Sylabus

WYDZIAŁ POLONISTYKI UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO
Jednostka
Stopień/tytuł naukowy	Imię Elżbieta	Nazwisko Piotrowska

Kierunek	Specjalność
Nazwa przedmiotu gramatyka opisowa języka polskiego - składnia	Rodzaj zajęć
Liczba godzin 18	Tryb
Przedmiot	Rok studiów
Semestr
Założenia i cele: kurs podstawowy gramatyki opisowej
Warunki wstępne: zaliczenie zajęć z fleksji.

Szczegółowy program zajęć
l.p.		Tematyka zajęć		Łącznie godzin
1. 2 3 4 5.			Przedmiot opisu. Systemowość składni. Podstawowe jednostki składniowe : wypowiedzenie, wypowiedź, zdanie, równoważnik wypowiedzi (oznajmienie, powiadomienie). Typy wypowiedzeń niezdaniowych (adresatywne, dopowiedzenia, wykrzyknienia, eliptyczne; niektóre parentezy). Narzędzia segmentacji wypowiedzi : intonacja, akcent zdaniowy, szyk. Orzeczenie - składnik zdaniotwórczy. Istota orzekania. Inne składniki niezdaniotwórcze. Pozycja składniowa. Hierarchia i typy pozycji składniowych. Jednostki składniowe niezdaniowe : grupa, zdanie składnikowe. Związek składniowy. Typy związków. Podstawowe reguły gramatyczne : formowania (kompletowania), przekształcania, rozwijania, elipsy. Struktura zdania i jego wykładniki werbalne. Typy orzeczeń - charakterystyka formalna i semantyczna. Typy uzupełnień składniowych . Zależności składniowe : konotacja , akomodacja. Własności konotacyjne leksemów polskich. Struktury zdaniowe. Pozycje niekonotowane przez orzeczenie. Problemy dyskusyjne. Konotacja kategorialna. Konotacja a akomodacja. Typy akomodacyjne. Schematy zdaniowe. Składniki nieakomodowane. Problemy dyskusyjne. Wypowiedź złożona : struktury zdaniowe semantycznie złożone. Struktury formalnie proste : typy grup składniowych, problemy z bezokolicznikiem, przysłówkami, partykułami, a także z nominalizacjami i imiesłowami. Granice struktur formalnie złożonych. Parataksa i hipotaksa. Klasyfikacja zdań złożonych Z. Klemensiewicza i inne propozycje. Typologia struktur zdaniowych formalnie złożonych ze względu na a/ centrum zdanio- / grupo- twórcze; b/ ze względu na typ wykładnika zespolenia; /c/ typ relacji semantycznej.
		Metody oceny pracy studenta		Liczba punktów/ udział w ocenie końcowej
		ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność)
		śródsemestralne pisemne testy kontrolne
		śródsemestralne ustne kolokwia
		końcowe zaliczenie pisemne
		końcowe zaliczenie ustne
		egzamin pisemny		100
		egzamin ustny
		kontrola obecności
		praca roczna
		inne:
		Szczegółowe wymagania zaliczenia
1.	zagadnienia do egzaminu GOJP podane są na stronie ijp.uw.edu.pl. Do egzaminu obowiązuje zaliczenie ćwiczeń z GOJP.

Literatura obowiązkowa
l.p.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.		Andrzej Bogusławski, Słowo o zdaniu i tekście, [w:] Tekst i zdanie, red. T. Dobrzyńska, E. Janus, Wrocław 1983, s. 7-31. Danuta Buttler, Innowacje składniowe współczesnej polszczyzny, Warszawa 1976, rozdz. I. Zbigniew Gołąb, Próba klasyfikacji syntaktycznej czasowników polskich (na zasadzie konotacji), „Biuletyn PTJ” XXV, Kraków 1976. Renata Grzegorczykowa, Wykłady z polskiej składni, Warszawa 1996. Zenon Klemensiewicz, 1963, Zarys składni polskiej, Warszawa (lub wyd. następne). Jerzy Kuryłowicz, Podstawowe struktury języka: grupa i zdanie, [w] Problemy składni polskiej, [oprac.] Andrzej M. Lewicki, Warszawa 1971. Stanisław Jodłowski, Podstawy składni polskiej, Warszawa 1976. Roman Laskowski, Funkcjonalna klasyfikacja leksemów: części mowy i kategorie imienne, [w:] Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Warszawa 1984 (lub wyd. nastepne), s. 26-37 i 149-169. Jerzy Podracki, Składnia, [w:] Nauka o języku dla polonistów, red. S. Dubisz, Warszawa 1999, wyd. 3., s. 254-326. Kazimierz Polański, Główne typy struktur zdaniowych w języku polskim, „Zeszyty Naukowe WSP w Katowicach, Prace Językoznawcze III”, Katowice 1966. Anna Wierzbicka, Czy istnieją zdania bezpodmiotowe?, „Język Polski” XLVI, Kraków 1966, s.177-196. Henryk Wróbel, Składnia [w], Gramatyka języka polskiego. Kraków 2001. Zofia Zaron, Niektóre problemy z konotacja syntaktyczną, [w] Konotacja, red. J. Bartmiński, Lublin 1988, s.113-119.

Literatura uzupełniająca
l.p.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.		D. BUTTLER, 1973, Składnia, [w:] D.Buttler, H.Kurkowska, H. Satkiewicz, „Kultura języka polskiego”, t. I, Warszawa lub wyd. następne), cz. IV. M. GROCHOWSKI, 1977, O właściwościach syntaktycznych polskich spójników, „Polonica” III, s.17-25. R. GRZEGORCZYKOWA (1990) Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa (lub wyd. następne), cz. II, rozdz. 1., 3. i 4. S. SZPAKOWICZ, M. ŚWIDZIŃSKI, 1981, Zarys klasyfikacji schematów zdaniowych we współczesnej polszczyźnie, „Polonica” VII, s.5-35. M. ŚWIDZIŃSKI, 1997, Elementy gramatyki opisowej języka polskiego, Warszawa, s. 66-115. Z. ZARON, 2002, Wypowiedzenie, zdanie, wypowiedź.Regulacje terminologiczne. [w[ Slavistički studii 10.Skopje:151-166. Z.ZARON, 2003, Oddziaływania składniowe [w] Prace Filologiczne XLVIII : 459-488.

---