ZABAWY RUCHOWE
Zabawy orientacyjno - porządkowe
Stój prościutko!
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: ćwiczenie orientacji i reagowania na sygnał
Liczba dzieci: 6 - 8
Przebieg zabawy:
Dzieci chodzą i biegają w różnych kierunkach. Na zawołanie:
„stoimy prościutko” - dzieci po zatrzymaniu prostują się.
Kto cię woła?
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: rozpoznawanie głosu kolegów
Liczba dzieci: 4 - 6
Przebieg zabawy:
Wyznaczone przez prowadzącą dziecko staje tyłem do pozostałych
dzieci siedzących na podłodze. Jedno dziecko z grupy woła imię stojącego
tyłem dziecka, które ma rozpoznać po głosie wołające dziecko. Jeśli mu się
nie udało, próbuje odgadnąć jeszcze raz, ale już zwrócone twarzą
do siedzących dzieci.
Co to jest?
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: reagowanie na sygnał wzrokowy, słuchowy oraz rozwijanie
umiejętności przyporządkowania
Liczba dzieci: 6 - 8
Przebieg zabawy:
Prowadząca zabawę zapowiada dzieciom siedzącym w półkolu,
że będzie wskazywała różne części ciała, co też czyni, za każdym razem
nazywając ją. Właściwa zabawa zaczyna się wtedy, gdy prowadząca
dotykając np. uszu, mówi - oczy. Zadaniem dzieci jest wskazanie nazwanej
części ciała, a nie tej, którą mylnie pokazuje prowadząca.
Wieje wietrzyk
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: reagowanie na sygnał, ćwiczenie spostrzegawczości,
wprawianie się w bieganiu w luźnej gromadce.
Liczba dzieci: 6 - 8
Pomoce: pęki kolorowych wstążeczek, grzechotka
Przebieg zabawy:
I. Osoba prowadząca jest „wiatrem”. Biega po sali, trzymając
w ręce pęk wstążeczek. „Szum wiatru” powoduje wirowanie „liści”
po całej sali - dzieci biegają. Gdy „wiatr” przestaje wiać (prowadząca
staje w miejscu), „liście” spadają na ziemię (dzieci przysiadają).
II. Prowadząca rozdaje dzieciom pęki kolorowych wstążek,
a sama potrząsa trzymaną w ręce grzechotką. Na słowa: „wietrzyk
wieje” dzieci biegają po Sali w dowolnym kierunku, poruszając
trzymanymi wstążkami. Na zapowiedź „wietrzyk ucichł” - grzechotka
milknie, a dzieci przysiadają, pochylając nisko główki.
Zabawy na czworakach
Coś ty, kotku, chciał?
Wiek: od 1 roku i 7 miesięcy do 3 lat
Cel: ćwiczenie orientacji oraz ćwiczenia mięśni grzbietu, kończyn
dolnych i górnych
Liczba dzieci: 6 - 8
Pomoce: krążki lub kółka od sersa
Przebieg zabawy
Dzieci siadają na nogach w pozycji klęczącej, przedramiona opierają się
na podłodze i na nich opierają głowę - „kotki śpią”. Naprzeciwko każdego „kotka”
leży krążek, wyobrażający miskę z mlekiem. Na podany sygnał „kotki” się budzą,
wyciągają grzbiet w górę, mówią: „miau” i idą do miseczek z mlekiem.
Osoba prowadząca recytuje teraz fragment wiersza J. Tuwima:
Miauczy kotek: miau!
Coś ty kotku miał,
Miałem ja miseczkę mleczka,
Teraz pusta jest miseczka,
A jeszcze bym chciał.
„Kotki piją mleko”, obchodzą miseczkę dookoła i wracają do pozycji wyjściowych
(siad klęczny, oparcie rąk o podłogę - „kotki” odpoczywają)
Pieski śpią
Wiek: od 1 roku i 7 miesiąca do 3 lat
Cel: ćwiczenie mięśni grzbietu, mięśni narządów mowy
(powtarzanie zgłoski hau)
Liczba dzieci: 6 - 8
Przebieg zabawy:
Dzieci w siadzie klęcznym opierają głowę na dłoniach - „pieski śpią”.
Na sygnał prowadzącej „pieski” budzą się i w klęku podpartym „szczekają”:
hau, hau, hau. Zabawę powtarzamy 2 - 3 razy.
Przejdź przez tunel
Wiek: od 1 roku i 7 miesięcy do 3 lat
Cel: ćwiczenie mięśni grzbietu, kończyn górnych i dolnych
Liczba dzieci: 6 - 8
Pomoce: kolorowe bramki
Przebieg zabawy:
Bramki ustawione są w szeregu, w odstępach 0,5 m jedna od drugiej.
Na polecenie prowadzącej dziecko rozpoczyna chód na czworakach przez
utworzony z bramek tunel, by po jego przejściu wrócić normalnym krokiem
na swoje miejsce.
Zajączki uciekają do norek
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: ćwiczenie mięśni grzbietu, kończyn dolnych i górnych oraz orientacji
Liczba dzieci: 6 - 8
Pomoce: duża piłka
Przebieg zabawy:
Na Sali wyznaczone są miejsca na „norki zajączków”. Na dany sygnał
„zajączki wybiegają z „norek”, biegają w różnych kierunkach i na polecenie
prowadzącej zatrzymują się i kucają. Na uderzenie piłką o podłogę „zajączki”
uciekają do „norek”. Zabawę powtarzamy 2 - 3 razy.
Zabawy z elementami równowagi
Idź uważnie!
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: rozwijanie umiejętności zachowania zmiany kierunku ruchu,
doskonalenie równowagi przy chodzeniu i zwrotach,
umiejętność skupiania uwagi.
Liczba dzieci: 5 - 6
Pomoce: klocki, krążki, woreczki
Przebieg zabawy:
Na wąskiej dróżce (szerokość 30 cm, długość 3 m(, narysowanej
kredą na podłodze lub patykiem na boisku, rozłożone drobne przedmioty
- klocki, krążki, woreczki. Na polecenie prowadzącej dzieci kolejno
przechodzą po dróżce, omijając leżące na niej przedmioty. Po wykonaniu
zadania wracają na swoje miejsce, przechodząc obok „dróżki”.
Koniki
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: wyrobienie równowagi przy staniu na jednej nodze, wzmocnienie
mięsni brzucha i kończyn dolnych.
Liczba dzieci: 6 - 8
Pomoce: krzesełka
Przebieg zabawy:
Dzieci stoją obok krzesełek, trzymając jedną ręką za oparcie. Na podany
sygnał zginają jedną nogę w kolanie, unosząc ja wysoko jak „koniki”. Za chwilę
następuje zmiana nogi. Zabawę powtarzamy 2 - 3 razy.
Przejdź po drabince:
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: ćwiczenie orientacji, zręczności, doskonalenie koordynacji ruchów
Liczba dzieci: 5 - 6
Pomoce: skakanki
Przebieg zabawy:
Na podłodze układamy ze skakanek lub rysujemy kredą „drabinki”.
Wyznaczone dziecko przechodzi między szczebelkami tak, aby nie popsuć
„drabinki. Po dobrym opanowaniu ćwiczenia po „drabince” może przechodzić
jednocześnie 2 - 3 dzieci, idąc jedno za drugim w odpowiednich odstępach.
Bociany chodzą po łące
Wiek: od 1 roku i 7 miesięcy do 3 lat
Cel: ćwiczenie mięśni nóg
Liczba dzieci: 6 - 10
Przebieg zabawy:
Na polecenie osoby prowadzącej zabawę dzieci chodzą w różnych
kierunkach, wysoko podnosząc kolana. Na sygnał zatrzymują się, stają na
jednej nodze oraz wyciągają ręce w bok, mówiąc kle, kle, kle.
Zabawę powtarzamy 2 - 3 razy.
Zabawy bieżne
Pszczoła
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: ćwiczenia orientacji oraz bieg w gromadce
Liczba dzieci: 6 - 8
Przebieg zabawy:
Dzieci biegają swobodnie po „łące”. Prowadząca naśladuje brzęczenie
pszczoły, a dzieci w tym czasie uciekają do „domu” (wyznaczone miejsce).
Gdy „pszczoła” przeleci, dzieci wracają na „łąkę”.
Złap motylka!
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: biegi w gromadce
Liczba dzieci: 6 - 8
Pomoce: motyl zrobiony z kolorowego papieru i przywiązany na sznurku
do drążka
Przebieg zabawy::
I. Prowadząca biegnie przed gromadką dzieci, trzymając w ręce
przygotowany rekwizyt. „Motyl” fruwa w powietrzu, a dzieci gonią go
i usiłują schwytać.
II. Podobną zabawę możemy przeprowadzić, ciągnąc przywiązany
na sznurku woreczek.
Wróbelki
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: ćwiczenie orientacji oraz bieg w gromadce
Liczba dzieci: 8
Przebieg zabawy:
Dzieci - „wróbelki” siedzą w jednym z dwóch wyznaczonych „gniazd”,
w drugim, o parę kroków dalej, stoi prowadząca, która nawołuje „wróbelki”
do siebie (ćwir, ćwir).
Dzieci szybko zmieniają „gniazdo” z prowadzącą, która z nowego
miejsca ponownie nawołuje „wróbelki”. Zabawę powtarzamy 2 - 3 razy.
Zabawy i ćwiczenia z elementami rzutu, chwytu, celowania i toczenia
Celuj do kosza!
Wiek: od 1 roku i 7 miesięcy do 3 lat
Cel: doskonalenie umiejętności rzucania, rozwinięcie mięśni obręczy barkowej
i kończyn górnych, usprawnienie rąk i palców, wyrobienie celności
Liczba dzieci: 4 - 8
Pomoce: kosz, piłeczki lub woreczki
Przebieg zabawy:
Dzieci stoją w zakreślonym kole tak, aby miały swobodę ruchów.
Prowadząca rozdaje im piłeczki i na dany sygnał rozpoczyna rzucanie do kosza
stojącego wewnątrz tego koła (średnica koła zależy od wieku dzieci
- patrz zabawa poprzednia). Gdy wszystkie piłki znajdą się w koszu,
prowadząca wysypuje je, a dzieci podnoszą piłki i wracają na poprzednie miejsce.
Zabawę powtarzamy 2 - 3 razy.
Łap piłkę!
Wiek: od 1 roku i 7 miesięcy do 3 lat
Cel: ćwiczenie orientacji, doskonalenie ruchów rąk i palców
Liczba dzieci: 6 - 8
Pomoce: duża piłka
Przebieg zabawy:
Dzieci stoją w gromadce, a prowadząca rzuca piłkę tak, aby spadła
śród nich. Każde dziecko usiłuje schwytać piłkę w dowolny sposób, a to,
któremu się to udało, odnosi piłkę prowadzącej. Zabawę powtarzamy kilka razy.
Podawanie piłki dołem
Wiek: od 2,5 do 3 lat
Cel: rozwój koordynacji ruchów rąk, tułowia, wzmocnienie mięśni
grzbietu, doskonalenie uwagi i zręczności
Liczba dzieci: 2 - 4 pary
Pomoce: piłki średniej wielkości
Przebieg zabawy:
Pary dzieci stają do siebie tyłem w rozkroku. Jedno dziecko z pary
otrzymuje piłkę i ma podać ją swojemu partnerowi dołem, tocząc ją po
podłodze. Drugie dziecko z pary musi złapać piłkę i tą samą drogą oddać ją koledze.
Zabawy i ćwiczenia z elementami wspinania się
Zabawy skoczne
Piłeczki
Wiek: od 1 roku i 7 miesięcy do 3 lat
Cel: rozwój sprawności ruchowej, ćwiczenie mięśni nóg,
wyrobienie poczucia rytmu
Liczba dzieci: 8 - 10
Pomoce: piłka
Przebieg zabawy:
Prowadząca zabawę odbija piłkę od podłogi, polecając dzieciom
odbijanie się jak piłeczka. Po kilku podskokach dzieci, stojąc w miejscu,
naśladują rękami ruch odbijania piłki, a prowadząca powtarza słowa:
„tap, tap”. Następnie powtarzamy podskoki.
Kot i myszki
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: ćwiczenie mięśni nóg, wyrobienie poczucia rytmu, zwinności i orientacji
Liczba dzieci: 8 -10
Pomoce: linka i obręcz
Przebieg zabawy:
„Mysia norka” to koło ułożone z linki, natomiast obręcz jest mieszkaniem
„kotka” (prowadząca). Na zapowiedź „kotek siedzi w domu - myszki na spacer”,
dzieci wyskakują z „norki”, biegają i skaczą obunóż w jej pobliżu. Na słowa:
„Kotek wychodzi na spacer” (w tym momencie prowadząca naśladuje miauczenie)
- „myszki” wskakują do „norki”.
ĆWICZENIA GIMNASTYCZNE
Ćwiczenia przeciw płaskostopiu
Ćwiczenia bez przyborów
Chód we wspięciu na palcach.
Próba chodu na piętach
Chód na wewnętrznych krawędziach.
Podkurczanie i prostowanie palców stóp (próba posuwania się
do przodu)
Ćwiczenia z przyborami
Dzieci siedzą na ławce lub krzesełku, opierając jedną nogę na piłce,
a drugą na podłodze. Z tyłu podpierają się rękami. Następuje teraz
toczenie piłki stopą - w przód i z powrotem. Można również
ćwiczyć, stawiając obie stopy na piłce.
Dzieci siedzą dwójkami naprzeciw siebie, z podkurczonymi nogami,
opierając się z tyłu o podłogę rękami. Na polecenie prowadzącej
toczą piłki stopami jedno do drugiego.
Dzieci siedzą na podłodze - ręce oparte z tyłu, nogi podkurczone,
kolana rozchylone i próbują obracać piłkę, którą obejmują stopami.
Przed każdym z siedzących na podłodze dzieci leży szarfa.
Na polecenie prowadzącej chwytają szarfę palcami stóp.
Siedzące na krzesełkach dzieci chwytają palcami stóp szarfy,
podnoszą je w górę i potrząsają.
Z siadu na podłodze lub krzesełku dzieci chwytają palcami stóp
chusteczkę lub woreczek i próbują unieść do góry.
Siedzące na podłodze dzieci chwytają palcami stopy kulkę
z papieru, mały kamyczek, ołówek, patyk.
Dzieci siedzą na podłodze, ręce oparte z tyłu - zbieranie
kocyka palcami stóp.
Siedzące na krzesełkach dzieci próbują unieść w górę
palcami stóp skakankę.
ZABAWY DYDAKTYCZNE
Duża i mała zabawka
Wiek: od 2 lat i 3 miesięcy do 3 lat
Cel: rozróżnianie wielkości - duży i mały. Dla 3 - latków rozumienie
znaczenia przymiotników duży i mały.
Liczba dzieci: 2 - 4
Pomoce: 4 rodzaje zabawek, np. misie, lalki, piłki, samochody,
po jednej dużej i jednej małej
Przebieg zabawy:
Prowadząca zabawę pokazuje dzieciom zabawki, prosząc o nazwanie
każdej z nich. Następnie role się zmieniają - prowadząca nazywa zabawkę,
wymieniając jej wielkość, a dzieci ja pokazują.
Kolejnym etapem zabawy będzie oddzielenie przez dzieci zabawek
dużych i małych. Na zakończenie prowadząca pyta kolejno każde z dzieci,
jaką zabawkę i jakiej wielkości trzyma w ręce?
Zabawy utrwalające wiadomości o najbliższym otoczeniu dziecka
Pościelimy łóżeczko lali
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: utrwalanie wiadomości dzieci o składzie pościeli i przydatności
poszczególnych jej części
Liczba dzieci: 3 - 5
Pomoce: lalka, wózek lalki, łóżko lalki, pościel (materac, prześcieradło,
poduszka w poszewce, kocyk w podpince i kocyk bez podpinki)
Przebieg zabawy:
Przed rozpoczęciem zabawy prowadząca rozkłada w różnych punktach sali,
w zasięgu
małego dziecka, pościel z łóżka lali. Teraz jedno z dzieci bierze wózek z lalą i idzie
„na spacer”. Pozostali uczestnicy zabawy zbierają się przy pustym łóżeczku,
a prowadząca mówi: „Gdy lalka wróci ze spaceru, nie będzie miała w czym spać.
Trzeba przygotować dla niej posłanie, a pościeli nie ma. Poszukajmy jej wspólnie”.
Po odnalezieniu materacyka prowadząca pyta, co się na nim kładzie.
Dzieci odpowiadają i jedno z nich udaje się na poszukiwanie prześcieradełka.
Każde z dzieci dostaje polecenie szukania innej części pościeli. Gdy wszystko
zostało znalezione dzieci ścielą łóżko - każde kładzie w odpowiedniej kolejności
to, co znalazło.
Szukamy misia
Wiek: od 2 do 3 lat
Cel: rozwijanie spostrzegawczości i wytrwałości, rozróżnianie mebli
oraz utrwalanie ich nazw, posługiwanie się przyimkami na, pod, za.
Liczba dzieci: 4 - 6
Pomoce: miś lub inna zabawka
Przebieg zabawy:
Na początku zabawy prowadząca chodzi z dziećmi po Sali zajęć, nazywając
znajdujące się tu meble (krzesło, stół, łóżeczko). Następnie pokazuje dzieciom misia
i mówi, że go schowa. Podczas gdy dzieci odwróciły się do ściany, prowadząca
chowa misia, ale tak, by był widoczny. Na sygnał prowadzącej dzieci zaczynają
poszukiwania, a po odnalezieniu mówią, gdzie był miś, np. na krzesełku, pod stołem,
za łóżeczkiem. Zabawę powtarzamy 3 - 4 razy.
Pokaż obrazek, o którym mówiłam!
Wiek: od 2 lat i 5 miesięcy do 3 lat
Cel: wdrażanie do uważnego słuchania opisu słownego i kojarzenia
go z treścią obrazka
Liczba dzieci: 3 - 5
Pomoce: 3 - 5 kolorowych obrazków o prostym rysunku, przedstawiających
sceny z życia dzieci lub zwierząt
Przebieg zabawy:
Przed siedzącymi przy stole dziećmi leżą obrazki - przed każdym dzieckiem
jeden. Prowadząca prosi kolejno, by dzieci opowiedziałyby o swoim obrazki,
a następnie sama opowiada o jednym z nich, nie zwracając wzroku w jego
kierunku. Po skończeniu opowiadania pyta dzieci, o którym obrazku mówiła.
Dziecko, którego obrazek był opisywany, zgłasza się, pokazując go.
Wrzuć list do skrzynki!
Wiek: od 2 lat i 3 miesięcy do 3 lat
Cel: utrwalenie znajomości nazwiska i miejsca zamieszkania
Liczba dzieci: 4 - 6
Pomoce: kawałki papieru w kształcie karty pocztowej z rysunkiem
wykonanym przez dzieci w dniu poprzednim oraz pustym miejscem na odwrocie,
czerwone pudełko z otworem na listy.
Przebieg zabawy:
Prowadząca pyta po kolei siedzące obok niej przy stole dzieci o imię,
nazwisko i adres zamieszkania, znając te wszystkie dane, by móc je
podpowiedzieć dziecku. Następnie wypisuje na kartkach podane adresy
i proponuje dzieciom wysyłanie karki do swojego domu. Dzieci wrzucają
„pocztówki” do „skrzynki pocztowej”.
H. Trawińska - "Zabawy rozwijające dla małych dzieci"
1