmo oscylacyjno - rotacyjne.
Widmo przedstawia zależność zmiany transmitancji próbki w stosunku do odnośnika jako funkcję długości fali lub liczby falowej. Obserwując widmo można ustalić strukturę związku.
Prawa absorpcji:
Pierwsze prawo absorpcji:
A - absorbancja
T - transmitancja (stosunek natężenia wiązki promieniowania po przejściu przez ośrodek do natężenia padającego promieniowania
Drugie prawo absorpcji:
A=abc a - współczynnik absorpcji (
)
b - grubość warstwy absorbującej [cm]
c - stężenie roztworu
II. Część doświadczalna.
Cel ćwiczenia.
a) W pierwszej części celem ćwiczenia jest wyskalowanie spektrofotometru IR za pomocą polistyrenu oraz wyznaczenie grubości kiuwety z wykresu fal interferencyjnych. W tym celu najpierw wykonano widmo polistyrenu a następnie widmo pustej, suchej kiuwety (zakres optym. 700-1200cm-1).
W drugiej części celem ćwiczenia jest wyznaczenie absorbancji i stężenia roztworu naftalenu metodą linii podstawowej. W tym celu kiuwetę z cykloheksanem umieszczono na drodze wiązki porównawczej spektrofotometru; druga kiuwetę napełnioną najmniej stężonym roztworem naftalenu umieszczono na drodze wiązki pomiarowej. Te same czynności powtórzono dla pozostałych roztworów i dla roztworu o nieznanym stężeniu naftalenu.
Odczynniki:
film polistyrenowy
spektrofotometr SPECORD 71 IR
naftalen w cykloheksanie
Wyniki pomiarów i obliczenia:
a) odczytano położenie najbardziej intensywnych pasm polistyrenu i porównano odczytane wartości z wartościami tabelarycznymi
Zmierzona liczba falowa [cm-1] |
Wartość tablicowa [cm-1] |
Różnica |
3070 |
3027 |
43 |
1612 |
1601 |
11 |
1188 |
1181 |
7 |
915 |
907 |
8 |
b) obliczono grubość kiuwety korzystając z poniższego wzoru:
L - długość drogi optycznej (grubość kiuwety) [cm]
n - liczba fal interferencyjnych
ν1 , ν2 - liczby falowe
n=22
ν1=1100 [cm-1]
ν2=700 [cm-1]
L=0,0275cm = 0,275mm
Rzeczywista grubość 0,275mm
c) na każdym widmie odczytano wartość transmitancji tła T0% i roztworu Ts% postępując zgodnie z metodą linii podstawowej.
T0 =88% Ts1=64% dla stężenia 0,2%
T0 =90% Ts2=52% dla stężenia 0,4%
T0 =87,5% Ts3=44% dla stężenia 0,6%
T0 =88% Ts4=40% dla stężenia 0,8%
T0 =88% Tsx=47%
Transmitancję liczono dla długości fali 779 cm-1
d) obliczono absorbancję naftalenu o stężeniu x, korzystając ze wzoru:
A=0,27238
e) wykreślono wykres A=f(c) i wyznaczono stężenie naftalenu cx
A |
c |
0,138302698 |
0,2 |
0,238239166 |
0,4 |
0,298555377 |
0,6 |
0,342422681 |
0,8 |
Równanie prostej: y = 0,336x + 0,086
A = 0,336c + 0,086=>
cx=0,55 %
III. Wnioski.
Błąd w oznaczeniu stężenia może być spowodowany tym, że otrzymana krzywa wzorcowa nie przechodzi dokładnie przez wszystkie punkty pomiarowe.